ตลาดปลาสึคิจิ คือ ตลาดค้าส่งปลาและอาหารทะเลที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีอายุเก่าแก่ถึง81ปีตั้งอยู่ในใจกลางเมืองโตเกียวประเทศญี่ปุ่น นอกจากจะหล่อเลี้ยงคนญี่ปุ่นแล้ว สถานที่แห่งนี้ยังหล่อเลี้ยงผู้คนอีกหลายชาติ เพราะสัตว์นํ้าที่กินได้เกือบทุกชนิดบนโลกจะถูกส่งมาที่นี่ ก่อนจะถูกกระจายไปยังประเทศต่างๆ ความพิเศษอีกอย่างคือปลาและอาหารทะเลของที่นี่มาจากแหล่งนํ้าธรรมชาติทั้งสิ้น ไม่มีปลาที่เลี้ยงเองในกระชังเลย
น่าเสียดายที่ในปีนี้อาจเป็นปีสุดท้ายของตลาดปลาสึคิจิ เนื่องจากมันจะถูกปิดตัวลงเพื่อย้ายไปยังที่แห่งใหม่ภายใต้ชื่อ Toyosu Market ซึ่งจะมีพื้นที่กว้างขวางขึ้นอีกหลายเท่าตัว แต่ล่าสุดแผนการย้ายตลาดในวันที่ 7 พย. 2016 ถูกเลื่อนออกไปเพราะยังไม่พร้อม ช่างประจวบเหมาะกับการที่ นาโอะทาโระ เอนโดะ สร้างภาพยนตร์สารคดีเรื่อง Tsukiji Wonderland ขึ้นมา เขาใช้เวลาถ่ายทำ1ปีและหนังได้เข้าฉายในช่วงนี้เพื่ออำลาตลาดปลาสึคิจิพอดิบพอดี
Tsukiji Wonderland กล่าวถึงประวัติความเป็นมาของตลาดแห่งนี้ผ่านมุมมองของพ่อค้าคนกลางเป็นหลัก เสริมด้วยผู้บริหารกับพนักงานในตลาด เจ้าของร้านอาหาร พ่อค้าส่ง เชฟชื่อดัง นักเขียนต่างชาติ นักวิชาการ ลูกจ้าง ลูกค้า ยันคนขายนํ้าแข็ง ทั้งหมดเปรียบเสมือนครัวใหญ่ของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งพวกเขามาผลัดกันบอกเล่าความทรงจำที่ดีต่อตลาดปลาสึคิจิ
ผู้กำกับร้อยเรียงเรื่องราวของตลาดออกมาได้อย่างละเอียด อบอุ่น ลึกซึ้ง และเป็นธรรมชาติมาก แสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของตลาดปลาแห่งนี้ว่าเป็นดั่งสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ด้วยท่าทีที่ภาคภูมิใจ มิใช้โอ้อวด การถ่ายภาพสวยงาม สบายตา โดยเฉพาะมุมกล้องที่ติดกับโดรน นำเสนอบรรยากาศการคัดแยกสินค้า การประมูลปลา การหั่นปลา การซื้อขายปลา ไปจนถึงการทำอาหารออกมาได้อย่างมีชีวิตชีวา เป็นสารคดีไม่น่าเบื่อเลย ถึงจะไม่ได้ตื่นตาตื่นใจเท่าไหร่ แต่ก็เปี่ยมไปด้วยเสน่ห์อันน่าประทับใจ เหมือนกับดูหนังมากกว่า มีตัวละคร มีบทสนทนา มีฉากต่างๆ
Tsukiji Wonderland คล้ายภาพสะท้อนหนึ่งของวิถีชีวิตคนญี่ปุ่น ความแข็งแรงของวัฒนธรรมการกินที่กลายเป็นศิลปะ แม้หน้าหนังอาจจะสื่อว่าเป็นเรื่องของอาหาร โดยมีคำพูดกินใจมากมายไม่ว่าจะเป็น อาหารญี่ปุ่นขึ้นตรงต่อฤดูกาล ที่นี่คือสถานที่แรกที่คุณจะรับรู้ได้ว่าฤดูกาลได้เปลี่ยนแปลงแล้ว การกินปลาชนิดนี้เหมือนคุณได้กินสามฤดูกาลที่มันผ่านด้วย อาหารที่เราทานจะเข้าไปเป็นเซลล์ต่างๆในร่างกายเรา และทารกที่กินปลาจะจดจำรสชาตินี้ไปตลอดชีวิต
