Herd Immunity ภูมิคุ้มกันหมู่
หลายคนคง เคยได้ยินคำนี้ กัน บ่อย หลายคน คงรู้จักดีแล้ว
แต่หลายคนอาจจะไม่รู้จักกัน ลองมาสรุปให้ฟังง่ายให้เข้าใจกัน ว่า มันคือ อะไร และมันทำงานอย่างไร
ภาพสรุปข้างล่าง ทำให้เห็นภาพ และเข้าใจได้ง่าย
สรุปง่ายๆ ภูมิคุ้มกันหมู่ คือ ภูมิต้านทาน ที่เกิดขึ้นกับคนมากๆ ในชุมชน จน มีผล ทำให้ คน ที่ยังไม่เป็นโรค ได้รับการคุ้มกัน ลดโอกาส เป็นโรค ลงไปด้วย
ถามว่า มันป้องกันได้ยังไง ดูตามรูปด้านล่างสุด
จะเห็นคนปกติที่ไม่มีภูมิ ต้านทาน (ตัวสีน้ำเงิน) มีอยู่จำนวนนึง
พวกสีแดง คือพวกเป็นโรค หรือ มีเชื้อในตัว พร้อมแพร่เชื้อ ให้คนอื่น มีอยู่จำนวนนึง
พวกสีเหลืองคือ พวกที่มีภูมิต้าน แล้ว ในตัว ไม่ติดโรคไม่แพร่โรคต่อ แม้จะไป เจอกับ คนมีเชื่อ พวกสีแดง
พวกนี้ ถ้า มีเยอะ ไปสัมผัสคนที่ สีแดง ก็จะไม่เป็นไร ไม่เอาเชื้อไปแพร่ต่อ ทำให้โอกาส ที่ คนสีแดง จะไปสัมผัสกับ คนสีน้ำเงินโดยตรง ลดลง การติดโรค ก็ลดลง
เช่นสมมุติ ในศูนย์อาหาร มีคนขายข้าวแกง 20 ร้าน
ถ้าคนขายข้าวแกง นั้นทั้ง 20 ร้าน เป็นคนปกติ สีน้ำเงิน
ถ้ามีคน ที่มีเชื้อ( สีแดง) ที่แพร่เชื้อได้ไปกิน ร้านไหน คนขายร้านนั้นก็ มีโอกาสติดโรค เปลี่ยนเป็นสีแดง และแพร่กระจายไป ยังคนอื่นๆ ที่มากินต่อได้ เป็นวงกว้าง
แต่ถ้า 19 ร้านนั้น เป็นคนขายเป็นคนมีภูมิต้านทาน(สีเหลือง) มี 1 คน เป็น คนปกติ ( สีน้ำเงิน) โอกาสที่จะแพร่ ได้ ก็ต้องแจ๊กพอต คนสีแดงไปกิน ร้านนี้เท่านั้น ซึ่งโอกาส แค่ 1/20 แต่ นอกนั้น ไม่มีโอกาส
ดังนั้นจะเห็นได้ว่า โอกาศ ที่จะแพร่ เชื้อจะลดลงไป ถึง 20 เท่า
ทั้งๆที่คนอื่นที่ ไม่มีภูมิ (เป็นคนสีน้ำเงิน) ไปกิน อาหาร ที่ศูนย์นี้ ก็ลดลดโอกาศติดเชื้อไปด้วย
หรือถ้าคนขายทั้ง 20 คนมีภูมิต้านทานหมด อย่างนี้ คนที่ มีเชื้อไปกินร้านไหน ก็ไม่แพร่ต่อไปได้
อันนี้ คือสิ่งที่เรียกว่า ภูมิคุ้มกันหมู่ หรือ Herd Immnity
แล้ว Herd Immunity ได้มาจากไหน
มันได้มา 3 ส่วน
1 คือ คนที่ติดเชื้อ เป็นโรค หายแล้ว เกิดภูมิต้านทานขึ้นในตัว
