วันที่ 13 เมษายนของทุกปี ชาวแม่สะเรียงจะออกมารวมตัวกันในเวียง (ในเมือง) เพื่อร่วมสรงน้ำพระเพชรในวันสงกรานต์เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต หลายคนคงสงสัยว่าทำไมต้องพระเพชรและทำไมต้องทำวันสงกรานต์







อาจารย์อินทร นันทสมบูรณ์ รองนายกเทศมนตรีตำบลแม่สะเรียง ซึ่งเป็นชาวแม่สะเรียงโดยกำเนิด เล่าให้ฟังว่า เพราะพระเพชรเป็นพระพุทธรูปองค์แรกของเมืองยวมใต้หรือเมือง “แม่สะเรียง” ในปัจจุบัน เป็นพระคู่บ้านคู่เมือง ประดิษฐานอยู่ที่วัดลุ่ม หรือต่อมาเรียก วัดแสนทอง ซึ่งวัดนี้เป็นวัดเก่าแก่ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ในเวียงเดิม



ย้อนไปช่วงพ.ศ.1945-1984 รัชสมัยพญาสามฝั่งแกน เจ้าผู้ครองนครพิงค์แห่งราชวงศ์มังรายพระองค์ทรงปลดพระราชบุตรพระนามว่า “ท้าวลก” จากตำแหน่งเจ้าเมืองพร้าว (อ.พร้าว จ.เชียงใหม่) แล้วเนรเทศให้มาปกครองเมืองยวมใต้ที่เป็นเมืองหน้าด่านของอาณาจักรล้านนา ครานั้นเรื่องเล่าบอกต่อกันมาว่าพญาสามฝั่งแกนทรงมอบพระพุทธสิหิงค์ ปางมารวิชัย ให้ท้าวลกนำติดตัวมาด้วย นั่นก็คือพระเพชร (ท้าวลกต่อมา คือ พระเจ้าติโลกราช ผู้ปกครองล้านนาที่ยิ่งใหญ่ รัชสมัยของพระองค์เป็นยุคทอง แต่หารู้ไม่ว่าก่อนขึ้นครองราชย์ ท้าวลกก่อรัฐประหารโค่นล้มพระราชบิดาของตัวเอง)



กลับมาที่พระเพชร พระพุทธรูปองค์นี้ทำด้วยทองสัมฤทธิ์ มีน้ำหนักมาก หน้าตักประมาณ 13.5 นิ้ว และสูงราว 16 นิ้ว ชาวเมืองยวมใต้เรียก “พระเพชร” เพราะท่านเคยมีเพชรแท้ 3 เม็ด ประดับอยู่ที่พระนลาฎ (หน้าผาก) 1 เม็ด และที่พระอังสา (บ่า ไหล่) อีกข้างละ 1 เม็ด ต่อคำถามที่ว่าแล้วเพชรของพระเพชรไปไหน อ.อินทรบอกว่ามีเรื่องเล่าที่สันนิษฐานว่าตัวเพชรหายไปช่วงสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา (Pacific War) ซึ่งเป็นเขตสงครามหนึ่งของสงครามโลกครั้งที่สอง พื้นที่รบอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกและเอเชียตะวันออกเป็นหลัก คราวนั้นเป็นช่วงที่กองทัพญี่ปุ่นผ่านมาแถวแม่ฮ่องสอนเพื่อเดินทางต่อไปยังพม่า แต่เรื่องจริงเป็นอย่างไรนั้น ไม่อาจเป็นที่อาจรู้ได้











ประเพณีสรงน้ำพระเพชรในวันสงกรานต์ที่แม่สะเรียงเริ่มขึ้นปีพ.ศ.2541 รับอิทธิพลมาจากชาวเชียงใหม่ที่มีประเพณีสรงน้ำพระพุทธสิหิงค์เพื่อความเป็นสิริมงคล สุขาภิบาลแม่สะเรียงเป็นผู้ริเริ่มแห่พระเพชร ตอนแรกแห่เพียงขบวนเดียว แต่ภายหลังมีการประชาสัมพันธ์และได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากคนท้องถิ่น จึงยึดถือกันเรื่อยมา ปีที่แล้วมีรถแห่พระพุทธรูปที่มาร่วมขบวนกับพระเพชรถึงกว่า 20 ขบวน โต้โผใหญ่คือเทศบาลตำบลแม่สะเรียงที่ประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้ส่วนราชการอื่นๆ และคณะศรัทธาจากวัดต่างๆ เข้าร่วม









ปีนี้ พิธีสรงน้ำพระเริ่มราว 15:30 น. ขบวนแห่วนไปตามเส้นทางในเวียงปัจจุบัน เริ่มจากที่ว่าการอำเภอแม่สะเรียงบนถนนเวียงใหม่ หันหน้าไปทางแม่น้ำยวม จากนั้นเลี้ยวขวาขึ้นทิศเหนือไปเรื่อยๆ จนกระทั่งเลี้ยวซ้ายเพื่อเข้าถนนแหล่งพาณิชย์ ซึ่งผ่านทั้งริเวอร์เฮ้าส์โฮเท็ล (บ้านไม้) ริเวอร์เฮ้าส์รีสอร์ท และร้านอาหารบ้านไม้แดงของเราทั้งหมด ขบวนเคลื่อนต่อไปยังวัดสุพรรณรังสี (วัดจองคำ) และไปสิ้นสุดที่หน้าสถานีตำรวจภูธรแม่สะเรียง ใช้เวลาแห่ราว 3 ชั่วโมง งานนี้สะท้อนชัดว่าชาวแม่สะเรียงยังยึดมั่นในพุทธศาสนาและชื่นชอบกิจกรรมที่ได้ทำร่วมกัน ขณะเดียวกันก็ยังรักษาความเป็นพหุวัฒนธรรมของตนไว้ได้ดี จากการที่ขบวนแห่กำหนดเดินผ่านชุมชนมุสลิม ซึ่งถึงแม้ชาวมุสลิมจะไม่มีส่วนร่วม แต่ก็ร่วมชมขบวนด้วยความยินดี