[ทีวีดิจิตอลยุโรป] ทีวีดิจิตอลอิตาลีจะเปลี่ยนจาก T->T2 เสร็จปี 2022 // ทีวีดิจิตอลอิตาลีกับUHFที่ใช้เต็ม

กระทู้สนทนา

ทีวีดิจิตอล เทคโนโลยี ประเทศอิตาลี สถานีโทรทัศน์

สวัสดีครับ

ปีนี้มีความเคลื่อนไหวหลายอย่างในวงการสื่อสารโลก โดยเฉพาะสาย Broadcast ที่จะเริ่มเปลี่ยนผ่านหลายๆอย่างไปสู่เทคโนโลยีที่ใหม่กว่า จากของเดิมที่มีอยู่นานแล้ว อย่างเช่นเรื่องราวในกระทู้นี้ จะเกี่ยวกับทีวีดิจิตอลแถบยุโรปกันบ้าง เกี่ยวกับการเปลี่ยนผ่านจาก DVB-T ไป DVB-T2 ระบบดิจิตอลเดิมไปดิจิตอลใหม่ จะไม่เหมือนกับสมัย อนาล็อกไปดิจิตอล ครับ

---------------------
* ข่าวจะแปลตามสำนวนเรียบเรียงของผมเองนะครับ ไม่ได้แปลตรงกับเนื้อหา ผมจะแนบลิ้งค์ข่าวกับข้อมูลไว้ให้ครับ
---------------------

ประเทศอิตาลี เตรียมเปลี่ยนผ่านทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินจาก DVB-T ไป DVB-T2 เริ่มปี ค.ศ 2020 เสร็จปี ค.ศ.2022

หน่วยงาน AGCOM (หน่วยงานดูแลด้านโทรคมนาคมของอิตาลี) ได้กำหนดให้เริ่มมีการเปลี่ยนผ่านระบบทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินจากระบบเดิม คือ DVB-T ไปสู่ DVB-T2 และจะมีการจัดสรรคลื่นความถี่โทรทัศน์ใหม่ เพื่อเปิดทางให้กับคลื่นย่าน 700MHz นำไปทำโครงข่ายโทรศัพท์มือถือ และรองรับเทคโนโลยี 5G ตามแนวทางของสหภาพยุโรป โดยจะมีการจัดแผนความถี่ใหม่และประกาศใช้ในวันที่ 31 พฤษภาคม 2018

โดยตามแผนงานนั้นคาดว่าจะเริ่มออกอากาศทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินระบบ DVB-T2 ในอิตาลี วันที่ 1 มกราคม 2020 หลังจากนั้นจะเริ่มเปลี่ยนผ่าน โดยออกอากาศคู่ขนานทั้งระบบเก่าและระบบใหม่ ปิดระบบเก่าเป็นพื้นที่และจะเสร็จภายในวันที่ 30 มิถุนายน 2022

สำหรับโทรทัศน์และกล่องรับสัญญาณที่รองรับ DVB-T2 ในอิตาลีนั้น มีการกำหนดเส้นตายว่า ตั้งแต่ 1 มกราคม 2017 โทรทัศน์และกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินที่ขายในอิตาลี จะต้องเป็นรุ่นที่รองรับ DVB-T2 และเทคโนโลยีบีบอัดภาพแบบ HEVC (H.265) เหมือนกับที่กำหนดในประเทศเยอรมนี
ทางรัฐบาลอิตาลี จะสนับสนุนค่าอุปกรณ์สำหรับการเปลี่ยนผ่าน นำไปซื้อกล่อง โดยจะให้ครัวเรือนละ 25 ยูโร

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

---------------------

สำหรับการเปลี่ยนผ่านในอิตาลี จากสเปคอุปกรณ์ที่ขาย กำหนดแล้วว่าตั้งแต่ปี 2017 จะต้องรองรับ DVB-T2/HEVC จากสเปคเดิมที่ขายแบบ DVB-T/H.264 คาดว่าตอนออกอากาศระบบ DVB-T2 ทุกช่องจะใช้เทคโนโลยีบีบอัดแบบ H.265 ซึ่งใช้บิทเรตน้อย จุช่องได้เยอะ รวมถึงสามารถเอาช่อง 4K ใส่ได้ แต่จำนวนช่องว่าจะมีเท่าไหร่นั้น ยังไม่ได้ประกาศออกมาครับ

