แรกทีผู้เขียนนึกว่าจะได้ดู ละครย้อนยุคเล่าเรื่องฝ่ายในของไทยแบบ
โอโอกุนางพญาตำหนักในของญี่ปุ่น ที่สร้างต่อเนื่อง40ปียังไม่จบ


จนเกาหลีใต้ จีนแดง นำไปสร้างละครฝ่านใน

ไทยเองเคยสร้างละครฝ่ายในของพม่า แต่ขาดรายละเอียดธรรมเนียมราชสำนักพม่าไปมาก

พอชมละครสร้อยสะบันงาที่ปรับปรุงจากละครชื่ออื่นที่เคยสร้างไป
ถือว่าเพิ่มเติมรายละเอียดค่อนข้างมาก แต่เล่าเส้นเวลาแบบอ้อมๆและคลุมเครือ

สร้อยสะบันงา ปทมาศวรรย์ ธาดากุสุมา เป็นนิยายชุด ดวงดอกไม้ โดยผู้แต่งสามคน

เล่าเรื่องของสาวสามรุ่นสายเลือดเดียวกันของครอบครัวโกสุม(ตระกูลนี้ ทุกคนตั้งชื่อจากดอกไม้) คือ ยาย แม่ ลูก
โดยเล่าจากปัจจุบันย้อนไปอดีต


ละครอิงประวัติศาสตร์ฉากหลัง เริ่มช่วงพ.ศ.2476 หลังกบฏบวรเดช พ่ายแพ้ที่ทุ่งบางเขน
เสด็จทองพันชั่ง รวิกุล นั่งรถไฟหนีไปปีนังพร้อมครอบครัวและพ่อของโกสนที่วางยาพิษหลวงนาคร
โดยมีหม่อมแสงจันทร์ลูกสาวคนโตดูแล จนหัวใจวายตายที่ปีนัง

นางเอกเริ่มเดินเรื่องช่วง พ.ศ.2485 เทียน งาม สาละไปเที่ยวงานฉลองรัฐธรรมนูญ
งามเรียนม.ต้น เทียนกับสาละเรียนม.8 สอบชิงทุนได้แต่ไม่ได้รับทุน เพราะ เทียนเป็นต่างด้าว สาละเป็นลูกกบฏ

ช่วงนั้นเป็นยุค เชื่อผู้นำชาติพ้นภัย เปลี่ยนชื่อประเทศจาก สยาม ที่ตั้งสมัยร.4 มาเป็น ไทย
อ้างจากบันทึกลาลูแบร์สมัยพระนารายณ์ว่า คนอยุทธยาเรียกตัวเองว่า คนไทย อยู่ เมืองไทย

พ.ศ.2484 ไทยยอมแพ้ญี่ปุ่นยกพลขึ้นบก 7 ธันวาคม ชุมพร จากสายด่วนของโตโจ นายกญี่ปุ่นยุคนั้นโทรมาเจรจา ใช้เวลาตัดสินใจไม่กี่ชม.

คนไทยจึงรอดจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์และฉุดคร่าข่มขืนหญิงสาว แถบมลายู ชวา ลูซอน ตายหลักแสน หญิงถูกข่มขืนนับพัน


ด้วยการต่อรองและจัดหา โสเภณีไทย รวมทั้งนางบำเรอจากเกาหลี จีน และประเทศที่รบแพ้ญี่ปุ่นที่ถูกจับมา

คนไทยจึงไม่ถูกเกณฑ์แรงงานในการสร้างทางรถไฟ เป็นลูกจ้างรายวัน
แต่ญี่ปุ่นพิมพ์ธนบัตรใช้จ่ายเอง เพื่อซื้อสินค้าไทย ทำให้การเงิน การคลังไทยเสียดุล

เป็นช่วงเดียวกับไรวินทร์พระเอกในเจ้าบ้านเจ้าเรือนยังมีชีวิตอยู่

นางเอกระหว่างเข้าวังรวิเวศน์
ได้พบชายช้าง สายลับเสรีไทยขณะนั้น ได้ฝึกจารยุทธที่อเมริกา แล้วมาถึงไทยด้วยการโดดร่ม
เช่นเดียวกับนายเข้ม เย็นยิ่ง เสรีไทยอังกฤษหรือดร.บ๊วย อึ๊งภากรณ์ อธิการบดีม.ธรรมศาสตร์และผู้ว่าการแบงค์ชาติคนแรก

