พรุ่งนี้ก็เริ่มวันหยุดยาวแล้วนะครับ
สำหรับหลายท่านที่อาจไม่ได้มีโอกาสไปไหนไกลๆ อยู่ใน กทม. แบบผม
ผมเชื่อว่า ในกรุงเทพ มีที่ที่น่าสนใจมากมาย เดินทางสะดวก รถเมล์เพียบ
หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ก็เป็นสถานที่แห่งหนึ่ง ที่ผมว่า สุข สงบ และเหมาะสำหรับคนที่ชอบ ศิลปกรรมเก่าๆ
โดยเฉพาะ ศิลปกรรมทางพุทธศาสนาแบบโบราณ
ซึ่งแต่เดิม ช่วงหลังพระพุทธเจ้าปรินิพาน พุทธศาสนิกชน ในศาสนาพุทธจะไม่นิยม สลักรูปพระพุทธเจ้าเป็นรูปเคารพ
แต่จะสลัก สัญลักษณ์แทน เช่น ธรรมจักร ดอกบัว หรือ สวัสดิกะ
แต่พอสมัย พระเจ้าเมนันเดอร์ที่๑ หรือ พระเจ้ามิลนท์ เจ้าของ ปัญหาต่างๆ ที่ถามพระนาคเสน
(ก็คือ สมัยที่ พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช กรีฑาทัพ ลงมาตีอินเดียทาง ตะวันตกเฉียงเหนือ แล้วเสด็จสวรรคต )
ทำให้แม่ทัพ กรีก ทั้งหลาย ไม่หวนกลับ มาซีโดเนีย แต่ ตั้งตัว ตั้งราชวงศ์ ปกครองอินเดียเหนือ อันกว้างใหญ่แทน
ยุคนี้เอง ที่ กรีก เริ่มสร้างรูปพระพุทธเจ้า เป็นรูปเคารพ
แต่ที่ หอจดหมายเหตุนี้ ศิลปกรรมพุทธโบราณ เพื่อนๆ จะไม่ได้พบกับ รูปพระพุทธเจ้า แต่จะได้พบกับ สัญลักษณ์ที่แทนตัวพระพุทธองค์
รูปแรก เราจะเห็นเป็นขั้นบันได บันไดมีสามบันได ก็คือบันไดเงิน ทอง นาค เราจะไม่เห็นรูปของพระพุทธเจ้า แต่เราจะเห็นพระบาทแทน
(ลองสังเกตดูนะครับ)
รูปที่สอง เป็นรูปดอกบัว แสดงตัวแทนของพระพุทธเจ้า
รูปที่สาม เป็นรูปพระนางสิริมหามายา ทรงบรรทมฝัน และ ทรงคลอด พระพุทธเจ้า ลองสังเกตลองเท้าเล็ก บนผ้าตรงมุมขวาล่าง นั่นแหละพระพุทธเจ้า
รูปที่สี่ ก็เป็นรูปที่พระพุทธเจ้าจะเสด็จออกจากวัง จากนั้นก็จะไปพบ กับ เทวทูตทั้งสี่ (ซึ่งไม่ได้แสดงในภาพนี้)
รูปที่ห้า เป็นรูปที่พระพุทธเจ้า โปรดพระราหุลกุมาร พระพุทธเจ้าในรูปนี้แสดงแทนด้วยสัญลักษณ์สวัสดิกะ อยู่บนบัลลังกลางภาพ
รูปที่หก ก็เป็นรูปพระพุทธเจ้า รับข้าว จากนางสุชาดา เช่นกันในรูปนี้ ใช้สวัสดิกะแทนตัวพระพุทธเจ้า
รูปที่เจ็ด เป็นรูปพระพุทธเจ้า ทรงเผชิญพระยามาร และ ลูกสาวทั้งสามของพระยามาร ใช้สวัสดิกะแทนตัวพระพุทธเจ้า
รูปที่แปด เป็นรูปพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ ในรูปนี้ ใช้ต้นโพธิ์ แทนการตรัสรู้และพระพุทธเจ้า
รูปที่เก้า เป็นรูปพระพุทธเจ้า แสดงพระธรรมเทศนา ให้เหล่า มนุษย์ เทวดา ใช้สวัสดิกะแทนพระพุทธเจ้า
รูปที่สิบ เป็นรูปพระพุทธเจ้าทรงปรินิพาน ในรูปนี้ใช้เจดีย์เป็นสัญลักษณ์แทนพระพุทธเจ้า จะเห็นได้ว่า เจดีย์เป็นรูป บาตรคว่ำ
ก็น่าเชื่อว่า เจดีย์ในยุคแรกๆ ก็น่าจะเป็นรูปทรงง่ายลักษณะนี้ ต่อมามีการต่อเติม ตามความศรัทธาของพุทธศาสนิกชน
รูปต่างๆมีมากกว่านี้ และมีคำอธิบาย ข้างรูป ผมก็อธิบายตาม คำอธิบายของที่นั่น
สถานที่แห่งนี้ สงบ เงียบ วิวสวย และ มีลานปฏิบัติธรรม โดยรอบ
ถ้าสนใจ เทียวใกล้ๆ มีสวนสวยๆ เดินทางสะดวก ไม่ต้องรถติด ผมว่าจุดนี้ก็น่าสนใจไม่น้อย