ได้ลองหาข้อมูลเกี่ยวกับทีวีที่ขายในอิตาลี พบว่าทีวีรุ่นปี 2017 จะรองรับ DVB-T2/HEVC ทุกรุ่น ถ้าทีวีที่ไม่ได้เป็น 4K ก็รองรับ DVB-T2/HEVC เช่นกัน โดยจะรองรับช่องความละเอียดสูงสุด 1080P/60FPS ส่วนทีวีปี 2016 ถ้าเป็นรุ่นล่างจะเป็นให้เลือกรุ่นย่อยว่าจะเอาแบบ DVB-T/H.264 หรือ DVB-T2/HEVC เพิ่มตังอีกนิด รองรับสูงสุด 1080P/60FPS เช่นกัน ส่วนตัวสูงๆจะรองรับอยู่แล้ว คาดว่าเอาสเปคเยอรมนีมาขาย กับการที่มีข่าวว่าทดลองส่ง DVB-T2 บาง MUX ตั้งแต่ปี 2015 รวมถึง Pay TV ภาคพื้นดินอย่าง MEDIASET ก็มีช่องกีฬา 4K อีกต่างหาก สดยูโร 2016

-----------------------------------------------------------------------------

เรื่องทีวีดิจิตอลอิตาลีกับช่องเป็นร้อย คลื่นก็ใช้เต็ม

ทีวีดิจิตอลอิตาลีโดยคร่าวๆ

ระบบทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินที่อิตาลีนั้น เริ่มออกอากาศช่วงประมาณปลายปี 2003 (ไม่มีข้อมูลที่แน่ชัดว่าวันไหน แต่ส่วนใหญ่จะกว้างๆอยู่ในช่วงนี้) โดยใช้ระบบ DVB-T เทคโนโลยีบีบอัดภาพแบบ MPEG2 สำหรับช่อง SD และ H.264 สำหรับ HD (ตั้งแต่ 2008)

รูปแบบการคัดเลือก จะให้ใบอนุญาตเป็น MUX โดยจะมีทั้งแบบทั่วประเทศ กับแบบท้องถิ่น อัตราการเข้าถึงอยู่ที่ประมาณ 90% สำหรับ Mux ระดับชาติ
ข้อมูลสิ้นปี 2015 สัดส่วนบ้านที่รับชมทีวีผ่านทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินอยู่ที่ 66% (สูงที่สุดในยุโรป) โดยที่ 50% ของทีวีทั่วประเทศ รับสัญญาณทีวีจากทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินอย่างเดียว

สำหรับอิตาลี จะเน้นพูดถึงการจัดโครงข่าย จัดความถี่เลยครับ เพราะยัด MUX ได้โหดมาก เพราะจะมี MUX ส่ง เกือบทั้งย่าน UHF ในพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศ

(MUX โซนกรุงโรม จะมี MUX ซ้ำด้วยนะครับ ตัวหนังสือสีเหลืองเป็น MUX LOCAL ท้องถิ่น ตัวหนังสือสีเขียวคือต่างประเทศ ในโซนนี้ก็จะเป็น
นครรัฐวาติกัน นั่นเอง)

การจัดโครงข่ายของทีวีดิจิตอลที่อิตาลีนั้น จะมีทั้งที่เป็น SFN (Mux เดียวกันความถี่เดียวกัน ใช้กัล MUX ระดับประเทศ) และ MFN (ความถี่เดียวกัน โซนนี้ Mux นี้ โซนข้างๆก็อีก Mux ไม่ใช่ตัวเดียวกัน ใช้กับ MUX ทีวีท้องถิ่น) สำหรับ SFN ถ้าจะไม่ให้ที่ส่งจากโขนข้างๆชนกัน ก็ต้องตั้ง Guard Interval ตอนส่ง ให้เยอะครับ (หารน้อย) เพื่อป้องกัน ซึ่งอิตาลีตั้งสูงสุดของระบบเลย ไว้ที่ 1/4 บนย่าน UHF ส่วน VHF ใช้ 1/32 เพราะมีส่งน้อย (ไต้หวันก็ใช้ SFN ทั้งประเทศ ในการส่งทีวีดิจิตอล ทั้งประเทศแต่ละ MUX จึงใช้ความถี่เดียวกัน)

สำหรับ MUX ระดับประเทศ จะเป็น MUX ของ RAI และช่องเอกชน ทั้งหมด 18-20 MUX (LoL) โดยบางพื้นที่อาจจะไม่มีบาง MUX จำนวน MUX ที่เห็นนี้ จะมี MUX Pay TV ด้วยนะครับ (ทีวีที่ขายในยุโรป จะมีช่องใส่การ์ด CI ไว้ถอดรหัสช่อง Pay TV ได้) หลังปิดทีวีอนาล็อก ได้คลื่นมาหลายช่องสัญญาณเลย
ปล. เลขช่องทีวีดิจิตอลที่อิตาลี เลขวิ่งกันไปถึงหลักร้อย หลายร้อยด้วยละครับ สำหรับช่องฟรีทีวีใหญ่ HD จะอยู่เลขกลุ่ม 500 / On-Demand 800 และ 900 ช่องธรรมดาก็จะอยู่ปนๆไป
ปล2. On-Demand มาไง ก็เพราะว่าทีวีดิจิตอลที่อิตาลี รองรับ Interactive แบบ MHP ถ้าทีวีต่ออินเทอร์เน็ตได้ ก็เรียกใช้ได้ครับ ของอิตาลีจะไม่ใช่ระบบ Red Button แบบเยอรมนี (กดปุ่มแดง) จะเป็นกดเลขช่อง On-Demand แล้วเดี๋ยวมันจะขึ้นหน้า On-Demand ให้เอง (ของไทยก็น่าจะทำมั่ง ไม่ได้เปลือง MUX เลย มันวิ่งผ่านเน็ต ทีวีที่ต่อเน็ต จะได้ใช้สะดวกขึ้น)

