ผมกำลังใคร่ครวญอยู่ ดังนี้
. . .
อิทธิบาท4 คือ หลักการทำงานให้สำเร็จ  (อย่างมีประสิทธิภาพ)
ประกอบด้วยฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา
4 ข้อนี้... มาด้วยกันทั้งหมด ไม่อาจขาดข้อใดข้อหนึ่งไปได้ หากขาดข้อใดข้อหนึ่งไปแล้วก็จะทำให้งานไม่สำเร็จ (หรือไม่มีประสิทธิภาพได้เท่าที่ควรจะมี)

ตัวอย่าง

ทำความสะอาดอ่างล้างหน้า
เห็นอ่างล้างหน้าเซรามิคสีขาวใช้ไปนาน ๆ มันก็เริ่มเก่า มีคราบเหลืองเกาะ ก็อยากจะทำความสะอาด ให้มันใหม่ ๆ เอี่ยม ๆ จะได้ฟิน นี้ฉันทะเกิดแล้ว
แต่... ดันขี้เกียจ ได้แต่คิด ได้แต่อยาก แต่ไม่ลงมือทำ อันนี้ขาดวิริยะ ก็เป็นอันว่า งานไม่สำเร็จ จบข่าว... 

หรือหากมีวิริยะขึ้นมา... แต่ตอนทำมีคนมาชวนคุย ทำให้ระหว่างทำไม่มีสมาธิพอ คือ ขาดจิตตะ วิมังสาไม่ต้องพูดถึง
เพราะมัวแต่คุย ไม่ได้ตรวจสอบผลงาน ว่ายังมีตรงไหนยังไม่ได้ทำอีก หรือแม้แต่จะใช้ความคิด ก็คิดไม่ออกว่าจะใช้เครื่องมือแบบไหนเพื่อที่จะสามารถเข้าไปทำความสะอาดได้ เพราะขาดสมาธิ (จิตตะ)
และเมื่อคิดว่าตนทำความสะอาดเสร็จแล้ว ก็กลับได้ผลเป็นที่ไม่เรียบร้อย ยังมีคราบเหลือง ๆ เกาะอยู่ ไม่ค่อยต่างกับตอนที่ยังไม่ได้ล้าง (เหมือนยังไม่เสร็จ) ก็ถือว่า งานนั้นเป็นโมฆะไป...

จะเห็นว่า อิทธิบาท4 เวลาทำงานให้ได้สำเร็จ จะมาทั้งชุด ไม่อาจขาดข้อใดข้อหนึ่งด้วยประการฉะนี้

. . .

ส่วนในกรณีที่ถามในหัวกระทู้ว่า "ฉันทะต้องมาก่อนรึเปล่า ?? หรือว่า อย่างไหนมาก่อนก็ได้ ??" ประการหลังนี้ นึกไม่ค่อยออก
เพราะส่วนใหญ่ การงานที่ดีที่สำเร็จ มันก็ต้องเริ่มจากฉันทะทั้งนั้น

อย่างแบบ จู่ ๆ จะให้วิริยะ อย่างงี้หรอ... มันไม่เก้ท มันก็ต้อง ฉันทะมาก่อนนะ มันถึงเกิดการกระทำ

เอ๊ะ! พิมพ์มาถึงตรงนี้ ก็คิดได้ว่า... แบบที่วิริยะมาก่อนมันก็มีนะ เช่น ไม่ได้ชอบกวาดพื้นหรอก แต่แม่สั่งให้ทำ ก็ทำไป เอ๊ะ! แต่ถ้าสักแต่ว่าทำ ๆ ไป งานมันก็ไม่ดีนะ ก็เหมือนกับว่าไม่สำเร็จนั่นแหละ คือ ได้งานที่ขาดประสิทธิภาพไป... (สับสน ๆ)

. . .

สำหรับตัวผมนี้... ถ้าไม่ชอบ ไม่อยากทำสิ่งนั้น ก็จะไม่ทำนะ ไม่ค่อยฝืน ส่วนใหญ่ที่ทำ ๆ มันต้องมีแรงบันดาลใจ แรงผลักดัน แรงจูงใจ ศรัทธา มันจึงเกิดฉันทะขึ้นมาได้... เช่น เห็นว่าสิ่งนั้นดี ก็จะทำ... ถ้ายังไม่เห็นก็ไม่ค่อยทำหรอก

ถ้าให้ตอบเองแบบไม่ได้คิดอะไรมาก ก็จะบอกว่า... ฉันทะมาก่อน เรียงตามที่พระธรรมบัญญัติไว้ (ไม่แน่ใจว่าสามารถบอกได้รึเปล่าว่า เรียงตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้)

. . .

ด้วยความยังไม่ชัด เกี่ยวกับกระบวนการของอิทธิบาท4 ตรงนี้ เลยตั้งกระทู้สอบถามสมาชิกท่านอื่น ๆ
จึงค่อยพินิจพิเคราะห์ ประมวลผล หาข้อสรุป ตอบตัวเองได้ ละวิจิกิจฉา ข้อธรรมนี้ไป...

ขอบคุณสมาชิกทุกท่านครับผม