วันนี้จะลอง มาเล่าเรื่อง การทำงานในสายงาน HRD ว่าสนุกอย่างไร และหน้าตาเป็นอย่างไร
เพื่อ ประโยชน์แก่เด็กๆ รุ่นใหม่ๆ ที่กำลังก้าวขอเข้ามาในสายงานนี้
HRD ย่อมาจาก Human Resouse Development หรือแปลไทยว่า พัฒนาทรัพยากรมนุษย์
ถ้ามีชื่อเท่ๆ ที่กำลังจะได้รับความนิยม ก็ HCD ย่อมาจาก Human Capital Development คือ ทุนมนุษย์
สมัยแรกๆ เราจะเรียกทรัพยากรมนุษย์ ต่อมาเรามองว่า มนุษย์ไม่ใช่แค่ทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไป แต่เป็นทุน ที่ต้องลงทุน เพื่อการพัฒนานา
หัวข้อนี้เว้นไว้ก่อนนะ เดี่ยวมาเสวนาวันหลัง ขอเรียกปกติว่า HRD
คำถามที่ 1 HRD ทำอะไร
คำตอบคือ พัฒนาคน พัฒนามนุษย์ เพราะมนุษย์คือทรัพยากรที่มีค่าขององค์กร
คำถามที่ 2 พัฒนาอย่างไร
คำตอบ สายงานทรัพยากรมนุษย์มีเครื่องมือในการพัฒนาที่เด่นๆ หลายตัว เริ่มจาก "การอบรม" เป็นคลาสสิคสุดๆ คือ จัดอบรมนั้นละ เรียกว่า Training ก็ได้
จัดให้เกิดการอบรมเพื่อพัฒนาพนักงาน ด้านไหนละ คำตอบคือได้หมด ทั้ง ทัศนคติ ทักษะ ความรู้
ตัวอย่าง เรารับพนักงานใหม่เข้ามา แน่นอนว่า พนักงานอาจจะยังไม่มีความรู้เกี่ยวกับองค์กร เราก็จัดอบรมปฐมนิเทศพนักงานใหม่ เพื่อให้พนักงานใหม่เข้าใจ เป้าหมายขององค์กร ผลิตภัณฑ์ขององค์กร การทำงาน วัฒนธรรม สายงาน ผู้บริหาร เพื่อให้พนักงานใหม่สามารถปรับตัว และทำงานได้เร็วขึ้น อันนี้เราเรียกว่าอบรม เพื่อทัศนคติ และ ความรู้
ต่อขึ้นมาหน่อย ก็อบรมทักษะ ซึ่งทักษะก็แบ่งได้หลายอย่าง ทักษะเฉพาะทาง ทักษะการบริหาร ทักษะการจัดการ ตัวอย่าง เรารับคนขับรถเข้ามาทำงาน ตำแหน่งขับรถผู้บริหาร คำถามคือ พนักงานที่รับเข้ามาขับรถได้ทุกประเภทหรือไม่ อาจจะเคยขับรถบ้าน พอมาเจอ BMW ขับไม่เป็น ทำอย่างไร ก็ต้องสอนไงครับ ถือเป็นการอบรมรูปแบบหนึ่ง สอนในงาน On the job Training ให้รุ่นพี่มาสอนการขับ ก็เป็นการสอนทักษะ
หรือจัดอบรม Project management เป็นเครื่องมือบริหาร ให้กับหัวหน้างาน เพื่อที่จะได้ควบคุมการทำงานให้มีประสิทธิภาพ ก็เป็นการอบรมทักษะเช่นเดียวกัน
นั้นหมายความว่าการอบรมมีหลายรูปแบบ เช่น ห้องเรียน ฝึกปฎิบัติ on the job training ศึกษาด้วยตนเอง โค้ชตังคำถาม เยอะมากเพื่อการพัฒนา
คำถามที่ 3 ทำไมต้องพัฒนา
คำตอบ มีคำพูดหนึ่งของคนดังอย่าง ไอสไต "มีแต่คนบ้านเท่านั้นละที่ทำเหมือนเดิม แล้วหวังจะได้สิ่งที่ดีขึ้น" เหมือนกันครับ องค์กรที่ต้องการอยู่รอดก็ต้องพัฒนาองค์กรให้เติบโต องค์กรจะเติบโตได้ ก็ต้องมีคนของบับเคลื่อน คนที่ขับเคลื่อนถ้าทำเหมือนเดิม คิดเหมือนเดิม องค์กรก็ไม่พัฒนา ดังนั้นถ้าเราสามารถพัฒนาคนให้มีความรู้มากขึ้น ทัศนคติ วิธีคิด ทักษะ ที่เพิ่มขึ้น เราย่อมคาดหวังว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลง ขับเคลื่อนองค์กรให้ก้าวหน้าต่อไป