(วงแดงคือช่อง HD ช่องในกรอบชมพูคือช่อง Pay TV ครับ เสียรายเดือนเสียบการ์ดเอา อันนี้แค่ช่องใน MUX ระดับชาติ ไม่รวม MUX ท้องถิ่นครับ)

https://sites.google.com/site/litaliaindigitale/lazioindigitale/lcnroma
(เลขช่องโซนโรม)

ช่องเยอะจริง แต่ช่องขายของ ช่องอะไรก็ไม่รู้ ก็ปนๆกันนะครับ ถ้ามองข้อดีหน่อยก็คือช่อง Community หรือช่องชุมชน เยอะมาก เพราะให้ไปเป็น MUX เลย หลายช่องแปะโลโก้ HD แต่ HD ก็เต็มไปหมด 555

การจัดความถี่แบบนี้ทำให้ความถี่ย่าน UHF ถูกใช้เกือบเต็ม ปัจจุบันใช้กันครบย่าน ช่องสัญญาณ 21-60 มีว่างๆบางช่องสัญญาณแล้วแต่พื้นที่ โดยที่ MUX RAI 1 ที่จะเน้นส่งบนย่าน VHF High + UHF ช่องล่างๆ (นิยม VHF 6 / 9 / UHF 24) ใช้ MUX แบบครบๆก็ที่โซนโรม UHF 39 MUX + VHF 6 MUX = 45 MUX (Mux RAI 1 ซ้ำ 6 ช่องสัญญาณ เป็นเสาส่งย่อย) สำหรับโซนใหญ่ๆ หลักๆก็จะอยู่ประมาณ 25-30 MUX

การจัด SFN ของอิตาลี โดยหลักๆจะแบ่งเป็นฝั่งตะวันออก กับ ตะวันตก ครับ

(แผนผังคร่าวๆเพื่อให้เห็นภาพครับ)

การมาของ DVB-T2 ในอิตาลี ซึ่งที่จริงก็มีบาง MUX เริ่มใช้แล้ว เช่น MUX RAI ในบางพื้นที่ (ส่งปี 2015) หรือ MUX Europa 7 ในกรุงโรม (ส่งปี 2010 ต้องซื้อกล่องของเจ้านี้มาใช้ในช่วงแรกๆ) แต่ว่าแผนตัวใหม่ จะให้ทุก MUX เปลี่ยนผ่านจาก DVB-T ไปสู่ DVB-T2 ทั้งหมด ภายในปี 2022

น่าแปลกใจที่ช่อง Sport Mediaset 4K (ช่องเฉพาะกิจครับ ส่งบางเวลา) ส่งบน MUX DVB-T ตัวเดิม (ทั้งๆที่ทีวี 4K ที่ขายในอิตาลีทุกรุ่น รองรับ DVB-T2 หมดแล้ว) แต่ก็เพราะว่ามันส่งคู่กับช่องอื่นๆ ที่เป็นระบบเก่าด้วยละครับ (ช่องเสียเงินนะครับอันนี้) โดยช่อง 4K ส่งบิทเรต 19Mbps HEVC ในขณะที่ตัว MUX มีความจุ 21Mbps ถ้าจะส่ง 4K ช่องอื่นใน MUX ก็ต้องหยุดออกอากาศชั่วคราว

สำหรับเหตุผลที่เลือกใช้ DVB-T2 พร้อม HEVC เพื่อความยั่งยืนและการจัดสรรช่องรายการทำได้ดีกว่า แม้ปัจจุบันจะมีอุปกรณ์น้อยก็ตาม เพราะมันยังใหม่ด้วย โดยคาดว่าจะใช้เวลาเปลี่ยนผ่าน 7 ปี (ที่จริงแล้วปัจจุบัน เครื่องรับที่รับช่อง HD ไม่ได้ [ตัวเครื่องรับเป็น DVB-T/MPEG-2] ยังมีนับล้านเครื่องในอิตาลี) การจัดช่องรายการ ก็จะให้มาอยู่ใน MUX เดียวกัน ลดการใช้ MUX ใช้คลื่นความถี่ ช่องสัญญาณ 49-60 (ซึ่งใช้กันชุกเหลือเกิน) ก็ต้องส่งคืนเพื่อนำไปทำกิจการเครือข่ายมือถือ

