Catherine Middleton และ Meghan Markle จะกลายเป็น "เจ้าหญิง (Princess)" หลังจากการเสกเสมรสหรือไม่? เป็นคำถามที่พบเห็นบ่อยๆ ในช่วงพิธีเสกสมรสของทั้งสอง โดยสื่อมักจะรายงานว่า พวกเธอได้เป็น "ดัชเชส (Duchess)" ไม่ใช่ "เจ้าหญิง" และได้อิสริยยศ Her Royal Highness เพื่อแสดงสถานะพระราชวงศ์ ซึ่งเป็นคำตอบที่ผิด เพราะพวกเธอนั้นเป็นทั้งเจ้าหญิงและดัชเชส
Their Royal Highness The Duchess of Cambridge & Duchess of Sussex
เจ้าหญิงของสหราชอาณาจักรนั้นแบ่งออกเป็นสองประเภท คือ เจ้าหญิงโดยสายพระโลหิต (Princess of Blood) และ เจ้าหญิงพระชายา (Princess by Marriage) โดยความแตกต่างของทั้งสองคือ
Princess of Blood จะใช้พระอิสริยยศ Princess + พระนามของพระองค์เอง เช่น เจ้าหญิงแอนน์ พระราชกุมารี (Her Royal Highness The Princess Ann, Princess Royal) (เจ้าชายเจ้าหญิงที่เป็นพระราชโอรสพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์เท่านั้นที่จะใช้ "The" นำหน้าพระอิสริยยศ Prince/Princess) เจ้าหญิงเบียทริกซ์และเจ้าหญิงยูจินีแห่งยอร์ก (TRH Princess Beatrice & Princess Eugenie of York)
Their Royal Highness Princess Beatrice & Princess Eugenie of York
Princess by Marriage จะใช้อิสริยยศ Princess + พระนามของพระสวามี (แบบเดียวกับธรรมเนียมเก่าของอังกฤษที่มักเรียกภรรยาว่า Mrs. + ชื่อและนามสกุลสามี) เช่น เจ้าหญิงวิลเลี่ยม ดัชเชสแห่งเคมบริดจ์ (HRH Princess William, Duchess of Cambridge) และ เจ้าหญิงเฮนรี่ ดัชเชสแห่งซัสเซกส์ (HRH Princess Henry, Duchess of Sussex) (เจ้าชายแฮร์รี่เป็นพระนามเล่น พระนามอย่างเป็นทางการคือ เฮนรี่) แต่ด้วยเพราะต้องการความกระชับเลยมักออกเพียงบรรดาศักดิ์ Duchess เป็น HRH The Duchess of Cambridge, HRH The Duchess of Sussex จึงมักทำให้เข้าใจผืดว่าไม่ได้มีพระอิสริยยศเป็นเจ้าหญิง (เจ้าชายวิลเลี่ยมก็มักออกพระนามอย่างกระชับว่า HRH The Duke of Cambridge และเมื่อออกพระนามพร้อมกับพระชายาจะเป็น TRH The Duke & Duchess of Cambridge) แต่หากพระสวามีไม่มีบรรดาศักดิ์ เราก็จะเห็นธรรมเนียมนี้อย่างชัดเจน เช่น เจ้าหญิงไมเคิลแห่งเคนท์ (HRH Princess Michael of Kent) พระชายาของเจ้าชายไมเคิลแห่งเคนท์ (HRH Prince Michael of Kent เมื่อออกพระนามพร้อมกับพระชายาจะเป็น TRH Prince & Princess Michael of Kent)
Their Royal Highness The Prince & The Princess Edward (Sophie), Earl & Countess of Wessex
กรณีของเจ้าหญิงไดอาน่า ครั้งยังเป็นพระชายาในเจ้าชายชาร์ล เจ้าชายแห่งเวลส์ ออกพระนามว่า HRH The Princess Charles, Princess of Wales เมื่อหย่าแล้ว ก็กลับมาเป็น Lady Diana Spencer ตามกฏหมายดังเดิม แต่ตามธรรมเนียมแล้วจะให้เกียรติอดีตพระชายาด้วยการเรียกชื่อต่อด้วยบรรดาศักดิ์ (จนกว่าจะสมรสใหม่) จึงเรียกว่า Diana, Princess of Wales เช่นเดียวกับกรณีของ ซาร่าห์ เฟอร์กูสัน หลังจากหย่ากับเจ้าชายแอนดรูว์ ดยุคแห่งยอร์กแล้ว ก็เปลี่ยนจาก HRH The Princess Andrew, Duchess of York มาเป็น Sarah, Duchess of York แต่เพราะบรรดาศักดิ์ห้อยท้ายของเลดี้ไดอาน่าคือ Princess of Wales จึงมักเกิดความเข้าใจผิดว่ายังเป็นเจ้าหญิงตามกฏหมายอยู่
