ต้องบอกเลยว่า เรามีโอกาสได้อ่านหนังสือเล่มหนึ่ง ที่เขาได้หยิบเรื่องนี้ขึ้นมาเป็นภาพให้เราเข้าใจ
ซึ่งภาพนี้เราวาดจากตัวอย่างในหนังสือ
จากภาพ คุณเห็นอะไร เข้าใจอย่างไร อธิบายมันได้ยังไง?
.
.
.
.
.
.
.
.
ถ้าคุณเข้าใจอย่างที่เราเข้าใจ คุณจะพบว่า ใช่ค่ะ จินตนาการจากรูป 3 เหลี่ยมนั้น
สามารถเปลี่ยนเป็นอะไรก็ได้ มีความหมายอย่างไรก็ได้ตามแน่ที่เราจะนิยามให้เป็น
จากหนังสือได้บอกว่า "ผลงานพูดเองไม่ได้" ซึ่งนี่เป็นประเด็นสำคัญที่เราอยากนำมาเล่าให้ฟังกันค่ะ
"ลองหลับตาแล้วจิตนาการว่า "คุณเป็นนักสะสมผู้มั่งคั่ง ที่เพิ่งเดินเข้าไปในห้องจัดแสดงของพิพิธภัณฑ์ศิลปะ บนผนังตรงหน้ามีภาพวาดขนาดใหญ่
ความสูงกว่า 3 เมตรอยู่ 2 ภาพ ทั้งคู่แสดงภาพท่าเรือยามเย็น เมื่อมองไกลๆ จากอีกฝากของห้อง ทั้งสองภาพนี้ดูไม่แตกต่างกันเลย ทุกองค์ประกอบล้วนเหมือนกันหมด ไม่ว่าจะเป็นเรือ เงาสะท้อนบนผืนน้ำ หรือดวงอาทิตย์ที่กำลังจะลับฟ้า เมื่อเดินเข้าไปดูใกล้ๆ คุณก็พบว่าไม่มีคำอธิบายใดๆ ใต้ภาพ หรือป้ายบอกข้อมูลอะไรทั้งสิ้น คุณเริ่มหมกหมุ่นกับภาพวาดทั้งสองและตั้งชื่อให้ว่า ภาพ A และ ภาพ B แล้วใช้เวลาเป็นชั่วโมงไปกับการเพ่งพินิจภาพทั้งสองสลับกันไปมา... คุณถึงขั้นเปรียบเทียบฝีแปรง แต่ก็ไม่พบความแตกต่างเลยแม้แต่จุดเดียว......"
แน่นอนว่านี่เป็นที่มาและเหตุอันจงใจของการปลอมแปลงงานศิลปะ ให้เหมือนกันในทุกจุด ทุกองศา แต่ใครล่ะจะเป็นผู้ตอบได้ว่าความหมายที่ศิลปินซ่อนไว้ หมายถึงอะไร 2 ภาพที่เหมือนกันแต่ความหมายหรือนัยยะ อาจแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับใครเป็นผู้เล่า ซึ่งอยู่กับว่า คุณจะได้ทราบเจตนารมย์ หรืออ่านคำอธิบายใต้ภาพตอนไหน
"ถ้าอยากปลอมแปลงภาพถ่าย ก็ให้เปลี่ยนคำบรรยายใต้ภาพ แต่ถ้าจะปลอมแปลงภาพวาด จงเปลี่ยนที่มาของภาพ" (เออร์รอล มอร์ริส)
สิ่งที่เราเอามาแชร์ เป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของหนังสือ มีของดีต้องให้คนอื่นขโมย
ที่เมื่อเราอ่านในจุดนี้ เราจึงมองเห็นภาพอย่างนั้น แม้ว่าเราจะพยายามจับผิดและก๊อบปี้ผลงานคนอื่นอย่างไร ก็ไร้ประโยชน์
เพราะเราไม่สามารถก๊อบปี้ความคิด จุดมุ่งหมายและเรื่องราว story telling ที่ศิลปินท่านนั้นซ่อนไว้หรอกค่ะ
มันเหมือนกับนิยายมากมาย ไม่ว่าจะ
นิยายจีน นิยายวาย นิยายแปล นิยายแต่ง หรือมังงะต่างๆ ที่ตอนนี้ได้รับความนิยมอย่างมากเลยทีเดียว
แต่เรื่องราวกลับมีพลอตเรื่องที่คล้ายกัน เว้นเสียแต่ว่าใครจะหยิบประเด็นไหนมาแตก ต่อยอด และเล่าเรื่องคนละมุมกับออริจินัล
ในที่นี้เราหมายถึง นักเขียนหน้าใหม่ ที่รักการอ่าน แล้วถ่ายทอดงานอ่านนั้นมาเป็นผลงานของตัวเองนะคะ ไม่ได้เหมารวมทุกคน
เพราะคำว่า อินสไปเรชั่น กับ ก็อบปปี้ คาบเกี่ยว แต่ต้องมีการสร้างสรรค์ เพิ่มความเป็นตัวเองเข้าไป จะช่วยเพิ่มอรรถรสและเพิ่มคุณค่าของผลงานได้ดีกว่าอย่างแน่นอน
จินตนาการ..ไร้จุดหมายขึ้นอยู่กับใครเป็นคนเล่า
ซึ่งภาพนี้เราวาดจากตัวอย่างในหนังสือ
จากภาพ คุณเห็นอะไร เข้าใจอย่างไร อธิบายมันได้ยังไง?
