ถามความคิดคนที่ปฏิบัติธรรมเคร่งครัด  ที่ส่วนใหญ่ชีวิตอาจจะไม่ร่ำรวย  กินอยู่สมถะ  ทำอาชีพสุจริต  ไม่โกง ไม่ตลบแตลง  และอาจถูกกลั่นแกล้งเอาเปรียบในบางครั้ง   ท่านประเมินชีวิตของตนเองไว้บ้างอย่างไร   พอใจกับสิ่งที่ตนเองได้รับกันหรือเปล่า   เมื่ออาจจะเห็นคนอื่นๆมีบ้านใหญ่ มีรถหรู บริบูรณ์ด้วยลาภยศและโลกธรรมอื่นๆ   คือเห็นว่าความสุขจากการประพฤติธรรมมีคุณค่าสมปรารถนายิ่งกว่ากามสุขอย่างโลกๆจริงไหม  หรือเป็นไปได้ที่ยังอาจจะมีความลังเลอยู่ (เหมือนพระหลายองค์ที่สุดท้ายร้อนผ้าเหลืองกลับเข้าหาโลกีย์จนศีลขาดแบบที่ข่าวออกเรื่อยๆ)

เท่าที่คิดออก  สิ่งที่ประเล้าประโลมใจผู้ปฏิบัติธรรมอยู่  ก็น่าจะมีเช่น :
- หวังกามสุขอันเลิศกว่าในโลกหน้า  ชาตินี้เกิดมาต่ำต้อยด้อยโอกาส  แต่ทำบุญไว้หวังขึ้นสวรรค์หรือรอชาติหน้า (เคยมีการสำรวจว่าคนยากจนบางส่วนในประเทศไทยยังมีความคิดแบบนี้อยู่  ซึ่งเป็นความเชื่อที่สืบทอดมานาน  จริงๆน่าจะถือเป็นสวนดีของวัฒนธรรมไทยนะ)
- การประพฤติธรรมทำให้รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า  เหนือกว่าเหล่าคนบาป  เพิ่มความนับถือตนเองจากบุญที่พอทำได้
- หวังว่ากรรมดีที่ตัวเองธรรม  อาจจะมีผลตอบสนองได้ทันทีในชาตินี้  แม้โอกาสจะน้อยก็ตาม
- มีความต้องการน้อยกว่าคนอื่น  รู้สึกว่าสิ่งที่มีที่เป็นอยู่ก็ทำให้ตัวเองพอใจแล้ว  ไม่ต้องมีแบบชาวบ้านก็ได้
- เป็นอยู่แบบสงบสันโดษ  ไม่ต้องสนใจเรื่องชาวบ้าน  ใครจะมีจะจน จะเป็นจะตายยังไงก็ไม่ต้องเก็บมารกสมอง
- มีความสุขและความปลื้มปีติจากการเป็นผู้ให้   ซึ่งเป็นความสุขอันยิ่งกว่าการได้รับและบริโภคกาม
- มีสุขและปีติ อันเกิดจากสมาธิและการภาวนาขั้นสูง
ฯลฯ

คนที่ปฏิบัติธรรม   ได้รับสิ่งเหล่านี้กันแค่ไหนครับ   แล้วรู้สึกว่ามันคุ้มค่ากับการยอมเหน็ดเหนื่อยลำบากในชีวิตหลายๆด้านไหม