2 คนที่ได้รับเชื้อมา แต่ร่างกายแข็งแรง สร้างภูมิต้านทานขึ้น และกำจัดเชื้อออกไป โดยไม่เป็นโรค แต่เกิดภูมิต้านทาน
3 คนที่ยังไม่เคยรับเชื้อ แต่ได้รับการฉีดวัคซีน ให้เกิดภูมิต้านทาน
ในประเทศ ที่มีการระบาดรุนแรง สองกลุ่มแรก จะมีเยอะมากเนื่องจากมีคนรับเชื้อ มีคนป่วย มีคนสูญเสียมาก คนป่วยคนตายมาก แต่ ก็จะเริ่มมีคนมีภูมิเพิ่มขึ้นไว และ การป่วย การระบาดจะขึ้นถึงจุดสูงสุด และเริ่มลดลง สงบได้ไว
ยิ่งเร่งเพิ่มการฉีดวัคซีนเข้าไปให้กับคนที่ยังไม่เป็นด้วย ก็จะเพิ่มคนมีภูมิต้านทานในชุมชน และเกิด Herd Immunity มากๆ จนโรคสงบลงได้ เร็ว
อย่างเช่น ตัวเลข ใน อิสลาเอลที่ ระบาดรุนแรง และระดมฉีดวัคซีนไปได้ มาก ตอนนี้ ตัวเลขการระบาดจะเริ่มลดลง อย่างรวดเร็ว และสงบได้ ในไม่ช้า
โรค บางอย่างไม่ค่อยรุนแรง เป็นแล้ว อาการไม่หนักเมื่อเกิดการระบาด เราอาจจะปล่อย ให้ เป็นกัน แล้วหายไปเอง จนเกิด Herd Immunity
แต่โรคร้าย อย่าง Covid ถ้าปล่อย อย่างนั้น อัตราตายสูงการสูญเสีย ตายกันมาก ดังนั้น วัคซีน จึงมีบทบาทสำคัญ ที่ต้องนำมาใช้ เร่งด่วน
ส่วนของไทย เรามีคนป่วย ระดับ หมื่นต้นๆ คนหายแล้ว มีภูมิ ก็คือ ระดับหมื่นต้นๆ
คนที่รับเชื้อไป ไม่มีอาการ แต่มีภูมิ อาจะ มีบ้าง แต่ ก็ยังคงไม่มาก รวมแล้วคนที่มีภูมิ (ตัวสีเหลือง) อย่างเก่ง คงระดับแสน หรือไม่ถึงแสน
พวกตัวแดงมีเชื้อ ที่ ช่วงนึง เราเคยดีใจ คิดว่า มันเหลือ 0 แล้วหายไปหมด ตอนนี้กลับมา ต้องกลับมาระดม ไล่จับกันใหม่ คงมีอยู่พอสมควร
แต่คนส่วนใหญ่ไทยเรา ยังคงเป็นสีน้ำเงิน อีกเกือบทั้งประเทศ 65 ล้านคน ก็ยังต้องระวังตัว ไม่ไปเจอกับพวกสีแดง หรือเจอก็ มีสิ่งป้องกัน และ การระวังปฏิบัติตัวที่เหมาะสม ต่างๆ ป้องกันไว้ ก่อน
รอจนได้วัคซีนมา แล้ว ฉีดกันให้ทั่วหน้า เยอะๆ จนเกิด Herd Immunity ที่มากพอ
ถึงตอนนั้น แม้คนที่ไม่ได้ ฉีดวัคซีน หรือ ฉีดไม่ได้ด้วยเหตุผลต่างๆ ก็จะได้ ผลคุ้มกัน จาก Herd Immunity หรือ ภูมิคุ้มกันหมู่ ลดการติดเชื้อไปด้วย เลย
