สวัสดีปีใหม่จ้า เพิ่งได้ความรู้จากประสบการณ์ใหม่ จึงมาขอเล่าต่อเป็นอุทาหรณ์สำหรับผู้เลี้ยงแมว ใครขี้เกียจอ่าน อ่านบทสรุปก็พอ ส่วนใครอยากรู้เพิ่มเติมและดูแหล่งข้อมูลอ้างอิง อ่านรายละเอียดส่วนล่างได้เลย

บทสรุป
ใครใช้ ยาจุดกันยุง ยาฆ่าเห็บ แชมพูกำจัดเห็บ แผ่นรองกันมด เทปกันมด สเปรย์ฆ่าแมลง และผลิตภัณฑ์กันแมลงอื่นๆ ควรระวัง หากสินค้ามีสารเพอร์เมทริน (permethrin) ไพริทริน (pyrethrin) และ ไพรีทรอยด์ (pyrethroid) แมวอาจแพ้ถึงแก่ชีวิตได้

สารดังกล่าวเป็นสารตระกูลเดียวกัน จัดเป็นยาฆ่าแมลงประเภทหนึ่ง อาจมีโทษน้อยต่อคนกับสุนัข แต่เป็นพิษสูงต่อแมว เป็นสารที่นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์กันแมลง หากคุณเลี้ยงแมว ควรตรวจสอบให้ดีว่าผลิตภัณฑ์ที่ใช้มีสารตระกูลดังกล่าวหรือไม่ (บางครั้งผู้ผลิตไม่บอกตรงๆ ต้องถามหรือสืบค้นเอาเอง) ถ้าเจอสารตระกูลนี้ ขอให้เลี่ยง อย่าใช้ใกล้แมวเด็ดขาด เพราะมันแพ้ได้ง่าย อาการแพ้มีดังเช่น น้ำมูกน้ำลายไหลมากกว่าปกติ ตัวสั่น กระตุก ฯลฯ อาการมากหรือน้อยคงขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย หากไม่สังเกตดี ๆ อาจจะไม่เห็น ยิ่งใช้ผลิตภัณฑ์เป็นเวลานาน ๆ หรือบ่อย ๆ ก็อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของแมวได้ในระยะยาว

รายละเอียด
พอดีเพิ่งเกิดประสบการณ์กับตัวเองว่า แมวของเพื่อนมีอาการแพ้อย่างไม่รู้สาเหตุ พาไปหาหมอหมอคิดว่าเป็นอาการแพ้สารบางอย่าง ก็เลยกลับมาค้นข้อมูลอยู่พักหนึ่งจึงพบว่า น่าจะเกิดจากสารไพรีทรอยด์ที่กล่าวมาข้างต้น มีสินค้าตัวหนึ่งในบ้านที่ใช้สารตัวนี้ ลองกำจัดสินค้าต้นเหตุออกไปแล้วแมวก็ดีขึ้น เลยมั่นใจว่ามันมีความเกี่ยวข้อง และก็เลยได้ความรู้ใหม่ไปด้วย

ขอสรุปความรู้ที่ได้ ให้เพื่อนๆที่รักแมวเหมือนกัน

เริ่มที่สารตัวการ นั่นคือ สาร เพอร์เมทริน (permethrin) ไพริทริน (pyrethrin) และ ไพริทรอยด์ (pyrethroid) (จริงๆ มีอีกหลายตัวในตระกูลนี้ เช่น deltamethrin ฯลฯ) ไพรีทรินเป็นสารที่สกัดได้จากดอกเก๊กฮวยหรือดอกเบญจมาศ เป็นยาฆ่าแมลงตามธรรมชาติ ส่วนไพรีทรอยด์คือไพรีทรินสังเคราะห์ซึ่งมีเป็นพิษเข้มข้นกว่าและอายุงานนานกว่า ส่วนชื่อเพอร์เมทรินเป็นอีกชื่อที่ใช้เรียกไพรีทรอยด์ 

สินค้าที่เพื่อนเราซื้อมาใช้ (ขอไม่ระบุ) ใช้สารไพรีทรอยด์ มีเขียนไว้บนบรรจุภัณฑ์แต่ตอนซื้อผู้ขายไม่บอก และไม่ได้บอกด้วยว่ามีผลเสียอย่างไรบ้าง บอกแต่ว่า ใช้สารสกัดจากธรรมชาติ ปลอดภัยต่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 

