สวัสดีครับ   วันนี้ผม Partita ขอเสนอเนื้อหาทางอุตุนิยมวิทยาเรื่อง "พายุ" ครับ
ช่วงนี้  เป็นช่วงที่พายุหมุนเขตร้อน (Tropical Strom)  หลายลูกเกิดขึ้นมาในมหาสมุทร Pacific  
และก็พัดเข้ามาทางฟิลิปปินส์  และมาหมดกำลังทางแถว ๆ ฮ่องกงและ เวียดนาม   ซึ่งช่วงนี้
จะเรียกกันว่า Typhoon season ครับ  ตรงกับช่วงเดือนกรกฏาคม - พฤษจิกายน ของทุกปี

ขอเริ่มที่กลไกทางอุตุนิยมวิทยาในการเกิดพายุก่อน  พายุจะเกิดจากปัจจัยในทะเลเป็นหลัก  ขออธิบายตามภาพนี้ครับ


ความเร็วลมเท่าใด .... จะเรียกชื่อแบบใด ?
จากกลไกการเกิดพายุที่ได้อธิบายไปข้างต้น  เมื่อความเร็วลมในทะเลทวีกำลังขึ้นมา
เราจะมีการเรียกชื่อ "สภาพอากาศ" ของการก่อพายุจำแนกตามความเร็วลม  ดังนี้ครับ
1. ดีเปรสชันเขตร้อน (Tropical Depression : TD)  เป็นลักษณะการก่อตัวไปเป็นพายุในอนาคต
    มีความเร็วลมน้อยกว่า 34 Knot (63 กม./ชม.)  ยังไม่มี "ตาพายุ"  ยังไม่ใช้ชื่อพายุกำกับ
2. พายุโซนร้อน (Tropical Storm : TS)  เป็นลักษณะการก่อตัวขั้นที่ 2  มีความเร็วลมระหว่าง
     34 Knot (63 กม./ชม.)  ถึง  64 Knot (119 กม./ชม.)  ยังไม่มีตาพายุ  แต่ใช้ชื่อกำกับ
3. พายุหมุนเขตร้อน  ไต้ฝุ่น , เฮอร์ริเคน   ความเร็วลม 74 Knot (119 กม./ชม.) ขึ้นไป  มีตาพายุ  และใช้ชื่อกำกับ

พายุที่มีผลกระทบกับประเทศไทย คือ  พายุหมุนเขตร้อนที่เรียกกันว่า "พายุไต้ฝุ่น" (Typhoon)
เมื่อพูดชื่อนี้ ..... ทุกท่านก็คงเคยได้ยินชื่อ  Hurricane   Cyclone  และ  Tornado  ด้วยนะครับ
ความแตกต่างของอีก 3 ชื่อเป็นดังนี้

พายุ Typhoon   Hurricane  และ  Cyclone  ต่างกันอย่างไร ?
พายุทั้ง 3 ชื่อ  มีกลไกการเกิดอย่างเดียวกันตามภาพบนเลย  แต่ทั้ง 3 ชื่อเรียกต่างกันตามสถานที่เกิดพายุ
Typhoon คือ  พายุหมุนเขตร้อนที่เกิดในมหาสมุทร Pacific เหนือฝั่งตะวันตก (Northweat Pacific)
Hurricane  คือ  พายุหมุนเขตร้อนที่เกิดในมหาสมุทร Atlantic  และ  มหาสมุทร Pacific เหนือฝั่งตะวันออก (Northeast Pacific)
Cyclone  คือ  พายุหมุนเขตร้อนที่เกิดในมหาสมุทรอินเดีย

ดูตามภาพจะเห็นชัดเจนครับ


อีกภาพหนึ่ง  แสดงถึงช่วง Season ของแต่ละพายุด้วย


Seasons ของพายุไต้ฝุ่น  จะเริ่มฤดูกาลในช่วงมรสุมของภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ก็คือพายุไต้ฝุ่นจะเริ่มเกิดหนาแน่นในช่วงเดือนกรกฏาคม  สิงหาคม  และ  กันยายน ....
ในภาพนี้คือรายชื่อ และ ช่วงเวลาของพายุไต้ฝุ่น และ พายุโซนร้อน  ที่เกิดในปี 2018


อีกภาพนึง  แสดงถึงทิศทางของพายุไต้ฝุ่นที่เกิดในปี 2018


ส่วน Tornado นั้น  จะแตกต่างจากพายุหมุนเขตร้อนทั้ง 3 แบบข้างบน  Tornado คือพายุที่เกิดจาก
การหมุนของอากาศ  ส่วนมากจะเกิดบนแผ่นดินที่เป็นทุ่งราบขนาดใหญ่  เช่น  ที่ราบของสหรัฐอเมริกา
จะโดนบ่อยมากครับ  ลักษณะของ Tornado ที่พบได้บ่อยที่สุดคือลักษณะรูปทรงกรวย  โดยส่วนปลายโคน
ชี้ลงที่พื้น Tornado มีพลังทำลายสูง  มีความเร็วลมได้สูงมากถึง 500 กม/ชม  การก่อตัวของมันไม่สามารถ
ทำนายล่วงหน้าได้เลยครับ  เพียง 2 ชั่วโมงก็ก่อตัวได้แล้ว  ทำให้ประชาชนเตรียมตัวหนีไม่ทัน  ซึ่งต่างจาก
พายุหมุนเขตร้อนทั้ง 3 แบบ  ที่สามารถตรวจจับการเกิดได้ตั้งแต่ความเร็วลมต่ำ ๆ ในทะเลเลย  ก็คือสามารถ
ทราบล่วงหน้าได้นานหลายวันครับ

