ผมมีข้อสงสัยครับว่า เหล่าสาวกคอมมิวนิสต์ (ทั้งต่างประเทศและในไทย) ตั้งแต่สงครามเย็นจนถึงปัจจุบัน ต่างมีความรู้สึกอย่างไรบ้างในวันที่สหภาพโซเวียตล่มสลายและจีนเปลี่ยนมารับทุนนิยม  และพวกเขามีความรู้สึกอย่างไรบ้างในวันที่คอมมิวนิสต์อันเป็นฝันหวานของพวกเขาไม่เป็นไปตามแผน 

  มีตัวอย่างเช่น คอมมิวนิสต์ไทยก่อการในไทย แต่วันดีคืนดีทางจีนเปิดความสัมพันธ์กับรัฐบาลไทย และตัดหางปล่อยวัด แบบไม่ไยดี ซ่ำคอมมิวนิสต์จีนที่ ผคท. บูชานั้นเปิดรับทุนนิยมจนรุ่งเรื่อง ผมเลยสงสัยว่า เหล่าอดีตคอมมิวนิสต์ไทยนั้นต่างมีความรู้สึกอย่างไรบ้างที่โดนจีนตัดหางปล่อยวัด ซ่ำ สหภาพโซเวียตดันมาล่มสลาย หลังจากที่ระบบนี้พิสูจน์แล้วว่ามันห่วย 

   หรืออย่างในเยอรมันตะวันตกตอนนั้นก็มีขบวนการคอมมิวนิสต์แทรกซึมเหมือนกัน แต่พอโซเวียนตและตะวันออกล่ม ไอ้สาวกคอมในฝั่งตะวันตก พวกนี้บางส่วนเปลี่ยนไปเข้ากับพวกนีโอนาซี ซึ่งตรงนี้ถือว่าหน้าขำมากปากบอกยึดหลักความเท่าเทียม ทุกชนชั้นและเผ่าพันธ์แต่เหตุใด ในวันที่ทุกอย่างไม่เป็นไปตามฝันถึงไปเข้าร่วมกับพวกลัทธิเผด็จการเหยียดผิวของฮิตเลอร์ ที่มันเคยทำลายเยอรมันและยุโรปมาก่อน หรือจริงๆแล้วไอพวกนี้ไม่ได้ยึดอุดมการณ์ใดๆทั้งสิ้นเพียงแค่เกาะกระแสเฉย

    
คำถามคือ

-สาวกคอมมิวนิสต์ (ทั้งต่างประเทศและในไทย) ต่างรู้สึกเสียใจหรือไม่ในวันที่สหภาพโซเวียตล่มสลาย 

-หลังจากคอมโซเวียตล่ม เหล่าสาวกคอมมิวนิสต์ทั้วโลกนั้นมีการเปลี่ยนแปลงแนวทางอย่างไรบ้าง รวมถึงมีการปรับโครงสร้างใหม่รวมถึงหลักคำสอนทั้งระบบเลยหรือไม่

-เหล่าสาวกคอมมิวนิสต์ รุ่นไหม่มีอุดมการณ์แบบใดบ้างในปัจจุบัน จะออกไปแนวผสมกับทุนนิยมหรือประชาธิปไตยหรือไม่