.
.
.
.
.
.
.
.
ถ้าคุณเข้าใจอย่างที่เราเข้าใจ คุณจะพบว่า ใช่ค่ะ จินตนาการจากรูป 3 เหลี่ยมนั้น
สามารถเปลี่ยนเป็นอะไรก็ได้ มีความหมายอย่างไรก็ได้ตามแน่ที่เราจะนิยามให้เป็น
จากหนังสือได้บอกว่า "ผลงานพูดเองไม่ได้" ซึ่งนี่เป็นประเด็นสำคัญที่เราอยากนำมาเล่าให้ฟังกันค่ะ
"ลองหลับตาแล้วจิตนาการว่า "คุณเป็นนักสะสมผู้มั่งคั่ง ที่เพิ่งเดินเข้าไปในห้องจัดแสดงของพิพิธภัณฑ์ศิลปะ บนผนังตรงหน้ามีภาพวาดขนาดใหญ่
ความสูงกว่า 3 เมตรอยู่ 2 ภาพ ทั้งคู่แสดงภาพท่าเรือยามเย็น เมื่อมองไกลๆ จากอีกฝากของห้อง ทั้งสองภาพนี้ดูไม่แตกต่างกันเลย ทุกองค์ประกอบล้วนเหมือนกันหมด ไม่ว่าจะเป็นเรือ เงาสะท้อนบนผืนน้ำ หรือดวงอาทิตย์ที่กำลังจะลับฟ้า เมื่อเดินเข้าไปดูใกล้ๆ คุณก็พบว่าไม่มีคำอธิบายใดๆ ใต้ภาพ หรือป้ายบอกข้อมูลอะไรทั้งสิ้น คุณเริ่มหมกหมุ่นกับภาพวาดทั้งสองและตั้งชื่อให้ว่า ภาพ A และ ภาพ B แล้วใช้เวลาเป็นชั่วโมงไปกับการเพ่งพินิจภาพทั้งสองสลับกันไปมา... คุณถึงขั้นเปรียบเทียบฝีแปรง แต่ก็ไม่พบความแตกต่างเลยแม้แต่จุดเดียว......"
แน่นอนว่านี่เป็นที่มาและเหตุอันจงใจของการปลอมแปลงงานศิลปะ ให้เหมือนกันในทุกจุด ทุกองศา แต่ใครล่ะจะเป็นผู้ตอบได้ว่าความหมายที่ศิลปินซ่อนไว้ หมายถึงอะไร 2 ภาพที่เหมือนกันแต่ความหมายหรือนัยยะ อาจแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับใครเป็นผู้เล่า ซึ่งอยู่กับว่า คุณจะได้ทราบเจตนารมย์ หรืออ่านคำอธิบายใต้ภาพตอนไหน
"ถ้าอยากปลอมแปลงภาพถ่าย ก็ให้เปลี่ยนคำบรรยายใต้ภาพ แต่ถ้าจะปลอมแปลงภาพวาด จงเปลี่ยนที่มาของภาพ" (เออร์รอล มอร์ริส)
สิ่งที่เราเอามาแชร์ เป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของหนังสือ มีของดีต้องให้คนอื่นขโมย
ที่เมื่อเราอ่านในจุดนี้ เราจึงมองเห็นภาพอย่างนั้น แม้ว่าเราจะพยายามจับผิดและก๊อบปี้ผลงานคนอื่นอย่างไร ก็ไร้ประโยชน์
เพราะเราไม่สามารถก๊อบปี้ความคิด จุดมุ่งหมายและเรื่องราว story telling ที่ศิลปินท่านนั้นซ่อนไว้หรอกค่ะ
มันเหมือนกับนิยายมากมาย ไม่ว่าจะนิยายจีน นิยายวาย นิยายแปล นิยายแต่ง หรือมังงะต่างๆ ที่ตอนนี้ได้รับความนิยมอย่างมากเลยทีเดียว
แต่เรื่องราวกลับมีพลอตเรื่องที่คล้ายกัน เว้นเสียแต่ว่าใครจะหยิบประเด็นไหนมาแตก ต่อยอด และเล่าเรื่องคนละมุมกับออริจินัล
ในที่นี้เราหมายถึง นักเขียนหน้าใหม่ ที่รักการอ่าน แล้วถ่ายทอดงานอ่านนั้นมาเป็นผลงานของตัวเองนะคะ ไม่ได้เหมารวมทุกคน
เพราะคำว่า อินสไปเรชั่น กับ ก็อบปปี้ คาบเกี่ยว แต่ต้องมีการสร้างสรรค์ เพิ่มความเป็นตัวเองเข้าไป จะช่วยเพิ่มอรรถรสและเพิ่มคุณค่าของผลงานได้ดีกว่าอย่างแน่นอน