(ทางแยกบนราง Listowel / Cr. Wikimedia Commons)
Listowel เป็นเมืองค้าขายเล็กๆ ที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมใน County Kerry ประเทศไอร์แลนด์ เป็นที่ตั้งของระบบรางเดี่ยวที่แปลกประหลาดที่สุดเท่าที่เคยสร้างมา แทนที่จะนอนราบกับพื้น ราวเดี่ยวจะตั้งอยู่เหนือพื้นบนฐานรองที่ยึดไว้กับด้านใดด้านหนึ่ง ซึ่งแต่ละอันสร้างเป็นรูปร่างทรง "A" ในขณะที่รถไฟที่สร้างขึ้นเป็นพิเศษจะแล่นคร่อมไปบนโครงทรง A นี้ เหมือนตะกร้าที่อูฐแบกไว้บนหลัง
แท้จริงแล้ว " อูฐ " เป็นแรงบันดาลใจให้วิศวกรชาวฝรั่งเศส Charles Lartigue คิดค้นระบบนี้ ขณะอยู่ในแอลจีเรีย Lartigue เคยเห็นอูฐบรรทุกของหนักโดยวางกระเป๋าสัมภาระสูงๆไว้บนหลัง และสิ่งนี้เป็นแรงบันดาลใจให้เขาออกแบบรางรถไฟรูปแบบใหม่ ที่รู้จักกันในชื่อ " Lartigue Monorailway "
ในระบบใหม่ของ Lartigue นั้น รางเดี่ยวจะถูกยกขึ้นสูงประมาณเอวโดยใช้ฐานสามเหลี่ยมกว้างประมาณสี่ฟุตรองรับ และมีรางเพิ่มเติมสองรางที่ด้านข้างของรางหลักทั้งสองข้างสำหรับรางนำของหัวรถจักร รวมทั้งลูกกลิ้งเพื่อช่วยให้รถไฟมีเสถียรภาพขณะเคลื่อนที่
Lartigue Monorailway เป็นเส้นทางที่รู้จักกันดีที่สุดของ Lartigue ซึ่งได้สร้าง Monorail (รถไฟที่วิ่งบนรางเดียว) ต้นแบบในแอลจีเรีย มีความยาวประมาณ 90 กม.ใช้สำหรับขน วัวควาย และทรายจากชายหาดของ Ballybunion (ทรายเป็นปุ๋ยที่มีค่าในศตวรรษที่ 19) รวมถึงขนหญ้า esparto ข้ามทะเลทราย โดยสินค้าจะถูกบรรทุกด้วยตู้คล้ายตระกร้าสะพายไปข้างใดข้างหนึ่งของรางเดียว
ร่างของหัวรถจักร Lartigue Monorail
เส้นทางดังกล่าวได้รับความเสียหายอย่างรุนแรงในสงครามกลางเมืองในไอร์แลนด์ และปิดทำการไปในปี 1924 แต่อุปกรณ์ดั้งเดิมยังคงเหลืออยู่เพียงเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม ข้อได้เปรียบที่ใหญ่ที่สุดของ Lartigue Monorail โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นข้อได้เปรียบที่ชัดเจนในทะเลทรายแอลจีเรีย ซึ่งทรายที่เคลื่อนตัวจะทำให้รางรถไฟแบบธรรมดาใช้ไม่ได้จริง
ย้อนกลับไปที่ลอนดอน Lartigue ได้นำเสนอสิ่งประดิษฐ์ของเขาในนิทรรศการ และได้รับความสนใจจากบริษัทรถไฟหลายแห่งในยุโรป แต่มีเพียงสอง Lartigues เท่านั้นที่ถูกสร้างขึ้น หนึ่งแห่งในฝรั่งเศส แต่มันไม่ได้ถูกใช้ และอีกแห่งคือ Listowel-Ballybunion เชื่อมโยงสองเมืองชนบทของ Listowel และ Ballybunion ใน County Kerry ทางตะวันตกเฉียงใต้ของไอร์แลนด์ในระยะทางสิบไมล์ เมื่อเปิดให้บริการเมื่อวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 1888 มันเป็น Monorail ที่บรรทุกผู้โดยสารรายแรกของโลก
