พอได้มีหน้าที่รับผิดชอบพาน้อง ๆ ชาวลาวไปทำพิสูจน์สัญชาติ ตัวเราก็ตามติดข่าวคราวการขึ้นทะเบียนตลอดแทบจะทุกวันทุกชม. พยายามติดต่อสอบถามหน่วยงานราชการ เบอร์สำนักงานจัดหางาน ส่วนของต่างด้าว คือพยายามไม่ให้พลาดเพราะพลาดไปแล้วที่ต่อบัตรล่าช้าไป ยังดีที่กระทรวงผ่อนผันให้ถึง 30 มิถุนายน เราก็ทำตามขั้นตอนหลังจากที่ได้ลงทะเบียนออนไลน์ จากนั้นก็รอรับข้อความไปยังศูนย์ OSS ณ ตอนนี้ยังไม่มีข้อความมาก็รอรับอยู่...แต่

ขั้นตอนการต่ออายุบัตรชมพูซึ่งให้กับคนลาวที่มาทำงานณประเทศไทย "บัตรแสดงตัวว่าเป็นคนซึ่งไม่ใช่สัญชาติไทย" ซึ่งเพิ่งจะหมดอายุไป 31 มีนาคม ที่ผ่านมา ณ ตอนนี้ก็ทำตามกระทรวงแจ้งว่าให้ไปพิสูจน์สัญชาติสำหรับผู้ที่ยังไม่ได้พิสูจน์ซึ่งปกติจะต้องไปศูนย์ไอทีสแควร์ แต่ ณ ตอนนี้ก็จะมีศูนย์กระจายมายังต่างจังหวัดเป็นแบบชั่วคราว อยู่ไม่กี่วันก็ต้องไปกทม.แล้ว พอวันรุ่งขึ้นเราก็เดินทางไปยังศูนย์นั้น ซึ่งก่อนหน้านี้ได้มีการโทรสอบถามกับจนท.สำนักงานจัดหางานจังหวัดแล้วว่าต้องนำคนลาวไปด้วยไหมจนท.บอกไมต้องแค่มาจองคิว แต่เราไม่เชื่ออะเราเลยเอาคนลาวไปด้วยเพราะไม่ตรงกับข้อมูลที่ได้รับมาจากน้องคอลเซนเตอร์กระทรวงและหน้าเวปไซต์ ตรงนี้ไม่ว่ากันเพราะข้อมูลคลาดเคลื่อน พอไปถึงก็เตรียมเอกสารซึ่งเอกสารเราได้ยื่นไปตามที่ จนท.จากสำนักงานจัดหางานแจ้งไว้แต่จริง ๆต้องยึดตามหน้าเวปเท่านั้นเลยรอดตัวไป

เอกสารที่ต้องใช้ ณ วันนั้น
คือ  บัตรชมพูเก่าพร้อมสำเนา เซ็นรับรอง
เอกสารบัตรปะชาชนลาวตัวจริงพร้อมสำเนา
เอกสารขึ้นทะเบียนออนไลน์

ตอนแรกก็สังเกตว่าจะต้องทำอย่างไรก่อนโดยสอบถามจาก จนท. ซึ่งไม่มีคนไทยเลยนอกจากคนลาวที่พูดไทยได้บ้างแต่จริง  ๆ เราพูดลาวได้และฟังออก ดูเค้าจะวุ่นวายกันมากเราก็สอบถามว่าจุดลงทะเบียนตรงไหนเค้าก็ชี้มา  จุดแรกคือจุดส่งเอกสารและจนท.จะแจ้งคิวเรียกไปสัมภาษณ์ตัวคนลาว