พลร่มเสรีไทยจะมีขวดยาพิษไซยาไนด์คล้องคอไว้ หากถูกข้าศึกจับตัวได้ต้องกินยาพิษฆ่าตัวตายทันที

ภารกิจแทรกซึมเพื่อสืบข่าวส่งกลับไปให้ฝ่ายสัมพันธมิตร ของทั้งฝ่ายเจ้าและคณะอภิวัฒน์ที่ร่วมมือกัน ด้วยมีจุดมุ่งหมายเดียวคือ ให้ไทยเป็นเอกราชจากจักรวรรดิ์ญี่ปุ่น จึงเกิดการเล่นละครลิง นกสองหัว จนมีขื่อเสียงในเอเชียแปซิฟิค ที่หลายประเทศเลียนแบบในเวลาต่อมา

พ.ศ.2487 พระยาทรงสุรเดช คนวางแผนก่อการของคณะอภิวัฒน์ เสียชีวิตที่ พนมเปญ จากญี่ปุ่นวางยาพิษ
เพราะเจ้าคุณทรงไม่ยอมเป็นหุ่นเชิดให้ญี่ปุ่น มาแทนท่านผู้นำ ภายหลังท่านผู้นำถูกญี่ปุ่นวางยาพิษเสียชีวิตเพราะให้ความช่วยเหลือเสรีไทย

ประกาศอภัยโทษกบฏ ได้รับการปล่อยตัว

พ.ศ.2488 ญี่ปุ่นยอมแพ้สงครามโลก เป็นเมืองขึ้นอเมริกา เพราะกลัวโซเวียตจะยึดได้หมดเนื่องจากหมู่เกาะซาคาริน
ตอนเหนือฮอกไกโดโซเวียตยึดไว้หมดแล้ว พี่น้องชาวไอนุจึงถูกแยกเป็นสองประเทศนับแต่นั้น

พ.ศ.2490 หลังท่านผู้นำลี้ภัยไปญี่ปุ่น จากการรู้กันของทุกฝ่าย เผ่ากับสลิดลูกน้องท่านผู้นำที่กัดกันมานาน ได้สู้กันแตกหักจนเผ่าหนีไปตายที่เมืองนอก

คณะอภิวัฒน์สิ้นอำนาจในปีนี้
ต่อมาสลิดได้ออกประกาศปราบปรามผู้มีอิทธิพล เพื่อปรามลูกน้องเก่าของเผ่า รวมถึงอั้งยี่ที่ไม่ส่งส่วย

ในหนัง2499 แดงไบเล่ย์ หนีไปอู่ตะเภาช่วงนี้

แดงมาช่วยพี่ก็ดีแล้ว
แถวนี้มันเถื่อน ไม่แน่จริงอยู่ไม่ได้

ช่วงนี้เองเสด็จทองพันชั่ง ได้คืนถิ่นกลับวังรวิเวศน์ ขึ้นเป็นเจ้ากระทรวงมหาดไทย

ชายช้างได้รับการเชิดชู ไม่ได้กลับไปเรียนต่อ ซึ่งเป็นเรื่องแปลกพิกล ที่ท่านชายกล้าหาญขนาดพลีชีพเพื่อมาตุภูมิขนาดนั้น กลับเป็นคนเสเพลไม่เอาถ่าน
เพราะฝรั่งและเสรีไทยต้องคัดเลือกคุณสมบัติบุคคลที่เป็นจารชนเสี่ยงตาย

ต้องฉลาด แข็งแรง แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ดี ใช้อาวุธคล่อง ชำนาญสองภาษาขึ้นไป และเชี่ยวชาญการถอดรหัส ส่วนใหญ่เป็นหัวกะทิทั้งสิ้น

วังรวิเวศน์
แบ่งสามตำหนัก
ตึกใหญ่ หม่อมพิกุล เมียหลวงที่จับเสด็จตอนเป็นไก่อ่อน จึงไม่โปรดให้เป็นแค่หม่อม