แม้ Lartigue Monorail จะสร้างด้วยราคาถูกแต่ใช้งานยาก ประการหนึ่งที่สำคัญคือ ทุกอย่างต้องสมดุล หัวรถจักรมีสองหม้อไอน้ำและสองเตาหลอม วางไว้บนรางทั้งสองข้าง แม้แต่คนขับและเจ้าหน้าที่ดับเพลิงก็นั่งคนละฝั่งกัน สัมภาระทุกชิ้นรวมทั้งผู้โดยสาร จะต้องได้รับการปรับสมดุลอย่างรอบคอบ ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้เวลานาน
เช่น ถ้าชาวนาต้องการส่งวัวไปตลาด พวกมันจะต้องถูกบรรทุกไว้ทั้งสองข้างเท่าๆกันเพื่อถ่วงรถไฟ ที่เลวร้ายกว่านั้นขณะ Lartigue Monorail เคลื่อนที่ มันจะส่ายไปมาอย่างน่าเวียนหัว นอกจากนี้ ยังขึ้นชื่อในเรื่องเสียงดัง ไม่ตรงเวลา และช้า โดยในการเดินทาง 15 กิโลเมตรระหว่าง Ballybunion และ Listowel ต้องใช้เวลาถึง 40 นาที
ปัญหาอีกประการหนึ่งของการใช้ระบบ Lartigue คือไม่สามารถสร้างทางข้ามระดับแบบธรรมดาได้ ซึ่งทางแรกจะต้องเป็นสะพานชักสองด้านที่สร้างขึ้นเพื่อข้ามรางรถไฟแทน โดยต้องใช้พนักงานดูแลเพื่อดำเนินการ และทางสองสำหรับทางแยกบางระดับต้องมีรางที่หมุนได้ ซึ่งสามารถหมุนไปด้านใดด้านหนึ่งเพื่อให้พาหนะเล็กๆ สามารถข้ามได้
ทั้งนี้ ทั้งแบบรางหมุนและแบบสะพานชักสองด้านจะเชื่อมโยงกับสัญญาณโดยอัตโนมัติ เพื่อหยุดรถไฟที่กำลังแล่นเข้ามา ซึ่งต่างจากรถไฟทั่วไป ที่การจราจรบนถนนมักจะได้รับความสำคัญภายใต้ระบบนี้เสมอ อย่างไรก็ตาม สัญญาณอัตโนมัติยังไม่สามารถใช้เป็นจุดรถไฟทั่วไปได้ ดังนั้น หน้าที่ที่คล้ายกันนี้จึงถูกเติมเต็มด้วยรางโค้งที่สามารถเคลื่อนย้ายได้จำนวนมาก ซึ่งเมื่อหมุนไปทางเดียวโดยเชื่อมระหว่างรางหลักกับรางอื่น
ทางวงแหวนที่ Lisselton
การรถไฟไม่ประสบความสำเร็จทางการเงิน รายรับสูงสุดคือดำเนินการในปี 1913 ที่ 740 ปอนด์ โดยปกติทางรถไฟจะวิ่งให้ได้จุดคุ้มทุน ซึ่งในปี 1897 บริษัทได้ผ่านเข้าสู่มือผู้รับและจะยังคงอยู่จนกว่าจะถึงเดือนตุลาคม 1924 แต่มันถูกปิดอย่างถาวรก่อน และล้อเลื่อนที่ใช้ในการรถไฟถูกรื้อไปขายเป็นเศษเหล็ก
แม้จะมีข้อเสียหลายประการ แต่รถไฟ Lartigue ได้บรรทุกสินค้า ปศุสัตว์ และผู้โดยสาร และนำนักท่องเที่ยวไปยังรีสอร์ทริมทะเลของ Ballybunion และลากทรายจากชายหาดมาเป็นเวลา 36 ปี จนกระทั่งได้รับความเสียหายระหว่างสงครามกลางเมืองไอร์แลนด์ในปี 1922/23 โดย monorail ที่มีอยู่ใน Listowel ในปัจจุบันนี้กลายเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจที่สร้างขึ้นในปี 2003