ทว่าแก่นของหนังกลับเน้นไปที่เรื่องของอาชีพ สายสัมพันธ์ที่เกี่ยวโยงกันของผู้คนในตลาด หนังค่อนข้างยกย่อง พ่อค้าคนกลาง ซึ่งไม่เหมือนพ่อค้าคนกลางหน้าเลือดในตลาดสดหรือตามแบบเรียนสมัยเด็กที่เราเคยรับรู้ว่าเป็นพวกนิสัยไม่ดี ชอบเอาเปรียบคนอื่น แต่พ่อค้าคนกลางของตลาดปลาสึคิจิตรงกันข้ามทุกอย่าง พวกเขาคือผู้เชี่ยวชาญเรื่องปลาและอาหารทะเลที่ขยัน ทำงานหนัก (ตืนมาตลาดตั้งแต่เที่ยงคืน อยู่ยาวจนถึงสายๆ แทบไม่มีวันหยุด) ใส่ใจ (ปลาตัวไหนมาจากน่านนํ้าไหนจับด้วยวิธีอะไรตอบได้หมด) ซื่อสัตย์ (พร้อมที่จะบอกลูกค้าทันทีว่าปลาตัวไหนไม่ดี) และมีความรับผิดชอบมากๆ (พยายามตอบสนองความต้องการของลูกค้าให้ได้ หากไม่สำเร็จจะรู้สึกผิด) ดังนั้นในหนังเราจึงได้ยินคำว่า กำไร เงิน ธุรกิจ น้อยเหลือเกิน (เป็นตลาดที่เราไม่เห็นการต่อราคาเลย)
ที่ชอบที่สุดน่าจะเป็นทัศนคติในการทำงานของคนญี่ปุ่นที่ไม่ว่าพวกเขาจะรวยหรือจน แก่หรือหนุ่ม ก็ล้วนแต่ให้เกียรติ เคารพซึ่งกันและกัน รู้ว่าต่างต้องพึ่งพากันเป็นห่วงโซ่ สิ่งที่ทุกคนทำที่นี่ก็แค่ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด จากรากเหง้าความเชื่อที่พวกเขายึดถือมาเนิ่นนาน บางคนอาจตีความว่าเป็นชาตินิยม แต่ส่วนตัวอยากใช้คำว่าเห็นแก่ส่วนรวมมากกว่า คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่มีแนวคิดที่น่านับถือคือไม่ว่าจะทำอะไรก็ตามจะคิดถึงสังคมหรือคนอื่นก่อนตัวเองเสมอ ชาวประมงจับปลาอย่างระมัดระวังเพื่อผู้บริโภค พ่อค้าส่งพยายามขายสินค้าราคาดีๆเพื่อชาวประมง พ่อค้าคนกลางคัดเลือกสินค้าที่ดีที่สุดเพื่อผู้บริโภค ผู้บริโภคกินอาหารด้วยความรู้สึกขอบคุณชาวประมงที่เสี่ยงอันตรายจับปลามา
สิ่งสำคัญอีกอย่างที่คนดูจะได้จาก Tsukiji Wonderland คือคลังความรู้เรื่องปลาและอาหารทะเลมากมายจากปากของมืออาชีพที่บอกเล่าด้วยประสบการณ์เกือบทั้งชีวิต พวกเขามีสายตาที่เข้าใจโลก ยอมรับความจริง เช่น คนสมัยนี้กินปลากับอาหารทะเลน้อยลงโดยหันไปกินบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปแทน หนุ่มสาวยุคใหม่ไม่เข้าครัวทำอาหาร และ พ่อค้าคนกลางคนหนึ่งที่ต้องปิดแผงขายปลาอายุร้อยปีของตระกูลเพราะไม่มีคนสืบทอด แม้จะผูกพัน อาลัยตลาดปลาสึคิจิมาเพียงใดเขาก็สามารถตัดใจละทิ้งชีวิตได้ เมื่อไม่มีคนยอมรับไม้ต่อ(ลูกของเขาเลือกทำงานออฟฟิศ) คำพูดทิ้งท้ายของเขาบอกว่า จากนี้ไปก็คงจะใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายกับภรรยาให้นานที่สุด ช่างเหมาะกับการปิดฉากตลาดปลาแห่งนี้จริงๆ
คะแนน 8/10
โดย นกไซเบอร์
https://www.facebook.com/cyberbirdmovie