จากนั้นเรากับน้องคนลาวก็นั่งรอเรียกคิว เราสังเกตทุกขั้นตอนว่าทำอย่างไรบ้างจะได้บอกให้น้องเค้ารับทราบเบื้องต้นก่อน เพราะน้องเค้าเป็นคนที่ไม่ค่อยกล้าพูดคุยกับสักเท่าไหร่ ด้วยความที่ยังเด็กและประสบการณ์การทำเอกสารน้อยและด้วยความที่มาอยู่เมืองไทย เราสังเกตว่าไม่มีเจ้าหน้ามาคอยแจ้งข้อมูลกับชาวลาวที่มาติดต่อเลยนอกจากเการถามคนที่มาก่อนหรือสอบถาม จนท.ซึ่งก็ไม่ค่อยให้คำแนะนำสักเท่าไหร่ แต่สำหรับเราก็เตรียมข้อมูลมาพอแล้วก็เลยไม่ถามมาก แต่สงสารน้องคนลาวที่มาแล้วแบบไม่รู้อะไรเลยก็น่าจะมีคนคอยแนะนำ เอกสารไม่ครบก็น่าจะแนะนำว่ามีร้านถ่ายเอกสารหรือช่วยเหลือด้านเอกสาร เราสังเกตว่าไม่มีเลยนะ

พอถึงคิวน้องที่พาไป จนท ชาวลาวแบบหน้าตาบูดมากคือเราอยู่ใกล้ ๆกับโต๊ะสัมภาษณ์ เห็นชัดเจนเลย....ว่าเค้าทำสีหน้าอย่างไร และอะไรรู้ไหมน้องที่เป็นคนลาวบอกว่าฟังไม่รู้เรื่อง  คนลาวด้วยกันฟังไม่รู้เรื่องเราก็เลยเดินไปหา...ปรากฎว่าโดนไล่ให้ออกมาแล้วสีหน้าท่าท่างของจนท.คนลาวนั้นก็บ่งบอกว่าไม่พอใจอย่างยิ่ง จะไปช่วยเหลือจะได้เข้าใจกันง่าย ๆ เราคนไทยนะ แต่พูดลาวได้และฟังเค้าออกชัดเจน แต่เราเข้าใจว่าเค้าไล่เราเพราะไม่ใช่หน้าที่เรา (นายจ้าง)

พอสัมภาษณ์เสร็จก็ไปอีกโต๊ะไปสัมภาษณ์กับคนลาวอีกคน และถ่ายรูป และสุดท้ายก็ชำระเงิน 2000 บาทไทย เป็นค่าถ่ายรูป ค่าเอกสาร ค่าดำเนินการ อันนี้เตรียมมาจากหน้าเวปแล้ว...

เราสังเกตได้เลยนะว่า จนท.ลาวบางคน เน้นว่าบางคนนะ ดูจะพูดจาไม่ค่อยดีกับ ปชช.ของตนเองเลย เรายังคุยกับคนไทยตรงหน้าศูนย์เลยว่าทำไมเค้าไม่ให้เกียรติกับคนลาวด้วยกันหรือยิ้มแย้มกับคนลาวด้วยกันเลย หน้าบูดบึ้ง ทั้งหัวหน้าและลูกน้อง มีแต่จนท.บางคนที่ยิ้มแย้มน่ารักดี  เพราะฉะนั้นเราไม่ได้เหมาะว่าจนท.ลาวทั้งหมดจะเป็นเหมือนกัน แค่บางคนเทานันเอง หรือว่าเค้ามองคนลาวที่มาทำงานแรงงานเมืองไทยอีกรูปแบบนึง

อย่างเราเนี่ยะก็เห็นเค้าเป็นลูกน้องคนนึง ค่อนข้างจะเป็นกันเองด้วยซ้ำจนเค้าไม่ค่อยเชื่อฟัง ก็เชื่อฟังแหละ 555

เราแค่คาใจว่าทำไมจนท.ต้องหน้าบูดเหมือนอารมณ์เสียอะไรมากมายกับแค่มานั่งสัมภาษณ์หรือให้บริการประชาชนของประเทศตนเอง  และใช้เวลาต่อคนไม่นานเลย

เป็นที่คนละแหละเราว่านะ แต่อยากรู้ว่าเค้าเอาใครมาทำงานตรงส่วนนี้ คนลาวจากไหนและทำไมไม่ยิ้มแย้มแจ่มใสหรือทำหน้าดี ๆ กับคนของประเทศคุณเลย ....