พระพุทธองค์ตรัสสอนพระมหาคุณอันยิ่งใหญ่ของบุพการีผู้ให้กำเนิดอุ้มชูเลี้ยงดูฟูมฟักจนเติบใหญ่ ...
เราผู้เป็นลูกพึงรู้สำนึกในความกตัญญูกตเวทีที่ทดแทนพระคุณในขณะที่ท่านทั้งสองยังมีชีวิตอยู่...
มิใช่ทรัพย์สินเงินทอง..มิใช่ความเก่งกาจทรนง ...หรือแม้เราจะควานหาทุกสิ่งจนเจนจบใต้หล้าทั่วแผ่นพื้นปฐพีนี้...พระพุทธองค์ก็ยังตรัสว่า...ไม่อาจที่จะนำมาทดแทนคุณบุพการีได้เลย ...แล้วมีสิ่งไหนเล่าที่จะทดแทนได้ ?...
ในกาลนั้น พระตถาคตเจ้าได้เปล่งพระสุรเสียงอันไพเราะ ๘ ประการ ของพรหม ตรัสแด่ปวงชนทั้งหลายว่า.... "เธอทั้งหลายพึงสำเหนียก เราจักแสดงแก่เธอ....
หากมีบุรุษ หาบบิดาด้วยไหล่ซ้าย หาบมารดาด้วยไหล่ขวา แบกหามหาบนั้นจนผิวหนังแตกทะลุถึงกระดูก จากกระดูกถึงไขกระดูก หาบวนรอบเขาพระสุเมรุเป็นเวลาผ่านไปนับ แสนกัปโลหิตไหลท่วม ข้อเท้า ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากบุรุษ ปรารถนาให้บิดามารดาพ้นจากทุพภิกขภัย แล่เนื้อตนเอง และบดให้ละเอียด ให้บิดามารดาเป็นอาหาร แม้จักกระทำถึง แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากมีบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดา ใช้มีดคว้านควักดวงตาของตน ออกมาถวายบูชาแด่พระตถาคต แม้จะกระทำนับ แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากมีบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดา ใช้มีดอันคมควักหัวใจของตน โลหิตไหลทั่วพื้นปฐพี มิหวั่นต่อความเจ็บปวด แม้จักกระทำนับ แสนกัป
ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดาเอาร่างฝ่ากระโจนเข้าไปในกองไฟ จนไหม้เกรียมเป็นผุยผง แม้จักกระทำนับ แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
ปวงชนทั้งหลาย เมื่อได้สดับรับฟังพระพุทธดำรัสถึงความยิ่งใหญ่ ของพระคุณบิดามารดาเช่นนั้น ต่างหลั่งน้ำตาด้วยความปวดร้าวใจ ดุจดังมีดกรีด ด้วยมิอาจคิดหาวิธีได้ ต่างพร้อมเพรียงกันกราบทูล พระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยความละอายและเกรงกลัวต่อบาปในสังสารวัฎ ว่า
" ข้าแต่พระโลกนาถเจ้า พวกข้าพเจ้าทั้งหลายเป็นผู้บาปยิ่งนัก จักกระทำเยี่ยงไรจึงจะสามารถตอบแทนพระคุณอันยิ่งใหญ่ลึกซึ้งของ บิดามารดาได้ ? "
พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสแก่สาวกทั้งหลายว่า"หากปรารถนาจักตอบแทนพระคุณบิดามารดา
พึงรักษาศีลอุโบสถเพื่อบิดามารดา
พึงบำเพ็ญทานเพื่อบิดามารดา
พึงชี้แนะธรรมะแด่บิดามารดา
หากประพฤติปฏิบัติได้เยี่ยงนี้ ย่อมได้ชื่อว่าเป็นบุตรกตัญญู
หากไม่ประพฤติเยี่ยงนี้ ย่อมไม่อาจพ้นนรกโลกันต์
พระคุณพ่อแม่
เราผู้เป็นลูกพึงรู้สำนึกในความกตัญญูกตเวทีที่ทดแทนพระคุณในขณะที่ท่านทั้งสองยังมีชีวิตอยู่...