ที่สำคัญ คนที่พัฒนา พาองค์กรเติบโต ก็จะมีความสุขไปด้วยเพราะผลตอบแทนที่มากขึ้น เป็นเหตุเป้นผลกันนั้นเอง
คำถามที่ 4 ไม่มี HRD ได้ไหมในองค์กร
คำตอบคือ ได้และไม่ได้ งงละสิ อย่างนี้ครับ จริงๆ HRD เป็นแค่ตำแหน่งเท่านั้น ความเป็น HRD มันสามารถเข้าไปอยู่ในพนักงานทุกคนได้อย่างแล้ว เพียงแต่การมีคนมาทำตำแหน่งนี้ เพื่อช่วยกระตุ้น และแสวงหาเครื่องมือที่เหมาะสมกับวัฒนธรรมองค์กร มาใช้ (ตัวช่วยนั้นและ) เพราะลำพังงานประจำที่เป็น Core ขององค์กร ก็หนักมากอยู่แล้ว เช่น ร้านอาหาร งานหลักๆ เลยคือ จัดทำอาหาร เสริฟ เก็บร้าน แค่นี้ทุกคนก็ทำงานกันหัวปักหัวปรำแล้ว ดังนั้น HRD จึงเป็นตัวช่วย ในการสังเกต ทำความเข้าใจงาน และหาสิ่งต่างๆ มาช่วยพัฒนา เช่น จัดกิจกรรมเสนอความคิดเห็นของพนักงาน พนักงานก็ยังทำงานของตนได้ และสามารถเสนอความคิดเห็นเข้ามา HRD ก็รวบรวมและเสนอผู้บริหารถ้าเวิร์ค ก็เอาไปใช้ เช่น การเต้นของพนักงานในร้านสุกี้แห่งหนึ่งก็มาจากพนักงานคิดนั้นละ แต่ก็ต้องมีคนช่วยประสานงานนั้นเอง ดังนั้น HRD เป็นแค่คำหนึ่ง ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อ ทำความเข้าใจการพัฒนาพนักงาน พัฒนาทรัพยากรมนุษย์
คำถามที่ 5 งานกฎหมายก็มา
คำตอบ กฎหมายบังคับว่าบริษัทที่มีพนักงาน 100 คนขึ้นไป ต้องมีการพัฒนาพนักงานผ่านการอบรม อย่างน้อยปีละ 50% ของพนักงานทั้งหมด ก็จะมีตำแหน่งที่คอยมาทำเอกสารเพื่อส่งกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน และคอยดูว่าจัดอบรมให้พนักงานครบคนแล้วหรือยังนั้นเอง (งานตรงนี้มูลค่างานอาจจะน้อยแต่ขาดไม่ได้)
คำถามที่ 6 ใครที่งาน OD (Organization Development)
คำคอบ ใครมีความรู้ ความเข้าใจ ก็สามารถทำได้ HRD ก็ทำได้ แต่ลำพังงาน HRD ก็ยุ่งมากพออยู่แล้ว หลายๆ บริษัทก็เลยตั้ง OD ขึ้นมา
คำถามที่ 7 OD ทำอะไร
คำตอบ HRD พัฒนาคน OD พัฒนาองอค์กร ? งง งงอีกละสิ อย่างนี้ครับ ตอนที่เป็นองค์กรเล็กๆ OD อาจจะยังไม่จำเป็น แต่คุณลองจินตนาการถึงองค์กรที่มีพนักงาน 10,000 กว่าคนสิครับ คุณจะจัดองค์กรอย่างไร ก็ต้องใช้ OD เข้ามาช่วย คอยสังเกตองค์กร ว่าอ่วนไปหรือเปล่า โครงสร้างทับซ้อนไหม การทำงานติดขัดตรงไหน เอกสารอนุมัติ 1 เซ็น 19 คนนี่ ไหวหรือเปล่า หลักคิดการตัดสินใจขึ้นพื้นฐานคืออะไร ? มีเรื่องให้คิดมากมาย (เอาไว้มีเวลาจะมาเขียนเพิ่มให้นะ)
สรุป ทำงาน HRD สนุกอย่างไร
ความสนุกคือ คุณจะได้ทำทุกอย่างที่ไม่มีใครทำ และไม่ใช่งานหลักของบริษัท แต่ถ้าไม่ทำองค์กรก็ไม่พัฒนา เหมือนคนไม่ได้กินน้ำ ก็จะตายเร็วกว่าคนกินน้ำสม่ำเสมอนั้นเอง
ที่สำคัญเหมือนคุณทำบุญทุกวันเลยละครับ การพัฒนาคน ทำให้คนเก่งขึ้น ดีขึ้น มีความสุขขึ้น สิ่งหล่านี้ก็จะย้อนกลับมาหาเรานั้นเอง
