น้ำข้าว ดั้งเดิมแล้วคือน้ำที่รินออกจากการต้มข้าว ก่อนที่จะนำข้าวไปดง หรือให้ความร้อนจนข้าวระอุสุกทั่วกันดี

น้ำข้าว จะมีรสของข้าวแต่ละชนิดไม่เหมือนกัน หากเจ้าของกระทู้อยากทำน้ำข้าวไว้ดื่มเอง ก็แนะนำให้ต้มข้าวต้ม โดยใส่น้ำแต่พอประมาณ แล้วกรองเอาแต่น้ำข้าวมารับประทาน จะเคี่ยวให้เมล็ดข้าวเปื่อยจนละลายปนมากับน้ำข้าวบ้างก็ได้ แล้วแต่จะชอบข้นหรือใส ถ้าชอบข้นมีอีกวิธีคือ ใส่ข้าวเหนียวปนลงไปด้วยตอนต้มข้าว จะทำให้น้ำข้าวนั้นข้นเหนียวขึ้น วิธีปนข้าวเหนียวลงไปในข้าวต้มนี้ ใส่ข้าวเหนียวในประมาณประมาณ 1 ใน 10 ของข้าวเจ้า ข้าวต้มนั้นจะเหนียวมียางปนในน้ำข้าว กินแล้วอยู่ท้องอร่อยดีด้วย

และเวลาโหยๆขาดเกลือแร่ เหยาะเกลือป่นลงไปสักนิดในน้ำข้าวร้อนๆ อร่อยและสดชื่น