== Herd Immunity ภูมิคุ้มกันหมู่ คืออะไร ? ความหวังของไทย อยู่ตรงไหน ==
หลายคนคง เคยได้ยินคำนี้ กัน บ่อย หลายคน คงรู้จักดีแล้ว
แต่หลายคนอาจจะไม่รู้จักกัน ลองมาสรุปให้ฟังง่ายให้เข้าใจกัน ว่า มันคือ อะไร และมันทำงานอย่างไร
ภาพสรุปข้างล่าง ทำให้เห็นภาพ และเข้าใจได้ง่าย
สรุปง่ายๆ ภูมิคุ้มกันหมู่ คือ ภูมิต้านทาน ที่เกิดขึ้นกับคนมากๆ ในชุมชน จน มีผล ทำให้ คน ที่ยังไม่เป็นโรค ได้รับการคุ้มกัน ลดโอกาส เป็นโรค ลงไปด้วย
ถามว่า มันป้องกันได้ยังไง ดูตามรูปด้านล่างสุด
จะเห็นคนปกติที่ไม่มีภูมิ ต้านทาน (ตัวสีน้ำเงิน) มีอยู่จำนวนนึง
พวกสีแดง คือพวกเป็นโรค หรือ มีเชื้อในตัว พร้อมแพร่เชื้อ ให้คนอื่น มีอยู่จำนวนนึง
พวกสีเหลืองคือ พวกที่มีภูมิต้าน แล้ว ในตัว ไม่ติดโรคไม่แพร่โรคต่อ แม้จะไป เจอกับ คนมีเชื่อ พวกสีแดง
พวกนี้ ถ้า มีเยอะ ไปสัมผัสคนที่ สีแดง ก็จะไม่เป็นไร ไม่เอาเชื้อไปแพร่ต่อ ทำให้โอกาส ที่ คนสีแดง จะไปสัมผัสกับ คนสีน้ำเงินโดยตรง ลดลง การติดโรค ก็ลดลง
เช่นสมมุติ ในศูนย์อาหาร มีคนขายข้าวแกง 20 ร้าน
ถ้าคนขายข้าวแกง นั้นทั้ง 20 ร้าน เป็นคนปกติ สีน้ำเงิน
ถ้ามีคน ที่มีเชื้อ( สีแดง) ที่แพร่เชื้อได้ไปกิน ร้านไหน คนขายร้านนั้นก็ มีโอกาสติดโรค เปลี่ยนเป็นสีแดง และแพร่กระจายไป ยังคนอื่นๆ ที่มากินต่อได้ เป็นวงกว้าง
แต่ถ้า 19 ร้านนั้น เป็นคนขายเป็นคนมีภูมิต้านทาน(สีเหลือง) มี 1 คน เป็น คนปกติ ( สีน้ำเงิน) โอกาสที่จะแพร่ ได้ ก็ต้องแจ๊กพอต คนสีแดงไปกิน ร้านนี้เท่านั้น ซึ่งโอกาส แค่ 1/20 แต่ นอกนั้น ไม่มีโอกาส
ดังนั้นจะเห็นได้ว่า โอกาศ ที่จะแพร่ เชื้อจะลดลงไป ถึง 20 เท่า
ทั้งๆที่คนอื่นที่ ไม่มีภูมิ (เป็นคนสีน้ำเงิน) ไปกิน อาหาร ที่ศูนย์นี้ ก็ลดลดโอกาศติดเชื้อไปด้วย
หรือถ้าคนขายทั้ง 20 คนมีภูมิต้านทานหมด อย่างนี้ คนที่ มีเชื้อไปกินร้านไหน ก็ไม่แพร่ต่อไปได้
อันนี้ คือสิ่งที่เรียกว่า ภูมิคุ้มกันหมู่ หรือ Herd Immnity
แล้ว Herd Immunity ได้มาจากไหน
มันได้มา 3 ส่วน
1 คือ คนที่ติดเชื้อ เป็นโรค หายแล้ว เกิดภูมิต้านทานขึ้นในตัว
