รีวิวนี้เป็นรีวิวที่ทำขึ้นโดยการไปเที่ยวที่ลำปางเป็นสิบครั้งครับ
ตั้งแต่เดือนแปดปีที่แล้วจนถึงเดือนสองปีนี้ไปมันทุกเดือน เดือนละอย่างน้อยหนึ่งครั้ง บางเดือนก็ไปสามครั้งครับ บางที่ชอบมากก็ไปซ้ำๆ บางที่ดูแล้วบ่อเปิงก็ผ่านไปไม่เคยแวะ สรุปคือ ไปเที่ยวแบบไม่พึ่งพาไกด์บุค ไปด้วยความพอใจล้วนๆครับ

ไม่มีการรีวิวการเดินทางนะครับ รถยนต์ รถบัส รถไฟ เครื่องบิน เลือกเอาตามสะดวก

และรีวิวนี้จะเน้นความเป็นมาเป็นไปของแต่ละสถานที่พร้อมความเห็น จขกท เป็นหลักครับ ห้ามนำไปอ้างอิงเด็ดขาดเพราะผมไม่ใช่นักประวัติศาสตร์ เป็นแค่คนที่ชอบเที่ยวจังหวัดลำปางแล้วอ่านเรื่องราวสถานที่แล้วเอามาปะติดปะต่อกันเฉยๆ

“จังหวัดลำปาง เป็นจังหวัดทางผ่าน” ใช่ครับ เป็นจังหวัดทางผ่านจริงๆ เพราะในภาคเหนือตอนบนนั้น (แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย แพร่ น่าน พะเยา) ถ้ามาทางถนนพหลโยธิน มันจะต้องผ่านจังหวัดลำปางก่อนครับ ข้อดีก็คือ ถ้าคุณหยุดที่ลำปาง คุณจะใช้เวลาเดินทางไม่มากในการไปจังหวัดรอบๆ...
ซึ่งผมจะไม่กล่าวถึงเพราะเคยไปมาหมดแล้วแต่ในตอนนี้ยังไม่ประทับใจอะไรเป็นพิเศษ ผมจะพูดแค่ลำปาง

ลำปางเป็นจังหวัดที่มีความเป็นมายาวนานเก่าแก่ ตั้งแต่สมัยละโว้ ในสมัยนั้นมีพระนางจามเทวีได้เดินทางมาปกครองเมืองที่ลำพูน(หริภุญชัย ในขณะนั้น) พระนางจามเทวีมีบุตรสองพระองค์ คือ เจ้าอนันตยศ และเจ้ามหันตยศ ซึ่งจุดนี้เองที่ทำให้เกิดจังหวัดลำปางตามมา คือตัวจังหวัดลำพูนนั้นก็ให้ลูกชายคนโต(พระมหันตยศ)ปกครองแน่นอน ส่วนลูกคนรอง(พระอนันตยศ)ก็เกรงว่าจะไม่เท่าเทียมกัน จึงได้สร้างเมืองให้ลูกชายคนรอง คือเมืองเขลางค์นคร (การสร้างเมืองสมัยนั้นมักจะติดแม่น้ำ) ซึ่งใหญ่กว่าลำพูนมากๆ

เมื่อเวลาผ่านไปพระนางจามเทวีก็อยากไปเยี่ยมลูกชายที่เมืองเขลางค์จึงได้จัดขบวนมีช้างมีคนมากมาในขบวน พร้อมทั้งยังได้มีความตั้งใจจะทำฉัตรทองไปประดับที่วัดพระธาตุลำปางหลวง(ไม่รู้ว่าตอนนั้นชื่อวัดอะไร แต่คงมีชื่อเสียงมากเพราะขนาดอยู่ถึงลำพูนก็ยังรู้จัก)ด้วย ซึ่งการสร้างฉัตรนี้เองเกิดที่แถว อ.ห้างฉัตร (ณ จุดนี้จะมีสถานที่ท่องเที่ยวที่เกี่ยวข้องคือ วัดปงยางคก) พระอนันตยศเมื่อรู้ดังนั้นจึงเตรียมเมืองไว้อีกที่แล้วเรียกว่าอาลัมภางค์เพื่อรับรองพระนางจามเทวี จากนั้นก็มีการเรียกชื่อเมืองติดกันเป็นเขลางค์อาลัมภางค์นคร แล้วก็กร่อนคำเหลือเป็น ลำปาง จบ