ทำไมคนไทยถึงยกย่องโจรและเรียกหาอำนาจนอกระบบ?
.
.
ต้องบอกมันไม่ใช่แค่ปัญหาของไทย แต่มันเป็นปัญหาของ "ประเทศกำลังพัฒนาและด้อยพัฒนา" ครับ
.
เคยมีคำกล่าวว่า "วีรชนนอกกฎหมายคือภาพสะท้อนของความล้มเหลวของรัฐในการสร้างความไว้วางใจกับประชาชน" ซึ่งก็ไม่ผิดนักหรอก
.
ผมยกตัวอย่างเรื่องเล่าที่ฟังมาอีกทอดหนึ่ง สมัยทำงานโรงงานเมื่อสิบปีก่อน มีเพื่อนร่วมงานมาจากทางอีสาน บอกเล่าเรื่องราวของ "สหาย" หรือแนวร่วมของ พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ( พคท. ) ไว้ราวกับเป็นเรื่องของวีรชนผู้ผดุงความยุติธรรม ( Hero ) กันเลยทีเดียว
.
เขาเล่าว่า..คนรุ่นพ่อรุ่นแม่เขามองบรรดาสหายเหล่านี้ "ดีกว่าเจ้าหน้าที่รัฐ" เสียอีก เพราะคนเหล่านี้ทำหน้าที่ "ลงทัณฑ์" พวกเจ้าหน้าที่รัฐที่วางอำนาจข่มเหงชาวบ้าน เรียกว่าเจ้าหน้าที่รัฐคนไหนทำตัวแบบนั้น จะถูกหมายหัวจากแนวร่วม พคท. ทันที
.
ถ้าใครเคยอ่านหรือฟังเรื่องพวกนี้มาบ้าง..จะพบว่าสมัยนั้นคนที่เข้าร่วมกับ พคท. ไม่ได้มีแต่นักศึกษาที่ฝักใฝ่ฝ่ายซ้ายแต่เพียงอย่างเดียว แต่เป็นใครก็ตามที่รู้สึกว่า "ระบบราชการไม่อาจให้ความเป็นธรรม" ทำให้ตัดสินใจ "ทิ้งบ้านทิ้งเมือง เข้าป่าจับปืน" ในที่สุด
.
เรื่องของ "เสือ" หรือขุนโจรผู้เป็นตำนานก็เช่นกัน..หลายคนกลายเป็นโจรเพราะมีเรื่องผิดใจกับเจ้าหน้าที่รัฐ ถูกใส่ร้ายใส่ความ และที่มีสมัครพรรคพวกมาก อีกทั้งชาวบ้านเป็นหูเป็นตาเพียบ นั่นเพราะชาวบ้านมองเห็นว่าโจรพวกนี้ไว้ใจได้มากกว่าคนของรัฐ หรือบรรดาข้าราชการทั้งหลายนั่นเอง
.
อย่างที่คนทางภาคใต้มีสำนวนว่า "ไม่รบนายไม่หายจน" ซึ่งคำว่า "นาย" หมายถึงคนของรัฐที่ไปปกครองนั่นแหละครับ มันก็คงสะท้อนได้ว่า "ภาพจำ" ของข้าราชการไทย ในสายตาชาวบ้านแถวนั้นเป็นอย่างไร?
.
ที่ผ่านมา..คน 3 กลุ่ม ได้แก่ข้าราชการหนึ่ง นักการเมืองหนึ่ง นายทุนนักธุรกิจหนึ่ง ไม่เคยได้รับความไว้วางใจจากสังคมไทย ภาพจำของคนทั้ง 3 กลุ่มนี้ในสายตาคนไทยคือ "3 ขาที่ร่วมกันโกงกินเงินภาษีของประชาชน และกดขี่ข่มเหงประชาชน" ไม่ว่าจะในอดีตหรือปัจจุบัน ( และอาจจะเป็นต่อไปเช่นนี้ในอนาคต )
.
ฉะนั้นจะแปลกอะไรที่คนไทยจำนวนมากจะเรียกหา "อำนาจนอกระบบ" มาทำอะไรสักอย่างที่พวกเขาเชื่อว่าเป็นการ "แก้แค้น" และ "ให้ความเป็นธรรม" ล่ะครับ? เพราะพวกเขาไม่เชื่อใจ ไม่มั่นใจในกลไกของรัฐเสียแล้ว มองว่ามัน "เหลื่อมล้ำ" คนรวย คนมีอำนาจเป็นอภิสิทธิ์ชน
.
ไม่ต้องไปดูอื่นไกล..ถามว่าวันนี้ถ้าคุณมีเรื่องเดือดร้อน คุณจะไปหาหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องเป็นที่แรกไหม? ผมว่าคนจำนวนมากตอบว่า "ไม่" แต่จะไปหาอำนาจนอกระบบอื่นๆ เช่น
.
- สื่อมวลชน : เคยมีคนตั้งฉายา "สรยุทธ์ สุทัศนะจินดา" แบบขำๆ ว่า "ศาลพระราม 4" เพราะใครมีเรื่องอะไรก็ตาม ถ้ามาพบสรยุทธ์ที่สำนักงานช่อง 3 ย่านพระราม 4 แล้วสรยุทธ์นำเรื่องดังกล่าวออกรายการของเขา เมื่อนั้นแม้แต่นายกรัฐมนตรี ผู้บัญชาการทหาร-ตำรวจ หรือคนใหญ่คนโตทั้งหลาย ต้องรีบดำเนินการอะไรสักอย่างเพื่อ "บรรเทาทุกข์" ให้กับเจ้าของเรื่องทันที ( ทั้งที่เมื่อก่อนแทบจะเกี่ยงกันทำงาน คนละกระทรวงคนละพื้นที่ไม่ใช่หน้าที่ฉัน ) ที่เป็น "ตลกร้าย" คือแม้ตัวสรยุทธ์จะโดนคดีทุจริต ศาลพิพากษาแล้วแต่ก็ยังมีเสียงเรียกร้องให้อยู่หน้าจอต่อไป เพราะเป็นที่พึ่งของคนเล็กคนน้อยจริงๆ
.
- Social Media : ไล่ตั้งแต่เว็บบอร์ดอย่างพันติ๊ป ถ้าเรื่องไหนขึ้นกระทู้แนะนำ ผลไม่ต่างจากไปออกรายการของสรยุทธ์เลย ทุกหน่วยงานสามัคคีกันทำงานหมดไม่แบ่งแยกพื้นที่หรือกระทรวงทบวงกรม หรือเพจในเฟสบุ๊คอย่างจ่าดราม่า , เจี๊ยบดวงซวย , TDK ฯลฯ พวกนี้กลายเป็นที่พึ่งของคนไทยไปแล้ว หากจะทวงถามความเป็นธรรมจากรัฐ รวมถึงการลงโทษคนชั่วคนเลว เพราะมองว่ากลไกรัฐปกป้องคนผิดเพียงเพราะมีอิทธิพลมีเส้นมีสาย
.
- NGO : นักกิจกรรมเคลื่อนไหวเหล่านี้ กลายเป็นที่พึ่งของชาวบ้านโดยเฉพาะในชนบท ชาวบ้านเชื่อคนกลุ่มนี้มากกว่ารัฐ เพราะมองว่าโครงการของรัฐจะทำลายวิถีชีวิตของเขา ทำให้พวกเขาไม่มีที่ทำกิน ไม่มีที่อยู่อาศัย และภาพจำของโครงการพวกนี้คือมักจะมากับมลพิษเสมอ เนื่องจากมันเคยเกิดขึ้นในที่อื่นก่อนแล้ว
.
.
-----------------------
.
ทั้งหมดทั้งปวงคงพอตอบคำถามได้ว่าทำไมคนไทยถึงนับถือบรรดาเสือๆ หรือขุนโจรเหล่านี้ เพราะคนไทยไม่สามารถไว้วางใจกลไกรัฐ ว่าจะปกป้องดูแลพวกเขา ให้ความเป็นธรรมไม่มีหลายมาตรฐานได้นั่นแหละครับ
.
ในอดีตที่ช่องทางมีไม่มาก คนที่รู้สึกอึดอัดอาจต้อง "จับปืนเข้าป่า" เป็นเสือเป็นกบฎ ส่วนปัจจุบันที่ช่องทางมีมาก คนที่รู้สึกอึดอัดก็เลือกที่จะ "จับคีย์บอร์ดเข้าโลกออนไลน์" ตามเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไป แต่ปมเหตุนั้นไม่ต่างกัน คือประชาชนมองว่ากลไกรัฐอำนวยความเป็นธรรมให้เขาไม่ได้
.
ซึ่งการเรียกหาอำนาจเหล่านี้มักเกิดขึ้นน้อยมากในประเทศพัฒนาแล้ว ที่ประชาชนรู้สึกว่ากลไกรัฐพึ่งพาได้จริง มีความเป็นธรรมเสมอหน้ากันภายใต้กฎหมายจริง
.
.
ถ้าประเทศไทยยังไปไม่ถึงจุดนั้น..ภาพของการเรียกหาและใช้บริการอำนาจนอกระบบ ยกย่องคนเหล่านี้เป็นวีรชน ก็จะยังคงดำเนินต่อไปเช่นนี้แล!!!