โชคดีครับ
ทำงาน HRD สนุกอย่างไร
เพื่อ ประโยชน์แก่เด็กๆ รุ่นใหม่ๆ ที่กำลังก้าวขอเข้ามาในสายงานนี้
HRD ย่อมาจาก Human Resouse Development หรือแปลไทยว่า พัฒนาทรัพยากรมนุษย์
ถ้ามีชื่อเท่ๆ ที่กำลังจะได้รับความนิยม ก็ HCD ย่อมาจาก Human Capital Development คือ ทุนมนุษย์
สมัยแรกๆ เราจะเรียกทรัพยากรมนุษย์ ต่อมาเรามองว่า มนุษย์ไม่ใช่แค่ทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไป แต่เป็นทุน ที่ต้องลงทุน เพื่อการพัฒนานา
หัวข้อนี้เว้นไว้ก่อนนะ เดี่ยวมาเสวนาวันหลัง ขอเรียกปกติว่า HRD
คำถามที่ 1 HRD ทำอะไร
คำตอบคือ พัฒนาคน พัฒนามนุษย์ เพราะมนุษย์คือทรัพยากรที่มีค่าขององค์กร
คำถามที่ 2 พัฒนาอย่างไร
คำตอบ สายงานทรัพยากรมนุษย์มีเครื่องมือในการพัฒนาที่เด่นๆ หลายตัว เริ่มจาก "การอบรม" เป็นคลาสสิคสุดๆ คือ จัดอบรมนั้นละ เรียกว่า Training ก็ได้
จัดให้เกิดการอบรมเพื่อพัฒนาพนักงาน ด้านไหนละ คำตอบคือได้หมด ทั้ง ทัศนคติ ทักษะ ความรู้
ตัวอย่าง เรารับพนักงานใหม่เข้ามา แน่นอนว่า พนักงานอาจจะยังไม่มีความรู้เกี่ยวกับองค์กร เราก็จัดอบรมปฐมนิเทศพนักงานใหม่ เพื่อให้พนักงานใหม่เข้าใจ เป้าหมายขององค์กร ผลิตภัณฑ์ขององค์กร การทำงาน วัฒนธรรม สายงาน ผู้บริหาร เพื่อให้พนักงานใหม่สามารถปรับตัว และทำงานได้เร็วขึ้น อันนี้เราเรียกว่าอบรม เพื่อทัศนคติ และ ความรู้
ต่อขึ้นมาหน่อย ก็อบรมทักษะ ซึ่งทักษะก็แบ่งได้หลายอย่าง ทักษะเฉพาะทาง ทักษะการบริหาร ทักษะการจัดการ ตัวอย่าง เรารับคนขับรถเข้ามาทำงาน ตำแหน่งขับรถผู้บริหาร คำถามคือ พนักงานที่รับเข้ามาขับรถได้ทุกประเภทหรือไม่ อาจจะเคยขับรถบ้าน พอมาเจอ BMW ขับไม่เป็น ทำอย่างไร ก็ต้องสอนไงครับ ถือเป็นการอบรมรูปแบบหนึ่ง สอนในงาน On the job Training ให้รุ่นพี่มาสอนการขับ ก็เป็นการสอนทักษะ
หรือจัดอบรม Project management เป็นเครื่องมือบริหาร ให้กับหัวหน้างาน เพื่อที่จะได้ควบคุมการทำงานให้มีประสิทธิภาพ ก็เป็นการอบรมทักษะเช่นเดียวกัน
นั้นหมายความว่าการอบรมมีหลายรูปแบบ เช่น ห้องเรียน ฝึกปฎิบัติ on the job training ศึกษาด้วยตนเอง โค้ชตังคำถาม เยอะมากเพื่อการพัฒนา
คำถามที่ 3 ทำไมต้องพัฒนา
คำตอบ มีคำพูดหนึ่งของคนดังอย่าง ไอสไต "มีแต่คนบ้านเท่านั้นละที่ทำเหมือนเดิม แล้วหวังจะได้สิ่งที่ดีขึ้น" เหมือนกันครับ องค์กรที่ต้องการอยู่รอดก็ต้องพัฒนาองค์กรให้เติบโต องค์กรจะเติบโตได้ ก็ต้องมีคนของบับเคลื่อน คนที่ขับเคลื่อนถ้าทำเหมือนเดิม คิดเหมือนเดิม องค์กรก็ไม่พัฒนา ดังนั้นถ้าเราสามารถพัฒนาคนให้มีความรู้มากขึ้น ทัศนคติ วิธีคิด ทักษะ ที่เพิ่มขึ้น เราย่อมคาดหวังว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลง ขับเคลื่อนองค์กรให้ก้าวหน้าต่อไป
