พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอู่ทอง อำเภออู่ทอง สุพรรณบุรี

กระทู้สนทนา

ประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลป์ ภาพถ่าย จังหวัดสุพรรณบุรี พิพิธภัณฑ์

มาพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอู่ทอง หลัก ๆ คืออยากมาดูโบราณวัตถุในวัฒนธรรมทวารวดี
ถึงพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอู่ทอง บ่ายสามโมงครึ่ง พิพิธภัณฑ์ปิด บ่ายสี่โมง
รีบโดดลงรถเข้าข้างในทันที และเจ้าหน้าที่ก็เดินพาไปห้องจัดแสดงที่อยากมาชมทันที * ขอบคุณค่ะ *

เมืองอู่ทองเป็นเมืองในวัฒนธรรมทวาราวดี เชื่อว่าในสมัยก่อนทะเลขึ้นไปถึง สันนิษฐานว่าเคยเป็นเมืองที่อยู่ปากแม่น้ำ

ไม่แน่ว่าถ้าน้ำทะเลจะท่วมอีกครั้งอาจจะกลายเป็นเมืองท่าของทะเลอ่าวไทยอีกครั้งก็ได้

ด้านตะวันตกเป็นเทือกเขา เป็นต้นของลำน้ำที่ไหลมาลงแม่น้ำจระเข้สามพัน และเทือกเขานั้นยังเป็นที่สังเกตตำแหน่งเมืองอู่ทองในการเดินเรือ

ต่อมาเมืองสุพรรณบุรีได้เจริญขึ้นมาแทนที่ เมืองอู่ทองจึงกลายเป็นเมืองร้าง

ปัจจุบันยังเห็น คูน้ำคันดินเมืองอู่ทองในแผนที่

อาณาเขตของเมืองที่พบโบราณสถานใหญ่กว่านี้ ตรงนี้อาจเป็นศูนย์กลางของเมืองก็เป็นได้

เชื่อว่าเป็นศูนย์กลางการค้าแห่งหนึ่งของดินแดนสุวรรณภูมิ พบลูกปัด เครื่องประดับ เหรียญกษาปณ์

วัตถุเกี่ยวเนื่องกับ ความเชื่อในศาสนา วัฒนธรรม ส่งผ่านมาถึง

ได้พบจารึกที่อู่ทอง ภาษาสันสกฤต ในพุทธศตวรรษ 13-14 เขียนว่า ภูเขาแห่งนี้ชื่อปุษยคีรี

พบศิวลึงค์ ทำให้เราทราบได้ว่า มีการนับถือศาสนาพราหมณ์

ศิวลึงค์เป็นรูปเคารพแทนพระศิวะ ... ถ้าสร้างขึ้นโดยมนุษย์สร้างขึ้นเรียก มานุษยลึงค์

เป็นทรงกระบอก มีสามส่วน คือ สี่เหลี่ยมจตุรัส ... พรหมภาค ,แปดเหลี่ยม ... วิษณุภาค ,กลม ... รุทรภาค มีเศียรพระศิวะประดับอยู่หนึ่งเศียร เรียกเอกมุขลึงค์

รุทรภาค ส่วนนี้เท่านั้นที่จะพ้นฐานโยนีขึ้นมาเรียกบูชาภาค

พบธรรมจักร เป็นธรรมเจดีย์ ทำให้เราทราบได้ว่า มีการนับถือศาสนาพุทธ

สมัยพระเจ้าอโศกมหาราชได้ส่ง พระโสณะ และพระอุตตระ นำศาสนาพุทธมาเผยแพร่ ในสมัยนั้นอินเดียนิยมสร้างธรรมจักร

ทวารวดีที่เมืองอู่ทองจึงยังคงสร้างเสาอโศกเป็นธรรมเจดีย์ เพื่อระลึกถึงแม้เวลาจะผ่านเลยยุคนั้นมาแล้ว

หมายถึง พระธรรมคือเป็นความจริงที่อนันต์คือไม่มีที่สิ้นสุด หมุนไปเหมือนล้อรถ

หมายถึง ธรรมจักรกัปปวัฒนสูตรอันเป็นปฐมเทศนา ที่ป่าอิสิปัตนมฤคทายวันที่มีกวาง จึงพบคู่กับกวางหมอบ

ประกอบด้วยส่วนฐาน เสา และธรรมจักร ... เสาธรรมจักรที่อู่ทองเป็นเสาที่สมบูรณ์มาก

แผ่นดินเผาภาพพระภิกษุอุ้มบาตร ศิลปะอินเดียแบบอมราวดี ประมาณพุทธศตวรรษที่ 9-10 (หรือราว 1,600-1,700 ปีมาแล้ว) ... เก่าแก่ที่สุด

เป็นแผ่นดินเผาภาพภิกษุ 3 องค์ ยืนอุ้มบาตรครองจีวรห่มคลุม จีวรมีลักษณะเป็นริ้ว

สันนิษฐานว่าทำขึ้นเพื่อประดับศาสนสถาน

พระพุทธรูปทวารวดี

พระพักตร์กลมแป้น พระขนงต่อกันเป็นปีกกา

พระเนตรมองต่ำแสดงถึงความเมตตา ... มหายาน

พระเกษาขมวดเป็นวงก้นหอย อุษณีษะปมกลม ไม่มีเกตุมาลา อาจมีประภามณฑล

จีวรเรียบ ไม่มีริ้ว บางแนบพระวรกาย เห็นขอบสบงที่บั้นพระองค์ มีสองแบบคือ ห่มคลุม และห่มเฉียง