Sarah Ferguson or Sarah, Duchess of York (Formerly Her Royal Highness The Princess Andrew, Duchess of York)
Lady Diana Spencer or Diana, Princess of Wales (Formerly Her Royal Highness The Princess Charles, Princess of Wales )
และถ้าเป็น "เจ้าหญิงต่างชาติ" ที่มาแต่งงานกับ "เจ้าชายแห่งสหราชอาณาจักร" ล่ะ ? คำตอบคือ กฎมณเฑียรบาลปัจจุบันบังคับให้เจ้าหญิงต่างชาติสละพระอิสริยยศเจ้าหญิงของประเทศตัวเอง และออกพระนามในฐานะ Princess by Marriage แทน เช่น กรณีของเจ้าหญิงมารีนาแห่งกรีซและเดนมาร์ก (HRH Princess Marina of Greece & Denmark) เสกเสกสมรสกับเจ้าชายจอร์จ ดยุคแห่งเคนท์ผู้เป็นพระปิตุลาของสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 (HRH The Prince George, Duke of Kent) ก็ออกพระนามเป็น (HRH The Princess George, Duchess of Kent) แต่เมื่อพระสวามีสิ้นพระชนม์ และเจ้าชายเอ็ดเวิร์ด พระโอรสของพระองค์ขึ้นรับบรรดาศักดิ์ดยุคแห่งเคนท์ต่อจากพระบิดาและเสกสมรสใหม่ ทำให้เจ้าหญิงมารีน่าต้องออกพระนามเป็น HRH The Dowager Duchess of Kent พระองค์จึงทูลขอพระราชานุญาตจากสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ให้ออกพระนามเป็น HRH Princess Marina, Duchess of Kent แทน กรณีเดียวกับ เจ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ที่ทรงไม่อยากใช้ HRH The Dowager Duchess of Gloucester จึงทูลขอพระราชานุญาตออกพระนามเป็น HRH Princess Alice, Duchess of Gloucester
Her Royal Highness Princess Marina, Duchess of Kent
นอกจากนี้แล้วในกรณีของพระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 เจ้าชายฟิลลิปนั้น เมื่อเสกสมรสกับ เจ้าหญิงเอลิซาเบธ (พระอิสริยยศขณะนั้น) ก็ต้องสละพระอิสริยยศเจ้าชายแห่งกรีซและเดนมาร์ก และได้สถาปนาพระอิสริยยศจากสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 พระเจ้าแผ่นดินขณะนั้นว่า HRH Sir Philip Mountbatten, Duke of Edinburgh ซึ่งโดยปกติแล้วผู้ถือพระอิสริยยศ Royal Highness ในสหราชอาณาจักรนั้นจะมีคำนำหน้าว่า Prince/Princess เสมอ หลายคนต่างลงความเห็นว่าที่เป็นเช่นนี้ เพราะสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 ไม่โปรดพระชามาดาพระองค์นี้อย่างมาก โดยเฉพาะเรื่องเกี่ยวกับนาซี จนเจ้าหญิงเอลิซาเบธครองราชย์ จึงสถาปนาพระสวามีในฐานะ "British Prince " (ใครดูซีรี่ย์ The Crown คงจำฉากนี้ได้)
Her Majesty The Queen Elizabeth II & His Royal Highness The Prince Philip, Duke of Edinburgh