2 คนที่ได้รับเชื้อมา แต่ร่างกายแข็งแรง สร้างภูมิต้านทานขึ้น และกำจัดเชื้อออกไป โดยไม่เป็นโรค แต่เกิดภูมิต้านทาน
3 คนที่ยังไม่เคยรับเชื้อ แต่ได้รับการฉีดวัคซีน ให้เกิดภูมิต้านทาน
ในประเทศ ที่มีการระบาดรุนแรง สองกลุ่มแรก จะมีเยอะมากเนื่องจากมีคนรับเชื้อ มีคนป่วย มีคนสูญเสียมาก คนป่วยคนตายมาก แต่ ก็จะเริ่มมีคนมีภูมิเพิ่มขึ้นไว และ การป่วย การระบาดจะขึ้นถึงจุดสูงสุด และเริ่มลดลง สงบได้ไว
ยิ่งเร่งเพิ่มการฉีดวัคซีนเข้าไปให้กับคนที่ยังไม่เป็นด้วย ก็จะเพิ่มคนมีภูมิต้านทานในชุมชน และเกิด Herd Immunity มากๆ จนโรคสงบลงได้ เร็ว
อย่างเช่น ตัวเลข ใน อิสลาเอลที่ ระบาดรุนแรง และระดมฉีดวัคซีนไปได้ มาก ตอนนี้ ตัวเลขการระบาดจะเริ่มลดลง อย่างรวดเร็ว และสงบได้ ในไม่ช้า
โรค บางอย่างไม่ค่อยรุนแรง เป็นแล้ว อาการไม่หนักเมื่อเกิดการระบาด เราอาจจะปล่อย ให้ เป็นกัน แล้วหายไปเอง จนเกิด Herd Immunity
แต่โรคร้าย อย่าง Covid ถ้าปล่อย อย่างนั้น อัตราตายสูงการสูญเสีย ตายกันมาก ดังนั้น วัคซีน จึงมีบทบาทสำคัญ ที่ต้องนำมาใช้ เร่งด่วน
ส่วนของไทย เรามีคนป่วย ระดับ หมื่นต้นๆ คนหายแล้ว มีภูมิ ก็คือ ระดับหมื่นต้นๆ
คนที่รับเชื้อไป ไม่มีอาการ แต่มีภูมิ อาจะ มีบ้าง แต่ ก็ยังคงไม่มาก รวมแล้วคนที่มีภูมิ (ตัวสีเหลือง) อย่างเก่ง คงระดับแสน หรือไม่ถึงแสน
พวกตัวแดงมีเชื้อ ที่ ช่วงนึง เราเคยดีใจ คิดว่า มันเหลือ 0 แล้วหายไปหมด ตอนนี้กลับมา ต้องกลับมาระดม ไล่จับกันใหม่ คงมีอยู่พอสมควร
แต่คนส่วนใหญ่ไทยเรา ยังคงเป็นสีน้ำเงิน อีกเกือบทั้งประเทศ 65 ล้านคน ก็ยังต้องระวังตัว ไม่ไปเจอกับพวกสีแดง หรือเจอก็ มีสิ่งป้องกัน และ การระวังปฏิบัติตัวที่เหมาะสม ต่างๆ ป้องกันไว้ ก่อน
รอจนได้วัคซีนมา แล้ว ฉีดกันให้ทั่วหน้า เยอะๆ จนเกิด Herd Immunity ที่มากพอ
ถึงตอนนั้น แม้คนที่ไม่ได้ ฉีดวัคซีน หรือ ฉีดไม่ได้ด้วยเหตุผลต่างๆ ก็จะได้ ผลคุ้มกัน จาก Herd Immunity หรือ ภูมิคุ้มกันหมู่ ลดการติดเชื้อไปด้วย เลย