หนังไม่เฉลยอะไรเลย เว้นพื้นที่ให้คนดูจินตนาการเยอะมาก ก็อย่างว่าแหละ ความเชื่อไม่ใช่ความจริง จะมาชี้ว่าเป็นอย่างนี้เป็นอย่างนั้นคงกระดากปาก และเป็นการชี้นำเกินไป ประสบการณ์ของแต่ละคนก็ทำให้มุมมองต่อหนังต่างกัน ของผมได้ประมาณนี้

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้“เคยสังเกตท้ายรถไอ้มานิตมั้ยวะ ที่มีสติกเกอร์ติดเอาไว้ว่า รถคันนี้สีแดง” หมอผีสันติย้อนถามคนถ่ายวิดีโอ เมื่อเขาถูกถามถึงพิธีกรรม

ผมว่าประโยคนี้คือคีย์หลักของเรื่องเลย ที่จริงรถของมานิตมีสีดำ แต่เขาติดสติกเกอร์บอกไว้ว่าเป็นสีแดง มันคือการหลอกคนดูอย่างตรงไปตรงมาที่สุด อาจจะอนุมานได้ว่า ตลอดเวลาที่หนังฉายผ่านมา เราให้ความสนใจผิดจุดทั้งหมด ร่างทรงย่าบาหยันเป็นเพียงเนื้อเรื่องรอง เพชฆาตตระกูลยะสันเทียะต่างหากที่เป็นตัวชูโรง หรือแท้ที่จริงแล้ว สิ่งที่ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นย่าบาหยันอาจจะเป็นอย่างอื่นมาตั้งแต่ต้น เรามอบศรัทธาให้กับสิ่งลวงตา เราเชื่อทั้ง ๆ ที่ไม่รู้จัก เชื่อทั้ง ๆ ที่ไม่เคยเห็น เชื่อตามที่คนอื่นเชื่อ... จากรุ่น สู่รุ่น

อีกอย่าง ตั้งแต่ยายตาบอดบ้านท้ายวัดมาจ้องตา มิ้งก็ฝันถึงชายร่างใหญ่ นุ่งผ้าเตี่ยวสีแดง เสื้อกั๊กสีแดง มีรอยสักตามตัว และถือดาบที่ชุ่มไปด้สยเลือด เป็นอีกคำใบ้ที่บอกว่าเนื้อเรื่องหลักเกี่ยวกับตระกูลฝ่ายพ่อ ไม่ใช่ฝ่ายแม่ และพิธีที่กำลังจะจัดขึ้น ไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อให้ผีออกจากร่างมิ้ง แต่เพื่อปลดปล่อยพลังให้ผี อิงจากบทสวดตอนทำพิธีที่ว่า “กูจะปลุกพญาสาร พยาสารก็ตื่น กูจะปลุกพญาหมื่น พญาหมื่นก็สะเทือน เจ็ดพญาช้างสารมานอบน้อมต่อกู” ฟังแล้วเหมือนคืนชีวิตให้มากกว่าขับไล่นะครับว่ามั้ย

หากมองไปที่มิ้งในตอนที่ถูกสิงโดยสมบูรณ์ เหมือนว่าจะโดนรุมจากทั้งสองฝั่ง ผีย่าบาหยันเทียมร่างมิ้งไม่ได้เพราะมิ้งทำผิดผีมาเยอะ ทั้งทำแท้ง มั่วกาม และมีความสัมพันธ์กับพี่ชายตัวเอง มิ้งไม่เหมาะกับการสืบทายาท เป็นไปได้ว่าย่าบาหยันก็อยากเอาโทษมิ้งด้วยที่ทำให้สายทายาทขาด ส่วนวิญญาณที่ถูกบรรพบุรุษตระกูลยะสันเทียะฆ่า ก็อาฆาตมิ้งอย่างหนัก แถมวิญญาณสุนัขที่ถูกฆ่าเอาเนื้อมาขายจากรุ่นย่ามาถึงปัจจุบันก็มารุมด้วย

หรืออีกทางหนึ่ง เบื้องหลังการตัดเศียรรูปปั้นย่าบาหยันอาจเป็นสัญลักษณ์ที่เชื่อมโยงกับเพชฆาต ย่าบาหยันเองก็อาจเป็นเหยื่อที่ถูกเพชฆาตตระกูลยะสันเทียะฆ่าตัดคอเช่นกัน อย่างที่ทราบว่าไม่มีใครรู้ที่มาที่ไปของท่านเลย แม้แต่นิ่มที่เป็นร่างทรง พอหมอผีสันติเรียกดวงวิญญาณทุกดวงที่เคยถูกเพชฆาตฆ่ามารวมกัน ย่าบาหยันก็มาด้วย จึงมีแว้บหนึ่งที่น้อย(แม่ของมิ้ง)สัมผัสได้ และจากนั้นพวกวิญญาณก็ใช้ร่างของน้อยทำพิธีต่อจนสำเร็จ

