ผมเคยศึกษาและอ่านเรื่องนี้อยู่นานมากๆ สรุปได้คร่าวๆประมาณนี้
คนทางเหนือ+อีสานเหนือ ชาติพันธุ์เดียวกันคือ กลุ่มคนที่อพยพมาจากตอนใต้ของประเทศจีนในปัจจุบัน แต่คนละเชื้อสายกับคนจีนแผ่นดินใหญ่
บางตำราเรียกว่า คนไท-กะได หรือคนลาว ทั้งภาษา อาหารการกินคล้ายคลึงกับคนในประเทศลาว
คนภาคกลาง+อีสานใต้+ภาคตะวันออก+ภาคใต้ตอนบน อยู่พื้นที่แถบนี้มานานแล้ว มีเชื้อสายเดียวกับคนกัมพูชา และบางส่วนมีลูกผสมมลายู
ภาคใต้ตอนล่าง  กลุ่มคนเชื้อสายมลายู บรรพบุรุษมีการอพยพมาจากทางเปอร์เซียบ้าง ปากีสถาน อินเดียตอนใต้ ผมเคยไปกระบี่ นครศรี คนแถบนั้นคมเข้ม ตาโต ต่างกับคนทางเหนือไปเลย (ตาเล็ก ตาสองชั้นหลบใน)
ความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกิดขึ้นเมื่อราว 80 ปีที่แล้ว ที่มีคนจีนแผ่นดินใหญ่อพยพลงมาจำนวนมาก กลายเป็นคนไทยเชื้อสายจีนในปัจจุบันผมว่าราว 50% คนไทยจะมีเชื้อสายจีน ทั้งรู้ตัวเอง(ยังมองดูออก) และ ไม่รู้ตัวเองเพราะผสมมาหลายรุ่นไปแล้ว
แต่ข้อมูลอีกด้านในช่วงเดียวกันก็มีคนทางมาเลย์ ปัตตานี นราธิวาส อินโดนีเซีย ล่องเรือมาภาคกลางตอนล่าง ภาคตะวันออก กัมพูชา จึงพบคนมุสลิมในแถบนี้ด้วย
ยิ่งปัจจุบันมีการแต่งงานข้ามจังหวัดกันมาก การเดินทางสะดวกขึ้น ยิ่งดูยาก ยังไม่นับการทำศัลยกรรม ครีมทาผิวขาว อีกหน่อยเราจะแยกคนภาคว่าภาคไหนๆ ไม่ออกเลย