ปัญหาคือ มันอาจจะปลอดภัยต่อสัตว์อื่น แต่อันตรายกับแมว ร่างกายของแมวไม่เหมือนกับคนและสุนัข ตับของแมวกำจัดสารนี้ออกจากตัวไม่ได้ จึงทำให้เป็นพิษ ในต่างประเทศตื่นตัวเรื่องนี้มาก ถ้าสินค้าตัวไหนใช้ไพริทรอยด์ จะต้องมีสัญลักษณ์เตือนว่า "เป็นพิษกับแมว" กำกับไว้อย่างชัดเจน (ลองดูในคลิปข้างล่าง) เวลาใช้ ถ้าใช้บนตัวหมา ต้องแยกแมวออกไปให้ไกลอย่าให้มันมาเล่นด้วยกัน ถ้าจุดกันยุงหรือฉีดสเปรย์ ก็ไม่ควรให้แมวอยู่ในห้อง (คนก็ไม่น่าอยู่เหมือนกันนะ) และต้องให้อากาศถ่ายเทให้ดี ไม่ควรใช้ใกล้อาหารเพราะเป็นหนทางเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายอีกทางหนึ่ง

บางคนรู้เท่าไม่ถึงการณ์ คิดว่ายาฆ่าเห็บใช้กับหมาได้ ก็ใช้กับแมวได้ ใช้แค่นิดเดียวคงไม่เป็นไร จริงๆ แล้วแมวแพ้หมดไม่ว่าจะปริมาณมากหรือน้อยก็ตาม (อันนี้ฟังเอาจากคลิปข้างล่าง)

เราคิดว่าผู้ผลิตสินค้าในไทย ไม่ได้ให้ความรู้แก่ลูกค้าอย่างที่ควร จะเน้นขายอย่างเดียว ฉะนั้นผู้ซื้อจึงต้องรู้เองไว้ก่อนเป็นดี 

เชื่อหรือไม่ ไม่เป็นไร ลองศึกษาข้อมูลดูนะ เราไม่ได้ประโยชน์อะไร แค่สงสารแมวที่โดนพิษ เพราะในบางกรณีอาจถึงแก่ชีวิตได้

ต่อไปนี้เป็นลิงค์ข้อมูลอ้างอิง

เว็บภาษาไทย
เอกสารจากม.เกษตรศาสตร์ (พลิกไปดูหน้า 20 ส่วนเรื่องเกี่ยวกับแมวอยู่ย่อหน้าแรกหน้า 22)
http://www.pharmaco.vet.ku.ac.th/pdf_file/Pesticide_20161020.pdf

บทความนี้สรุปภาวะแมวแพ้ไพรีทรอยด์ (มีคนแปลมาจากบทความภาษาอังกฤษด้านล่าง)
https://www.smemestyle.com/ภาวะ-ไพรีทริน-ไพรีทรอยด/

เว็บภาษาอังกฤษ
https://vcahospitals.com/know-your-pet/pyrethrinpyrethroid-poisoning-in-cats
https://icatcare.org/advice/permethrin-poisoning/
https://www.petpoisonhelpline.com/poison/pyrethrin/(เว็บนี้บอกว่า หมาอาจมีอาการแพ้ด้วย)

คลิปในยูทูบ
คลิปเตือนเรื่อง permethrin ขององค์กร International Cat Care (เตือนอย่างจริงจังมาก)
https://www.youtube.com/watch?v=v6JLrFLV-_8

คลิปเตือนเรื่อง pyrethroid ของโรงพยาบาลสัตว์
https://www.youtube.com/watch?v=Kjlt406f2gI

คลิปตัวอย่างอาการของแมวที่แพ้ไพรีทรอยด์
https://www.youtube.com/watch?v=VpLBI1zdmMY
https://www.youtube.com/watch?v=zikkDv9YpRk

ขอสรุปแค่นี้ ยังไงก่อนใช้ผลิตภัณฑ์อะไรตรวจสอบให้ดีก่อนนะจ๊า เพื่อสุขภาพของน้องแมวที่เรารัก
ใครเจอปัญหาคล้ายกัน มาเล่าให้ฟังบ้างนะ