ตอนที่นิ่มโกรธจัดจากการเหตุการณ์เศียรย่าบาหยันถูกตัด จึงไปถามเอาความกับผีที่สิงหลานสาวว่า “เป็นใคร” มิ้งหัวเราะและตอบสั้น ๆ ว่า “กูคือย่าบาหยันไง” นิ่มไม่เชื่อจึงถามย้ำ คราวนี้มิ้งตอบว่า “ก็ลองทายดูสิว่ากูคือใคร” ผมว่ามิ้งไม่ได้โกหกนะ ถ้าในอดีตย่าบาหยันเป็นเหยื่อของตระกูลยะสันเทียะจริง ๆ และที่ท้าให้เดา ก็เป็นการใบ้ให้รู้นิ่มว่าเป็นคนใกล้ตัว

การถูกไล่ออกแบบฟ้าผ่าของมิ้ง คืออีกหนึ่งจุดเปลี่ยนของเรื่อง มิ้งถูกไล่ออกเพราะผู้จัดการมีหลักฐานว่าเธอแอบพาผู้ชายเข้ามามั่วกามในที่ทำงานโดยบังเอิญ เนื่องจากทรัพย์สินในที่ทำงานหาย จึงมีการตรวจสอบกล้องวงจรปิด ซึ่งหากเดาดูแล้ว ผู้ชายที่มิ้งพาเข้ามาอาจขโมยไปก็ได้ เมื่อเรื่องฉาวถูกเปิดเผย มิ้งก็หนีอายกลับบ้าน ทั้งเรื่องผีและเรื่องที่ทำงานรุมเร้าหนัก ทำให้มิ้งคิดสิ้น เป็นไปได้มั้ยว่าตอนที่กรีดข้อมือจนเสียเลือดมาก มิ้งตายไปแล้ว ที่มีลมหายใจอยู่ก็เพราะผีที่เข้ามาสิง คนที่ถูกพาตัวไปทำพิธีจึงเป็นสะใภ้ของตระกูลยะสันเทียะ ซึ่งเป็นคนในตระกูลคนสุดท้ายที่ยังไม่ตาย ไม่รู้ล่ะ เดามั่วไว้ก่อน55

ในส่วนตัวของผมนะครับ

ประเด็นป้านิ่ม
ป้านิ่มเป็นร่างทรงจริงๆย่าบาหยัน ดูได้จากการที่มิ้งจับตัวป้านิ่มที่งานศพ ป้านิ่มก็สัมผัสสิ่งผิดปกติได้เลย รวมถึงการสืบต้นตอการผิดปกติของมิ้ง ไปจนถึงการทำพิธีตอกไข่ (พิธีตอกไข่ทางอิสาน จะทำจนกว่าวิญญาณยอมรับคำขอโทษ ถ้าตอกไข่เป็นสีดำ คือวิญญาณเปิดทางให้เจอมิ้งแล้ว ตรงนี้เป็นการทำพิธีจริงของทางอิสาน)
ที่เศียรโดนย่าบาหยันโดนตัดเพราะฝ่ายตรงข้ามแรงอาฆาตเยอะมาก ย่าบาหยันโดนตัดจึงเหมือนการทำให้เสื่อม ป้านิ่มจึงเสียใจมาก แต่ตอนท้ายย่าบาหยันไม่ได้อยู่กับป้านิ่มแล้ว เห็นได้จากตอนทำพิธิคนเดียวที่บ้าน แต่สัมผัสอะไรไม่ได้เลย เลยวางทิ้งขัน5 ไปสะงั้น

ประเด็นย่าบาหยันเข้าทรงแม่มิ้งจริงไหม อันนี้เข้าจริงเช่นกัน แต่ตรงนี้จะเห็นว่าย่าบาหยันก็เป็นร่างทรงที่มีความไม่ดีอยู่ หลอกให้ลูกศิษย์อีกฝ่ายทำพิธีฆ่าตัวตาย ให้ตัวเองเป็นที่ศรัทธาที่สุด พอตอนมิ้งมากะจะฟาดกับวิญญาณอีกฝ่าย เลยพูดประมาณว่า ข้าย่าบาหยันจะจัดหารเจ้าเอง แต่มิ้งแกร่งกล้ากว่า ใช้จุดอ่อนเรียกแม่ สติจึงหลุดกลับมาเป็นแม่ เลยโดนจัดการไป

