ดร.สถาบันภาษา มหิดล ไขปม”สรรพลี้หวน”ไม่ผิด ทำไม”ไพฑูรย์”ผิด? ชี้เจตนาเจาะจง เล็งผลให้อาย


สืบเนื่องกรณี “ไพฑูรย์ ธัญญา” ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ แต่งกลอนที่มีถ้อยคำผวนซึ่งถูกวิจารณ์ว่ามีลักษณะหยาบคาย
กระทั่งมีการล่ารายชื่อถอดถอนจากตำแหน่งศิลปินแห่งชาติ และเกิดกระแสคัดค้านการส่งเป็นตัวแทนกวีไทยร่วมงานที่ประเทศมาเลเซีย

ล่าสุด ช่วงค่ำของวันที่ 27 ส.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ดร.อิสระ ชูศรี อาจารย์ประจำสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย ม.มหิดล
ได้แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับประเด็นที่มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า ในสังคมไทยมีการใช้คำผวนในวรรณกรรมสองแง่สองง่ามมานานแล้ว
อาทิ สรรพลี้หวน เหตุใดกลอนของไพฑูรย์ ธัญญา จึงถูกโจมตีว่าไม่เหมาสม

ดร. อิสระ สรุปเป็นข้อๆ ดังต่อไปนี้

“สรรพลี้หวน” ไม่ผิด ทำไมไพฑูรย์ ธัญญาผิด?

(1) คำผวนสองแง่สองง่ามโดยตัวของมันเองก็เป็นเพียงการละเล่นทางภาษา (language play) ประเภทหนึ่ง เป็นสิ่งที่
ผู้ถือตัวว่ามีความรู้เกี่ยวกับภาษาเป็นอย่างดีจะเอามาเล่นกันเพื่อความสนุกสนานเป็นครั้งคราว หรือแม้กระทั่งเอามาล้อกันระหว่างคู่
สนทนาที่มีความสนิทสนมกันระดับหนึ่ง “สรรพลี้หวน” เป็นตัวอย่างบทประพันธ์ชนิดคำผวนที่มีแต่ “หวนลี้ลี้” คำประพันธ์
ประเภทนี้ไม่ได้ถูกนำมาใช้หมายถึงใครคนใดคนหนึ่งโดยเจาะจง เพื่อเป็นการเหยียดหยามให้ได้อาย หรือถูกล้อเลียนเสีย ๆ หาย ๆ

(2) ไพฑูรย์ ธัญญา ไม่ได้เป็นเพื่อนกับคุณยิ่งลักษณ์ การเขียนกลอน “คดีหู” โพสต์ลงบนโซเชียลมีเดียของไพฑูรย์ ธัญญาก็ไม่ใช่
การสื่อสารแบบสนุกสนานในหมู่เพื่อนฝูง แต่เป็นการสื่อสารบน “พื้นที่” สาธารณะ เป็นการแสดงเจตนากระทำการที่เล็งเห็นผลได้
ว่าคุณยิ่งลักษณ์จะถูกเหยียดหยามให้ได้อาย หรือถูกล้อเลียนเสีย ๆ หาย ๆ โดยเฉพาะเจาะจง ซึ่งถือได้ว่าเป็นวจีทุจริต

(3) ไพฑูรย์ ธัญญา เป็นศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณกรรม ได้รับการยกย่องว่ามีความสามารถสูงด้านการประพันธ์ แต่เอาความสามารถ
ของตนเองมาใช้ในทางที่ไม่เหมาะสม เอาความเก่งมาแสดงการดูหมิ่นเหยียดหยามคนอื่น ทำตัวไม่เหมาะสมกับสถานะที่ได้รับการยกย่อง

เพราะฉะนั้นมันไม่ได้ผิดที่ “คำผวน” มันผิดที่ “คนผวน” เป็นถึงศิลปินแห่งชาติ แต่เอารูปแบบทางวรรณกรรมมาใช้อย่างเปรอะ
เปื้อนด้วยอคติส่วนตัว