ที่น่าสังเกตอีกอย่างคือ เจ้าหญิงเอลิซาเบธ แม้จะเป็นรัชทายาท ก็ไม่ได้ตำแหน่งอย่างเป็นทางการ เคยมีการทูลเสนอให้สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 สถาปนาพระราชธิดาเป็น เจ้าหญิงแห่งเวลส์ HRH The Princess of Wales แต่ก็มีการคัดค้านว่าควรใช้เป็นพระอิสริยยศสำหรับพระชายาของรัชทายาทชายเท่านั้น เมื่อเสกสมกับ HRH Sir Philip Mountbatten, Duke of Edinburgh แล้ว เจ้าหญิงเอลิซาเบธจึงต้องใช้บรรดาศักดิ์ของพระสวามีแทน จึงออกพระนามเป็น HRH The Princess Elizabeth, Duchess of Edinburgh (ธรรมเนียมพระราชวงศ์อังกฤษตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เจ้าหญิงจะไม่ได้รับการสถาปนาบรรดาศักดิ์ แต่จะรับมาจากของพระสวามีเสมอ หากพระสวามีไม่มีบรรดาศักดิ์ ก็จะใช้ชื่อพระสวามีต่อท้ายในรูปแบบ Mrs + ชื่อพระสามี เช่น พระนามเต็มของเจ้าหญิงแอนน์ พระราชกุมารี เมื่อเสกสมรสกับมาร์ค ฟิลลิป คือ Her Royal Highness The Princess Anne, Mrs Mark Phillips ต่างจากเจ้าหญิงยุโรปบางประเทศที่ถือบรรดาศักดิ์ได้ด้วยพระองค์เอง)
= เกร็ดอีกเล็กน้อย =
ในอังกฤษสมัยก่อน พระอิสริยยศของเจ้านายฝ่ายในมีแค่ สมเด็จพระราชินี (Queen) เท่านั้น พระราชธิดาและราชนารีทุกพระองค์จะถูกเรียกว่า เลดี้ (Lady) ทั้งหมด เช่น Lady Mary Tudor (Queen Mary I) Lady Elizabeth Tudor (Queen Elizabeth I) ขณะที่พระราชวงศ์ฝ่ายหน้าจะมีตำแหน่ง เจ้าชาย (Prince) ทุกพระองค์ เช่น Prince Edward (King Edward VI) พระอนุชาของ Lady Mary Tudor และ Lady Elizabeth Tudor เรื่อยมาจนถึงราชวงศ์สจ๊วต พระราชธิดาก็ยังใช้พระอิสริยยศ Her Highness Lady อยู่ เช่น HH Lady Mary (Queen Mary II) และ HH Lady Ann (Queen Ann) นอกจากนั้นแล้วบรรดาศักดิ์ Duke, Marquis, Earl, Viscount, Baron ก็มีเฉพาะผู้ชายเท่านั้น ภริยาไม่มีสิทธิ์ใช้ด้วยอย่างประเทศอื่น (มีผู้หญิงคนเดียวที่เคยถือบรรดาศักดิ์ด้วยตนเองคือ แอนน์ โบว์ลีน เป็น Marquess of Pembrok สถาปนาโดยสมเด็จพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 จากนั้นจึงสถาปนาเธอเป็นสมเด็จพระราชินีองค์ที่ 2)
จนกระทั้งสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 1 (เจ้าชายเยอรมันแห่งราชวงศ์ฮาร์โนเวอร์ที่มารับราชบัลลังก์ต่อจากสมเด็จพระราชินีนาถแอนน์ ซึ่งคนรู้จักพระองค์ในฐานะพระเจ้าแผ่นดินอังกฤษที่ตรัสภาษาอังกฤษไม่ได้) พระองค์จึงนำธรรมเนียมการใช้ Princess และตำแหน่งบรรดาศักดิ์ฝ่ายหญิงต่างๆ เช่น Duchess, Marquess, Countess, Viscountess, Baroness เข้ามาด้วยนั้นเอง
British princess, [Online] Available :
https://en.wikipedia.org/wiki/British_princess
Who is entitled to a Princess title?, [Online] Available :
http://royalcentral.co.uk/blogs/insight/who-is-entitled-to-a-princess-title-13976
สะใภ้หลวงอังกฤษเป็น "เจ้าหญิง" หรือไม่ ?
