เมื่อตุลาคมปีที่แล้ว ผมได้ไปเยือนภูมิภาคของจีนที่เรียกว่าเจียงหนาน คือ บริเวณตอนใต้ของแม่น้ำแยงซีเกียง ครอบคลุมพื้นที่ตอนใต้ของสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซีเกียง และเมืองแรกที่ได้ไปเหยียบของดินแดนแห่งนี้คือ หางโจว สวรรค์บนดิน


หางโจวแห่งเจียงหนาน ดินแดนแห่งสายน้ำและที่ราบ มีอารยธรรมที่ยืนยาวกว่าสองพันปี มีทะเลสาบตะวันตก ซึ่งในยามที่ตะวันตกดิน ลาลับขอบฟ้า จะสวยงามดุจสรวงสวรรค์

ย่านโบราณหางโจว คือพื้นที่วัฒนธรรมที่ยังมีชีวิต มีคนอยู่อาศัยจริง ๆ มีตลาดเช้า ย่านการค้าเก่า บ้านเรือนจริง ๆ แทรกอยู่ในพื้นที่อนุรักษ์ประวัติศาสตร์ จึงมิใช่เมืองเก่าที่ตายแล้วแต่เอามาโชว์หลอกขายนักท่องเที่ยว แต่เป็นพื้นที่มีชีวิต มีลมหายใจ เต็มเปี่ยมไปด้วยจิตวิญญาณของนครหางโจวโบราณอย่างแท้จริง และยังมีกลิ่นอายของวิถีโบราณนับร้อยพันปีก่อนอย่างเต็มเปี่ยม


ถ้าเราอยู่ที่หางโจว ลองเดินตัดจากตลาดเช้า ผ่านย่านวัฒนธรรม จะพบเนินเขาลูกเตี้ย ๆ หางโจวมีทะเลสาบซีหูเป็นหัวใจ มีสายน้ำลำธารเป็นเส้นเลือด และมีหุบเขาเหล่านี้เป็นปอดของเมือง บนเขามีศาลเจ้าและตำหนัก เป็นแหล่งพบปะของคนในชุมชน นั่งจิบน้ำชา รำไทเก๊ก เล่นไพ่นกกระจอก มองจากหุบเขามาเบื้องล่างจะเห็นนครโบราณหางโจวอันอบอุ่น แสงแดดสีน้ำตาลยามเช้าตัดกับสีเขียวของภูเขา ทำให้หางโจวเป็นสวรรค์บนดิน


เมื่อหลายร้อยปีก่อนมาร์โคโปโลเดินทางมาที่นี่ และกล่าวว่านี่เป็นนครโบราณที่งดงามและสมบูรณ์ที่สุดเท่าที่เขาเคยเห็นมา จูยวี่กวีผู้มีชื่อเสียงในสมัยราชวงศ์ถังได้แต่งบทกวีว่า “เว่ยเหนิงเพาเต๋อหางโจวชี่ อีป้านโกวหลิวสื้อฉื่อหู” หมายความว่า การที่จากเมืองหางโจวไปไม่ได้ ก็เพราะติดใจทะเลสาบ สะท้อนถึงความหลงใหลทะเลสาบซีหูของเขา ส่วนซูตงโพ กวีในสมัยราชวงค์ซ่งก็เปรียบทะเลสาบซีหูเป็น “ไซซี” 4 สาวงานแห่งแดนมังกร โดยแต่งบทกวีว่า “สุ่ยกวางเลี่ยนเอี้ยนฉิงฟางห่าว ซานสื้อคงเหมิงอวี่อี้ฉี อวี้ป่าซีหูปี่ซีจื่อ ต้านจวงหนงโม่จ่งเซียงอี๋” ซึ่งมีความหมายว่า “แสงสะท้อนคลื่นซัดสาดอากาศดี เขาสลัวมัวมืดฝนมาแปลก ใคร่เปรียบซีหูดั่งไซซี แต่งหน้าหนาบาง ล้วนเหมาะดี” บทกวีนี้กลายเป็นบทกวีชื่นชมทะเลสาบซีหูที่มีชื่อเสียงเลื่องลือนับพันปี