ชวนเพื่อนๆ เที่ยว หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ในช่วงวันหยุดยาวนี้
สำหรับหลายท่านที่อาจไม่ได้มีโอกาสไปไหนไกลๆ อยู่ใน กทม. แบบผม
ผมเชื่อว่า ในกรุงเทพ มีที่ที่น่าสนใจมากมาย เดินทางสะดวก รถเมล์เพียบ
หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ก็เป็นสถานที่แห่งหนึ่ง ที่ผมว่า สุข สงบ และเหมาะสำหรับคนที่ชอบ ศิลปกรรมเก่าๆ
โดยเฉพาะ ศิลปกรรมทางพุทธศาสนาแบบโบราณ
ซึ่งแต่เดิม ช่วงหลังพระพุทธเจ้าปรินิพาน พุทธศาสนิกชน ในศาสนาพุทธจะไม่นิยม สลักรูปพระพุทธเจ้าเป็นรูปเคารพ
แต่จะสลัก สัญลักษณ์แทน เช่น ธรรมจักร ดอกบัว หรือ สวัสดิกะ
แต่พอสมัย พระเจ้าเมนันเดอร์ที่๑ หรือ พระเจ้ามิลนท์ เจ้าของ ปัญหาต่างๆ ที่ถามพระนาคเสน
(ก็คือ สมัยที่ พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช กรีฑาทัพ ลงมาตีอินเดียทาง ตะวันตกเฉียงเหนือ แล้วเสด็จสวรรคต )
ทำให้แม่ทัพ กรีก ทั้งหลาย ไม่หวนกลับ มาซีโดเนีย แต่ ตั้งตัว ตั้งราชวงศ์ ปกครองอินเดียเหนือ อันกว้างใหญ่แทน
ยุคนี้เอง ที่ กรีก เริ่มสร้างรูปพระพุทธเจ้า เป็นรูปเคารพ
แต่ที่ หอจดหมายเหตุนี้ ศิลปกรรมพุทธโบราณ เพื่อนๆ จะไม่ได้พบกับ รูปพระพุทธเจ้า แต่จะได้พบกับ สัญลักษณ์ที่แทนตัวพระพุทธองค์
รูปแรก เราจะเห็นเป็นขั้นบันได บันไดมีสามบันได ก็คือบันไดเงิน ทอง นาค เราจะไม่เห็นรูปของพระพุทธเจ้า แต่เราจะเห็นพระบาทแทน
(ลองสังเกตดูนะครับ)
รูปที่สอง เป็นรูปดอกบัว แสดงตัวแทนของพระพุทธเจ้า
รูปที่สาม เป็นรูปพระนางสิริมหามายา ทรงบรรทมฝัน และ ทรงคลอด พระพุทธเจ้า ลองสังเกตลองเท้าเล็ก บนผ้าตรงมุมขวาล่าง นั่นแหละพระพุทธเจ้า
รูปที่สี่ ก็เป็นรูปที่พระพุทธเจ้าจะเสด็จออกจากวัง จากนั้นก็จะไปพบ กับ เทวทูตทั้งสี่ (ซึ่งไม่ได้แสดงในภาพนี้)
รูปที่ห้า เป็นรูปที่พระพุทธเจ้า โปรดพระราหุลกุมาร พระพุทธเจ้าในรูปนี้แสดงแทนด้วยสัญลักษณ์สวัสดิกะ อยู่บนบัลลังกลางภาพ
รูปที่หก ก็เป็นรูปพระพุทธเจ้า รับข้าว จากนางสุชาดา เช่นกันในรูปนี้ ใช้สวัสดิกะแทนตัวพระพุทธเจ้า
รูปที่เจ็ด เป็นรูปพระพุทธเจ้า ทรงเผชิญพระยามาร และ ลูกสาวทั้งสามของพระยามาร ใช้สวัสดิกะแทนตัวพระพุทธเจ้า
รูปที่แปด เป็นรูปพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ ในรูปนี้ ใช้ต้นโพธิ์ แทนการตรัสรู้และพระพุทธเจ้า
รูปที่เก้า เป็นรูปพระพุทธเจ้า แสดงพระธรรมเทศนา ให้เหล่า มนุษย์ เทวดา ใช้สวัสดิกะแทนพระพุทธเจ้า
รูปที่สิบ เป็นรูปพระพุทธเจ้าทรงปรินิพาน ในรูปนี้ใช้เจดีย์เป็นสัญลักษณ์แทนพระพุทธเจ้า จะเห็นได้ว่า เจดีย์เป็นรูป บาตรคว่ำ
ก็น่าเชื่อว่า เจดีย์ในยุคแรกๆ ก็น่าจะเป็นรูปทรงง่ายลักษณะนี้ ต่อมามีการต่อเติม ตามความศรัทธาของพุทธศาสนิกชน
รูปต่างๆมีมากกว่านี้ และมีคำอธิบาย ข้างรูป ผมก็อธิบายตาม คำอธิบายของที่นั่น
สถานที่แห่งนี้ สงบ เงียบ วิวสวย และ มีลานปฏิบัติธรรม โดยรอบ
ถ้าสนใจ เทียวใกล้ๆ มีสวนสวยๆ เดินทางสะดวก ไม่ต้องรถติด ผมว่าจุดนี้ก็น่าสนใจไม่น้อย