ปล.เห็นข้างบนพูดถึงวันพีช

ผมไม่เคยอ่านมังงะ แต่ใน Anime ลูฟี่ถูกตั้งค่าหัวครั้งแรกเพราะไป "ขัดผลประโยชน์" ทหารเรือที่รับส่วยจากโจรสลัดนะครับ นาวาเอกที่มีหนวดเหมือนแมวนั่นแหละ รับส่วยจากอาลองที่ยึดครองหมู่บ้านของนามิอยู่ แลกกับการไม่ถูกรายงานไปศูนย์ใหญ่กองทัพเรือ ( ในภาคเกาะมนุษย์เงือก จินเบยังบอกว่าตัวเองไม่รู้ว่าอาลองไปทำเรื่องแบบนั้นเพราะไม่มีรายงานมาที่ศูนย์ใหญ่เลย ไม่งั้นคงไปจัดการด้วยตัวเองแล้ว )

พอลูฟี่เอาชนะอาลองได้ นาวาเอกคนนี้เลยอดที่จะได้สมบัติ 100 ล้านเบรี ที่นามิตระเวนขโมยมาเก็บไว้ไถ่หมู่บ้านจากอาลอง เลยใส่ความว่าลูฟี่เป็นโจรสลัดด้วยการตั้งค่าหัว 30 ล้านเบรีเสียเลย

คำถามคือถ้าทหารเรือที่คุมอีสต์บลูไม่รับส่วยจากอาลอง รายงานศูนย์ใหญ่ให้ส่งจินเบหรือทหารเรือเก่งๆ คนอื่นมาปราบปราม นามิจะต้องไปเป็นหัวขโมยรวบรวมทรัพย์สินให้ครบ 100 ล้านมาไถ่หมู่บ้านไหม?

ทุกอย่างมีเหตุมีผลของมันครับ