Princess of Blood จะใช้พระอิสริยยศ Princess + พระนามของพระองค์เอง เช่น เจ้าหญิงแอนน์ พระราชกุมารี (Her Royal Highness The Princess Ann, Princess Royal) (เจ้าชายเจ้าหญิงที่เป็นพระราชโอรสพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์เท่านั้นที่จะใช้ "The" นำหน้าพระอิสริยยศ Prince/Princess) เจ้าหญิงเบียทริกซ์และเจ้าหญิงยูจินีแห่งยอร์ก (TRH Princess Beatrice & Princess Eugenie of York)
= เกร็ดอีกเล็กน้อย =
ในอังกฤษสมัยก่อน พระอิสริยยศของเจ้านายฝ่ายในมีแค่ สมเด็จพระราชินี (Queen) เท่านั้น พระราชธิดาและราชนารีทุกพระองค์จะถูกเรียกว่า เลดี้ (Lady) ทั้งหมด เช่น Lady Mary Tudor (Queen Mary I) Lady Elizabeth Tudor (Queen Elizabeth I) ขณะที่พระราชวงศ์ฝ่ายหน้าจะมีตำแหน่ง เจ้าชาย (Prince) ทุกพระองค์ เช่น Prince Edward (King Edward VI) พระอนุชาของ Lady Mary Tudor และ Lady Elizabeth Tudor เรื่อยมาจนถึงราชวงศ์สจ๊วต พระราชธิดาก็ยังใช้พระอิสริยยศ Her Highness Lady อยู่ เช่น HH Lady Mary (Queen Mary II) และ HH Lady Ann (Queen Ann) นอกจากนั้นแล้วบรรดาศักดิ์ Duke, Marquis, Earl, Viscount, Baron ก็มีเฉพาะผู้ชายเท่านั้น ภริยาไม่มีสิทธิ์ใช้ด้วยอย่างประเทศอื่น (มีผู้หญิงคนเดียวที่เคยถือบรรดาศักดิ์ด้วยตนเองคือ แอนน์ โบว์ลีน เป็น Marquess of Pembrok สถาปนาโดยสมเด็จพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 จากนั้นจึงสถาปนาเธอเป็นสมเด็จพระราชินีองค์ที่ 2)
จนกระทั้งสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 1 (เจ้าชายเยอรมันแห่งราชวงศ์ฮาร์โนเวอร์ที่มารับราชบัลลังก์ต่อจากสมเด็จพระราชินีนาถแอนน์ ซึ่งคนรู้จักพระองค์ในฐานะพระเจ้าแผ่นดินอังกฤษที่ตรัสภาษาอังกฤษไม่ได้) พระองค์จึงนำธรรมเนียมการใช้ Princess และตำแหน่งบรรดาศักดิ์ฝ่ายหญิงต่างๆ เช่น Duchess, Marquess, Countess, Viscountess, Baroness เข้ามาด้วยนั้นเอง
British princess, [Online] Available : https://en.wikipedia.org/wiki/British_princess
Who is entitled to a Princess title?, [Online] Available : http://royalcentral.co.uk/blogs/insight/who-is-entitled-to-a-princess-title-13976