ว่าด้วยสหายย่อมไม่ละทิ้งสหาย

กระทู้คำถาม
[๑๒๒๖] เมื่อใด ต้นไม้มีผลบริบูรณ์ เมื่อนั้น ฝูงนกย่อมพากันมามั่วสุมบริโภค
             ผลไม้ต้นนั้น ครั้นรู้ว่าต้นไม้นั้นสิ้นผลแล้ว ฝูงนกก็พากันจากต้นไม้นั้น
            บินไปตัวละทิศละทาง.
    [๑๒๒๗] ดูกรนกแขกเต้าผู้มีจะงอยปากแดง ท่านจงเที่ยวจาริกไปเถิด อย่ามาตาย
            เสียเลย ทำไมท่านจึงซบเซาอยู่ที่ต้นไม้แห้งทำไม แน่ะนกแขกเต้าผู้มีขนเขียว
            ดังไพรสณฑ์ในวสันตฤดู
ขอเชิญท่านบอกเถิด เหตุไรท่านจึงไม่ทิ้งต้นไม้
            แห้งไป?
    [๑๒๒๘] ดูกรพญาหงส์ ชนเหล่าใดเป็นเพื่อนของเพื่อนทั้งหลาย ในคราวร่วม
            สุขทุกข์จนตลอดชีวิต ชนเหล่านั้นเป็นสัตบุรุษ ระลึกถึงธรรมของ
            สัตบุรุษอยู่เสมอ ย่อมละทิ้งสหายผู้สิ้นทรัพย์ หรือยังไม่สิ้นทรัพย์ไปไม่ได้เลย.

