ในสมัยราชวงศ์หมิง ชิง ศัตรูไม่ค่อยชัดเจนนัก เพราะจะเป็นพวกชนเผ่าเร่รอนที่ไม่ได้รวมเป็นอาณาจักรใหญ่ๆ เหมือนทางยุโรป แม้จะมีบางช่วงที่ผู้นำเช่นมองโกล แมนจู ได้รวมผู้คนชนเผ่าไว้ด้วยกัน แต่ส่วนใหญ่มักจะเป็นแบบเมื่อผู้นำที่รวมชนเผ่าตายก็เกิดการแย่งอำนาจกันและก็แตกแยกกันในที่สุด

ในสมัยซ่งที่ชนเผ่านอกด่าน อย่าง เหลียว ซีเซี่ย กิมก๊ก เป็นต้น ได้ก่อสร้างอาณาจักรวางรากฐานเป็น 100 ปี ทำให้ราชวงศ์ซ่งกลืนไม่ลง และขาดแคลนม้าศึกแตกต่างจากราชวงศ์ก่อนหน้า และหลัง ทำให้เป็นเกณฑ์บังคับให้ต้าซ่ง หรือราชวงศ์ซ่งทำการคิดค้นกระบวนทัพ และอาศัยจำนวนทหารทีละมากๆ ไว้รับมือทหารม้าของเหลียว กิมก๊ก หรือมองโกล กับการค้นค้นอาวุธใหม่ๆ ไม่ว่าจะเป็น ระเบิดมือ เรือรบ การสร้างป้อมปราการ แนวคิดใหม่ๆ เป็นต้น

ดังนั้นเลยสงสัยว่าหากทางจีนไม่ว่าจะเป็นราชวงศ์หมิง ชิง หรืออื่นๆ มีศัตรูแบบชัดเจนเป็นอาณาจักรไปเลยแบบทางยุโรปที่คอยต่อสู้และแข่งขันกันคิดว่าจะเกิดการพัฒนาทางด้านอาวุธ สิ่งประดิษย์ หรืออะไรมากไหมครับ?