หลังจากหยุดทำงานประจำที่อยู่กับที่ ก็ได้เดินทางไปไหนต่อไหน ผ่านมาสิบกว่าปี
จึงคิดรวบรวมเจดีย์พิพิธภัณฑ์ที่เคยไปทั้งที่ตั้งใจ และไม่ได้ตั้งใจมาไว้ที่นี่ 

หลวงปู่เทสก์ เทสรํสี
เกิดที่ บ้านสีดา ตำบลกลางใหญ่ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
ได้ติดตาม หลวงปู่สิงห์ ไปบรรพชาเป็นเณร เล่าเรียนพระปริยัติธรรม และได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ที่อุบลราชธานี
ได้ติดตามหลวงปู่สิงห์พร้อมกับพระอีกหลายรูปออกธุดงค์
ถึงบ้านค้อ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ได้พบท่านอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล และท่านอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต
ท่านเคยธุดงค์ไปถึงบ้านมูเซอ อำเภอพร้าว เชียงใหม่
เคยเป็นเจ้าอาวาสวัดหนองดู่ อำเภอป่าซาง ลำพูน
ท่านกลับมาจำพรรษาที่วัดอรัญญวาสี ท่าบ่อ 9 ปี
ได้เห็นเสนาสนะที่เป็นมรดกของครูบาอาจารย์ได้ทำไว้ให้อยู่
จึงเกิดความละอายใจว่า มานอนกินของเก่าเฝ้าสมบัติเดิมของครูบาอาจารย์โดยไม่ได้พัฒนา
หลวงปู่จึงได้เริ่มพาญาติโยมทำการก่อสร้าง โดยไม่เคยทำการเรี่ยไรเลย

เมื่อท่านได้ไปเยี่ยมอาการไข้ของท่านอาจารย์มั่น จนท่านมรณภาพ และทำฌาปนกิจศพของท่าน
ก็ได้คิดว่า พระผู้ใหญ่ที่จะเป็นที่พึ่งของพระกรรมฐานไม่มีแล้ว
หลวงปู่จึงตั้งใจออกเดินทางเข้ากรุงเทพฯ เป็นครั้งแรก เพื่อติดต่อกับพระใหญ่
ได้ร่วมกับพระครูวิโรจน์ธรรมาจารย์ (หลวงปู่มหาปิ่น ชลิโต) วัดป่าพระธาตุเขาน้อย ต.บ้านคา อ.บ้านคา จ.ราชบุรี
ร่วมกันนำวงศ์พระกรรมฐานลงไปเผยแผ่ธรรมทางภาคใต้ ถึงจังหวัดภูเก็ต

เมื่อกลับมาภาคอีสาน หลวงปู่เห็นว่าได้ธุดงค์มามากแล้ว และแก่ชราแล้ว
ท่านจึงมาอยู่ที่วัดหินหมากเป้งตั้งแต่ปี พ.ศ. 2508
ในปัจฉิมวัยท่านไปพำนักที่วัดถ้ำขาม และละสังขารด้วยอาการสงบ เมื่อ พ.ศ. 2537

สถานที่ฌาปนกิจร่างของหลวงปู่เทสก์ ที่วัดหินหมากเป้ง