ถ้าตามข่าวดิสนีย์ปาร์คจริงๆหรือเคยไปเที่ยวสวนสนุกดิสนีย์ จะเข้าใจง่ายมากว่าทำไมเค้าไม่มาเปิดบ้านเราแน่ๆ
ซึ่งคนไทยชอบลือกันจังว่าดิสนีย์เคยจะมาเปิด แต่โดนเรียกสินบนบ้าง การเมืองไม่นิ่งบ้าง เค้าเลยไม่มา
แต่จากที่ตามข่าวมาตลอด ไม่เคยมีครั้งไหนเลยจากข่าวฝั่งดิสนีย์ว่าเค้าสนใจจะมาเปิดที่ไทยอย่างที่ลือกัน

เอาตั้งแต่แรกเลย ดิสนีย์ไม่ได้อยากมาเปิดปาร์คนอกประเทศค่ะ แต่บริษัทญี่ปุ่นคือ Oriental Land Company (OLC) สนใจ
ตอนนั้นดิสนีย์กำลังรื้อฟื้นแผนสร้าง EPCOT ที่ออร์แลนโดอยู่ ไม่อยากจะสร้างสองปาร์คพร้อมๆกันคนละมุมโลก
ทางญี่ปุ่นติดต่อไปเองอยากให้ดิสนีย์มาสร้างสวนสนุก แต่ก็โดนดิสนีย์ปฏิเสธเพราะคิดว่าไม่คุ้มที่จะทำ
บินไปตื้ออยู่หลายรอบจนสุดท้ายยื่นข้อเสนอว่าจะลงทุนสร้างเอง แต่ขอซื้อ license ใช้ชื่อ และขอ imagineers มาช่วยออกแบบพัฒนา
ดิสนีย์เลยยอมเพราะไม่ต้องลงทุนอะไรเลยนอกจากส่งคนไปช่วย และยังได้ส่วนแบ่งจากค่าตั๋วและสินค้าที่ขายในสวนสนุกอีก

พอ Michael Eisner เป็น CEO และ Frank Wells เป็นประธานในปี 1984 ก็เห็นความสำเร็จที่ญี่ปุ่น และมองสวนสนุกจะเป็นแหล่งทำเงินมหาศาล
เลยไฟเขียวให้โปรเจคต่างๆ เป็นยุครุ่งเรืองของ WED Enterprise (Walt Disney Imagineering) ที่รับผิดชอบการสร้างและพัฒนาสวนสนุก
มีการสร้างสวนสนุกเพิ่มในอเมริกาเองและขยายออกนอกประเทศโดยเล็งยุโรปเป็นที่แรก ตัวเลือกตอนนั้นคือสเปนกับฝรั่งเศสแต่ฝรั่งเศสได้ไป

ในส่วนของเอเชีย Michael Eisner ล็อคเป้าไว้ที่จีนมาตั้งแต่ปี 1991-1992 นู่นเลยค่ะ (หาอ่านได้ตามบทสัมภาษณ์และข่าวตอนที่เซี่ยงไฮ้เปิดใหม่ๆ)
เพราะมาจากที่ Eisner เห็นความสำเร็จอย่างท่วมท้นของการเปิด McDonald's ในจีนร้านแรกในปี 1990 และร้านใหญ่ที่สุดในโลกในจีนตอนปี 1992
พอเหมาะพอเจาะกับเวลาที่ Eisner อยากขยายสวนสนุกดิสนีย์ออกไปทั่วโลกพอดี เลยมองว่าจีนนี่ล่ะ คือเป้าหมายสูงสุด
ประกาศกับผู้ถือหุ้นเลยว่ายังไงดิสนีย์ก็จะบุกจีนให้ได้ เพราะคนจีนต้องชอบ Mickey Mouse ไม่แพ้ Big Mac อย่างแน่นอน

เซี่ยงไฮ้คือตัวเลือกตั้งแต่แรกสุดเลย แต่ทำไม่ได้ เพราะฝั่งสตูดิโอของดิสนีย์ดันไปมีเรื่องทะเลาะกับรัฐบาลจีนเรื่องแบนหนังเมื่อปี 1996
จีนอยากให้ดิสนีย์ช่วยเซนเซอร์หนังของ Martin Scorsese เรื่อง Kundun ซึ่งเป็นหนังเกี่ยวกับดาไลลามะ แต่ดิสนีย์ไม่ยอม รัฐบาลจีนเลยโกรธ
และแบนหนังทั้งหมดของดิสนีย์และระงับการเจรจาทั้งหมดทั้งๆที่เริ่มติดต่อรัฐบาลจีน สำรวจหาพื้นที่ในเซี่ยงไฮ้กันมาสักพักแล้วด้วย
ทีนี้เมื่อจีนมีปัญหา ก็เป็นไปได้ว่าจะสำรวจพื้นที่ประเทศรอบๆจีนเพื่ิอเป็นตัวเลือกสำรองให้คนจีนออกมาเที่ยวได้ใกล้ๆ ซึ่งไทยอาจจะเป็นหนึ่งในนั้น
แต่ถ้าเคยมาสำรวจที่ไทยจริงๆ เรามั่นใจมากว่าน่าจะตกรอบไปตั้งแต่แรกๆ เพราะหลายๆอย่างของบ้านเรามันไม่พร้อมกับการรองรับสวนสนุกดิสนีย์
และข่าวที่ออกหลังดิสนีย์คืนดีกับจีนแล้วและกำลังเจรจากับที่ฮ่องกงอยู่ก็บอกว่าตัวเลือกของดิสนีย์คือฮ่องกงหรือเมืองอื่นๆอีก 2-3 เมืองในจีนเท่านั้น