พิกุลไม่น่าเป็นผู้ดีแปดสาแหรก เพราะมีคำว่าหม่อมนำหน้า

ตึกเล็ก หม่อมแสงจันทร์ ป้าของนางเอก
เป็นเมียน้อย ตามนิยามที่ว่า

เมียหลวง คือ สาวคนแรกที่แต่งด้วย
เมียน้อย คือ สาวที่รู้ตัวทีหลังว่าหลงรัก

โบราณว่า
เมียหลวงแต่งเพราะสมบัติ
เมียน้อยแต่งเพราะรัก

แสงจันทร์มีการศึกษา รู้ภาษาฝรั่งเศส อังกฤษ การเข้าสังคม เพราะเป็นลูกขุนนาง
หล่อนมักใหญ่ใฝ่สูง ขนาดจะให้หลานมาเป็นหม่อมอีกคน

เผอิญเสด็จสำนึกในบุญคุณที่โกสนช่วยไว้และหลานไม่เต็มใจ เลยดูแลส่งเสียนางเอกเหมือนหลานแท้ๆ

ตำหนักหลัง(เรือนครัว) หม่อมพวงนาค

เมียน้อยช่วงเสด็จเข้ากลางคน ต้องการคนดูแลเอาใจใส่
เห็นก็สบายใจ คอยหุงหาอาหารดูแลบ้านช่องไม่บกพร่อง
ทำโดยไม่หวังสิ่งตอบแทนแลกเปลี่ยน

ถือเป็นคนดีสุดในวัง มีเสน่ห์ปลายจวักและไม่หาเรื่องใคร
เสด็จยังเสียดายที่ไม่มีลูกกับหม่อมพวงนาค

สามตำหนักนี้ คนใช้รวมกันต้องมี30-50คน
ไม่รวมคนสวน คนรถประจำ ช่างซ่อมตำหนักอีก

วังด้านหน้าติดตลอง ด้านหลังติดถนน
จัดสวนแบบอังกฤษ
แต่ฮวงจุ้ยตึกใหญ่แย่สุด
ด้านหน้าตึกคงมีมุขเด็จยื่นออกมากันแดดฝน เพื่อให้รถเทียบจอด

ที่เห็นในละครเป็นด้านหลัง ชั้นหนึ่งยกสูงจากพื้น ต้องขึ้นกระได
ชั้นล่างเรียกใต้ถุน เป็นห้องทำงานของนายเสมอ คนใช้ เก็บของ

น้ำพุ จึงสูงใหญ่เพราะคนอาศัยอยู่สูงกว่าน้ำพุ คนอยู่ใต้ถุนจะจมน้ำตาย นางเอกจึงไปอยู่ตำหนักเล็ก

และมีคลองพุ่งตรงไปที่ตึกใหญ่มีสะพานคร่อมคลองข่มใต้ถุนตึก ถึงมีน้ำพุมาขวาง แต่อยู่ไปก็แตกแยก ไม่จนก็อายุสั้น
เพราะน้ำจากคลองไหลเวียนพุ่งทำลายตึกตลอดเวลา

แถมในตึกใหญ่ มีบันไดก้ามปูที่โถงใหญ่ ทำร้ายคนในตำหนักอีก แทนที่จะเป็นบันไดโอบอุ้ม

เสด็จยิ่งอยู่ยิ่งเครียด มีเรื่องทุกข์ใจตลอด จนลิ่มเลือดอุดตันเส้นเลือดจนหัวใจวาย ยุคนั้นยังไม่มีทำบายพาสเส้นเลือดหัวใจ

เทียน แซ่ลี้ หนุ่มแต้จิ๋ว แม่หน้าเป็นตึ่งนั้ง แต่มีลูกหน้าฝรั่ง อากง หม่า เหล่ากง เหล่าหม่าในละครก็ไม่บอกว่าดองกับฝรั่ง ดูแล้วเก็กซิม

เทียน น่าจะมาจากอักษร 天 แปลว่า ท้องฟ้า มากกว่าเป็นเทียนไข 烛 เจ็ก หรือ จู้
ปกติชื่อคนจีน ไม่ตั้งว่า เทียนเฉยๆ น่าจะเป็น