อ้อ! แผนนี้เพิ่งวางครับ ถึงเลือกใช้ตัวบีบอัด HEVC เหมือนเยอรมนี ซึ่งก็เพิ่งตัดสินใจปี 2015 เอง ส่วนของไทยวางไว้ปี 2012 ครับ (HEVC ตอนนั้นยังไม่ได้รับรองมาตรฐานเป็นทางการ มารับรองในปีถัดไป)

ปัจจุบันประเทศในแถบยุโรปที่กำลังเปลี่ยนผ่านจาก DVB-T ไป DVB-T2 เหมือนกับอิตาลี ก็จะมีเยอรมนีที่ทำไปก่อนแล้ว กำลังอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่าน 2017-2020 เนื่องจากระบบเก่าใช้มานานแล้ว และใช้เทคโนโลยีบีบอัดภาพแบบ MPEG2 ซึ่งใช้บิทเรตเยอะ เมื่อเทียบกับ H.264 (เพิ่มบิทเรตอีกนิด มา H.264 ได้ HD เลย) ช่วงที่วางแผน HEVC มันเป็นรูปร่างแล้วเลยเลือกมา กล่องก็แพงนิดนึง 2,500บาท ขั้นต่ำ (แบบที่รับรองมาตรฐาน ต่อเน็ต ใช้ On-Demand ได้) ทางด้านของสเปนวางแผนไว้ว่าจะเริ่มที่ปี 2020 แต่ยังไม่ปักธงแน่ชัด แต่ที่แน่ๆคือ 1 มกราคม 2018 ทีวีและกล่องรับ จะต้องรองรับ DVB-T2/HEVC ครับ (ของอิตาลีทำมาก่อน เครื่องรับเลยมากกว่าสเปน แต่ก็ยังถือว่าค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับสัดส่วนทีวีทั้งหมดในประเทศ)

สำหรับประเทศอื่นๆในยุโรป ไม่ได้มีแผนเปลี่ยนผ่านแบบทั้งระบบ แต่หลายๆประเทศจะเลือกเป็นการให้ช่อง HD ไปอยู่บน DVB-T2 มากกว่า (ฟรีทีวี HD ยุโรปจะมาช้ากว่าฝั่งอเมริกาหรือเกาหลีญี่ปุ่นครับ) ส่วนช่อง SD เดิมก็อยู่ DVB-T ต่อไป

การเปลี่ยนผ่านเทคโนโลยีของทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินอีกรูปแบบคือ ใช้ระบบเดิม MUX เดิม ไปเปลี่ยนตัวบีบอัด (Codec) พอ อย่างเช่นในออสเตรเลียกับไต้หวัน ถ้าที่ออสเตรเลียจะเปลี่ยนช่อง HD เดิมจาก MPEG2 มาเป็น H.264 ส่วนไต้หวันจะเปลี่ยนช่องเดิมที่เป็น SD MPEG2 ไปเป็น HD H.264 แต่ทั้ง 2 ประเทศก็ไม่ได้เปลี่ยนครบทุกช่องครับ เน้นช่องที่เรตติ้งดีๆหรือช่องหลักของแต่ละเจ้าเองมากกว่า

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

อันนี้แปะหน่อย ของสำนักวิศวกรรม กสทช. เกี่ยวกับการปรับค่า Parameter ของไทยครับ
https://www.facebook.com/Broadcast.Engineering.NBTC/photos/a.923218557740949.1073741828.923197744409697/1227508330645302/?type=3&theater

จะเห็นว่าเทคโนโลยี Broadcast ช่วงนี้ ขยับเยอะเลยครับ โดยเฉพาะยุค 4K เนี่ย มันขึ้นอยู่กับช่วงเวลาด้วยครับ ว่าเปลี่ยนแปลงช่วงไหน ช่วงนั้นมีอะไรบ้าง มาตรฐานต้องเขียนไว้ก่อนใช้จริงเป็นปี ถ้าเจอของใหม่แล้วเปลี่ยนทันทีมันจะค่อนข้างยุ่งยากครับ อันนี้ฝ่ายวางแผนก็ต้องวางดีๆครับ จบกระทู้แล้วครับ ขอบคุณที่เข้ามาอ่านครับ ถ้ามีอัพเดทข้อมูล จะเข้ามาอัพเดทในตัวกระทู้ ถ้าเห็นว่ามีเรื่องใหม่ที่เกี่ยวข้องก็อาจจะโพสต์เป็นคอมเม้นใหม่ครับ

แก้ไขข้อความเมื่อ