ทางฝั่งฮ่องกงพยายามแย่งชิงดิสนีย์แลนด์กับเมืองอื่นๆในจีนหนักมาก แต่ทาง imagineer ของดิสนีย์หาพื้นที่เหมาะๆไม่ได้ เลยจะกลับไปลุ้นที่ีจีนแทน
แต่รัฐบาลฮ่องกงพาขึ้นคอปเตอร์ไปบินเหนือทะเล ถามว่าใหญ่พอมั้ย วิวสวยพอรึยัง (ไม่มีตึกสูงอยู่รอบๆ) ดิสนีย์ก็บอกว่าสวยแหละแต่นี่มันทะเลนะ
รัฐบาลฮ่องกงก็บอกไม่เป็นไร ถ้าชอบที่ตรงนี้เดี๋ยวจัดให้ เดี๋ยวจะถมที่และสร้างทางด่วน สาธารณูปโภคต่างๆตามแต่ดิสนีย์จะเรียกร้องเลย
ดิสนีย์เลยยอมตกลงว่า เออ ถ้าจะเนรมิตให้ได้ขนาดนั้น ก็สร้างได้แหละ (คนของดิสนีย์ที่ขึ้นคอปเตอร์ไปดูที่ เอามาเล่าแบบทึ่งมากในภายหลัง)

หลังจากดิสนีย์ตกลงสร้างที่ฮ่องกง ดิสนีย์ก็ไม่เคยล้มเลิกความตั้งใจเดิมที่จะไปจีน จะไปเซี่ยงไฮ้
พื้นที่ที่เป็นดิสนีย์แลนด์ในปัจจุบันที่เซี่ยงไฮ้ ดิสนีย์เริ่มเจรจาขอพื้นที่และตกลงกันเรื่องการปรับพื้นที่ต่างๆมาตั้งแต่ปี 1999 นู่นเลย
กว่าจะปิดดีลได้ก็ปี 2009 และกว่าจะสร้างกว่าจะเปิดก็ต้องยืดเวลาไปอีก เพราะติดข้อตกลงกับทางฮ่องกงว่าต้องเว้นช่วงก่อนจะสร้างที่ใหม่ในจีน

จะเห็นว่ามันแทบไม่มีช่วงไหนเลยนะคะ ที่ไทยเราจะแทรกเป็นหนึ่งในตัวเลือกจริงจังของดิสนีย์อย่างที่ลือกันได้
ถ้ามี ก็เป็นแค่ช่วงสั้นๆปีกว่าๆที่ดิสนีย์มีปัญหากับรัฐบาลจีนเลยอาจจะต้องลองมองๆหาที่อื่นนอกแผ่นดินใหญ่แทน
แต่ตอนนั้นก็ยังมีฮ่องกงเป็นตัวเลือกสำรองที่ชัดเจนมากๆอยู่ ถ้าเป้าหมายคือคนจากจีนแผ่นดินใหญ่ ณ​ ตอนนั้นเป็นใครก็ต้องเลือกฮ่องกง
ที่ฮ่องกงต้องมาพยายามลดแลกแจกแถมแย่งชิงหลังจากนั้นก็เพราะดิสนีย์กลับไปคุยกับจีนต่อต่างหาก เลยกลัวเค้าจะไม่เอาตัวสำรองอย่างฮ่องกง
ของไทยเราน่ะ มันไม่ใช่เพราะการเมือง สินบน ฯลฯ อย่างที่ลือกันหรอกค่ะ แต่เราเป็นตัวเลือกที่ด้อยกว่าอยู่แล้วในส่วนของโลเคชั่นตั้งแต่แรก
แล้วยังมีเรื่องสาธารณูปโภคต่างๆ คุณภาพแรงงาน และรายได้ต่อครัวเรือนที่มันไปกันไม่ได้กับมาตรฐานของสวนสนุกดิสนีย์
นักท่องเที่ยวที่มาไทย ไม่ใช่นักท่องเที่ยวประเภทที่จะเที่ยวสวนสนุกดิสนีย์ หรือสำหรับนักท่องเที่ยวที่ใช่ ไปญี่ปุ่นไม่ง่ายกว่า ครบกว่าหรือ
ส่วนนักท่องเที่ยวในไทยเอง จะมีสักกี่ครอบครัวที่จะจ่ายค่าตั๋วไปเที่ยวสวนสนุกดิสนีย์ในไทยได้เรื่อยๆ
และครอบครัวคนไทยที่มีฐานะพอจะไปเที่ยวสวนสนุกดิสนีย์ได้บ่อยๆ พวกนี้ก็มีไม่มากพอ และเค้าคงเลือกจะไปที่ญี่ปุ่น ปารีส หรืออเมริกามากกว่า
เรื่องอากาศ เราว่าไม่ใช่ปัญหาค่ะ เพราะ Walt Disney World หน้าร้อนที่ออร์แลนโด้ก็ร้อนมากกกกก แดดแรงจัด แต่คนก็ยังไปกันเพียบ

ข้อมูลทั้งหมดนี้หาดูหาอ่านได้ตามข่าวเก่าๆจากฝั่งอเมริกา เวปของดิสนีย์เอง และในสารคดี The Imagineering Story ใน Disney+ ค่ะ