天宝 เทียนเป่า แปลว่า มณีฟ้า หรือแก้วฟ้า

青天 ชิงเทียน แปลว่า ฟ้ากระจ่าง

ลี้ แต้จิ๋ว หลี่ จีนกลาง
ลี้ทีเปา หรือ ลี้เช็งที
หลี่เทียนเป่า หรือ หลี่ชิงเทียน

เพราะอาเทียนเป็นมีน้ำใจกับทุกคน แม้จะหลงงามจนหน้ามืด โทรไปกุเรื่องอั้งยี่เผาโกดังเสด็จ

โบตั๋นพ่อเป็นตั่วเฮีย มีรึจะกลัวกุ๊ย คงฟ้องเตี่ยให้เฮียมากระทืบไปแล้ว แล้วไปกินยาต้มขับเลือด เท่านี้ก็เรียบร้อยโรงเรียนจีน
ดูแล้วเพลีย บทนางเอกที่เป็นนางรอง

นายใช้เสียงได้ดี การแสดงดีขึ้นตามเส้นเวลา

งาม สร้อยสะบันงา
สาวไทย15หยกๆ16หย่อนๆ หุ่นนาฬิกาทราย ตัวเล็ก ขาวเนียน หน้าหวาน ตาโต ชนิดชายต้องมองเหลียวหลัง

โบราณว่า เข้าป่าคล้องช้างเผือก

แต่กิริยาม้าดีดกระโหลก เถียงคอเป็นเอ็น ตาขวาง มือไม้แข็ง ต้องมาอบรมจรรยามารยาทกันใหม่

ที่แย่สุดคือ ชอบกลืนน้ำลาย รับปากแล้วตีมึน จนต้องทวงสัญญา

เป็นนางร้ายที่เป็นนางเอกแบบออกนอกหน้า พร้อมพุ่งชน
ต่างจากนางเอกยุคตบจูบ พระเอกข่มขืนนางเอก ความจริงพระเอกไม่ได้ข่มขืนแต่นางเอกให้ท่ามาหลายรอบก็ยึกยักเล่นตัว
จนพระเอกเหลืออด เพราะมักเป็นลูกผู้ร้าย

ใบเฟิร์น เล่นดีมาก ที่เจ๋งสุดคือ สามารถกระชากวัยลงให้มีจริต จนเชื่อว่ายังเหมือนสมัยเล่นสิ่งเล็กๆ
เป็นเสน่ห์ใสซื่อของเอ๊าะๆ ที่คนวัยแอ๊ะๆชอบกินหญ้าอ่อนถูกใจนักแล

ถ้าพระเอกเป็นมาริโอ้ จะนึกว่าดูภาคแรกก่อนสิ่งเล็กๆ

สาละ บทรับเชิญ
เล่นดีกว่าhelp me ผีช่วยด้วยมาก จนนึกว่าเป็นพระเอกอีกคน ฉากตอนจะสิ้นใจดึงอารมณ์เทียนได้ดีจนคล้อยตาม

ชายช้างเกือบเป็นพระเอก
เพราะบทส่งเกิน เท่ตั้งแต่เปิดตัว เลยต้องตกม้าตายไม่งั้นอาเทียนซินตึ้งต้องได้กับอาโบตั๋นแต่แรก

เป็นตัวละครท่าดีทีเหลว ที่ไม่สมจริงเท่าที่ควร
เจ้าหัวก้าวหน้าแบบเสด็จทองพันชั่งมีหลายองค์มาก และบรรดาท่านชายที่จบนอกมาได้ไปประกอบอาชีพจนมีธุรกิจส่วนตัว ในวงการบันเทิงเป็นผกก.เช่น

พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ ยุคล
หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล
หม่อมเจ้าทิพยฉัตร ฉัตรชัย
หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล
หม่อมหลวงมิ่งมงคล โสณกุล

คติมีเมียหลายคน

ตำแหน่งฝ่ายใน และอัตราเงินปีกับจำนวนข้ารับใช้แต่ละตำแหน่ง ของต้าชิง

หม่อมพิกุล หาว่าเสด็จมักมาก มีเมียไปทั่ว แต่ในละครเสด็จมีเมียสามคน และยกขึ้นเป็นหม่อม ประทานตำหนักพร้อมเงินปี คนรับใช้ ไม่ได้เลี้ยงดูให้อดอยาก แถมยังส่งเสียลูกหลานเมียทุกคน