ประเด็นมิ้ง อันนี้หนังคลุมเครือมากว่าใครเข้าสิง แต่รวมๆมีทั้งแม็ก วิญญาณแร่ร่อน ที่พร้อมเข้าร่าง เพราะเผลอไปรับขัน 5 ที่แม่มิ้งพาไปทำ เพราะเข้าใจว่าย่าบาหยันจะเข้า แต่ไม่ใช่ กลับกลายเป็นเปิดทางให้วิญญาณอื่นพร้อมเข้าสิง

คำหมอทรงอีกคนที่ว่าเห็นรถป้านิ่มไหมที่ติดสติกเกอร์รถคันนี้สีแดง ก็แค่จะสื่อว่าหลอกวิญญาณว่าพาแม่ไป ไม่ใช่มิ้ง แล้วเอามิ้งซ่อนพร้อมยันต์ปกปิดรอบประตู เพื่อหลอกให้วิญญาณทุกสิ่งมาเข้าร่างแม่ แล้วทำลายไปพร้อมกัน จากบทสวดที่เรียกผี ปีศาจมา แต่สุดท้ายพอน้าสะใภ้เปิดประตูมิ้ง คือการปลดปล่อย พิธีทำมาจึงย้อนเข้าตัวคนทำ อาจารย์เลยตาย

ส่วนตัวหนังขนลุกดีมาทั้งเรื่อง เล่นกับพิธีจริงทางอิสานมาตลอด แต่มาตายตอนจบที่มากลายเป็นซอมบี้ อันนี้ที่อิสานไม่มี เห็นชัดเลยว่าบทนี้คนเกาหลีเขียนแน่นอน จนกลายเป็นหนังผีที่ผิดฟีล แบบเห็นได้ชัด ถ้าตัด 15 นาทีท้ายออกขะเป็นหนังผีที่ยอดเยี่ยมเรื่องหนึ่งที่เคยดูเลย

1. สงสัยเหมือนกัน
2. ให้คิดกันเองว่า ร่างทรงย่า ของจริงไหม เหมือนอาจารย์ที่ป้าให้มาช่วย ตอนพูดลอยๆว่าเหมือนรถติดสติกเกอร์ว่าคันนี้สีแดง ไม่แน่ใจจะสื่อว่าการทำพิธีมีไว้เพื่อให้หลอกตัวเอง สบายใจ อะไรงี้หรือเปล่า
3. ให้คิดเองอีกว่า ย่าเข้าจริงไหม คิดไปเอง หรือเข้าแล้วแต่หลุดเพราะใจอ่อนเสียสมาธิตอนที่มิ้งเรียกแม่

ขัดใจ คหสต.
- ทำไมตากล้องมันไม่ห้ามที่น้าจะเปิดประตูที่ขังมิ้งระหว่างทำพิธี ทั้งที่ก็เห็นเด็กอยู่บนเตียง
- ทั้งบ้านประมาทมากปล่อยให้มิ้งเอาเด็กไปง่ายๆ ถ้าบ้านมีเด็กอ่อนควรรีบย้ายเด็กกับแม่ไปที่อื่นก่อน ล็อคประตู หรือมัดมิ้งแน่นๆๆๆ
- ตอนกินเด็ก แย่ ทุเรศ รุนแรงเกินไป .. ตอนที่มิ้งอุ้มเด็กหนี แล้วตามหากันเจอ ผมคิดว่าหนังจะไม่ก้ามข้ามเส้นนี้ แต่สุดท้ายก้าวข้ามไปจนได้ เพื่ออะไร...? ขยะแขยง ความคิดของ ผกก คนเขียนบท
- ไม่เห็นฉากว่าแม่พามิ้งไปโบถคริสต์ ถ้าคนแม่รอดจากการเป็นคนทรงมาได้ ทำไมไม่พามิ้งไปบ้าง
- หนังไม่ balance ระหว่างฝ่ายดี ฝ่ายเลว .. สุดท้ายฝ่ายดีเป็นที่น่าสงสัยว่าของปลอมหรือเปล่า แต่ฝ่ายผีเลว นี่ของจริงแน่นอน 555
- ตอนจบแอบหวังว่าสุดท้ายอยากให้จบด้วยมีสักคนสละชีวิตเผาตึกไปเลย หรือควรนิมนต์พระเก่งๆมาทำพิธี

- สุดท้าย เจอผีควรพกกล้องไปด้วย ขลังที่สุด แล้วคุณจะไม่โดนผีสิง แต่โดนกินแทน 5555