มิใช่ทรัพย์สินเงินทอง..มิใช่ความเก่งกาจทรนง ...หรือแม้เราจะควานหาทุกสิ่งจนเจนจบใต้หล้าทั่วแผ่นพื้นปฐพีนี้...พระพุทธองค์ก็ยังตรัสว่า...ไม่อาจที่จะนำมาทดแทนคุณบุพการีได้เลย ...แล้วมีสิ่งไหนเล่าที่จะทดแทนได้ ?...
ในกาลนั้น พระตถาคตเจ้าได้เปล่งพระสุรเสียงอันไพเราะ ๘ ประการ ของพรหม ตรัสแด่ปวงชนทั้งหลายว่า.... "เธอทั้งหลายพึงสำเหนียก เราจักแสดงแก่เธอ....
หากมีบุรุษ หาบบิดาด้วยไหล่ซ้าย หาบมารดาด้วยไหล่ขวา แบกหามหาบนั้นจนผิวหนังแตกทะลุถึงกระดูก จากกระดูกถึงไขกระดูก หาบวนรอบเขาพระสุเมรุเป็นเวลาผ่านไปนับ แสนกัปโลหิตไหลท่วม ข้อเท้า ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากบุรุษ ปรารถนาให้บิดามารดาพ้นจากทุพภิกขภัย แล่เนื้อตนเอง และบดให้ละเอียด ให้บิดามารดาเป็นอาหาร แม้จักกระทำถึง แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากมีบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดา ใช้มีดคว้านควักดวงตาของตน ออกมาถวายบูชาแด่พระตถาคต แม้จะกระทำนับ แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากมีบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดา ใช้มีดอันคมควักหัวใจของตน โลหิตไหลทั่วพื้นปฐพี มิหวั่นต่อความเจ็บปวด แม้จักกระทำนับ แสนกัป
ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
หากบุรุษ เพื่อตอบแทนพระคุณบิดามารดาเอาร่างฝ่ากระโจนเข้าไปในกองไฟ จนไหม้เกรียมเป็นผุยผง แม้จักกระทำนับ แสนกัป ก็มิอาจตอบแทนพระคุณอันล้ำลึกยิ่งใหญ่ของบิดามารดาได้
ปวงชนทั้งหลาย เมื่อได้สดับรับฟังพระพุทธดำรัสถึงความยิ่งใหญ่ ของพระคุณบิดามารดาเช่นนั้น ต่างหลั่งน้ำตาด้วยความปวดร้าวใจ ดุจดังมีดกรีด ด้วยมิอาจคิดหาวิธีได้ ต่างพร้อมเพรียงกันกราบทูล พระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยความละอายและเกรงกลัวต่อบาปในสังสารวัฎ ว่า
" ข้าแต่พระโลกนาถเจ้า พวกข้าพเจ้าทั้งหลายเป็นผู้บาปยิ่งนัก จักกระทำเยี่ยงไรจึงจะสามารถตอบแทนพระคุณอันยิ่งใหญ่ลึกซึ้งของ บิดามารดาได้ ? "
พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสแก่สาวกทั้งหลายว่า"หากปรารถนาจักตอบแทนพระคุณบิดามารดา
พึงรักษาศีลอุโบสถเพื่อบิดามารดา
พึงบำเพ็ญทานเพื่อบิดามารดา
พึงชี้แนะธรรมะแด่บิดามารดา
หากประพฤติปฏิบัติได้เยี่ยงนี้ ย่อมได้ชื่อว่าเป็นบุตรกตัญญู
หากไม่ประพฤติเยี่ยงนี้ ย่อมไม่อาจพ้นนรกโลกันต์