จีน แขก ฝรั่ง คนรวยจะเลี้ยงเมียหลายคนแบบนี้เหมือนกัน
เพราะไม่ได้ไปเที่ยวโคมแดง โคมเขียว เลี้ยงดูเป็นตัวตนจนตายตราบเท่าที่ไม่ก่อปัญหา

ส่วนชายช้างในละคร ไปหิ้วสาวตามคลับ สโมสร ถือว่ามักมาก เพราะไม่เลี้ยงดูเป็นตัวตน อาจติดโรคตายได้ ใครจะกล้ายกลูกสาวมาดองด้วย

การที่ชายช้างจะมีหม่อมก่อนแล้วค่อยแต่งเมีย ถือเป็นเรื่องธรรมดาในสังคมผู้ดี สาวลูกผู้ดีต้องทำใจได้ไม่งั้นบ้านแตก หรือไปแต่งกับเจ็ก แขก ฝรั่งที่มีคนเดียวแทน เพราะชายที่รวยมาก อำนาจเยอะ ยากจะมีเมียเดียวในทุกชนชาติ

เพลงประกอบ

我在这(儿) 等你            
无论你在哪里                     
烛光隐藏 在心底                
若有一天你会想起我     

我愿轻轻照亮你心窝      
若有一天迷失黑暗里  
请让烛光指引你  

ฉันอยู่ตรงนี้(เด็กน้อย)
รอคอยเธออยู่
ไม่ว่าเธอจะอยู่ที่ไหน
แสงเทียนจะส่องอยู่ในใจ
สักวันหนึ่งเธอจะจำฉันได้
ขอจุดดวงใจเธอแผ่วเบา
หากวันหนึ่งหลงทางในความมืดมิด
ให้แสงเทียนนี้นำทางเธอ

เพลงเทียนส่องใจ ได้ ไวท์ธนา ที่ร้องเพลง รอเธอหันมา ภาษาจีนกลาง


เสียดายน่าจะมีเพลงนี้เป็นเพลงจีนอีกเพลง

การควบคุมความต่อเนื่อง
เนื่องจากละครหยุดถ่ายไปครึ่งปีจากพิษโควิด ยากจะสร้างความต่อเนื่องให้เนียน เช่น

สำเนียงภาษาไทย จีน ผิดยุค
ฉัน เป็น ชั้น
อั๊วะ เป็น อั่ว
ลื้อ(หลื่อ) เป็น รื้อ

ขาดสำเหนียงเหน่อแบบอยุทธยา เพราะผู้ดีส่วนใหญ่มาจากอยุทธยา
ขาดคำ สำนวนแต้จิ๋ว
กลายเป็นคนช่วงหลังปี2530พูดกัน

แต่ถือว่าอนุโลม เพราะต้องถ่ายต่อเนื่องจนจบถึงจะคอนทินิวคำพูดได้เนียน

ละครช่วงสองปีนี้ ถ้าไม่ถึงกับงานเผา ดูต่อเนื่องเล่าเรื่องจบถือว่าผ่าน
เพราะขาดทุนเข้าเนื้อกันมาก ทำงานหนักเกินชม.ไปเยอะ น่าเห็นใจทุกภาคส่วน

ที่สำคัญผู้จัดยอมรับข้อจำกัดต่างๆในการผลิต แต่เข็นงานออกมาได้ถูกใจคนดูกลุ่มใหญ่ ถือว่าถ้าชอบแนวเล่นใหญ่ ไฟกระพริบเรื่องนี้ดูได้
เพราะนักแสดง คณะทำงานตั้งใจผลิตผลงานให้ดีที่สุดเท่าที่ทำได้

หวังว่าทางค่ายจะทำละครย้อนยุคอีก เอาแนวฝ่ายในหักเหลี่ยมเฉือนคม นักแสดงหญิงเก่งๆเยอะทุกรุ่น จะได้มารวมกันในจอแก้วบ้าง เพราะอยุทธยามี ไทย จีน แขก มอญ ไทใหญ่ มลายู อยู่ฝ่ายใน ไหนจะขันทีแขก จีนอีก เล่าได้อีกเยอะ แต่อย่าให้ผิดยุคผิดกฎแบบนี้


ท้ายนี้ผิดพลาดประการใด ผู้เขียนต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ ขอบคุณครับ