ภาพของ Tornado กำลังถล่มสหรัฐ


การตั้งชื่อพายุหมุนเขตร้อน (Tropical Strom)  
การตั้งชื่อจะอ้างอิงตาม ชื่อ ที่ได้ List ใว้แล้วครับ  ชื่อเหล่านี้มาจากการประชุมใหญ่ขององค์การอุตุนิยมวิทยาโลก  
โดยในส่วนคณะกรรมการตั้งชื่อพายุได้ List ชื่อใว้หมดแล้ว  โดยคณะกรรมการของไทยได้ตั้งไว้ 10 ชื่อ ได้แก่ ....

แต่ละประเทศก็ตั้งชื่อกันอีกเป็นจำนวนมาก  ตาม List นี้ครับ
http://www.typhooncommittee.org/list-of-names-for-tropical-cyclones/

การเลือกใช้ชื่อพายุ  
ก็จะนำชื่อจากตารางรายชื่อมาใช้ได้เลย  โดยหยิบชื่อมาใช้ตามลำดับ  อย่างช่วงที่ผ่านมามีพายุที่เพิ่งผ่านไป 2 ลูก
คือ  Barijat  และ  Mungkhut  ..... ทางคณะกรรมการก็เลือกใช้ชื่อจากตารางได้เลย   ส่วนพายุที่ผ่านมาในเดือนก่อน ๆ  
ให้ลองดูชื่อ JEBI  CIMARON  และ  SOULIK นะครับ  ทั้ง 3 ชื่อนี้เรียงกันแนวดิ่งในตาราง  ซึ่งก็ตรงกับชื่อพายุที่เกิดขึ้นไปแล้วเร็ว ๆ นี้
เรียงติดกันตามวันที่  คือ ....
- JEBI  เกิดเมื่อ 4 กันยายน  
- CIMARON  เกิดเมื่อ 19 สิงหาคม
- SOULIK  เกิดเมื่อ 17 สิงหาคม


และจากวันนี้ไป ..... หากมีพายุลูกต่อไปเกิดขึ้น  มันก็ต้องชื่อ TRAMI ครับ

อีกประเด็นหนึ่ง คือ  รายชื่อของพายุไต้ฝุ่นนั้น  ได้มีการถอดชื่อออกไปด้วยเหตุผลบางประการด้วยครับ
ตั้งแต่ปี พ.ศ.2543  มีรายชื่อพายุที่ถูกถอดถอนออกไปถึง 26 ชื่อแล้ว  รายละเอียดอ่านได้ที่นี่
https://th.wikipedia.org/wiki/รายชื่อพายุไต้ฝุ่นแปซิฟิกที่ถูกถอนชื่อ


เราจะดูแผนที่พายุได้ที่ใหน ?
เราสามารถดูแผนที่พายุ  ว่าตอนนี้มีพายุกี่ลูกกำลังก่อตัวอยู่ได้ที่นี่ https://www.tmd.go.th/weather_map.php  
(เวบกรมอุตุนิยมวิทยาของเรานั่นเอง)

ผมขอยกตัวอย่างภาพแผนที่อากาศวันที่ 15 สิงหาคม ที่ผ่านมา  ในภาพจะเห็นวง ๆ  3 วง
นั่นคือพายุที่กำลังก่อตัวครับ  อันกลางที่เขียนว่า TD 998 hPa นั้น  ยังไม่ได้เป็นพายุ
มันยังเป็นแค่ ดีเปรสชันเขตร้อน (Tropical Depression : TD)  จึงยังไม่กำกับ "ชื่อพายุ" ลงไป
แต่อีก 2 วง คือ TS "BEBINCA"  และ  TS "LEEPI"  มันคือ TS (Troprical storm) แล้ว
จึงกำหนดชื่อพายุ BEBINCA - LEEPI  ลงไปครับ
https://www.tmd.go.th/programs//uploads/maps/2018-08-15_TopChart_07.jpg


วันนี้ .... ก็ช่วงปลายเดือนกันยายนแล้ว  คาดว่าจะมีพายุเกิดขึ้นอีกแน่นอนครับ
อย่างน้อย ๆ  ก็น่าจะ 4 - 5 ลูก  จนถึงปลายเดือนพฤษจิกายนจึงจะหมดฤดูกาลพายุ  และเข้าสู่ฤดูหนาว
หวังว่าทุกท่านคงได้ความรู้เพิ่มเติมเรื่องพายุจากกระทู้นี้ไปนะครับ .... พายุลูกต่อไป (TRAMI)
ท่านจะได้ทราบคำศัพท์ และ ความหมายต่าง ๆ ของมัน
สวัสดีครับ