การนันทนาการดังกล่าวประกอบด้วย การเดินทางสาธิตสั้นๆ เกี่ยวกับ monorail จำลองในความยาว 1 กิโลเมตร ที่ขับเคลื่อนด้วยหัวรถจักรดีเซลที่สร้างขึ้นให้คล้ายกับเครื่องยนต์ไอน้ำ 0-3-0 แบบดั้งเดิม ระหว่างการเดินทาง นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับคุณลักษณะเฉพาะของ monorail และระบบสวิตช์อันชาญฉลาดของมัน ก่อนหรือหลังการเดินทาง สามารถเข้าเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ Lartigue เพื่อชมภาพยนตร์ของ Lartigue ดั้งเดิม และชมแบบจำลอง การจัดแสดง และของที่ระลึกของ Lartigue และทางรถไฟสายหลัก โดยมีพนักงานที่เป็นมิตรซึ่งส่วนใหญ่เป็นอาสาสมัครจะคอยให้ข้อมูลและตอบคำถาม
ในปี 1883 monorail ได้มีการทดลองในรัสเซียซึ่งสูง 6 ฟุต 6 นิ้ว ทั้งสำหรับการขนส่งกองทหารและผู้ทุพพลภาพทางทหาร ในเทือกเขา Pyrenees ใช้สำหรับขนแร่ ในขณะที่สำหรับผู้โดยสารได้รับการทดสอบที่เส้นสั้นที่ Westminster รวมทั้งมีการจัดแสดงในนิทรรศการต่างๆ ของยุโรป
แต่แนวความคิดของรถไฟรางเดี่ยวเกิดขึ้นครั้งแรกกับนักประดิษฐ์ M. Lartigue ในขณะที่พลังจูงใจอาจเป็นได้ทั้งไฟฟ้า การลากม้า หรือไอน้ำ
แบบจำลองของ Lartigue Monorail ที่วิ่งระหว่าง Ballybunion และ Listowel
ราง Monorail ยาวประมาณ 1,000 เมตร สวิตช์สามตัว แท่นหมุน 2 แท่น และสามชานชาลาซึ่งเป็นตัวแทนของ Listowel, Lisselton และ Ballybunion
มีเครื่องยนต์หนึ่งเครื่องซึ่งจำลองมาจากเครื่องยนต์ดั้งเดิมอย่างแม่นยำ และตู้โดยสารชั้นสามจำนวน 2 ตู้ ซึ่งจำลองให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับมากที่สุด
Cr.ภาพ: Steve Edge / Flickr
Listowel เป็นเมืองค้าขายเล็กๆ ที่งดงามในภาคเหนือของ Kerry ทางตะวันตกเฉียงใต้ของไอร์แลนด์ นอกจากรถไฟรางเดี่ยว Lartigue แล้ว
เมืองนี้ยังมีพิพิธภัณฑ์ Kerry Writers , ปราสาท Listowel, Town Park และทางเดินริมแม่น้ำ รวมถึงผับ คาเฟ่ และร้านอาหารที่เป็นมิตรมากมาย
สถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆ ในพื้นที่ทางเหนือได้แก่ถ้ำ Crag Cave ที่น่าประทับใจ ชายหาดที่สวยงาม และทางเดินบนหน้าผาของ Ballybunion Cliff Walk
Cr.ภาพ reddit.com/
Ballybunion Cliff Walk เป็นเส้นทางเดินรถระยะปานกลางระยะทาง 2.1 กิโลเมตร ตั้งอยู่ใกล้เมือง Killehenny เคาน์ตี้เคอร์รี ไอร์แลนด์
ซึ่งมีถ้ำที่เหมาะสำหรับทุกระดับความสามารถ เส้นทางนี้มีตัวเลือกกิจกรรมมากมายและสามารถเข้าถึงได้ตลอดทั้งปี
(ขอขอบคุณที่มาของข้อมูลทั้งหมดและขออนุญาตนำมา)
" Lartigue Monorail " รางรถไฟรางเดี่ยวดั้งเดิมของเมือง Listowel
ในระบบใหม่ของ Lartigue นั้น รางเดี่ยวจะถูกยกขึ้นสูงประมาณเอวโดยใช้ฐานสามเหลี่ยมกว้างประมาณสี่ฟุตรองรับ และมีรางเพิ่มเติมสองรางที่ด้านข้างของรางหลักทั้งสองข้างสำหรับรางนำของหัวรถจักร รวมทั้งลูกกลิ้งเพื่อช่วยให้รถไฟมีเสถียรภาพขณะเคลื่อนที่