จีวรห่มคลุม แบบพระในอินเดียเหนือ ที่อากาศเย็น ชายจีวรด้านหลังเป็นกรอบตกลงมาจากพระกร พาดผ่านบริเวณข้อพระบาท ชายจีวรด้านหน้ายกสูงขึ้น พาดผ่านพระชงฆ์

จีวรห่มเฉียงแบบอินเดียใต้ ที่อากาศร้อน ชายจีวรทบมาทางด้านซ้าย

พระพุทธรูปยืน บนฐานบัว มีสองแบบ ยืนตรง ... สมภังค์ และ ยืนยักเอว ... ตริภังค์

หัตถ์ ขนานกันหรือไม่ขนานกันก็ได้ ... ตามแต่นิกาย

นิ้วแบบโอเค ปลายน้วชี้และนิ้วหัวแม่มือแตะกันกลมเป็นดั่งกงล้อ แสดงถึงพระธรรมที่หมุน ... ปางแสดงธรรม วิตรรกมุทรา

หัตถ์ซ้ายที่แบออก อาจถือลูกบวบ

แบพระหัตถ์ตั้งขึ้น แสดงถึงพอ ... ปางให้อภัย อภัยมุทรา

ประทับสมาธิราบ ... แสดงถึงการตรัสรู้

ภาพขวา ประทับสมาธิเพ็ชร ไขว้พระบาทและเห็นฝ่าพระบาททั้งสองข้างไม่พบบ่อยในทวารวดี

จีวรห่มเฉียงลึกใต้พระถัน สังฆาฏิคลี่ออกเป็นริ้ว ราวพุทธศตวรรษ 13-15

ที่สำคัญคือมีพระเกตุมาลา เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้า ... แปลว่า พระผู้มีโชค, ผู้มีความเจริญ, ผู้มีเกียรติ, ผู้มีความงาม ...

ทรงเข้าสมาธิแล้วระลึกถึงอดีตพระพุทธเจ้าได้ จะเปล่งรัศมีชื่อออกมาจากพระอุษณีษะ

แม่พิมพ์ พระพิมพ์ ดินเผา

1 พระพุทธเจ้าตรัสรู้

พระพุทธเจ้าประทับสมาธิบนดอกบัวที่ถือโดยนาค ใต้ต้นโพธิ

แสดงธรรมแก่

ฝ่ายหินยาน ... นั่งอยู่

ฝ่ายมหายาน ... พระโพธิสัตว์ยืนอยู่ด้านข้าง ... มีพระอมิตาภะอยู่บนชฎามุกุฏ

มีเทวดาชุมนุม

2 พระพุทธเจ้าแสดงปาฏิหาริย์

พระพุทธเจ้าประทับนั่งขัดสมาธิบนฐานสูงที่ด้านหน้ามีธรรมจักรและสถูป

ขนาบด้วยพระโพธิสัตว์ทั้ง 2 ข้าง

ด้านบนมีพระพุทธเจ้าประทับนั่งขัดสมาธิ 3 องค์

บางทีเราก็คิดว่าพระพุทธเจ้าประทับนั่งขัดสมาธิ 3 องค์ อาจเป็นอดีตพระพุทธเจ้าก็ได้

ต้นโพธิดินเผา ... แสดงถึงการตรัสรู้

ลัทธิมหายาน

มีพระอมิตาภะ เป็นพระพุทธเจ้าที่เป็นนิรันดร์ อยู่บนสวรรค์ คนมองไม่เห็น

จึงต้องเนรมิต พระตถาคต หรือพระพุทธเจ้า ให้มาสั่งสอน แล้วปรินิพพานดับไป แสดงถึงการมีอยู่และดับไป

พระตถาคต รูปเคารพคือพระพุทธรูป

มีพระโพธิสัตว์ คือ สัตว์ผู้ที่แสวงหาโพธิฌาน เป็นผู้ช่วย ซึ่งท่านได้ได้บรรลุนิพพานหรือสุญญตาได้แต่ยับยั้งไว้ก่อนเพื่อช่วยคนอื่น

มีพระเนตรเหลือบต่ำ แสดงความเมตตา รูปเคารพพระโพธิสัตว์ จะมีพระอมิตาภะอยู่บนผมหรือมุกุฏ

พระโพธิสัตว์มีหลายองค์ ดูลักษณะและสิ่งที่ถือจะบอกได้ว่าพระโพธิสัตว์นั้นมีนามว่าอะไร

พระอวโลกิเตศวร ถือดอกบัวคือ พระโพธิสัตว์ปัทมปาณิ พระหัตถ์ขวาถือลูกประคำ พระหัตถ์ซ้ายถือก้านดอกบัวและคนโทน้ำ มีสายธุรำ (ยัชโญปวีต) พาดคล้องที่พระอังสาซ้าย ยืนบนดอกบัว ศิลปะศรีวิชัย พุทธศตวรรษที่ 13-14

และ

เศียรพระอวโลกิเตศวร เป็นพระโพธิสัตว์ ดูจากพระพุทธรูปบนชฏามุกุฎ ... มวยผม