ที่สำคัญ คนที่พัฒนา พาองค์กรเติบโต ก็จะมีความสุขไปด้วยเพราะผลตอบแทนที่มากขึ้น เป็นเหตุเป้นผลกันนั้นเอง
คำถามที่ 4 ไม่มี HRD ได้ไหมในองค์กร
คำตอบคือ ได้และไม่ได้ งงละสิ อย่างนี้ครับ จริงๆ HRD เป็นแค่ตำแหน่งเท่านั้น ความเป็น HRD มันสามารถเข้าไปอยู่ในพนักงานทุกคนได้อย่างแล้ว เพียงแต่การมีคนมาทำตำแหน่งนี้ เพื่อช่วยกระตุ้น และแสวงหาเครื่องมือที่เหมาะสมกับวัฒนธรรมองค์กร มาใช้ (ตัวช่วยนั้นและ) เพราะลำพังงานประจำที่เป็น Core ขององค์กร ก็หนักมากอยู่แล้ว เช่น ร้านอาหาร งานหลักๆ เลยคือ จัดทำอาหาร เสริฟ เก็บร้าน แค่นี้ทุกคนก็ทำงานกันหัวปักหัวปรำแล้ว ดังนั้น HRD จึงเป็นตัวช่วย ในการสังเกต ทำความเข้าใจงาน และหาสิ่งต่างๆ มาช่วยพัฒนา เช่น จัดกิจกรรมเสนอความคิดเห็นของพนักงาน พนักงานก็ยังทำงานของตนได้ และสามารถเสนอความคิดเห็นเข้ามา HRD ก็รวบรวมและเสนอผู้บริหารถ้าเวิร์ค ก็เอาไปใช้ เช่น การเต้นของพนักงานในร้านสุกี้แห่งหนึ่งก็มาจากพนักงานคิดนั้นละ แต่ก็ต้องมีคนช่วยประสานงานนั้นเอง ดังนั้น HRD เป็นแค่คำหนึ่ง ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อ ทำความเข้าใจการพัฒนาพนักงาน พัฒนาทรัพยากรมนุษย์
คำถามที่ 5 งานกฎหมายก็มา
คำตอบ กฎหมายบังคับว่าบริษัทที่มีพนักงาน 100 คนขึ้นไป ต้องมีการพัฒนาพนักงานผ่านการอบรม อย่างน้อยปีละ 50% ของพนักงานทั้งหมด ก็จะมีตำแหน่งที่คอยมาทำเอกสารเพื่อส่งกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน และคอยดูว่าจัดอบรมให้พนักงานครบคนแล้วหรือยังนั้นเอง (งานตรงนี้มูลค่างานอาจจะน้อยแต่ขาดไม่ได้)
คำถามที่ 6 ใครที่งาน OD (Organization Development)
คำคอบ ใครมีความรู้ ความเข้าใจ ก็สามารถทำได้ HRD ก็ทำได้ แต่ลำพังงาน HRD ก็ยุ่งมากพออยู่แล้ว หลายๆ บริษัทก็เลยตั้ง OD ขึ้นมา
คำถามที่ 7 OD ทำอะไร
คำตอบ HRD พัฒนาคน OD พัฒนาองอค์กร ? งง งงอีกละสิ อย่างนี้ครับ ตอนที่เป็นองค์กรเล็กๆ OD อาจจะยังไม่จำเป็น แต่คุณลองจินตนาการถึงองค์กรที่มีพนักงาน 10,000 กว่าคนสิครับ คุณจะจัดองค์กรอย่างไร ก็ต้องใช้ OD เข้ามาช่วย คอยสังเกตองค์กร ว่าอ่วนไปหรือเปล่า โครงสร้างทับซ้อนไหม การทำงานติดขัดตรงไหน เอกสารอนุมัติ 1 เซ็น 19 คนนี่ ไหวหรือเปล่า หลักคิดการตัดสินใจขึ้นพื้นฐานคืออะไร ? มีเรื่องให้คิดมากมาย (เอาไว้มีเวลาจะมาเขียนเพิ่มให้นะ)
สรุป ทำงาน HRD สนุกอย่างไร
ความสนุกคือ คุณจะได้ทำทุกอย่างที่ไม่มีใครทำ และไม่ใช่งานหลักของบริษัท แต่ถ้าไม่ทำองค์กรก็ไม่พัฒนา เหมือนคนไม่ได้กินน้ำ ก็จะตายเร็วกว่าคนกินน้ำสม่ำเสมอนั้นเอง
ที่สำคัญเหมือนคุณทำบุญทุกวันเลยละครับ การพัฒนาคน ทำให้คนเก่งขึ้น ดีขึ้น มีความสุขขึ้น สิ่งหล่านี้ก็จะย้อนกลับมาหาเรานั้นเอง
โชคดีครับ