    [๑๒๒๙] ดูกรพญาหงส์ เราก็เป็นผู้หนึ่งในบรรดาสัตบุรุษทั้งหลาย ต้นไม้นี้เป็น
            ทั้งญาติเป็นทั้งเพื่อนของเรา เราต้องการเพียงเพื่อเป็นอยู่ จึงไม่อาจทอดทิ้ง
            ต้นไม้นั้นไปได้ การที่จะละทิ้งไปเพราะมารู้ว่าต้นไม้นั้นสิ้นผลแล้ว ไม่
            ยุติธรรมเลย.
[๑๒๓๐] ดูกรเจ้าปักษี ความเป็นสหาย ความไมตรี ความสนิทสนมกัน ท่านกระทำ
            ได้เป็นอย่างดีแล้ว ถ้าท่านชอบธรรมนี้ ท่านก็เป็นผู้ควรที่วิญญูชนทั้ง
            หลายพึงสรรเสริญ.
    [๑๒๓๑] ดูกรนกแขกเต้าผู้มีปีกเป็นยาน มีคอโค้งเป็นสง่า เราจะให้พรแก่ท่าน
            ท่านจงเลือกเอาพรตามใจปรารถนาเถิด.
    [๑๒๓๒] ดูกรพญาหงส์ ถ้าท่านจะให้พรแก่เรา ขอต้นไม้นี้พึงได้มีอายุต่อไป
            ต้นไม้นั้นจงมีกิ่งมีผลงอกงามดี มีผลมีรสหวาน เหมือนน้ำผึ้งตั้งอยู่อย่าง
            งามสง่าเถิด.
    [๑๒๓๓] ดูกรสหาย ท่านจงดูต้นไม้นั้นมีผลมากมาย ขอให้ท่านได้อยู่ร่วมกับต้นมะ
            เดื่อของท่าน ขอให้ต้นมะเดื่อนั้นจงมีกิ่งก้านมีผลงอกงามดีมีผลมีรส
            หวานเหมือนน้ำผึ้งตั้งอยู่อย่างงามสง่า.
    [๑๒๓๔] ข้าแต่ท้าวสักกะ ขอให้พระองค์ทรงพระเจริญสุขพร้อมกับพระญาติทั้ง
            ปวง เหมือนข้าพระบาทมีความสุข เพราะได้เห็นต้นไม้เผล็ดผลในวันนี้
            ฉะนั้นเถิด.
    [๑๒๓๕] ท้าวสักกเทวราช ได้ฟังคำของนกแขกเต้า ทรงทำต้นไม้ให้มีผลแล้ว
            เสด็จกลับไปสู่เทพนันทวันพร้อมกับมเหสี.
           จบ มหาสุวราชชาดกที่ ๓.
            ๔. จุลลสุวกราชชาดก
              ว่าด้วยผู้รักษาไมตรี
    [๑๒๓๖] ต้นไม้ทั้งหลายมีใบเขียว มีผลดก มีอยู่เป็นอันมาก เหตุไรพญานก
            แขกเต้าจึงมีใจยินดีในไม้แห้งผุเล่า?
    [๑๒๓๗] เราได้กินผลแห่งต้นไม้นี้นับได้หลายปีมาแล้ว ถึงเราจะรู้ว่าต้นไม้นั้นไม่มี
            ผลแล้ว ก็ต้องรักษาไมตรีให้เหมือนในกาลก่อน.
    [๑๒๓๘] นกทั้งหลายย่อมละทิ้งต้นไม้แห้งผุ ไม่มีใบ ไม่มีผลไป แน่ะนกแขกเต้า
            ท่านเห็นโทษอะไรหรือ?
[๑๒๓๙] นกเหล่าใด คบหากันเพราะต้องการผลไม้ ครั้นรู้ว่าต้นไม้นี้ไม่มีผลแล้ว
            ก็ละทิ้งต้นไม้นั้นไปเสีย นกเหล่านั้นโง่เขลา มีความรู้เพื่อประโยชน์
            ของตนเท่านั้น มักทำฝักใฝ่แห่งมิตรภาพให้ตกไป.
    [๑๒๔๐] ดูกรปักษี ความเป็นสหาย ความไมตรี ความสนิทสนมกัน ท่านทำ
            ไว้เป็นอย่างดีแล้ว ถ้าท่านชอบธรรมนี้ ท่านก็เป็นผู้ควรที่วิญญูชน
            ทั้งหลายพึงสรรเสริญ.
    [๑๒๔๑] ดูกรนกแขกเต้าผู้มีปีกเป็นยาน มีคอโค้งเป็นสง่า เราจะให้พรแก่ท่าน
            ท่านจงเลือกเอาพรตามใจปรารถนาเถิด.
    [๑๒๔๒] ไฉนข้าพเจ้าจะพึงได้เห็นต้นไม้นั้นกลับมีใบมีผลอีกเล่า ข้าพเจ้าจะยินดี
            ที่สุด เหมือนคนจนได้ขุมทรัพย์ ฉะนั้น.
    [๑๒๔๓] "ลำดับนั้น ท้าวสักกเทวราชทรงวักน้ำอมฤตมาประพรมต้นไม้นั้น กิ่งก้าน
            แห่งต้นไม้นั้นก็งอกงาม มีร่มเงาชุ่มชื่นน่ารื่นรมย์ใจ. "
    [๑๒๔๔] ข้าแต่ท้าวสักกเทวราช ขอพระองค์ทรงพระเจริญสุขพร้อมด้วยพระญาติ
            ทั้งปวง เหมือนข้าพระบาทมีความสุข เพราะได้เห็นต้นไม้เมล็ดผลใน
            วันนี้ ฉะนั้นเถิด.
"ท้าวสักกะครั้นประทานพร
                              บันดาลให้ต้นไม้มีผลแก่นกแขกเต้าแล้ว
                              พร้อมด้วยพระมเหสี    ก็เสด็จหลีกไปยังสวนเทพนันทวัน '
จูฬสุวกราชชาดกที่ ๔ จบ
    [๑๒๔๕] ท้าวสักกเทวราชได้ทรงฟังคำของนกแขกเต้า ทรงทำต้นไม้ให้มีผล แล้ว
            เสด็จกลับไปสู่เทพนันทวันพร้อมกับพระมเหสี.
           จบ จุลลสุวกราชชาดกที่ ๔.

แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่