รีวิวหนัง : Tsukiji Wonderland พ่อค้าคนกลางผู้ส่งต่อวิถีชีวิต
ตลาดปลาสึคิจิ คือ ตลาดค้าส่งปลาและอาหารทะเลที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีอายุเก่าแก่ถึง81ปีตั้งอยู่ในใจกลางเมืองโตเกียวประเทศญี่ปุ่น นอกจากจะหล่อเลี้ยงคนญี่ปุ่นแล้ว สถานที่แห่งนี้ยังหล่อเลี้ยงผู้คนอีกหลายชาติ เพราะสัตว์นํ้าที่กินได้เกือบทุกชนิดบนโลกจะถูกส่งมาที่นี่ ก่อนจะถูกกระจายไปยังประเทศต่างๆ ความพิเศษอีกอย่างคือปลาและอาหารทะเลของที่นี่มาจากแหล่งนํ้าธรรมชาติทั้งสิ้น ไม่มีปลาที่เลี้ยงเองในกระชังเลย
น่าเสียดายที่ในปีนี้อาจเป็นปีสุดท้ายของตลาดปลาสึคิจิ เนื่องจากมันจะถูกปิดตัวลงเพื่อย้ายไปยังที่แห่งใหม่ภายใต้ชื่อ Toyosu Market ซึ่งจะมีพื้นที่กว้างขวางขึ้นอีกหลายเท่าตัว แต่ล่าสุดแผนการย้ายตลาดในวันที่ 7 พย. 2016 ถูกเลื่อนออกไปเพราะยังไม่พร้อม ช่างประจวบเหมาะกับการที่ นาโอะทาโระ เอนโดะ สร้างภาพยนตร์สารคดีเรื่อง Tsukiji Wonderland ขึ้นมา เขาใช้เวลาถ่ายทำ1ปีและหนังได้เข้าฉายในช่วงนี้เพื่ออำลาตลาดปลาสึคิจิพอดิบพอดี
Tsukiji Wonderland กล่าวถึงประวัติความเป็นมาของตลาดแห่งนี้ผ่านมุมมองของพ่อค้าคนกลางเป็นหลัก เสริมด้วยผู้บริหารกับพนักงานในตลาด เจ้าของร้านอาหาร พ่อค้าส่ง เชฟชื่อดัง นักเขียนต่างชาติ นักวิชาการ ลูกจ้าง ลูกค้า ยันคนขายนํ้าแข็ง ทั้งหมดเปรียบเสมือนครัวใหญ่ของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งพวกเขามาผลัดกันบอกเล่าความทรงจำที่ดีต่อตลาดปลาสึคิจิ
ผู้กำกับร้อยเรียงเรื่องราวของตลาดออกมาได้อย่างละเอียด อบอุ่น ลึกซึ้ง และเป็นธรรมชาติมาก แสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของตลาดปลาแห่งนี้ว่าเป็นดั่งสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ด้วยท่าทีที่ภาคภูมิใจ มิใช้โอ้อวด การถ่ายภาพสวยงาม สบายตา โดยเฉพาะมุมกล้องที่ติดกับโดรน นำเสนอบรรยากาศการคัดแยกสินค้า การประมูลปลา การหั่นปลา การซื้อขายปลา ไปจนถึงการทำอาหารออกมาได้อย่างมีชีวิตชีวา เป็นสารคดีไม่น่าเบื่อเลย ถึงจะไม่ได้ตื่นตาตื่นใจเท่าไหร่ แต่ก็เปี่ยมไปด้วยเสน่ห์อันน่าประทับใจ เหมือนกับดูหนังมากกว่า มีตัวละคร มีบทสนทนา มีฉากต่างๆ
Tsukiji Wonderland คล้ายภาพสะท้อนหนึ่งของวิถีชีวิตคนญี่ปุ่น ความแข็งแรงของวัฒนธรรมการกินที่กลายเป็นศิลปะ แม้หน้าหนังอาจจะสื่อว่าเป็นเรื่องของอาหาร โดยมีคำพูดกินใจมากมายไม่ว่าจะเป็น อาหารญี่ปุ่นขึ้นตรงต่อฤดูกาล ที่นี่คือสถานที่แรกที่คุณจะรับรู้ได้ว่าฤดูกาลได้เปลี่ยนแปลงแล้ว การกินปลาชนิดนี้เหมือนคุณได้กินสามฤดูกาลที่มันผ่านด้วย อาหารที่เราทานจะเข้าไปเป็นเซลล์ต่างๆในร่างกายเรา และทารกที่กินปลาจะจดจำรสชาตินี้ไปตลอดชีวิต