Lartigue Monorailway เป็นเส้นทางที่รู้จักกันดีที่สุดของ Lartigue ซึ่งได้สร้าง Monorail (รถไฟที่วิ่งบนรางเดียว) ต้นแบบในแอลจีเรีย มีความยาวประมาณ 90 กม.ใช้สำหรับขน วัวควาย และทรายจากชายหาดของ Ballybunion (ทรายเป็นปุ๋ยที่มีค่าในศตวรรษที่ 19) รวมถึงขนหญ้า esparto ข้ามทะเลทราย โดยสินค้าจะถูกบรรทุกด้วยตู้คล้ายตระกร้าสะพายไปข้างใดข้างหนึ่งของรางเดียว
ย้อนกลับไปที่ลอนดอน Lartigue ได้นำเสนอสิ่งประดิษฐ์ของเขาในนิทรรศการ และได้รับความสนใจจากบริษัทรถไฟหลายแห่งในยุโรป แต่มีเพียงสอง Lartigues เท่านั้นที่ถูกสร้างขึ้น หนึ่งแห่งในฝรั่งเศส แต่มันไม่ได้ถูกใช้ และอีกแห่งคือ Listowel-Ballybunion เชื่อมโยงสองเมืองชนบทของ Listowel และ Ballybunion ใน County Kerry ทางตะวันตกเฉียงใต้ของไอร์แลนด์ในระยะทางสิบไมล์ เมื่อเปิดให้บริการเมื่อวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 1888 มันเป็น Monorail ที่บรรทุกผู้โดยสารรายแรกของโลก
แม้ Lartigue Monorail จะสร้างด้วยราคาถูกแต่ใช้งานยาก ประการหนึ่งที่สำคัญคือ ทุกอย่างต้องสมดุล หัวรถจักรมีสองหม้อไอน้ำและสองเตาหลอม วางไว้บนรางทั้งสองข้าง แม้แต่คนขับและเจ้าหน้าที่ดับเพลิงก็นั่งคนละฝั่งกัน สัมภาระทุกชิ้นรวมทั้งผู้โดยสาร จะต้องได้รับการปรับสมดุลอย่างรอบคอบ ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้เวลานาน
ปัญหาอีกประการหนึ่งของการใช้ระบบ Lartigue คือไม่สามารถสร้างทางข้ามระดับแบบธรรมดาได้ ซึ่งทางแรกจะต้องเป็นสะพานชักสองด้านที่สร้างขึ้นเพื่อข้ามรางรถไฟแทน โดยต้องใช้พนักงานดูแลเพื่อดำเนินการ และทางสองสำหรับทางแยกบางระดับต้องมีรางที่หมุนได้ ซึ่งสามารถหมุนไปด้านใดด้านหนึ่งเพื่อให้พาหนะเล็กๆ สามารถข้ามได้
ทั้งนี้ ทั้งแบบรางหมุนและแบบสะพานชักสองด้านจะเชื่อมโยงกับสัญญาณโดยอัตโนมัติ เพื่อหยุดรถไฟที่กำลังแล่นเข้ามา ซึ่งต่างจากรถไฟทั่วไป ที่การจราจรบนถนนมักจะได้รับความสำคัญภายใต้ระบบนี้เสมอ อย่างไรก็ตาม สัญญาณอัตโนมัติยังไม่สามารถใช้เป็นจุดรถไฟทั่วไปได้ ดังนั้น หน้าที่ที่คล้ายกันนี้จึงถูกเติมเต็มด้วยรางโค้งที่สามารถเคลื่อนย้ายได้จำนวนมาก ซึ่งเมื่อหมุนไปทางเดียวโดยเชื่อมระหว่างรางหลักกับรางอื่น
แม้จะมีข้อเสียหลายประการ แต่รถไฟ Lartigue ได้บรรทุกสินค้า ปศุสัตว์ และผู้โดยสาร และนำนักท่องเที่ยวไปยังรีสอร์ทริมทะเลของ Ballybunion และลากทรายจากชายหาดมาเป็นเวลา 36 ปี จนกระทั่งได้รับความเสียหายระหว่างสงครามกลางเมืองไอร์แลนด์ในปี 1922/23 โดย monorail ที่มีอยู่ใน Listowel ในปัจจุบันนี้กลายเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจที่สร้างขึ้นในปี 2003