ทว่าแก่นของหนังกลับเน้นไปที่เรื่องของอาชีพ สายสัมพันธ์ที่เกี่ยวโยงกันของผู้คนในตลาด หนังค่อนข้างยกย่อง พ่อค้าคนกลาง ซึ่งไม่เหมือนพ่อค้าคนกลางหน้าเลือดในตลาดสดหรือตามแบบเรียนสมัยเด็กที่เราเคยรับรู้ว่าเป็นพวกนิสัยไม่ดี ชอบเอาเปรียบคนอื่น แต่พ่อค้าคนกลางของตลาดปลาสึคิจิตรงกันข้ามทุกอย่าง พวกเขาคือผู้เชี่ยวชาญเรื่องปลาและอาหารทะเลที่ขยัน ทำงานหนัก (ตืนมาตลาดตั้งแต่เที่ยงคืน อยู่ยาวจนถึงสายๆ แทบไม่มีวันหยุด) ใส่ใจ (ปลาตัวไหนมาจากน่านนํ้าไหนจับด้วยวิธีอะไรตอบได้หมด) ซื่อสัตย์ (พร้อมที่จะบอกลูกค้าทันทีว่าปลาตัวไหนไม่ดี) และมีความรับผิดชอบมากๆ (พยายามตอบสนองความต้องการของลูกค้าให้ได้ หากไม่สำเร็จจะรู้สึกผิด) ดังนั้นในหนังเราจึงได้ยินคำว่า กำไร เงิน ธุรกิจ น้อยเหลือเกิน (เป็นตลาดที่เราไม่เห็นการต่อราคาเลย)
ที่ชอบที่สุดน่าจะเป็นทัศนคติในการทำงานของคนญี่ปุ่นที่ไม่ว่าพวกเขาจะรวยหรือจน แก่หรือหนุ่ม ก็ล้วนแต่ให้เกียรติ เคารพซึ่งกันและกัน รู้ว่าต่างต้องพึ่งพากันเป็นห่วงโซ่ สิ่งที่ทุกคนทำที่นี่ก็แค่ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด จากรากเหง้าความเชื่อที่พวกเขายึดถือมาเนิ่นนาน บางคนอาจตีความว่าเป็นชาตินิยม แต่ส่วนตัวอยากใช้คำว่าเห็นแก่ส่วนรวมมากกว่า คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่มีแนวคิดที่น่านับถือคือไม่ว่าจะทำอะไรก็ตามจะคิดถึงสังคมหรือคนอื่นก่อนตัวเองเสมอ ชาวประมงจับปลาอย่างระมัดระวังเพื่อผู้บริโภค พ่อค้าส่งพยายามขายสินค้าราคาดีๆเพื่อชาวประมง พ่อค้าคนกลางคัดเลือกสินค้าที่ดีที่สุดเพื่อผู้บริโภค ผู้บริโภคกินอาหารด้วยความรู้สึกขอบคุณชาวประมงที่เสี่ยงอันตรายจับปลามา
สิ่งสำคัญอีกอย่างที่คนดูจะได้จาก Tsukiji Wonderland คือคลังความรู้เรื่องปลาและอาหารทะเลมากมายจากปากของมืออาชีพที่บอกเล่าด้วยประสบการณ์เกือบทั้งชีวิต พวกเขามีสายตาที่เข้าใจโลก ยอมรับความจริง เช่น คนสมัยนี้กินปลากับอาหารทะเลน้อยลงโดยหันไปกินบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปแทน หนุ่มสาวยุคใหม่ไม่เข้าครัวทำอาหาร และ พ่อค้าคนกลางคนหนึ่งที่ต้องปิดแผงขายปลาอายุร้อยปีของตระกูลเพราะไม่มีคนสืบทอด แม้จะผูกพัน อาลัยตลาดปลาสึคิจิมาเพียงใดเขาก็สามารถตัดใจละทิ้งชีวิตได้ เมื่อไม่มีคนยอมรับไม้ต่อ(ลูกของเขาเลือกทำงานออฟฟิศ) คำพูดทิ้งท้ายของเขาบอกว่า จากนี้ไปก็คงจะใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายกับภรรยาให้นานที่สุด ช่างเหมาะกับการปิดฉากตลาดปลาแห่งนี้จริงๆ
คะแนน 8/10
โดย นกไซเบอร์ https://www.facebook.com/cyberbirdmovie