ตอนที่ 1
http://ppantip.com/topic/34957148
ตอนที่ 2
http://ppantip.com/topic/34957259
ตอนที่ 3
http://ppantip.com/topic/34957324
(ถาม – ตอบ) : ข้อสังเกตต่อร่างพระราชบัญญัติมาตรการแทนการฟ้องคดีอาญา พ.ศ. ....
เครดิต
http://news.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/04/bigstock-Judge-s-hold-hammer-on-wooden-46275952.jpg
ถาม 1
การกำหนดให้คดีความผิดที่มีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงไม่เกินห้าปีตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ให้สามารถไกล่เกลี่ยได้ เช่น ความผิดฐานปลอมบัตรอิเล็กทรอนิกส์ ความผิดฐานปลอมเครื่องหมายการค้า ความผิดฐานเลียนเครื่องหมายการค้า ความผิดตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 การกำหนดความผิดประเภทนี้ให้สามารถไกล่เกลี่ยได้อาจจะกระทบต่อความเชื่อมั่นของต่างประเทศและของประชาชนอาจส่งผลด้านลบต่อการค้าและการลงทุนของต่างประเทศได้
ตอบ
แม้เป็นกรณีเป็นความผิดที่จะไกล่เกลี่ยได้ตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ แต่หากพนักงานสอบสวนเห็นว่าการกระทำส่งผลกระทบรุนแรงต่อสังคม และแม้คู่กรณีความยินยอมให้ไกล่เกลี่ย พนักงานสอบสวนยังมีดุลพินิจที่จะไม่ให้ไกล่เกลี่ยก็ได้ ดังนั้น ในอนาคตอาจมีการกำหนดแนวทางหรือลักษณะการกระทำผิดที่จะให้ไกล่เกลี่ยเป็นมาตรฐาน ทั้งนี้ การกำหนดความผิดใดที่จะให้ไกล่เกลี่ยควรได้พิจารณาในชั้นสภานิติบัญญัติแห่งชาติต่อไป
ถาม 2
ในการดำเนินการไกล่เกลี่ย ผู้ไกล่เกลี่ยอาจไม่มีความเป็นกลาง หรืออยู่ภายใต้อิทธิพลของคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด หรืออาจมีการข่มขู่ บังคับให้มีการยอมความ ทำให้การเยียวยาอาจไม่เป็นธรรมกับผู้เสียหาย
ตอบ
ผู้ไกล่เกลี่ยต้องได้รับการแต่งตั้งจากคู่กรณี ผ่านการอบรมหลักสูตรการไกล่เกลี่ย มีกระบวนการในการตรวจสอบคุณสมบัติ การถอนชื่อ การตั้งรังเกียจ รวมถึงมีกระบวนการในการตรวจสอบถ่วงดุลในหลายขั้นตอน จึงถือว่ามีความเป็นกลางในระดับหนึ่ง ทำให้กระบวนการไกล่เกลี่ยเกิดความเป็นธรรมกับคู่กรณี
ถาม 3
ร่างกฎหมายให้ฝ่ายบริหารใช้อำนาจแทนศาลขัดต่อหลักการสำคัญของอำนาจอธิปไตย เป็นการใช้อำนาจปราศจากการตรวจสอบ ซึ่งไม่เป็นไปตามหลักสากล
ตอบ
กระบวนการชะลอการฟ้องไม่ได้ตัดอำนาจตุลาการโดยสิ้นเชิง กล่าวคือ ในกรณีที่ผู้ต้องหาประสงค์จะต่อสู้คดีในชั้นศาล หรือคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดไม่ประสงค์ให้ชะลอการฟ้อง พนักงานอัยการไม่อาจใช้ดุลพินิจสั่งชะลอการฟ้องได้ นอกจากนี้ ในกรณีที่ผู้ต้องหาไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขคุมความประพฤติหรือเงื่อนไขอื่นที่พนักงานอัยการกำหนด ให้พนักงานอัยการมีคำสั่งดำเนินคดีต่อไป เป็นผลให้คดีต้องขึ้นสู่การพิจารณาของศาล กระบวนการชะลอการฟ้องในชั้นพนักงานอัยการจึงมีความเชื่อมโยงกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญากระแสหลัก ซึ่งไม่ขัดต่อหลักอำนาจอธิปไตยตามรัฐธรรมนูญ
ถาม 4
การกำหนดให้โทษไม่เกินห้าปี ซึ่งเป็นความผิดอาญาแผ่นดินให้ไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องได้ อาจทำให้ผู้กระทำความผิดไม่เกรงกลัวต่อกฎหมายบ้านเมือง และกลับมากระทำความผิดซ้ำอีกโดยไม่ถูกลงโทษ และอาจกระทบความสงบเรียบร้อยและความสงบสุขของสังคม
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องจะกำหนดเงื่อนไขไม่ให้มีการใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องเช่น ผู้ต้องหาเคยได้รับการไกล่เกลี่ยคดีอาญาหรือการชะลอการฟ้องมาแล้ว ผู้ต้องหาอยู่ระหว่างต้องคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกหรือพ้นโทษมาแล้ว เพื่อให้ผู้กระทำผิดเกรงกลัวต่อกฎหมาย
ถาม 5
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องอาจทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำเกิดขึ้นในสังคม ในกรณีที่ผู้กระทำความผิดเป็นมีฐานะการเงิน หรือมีอิทธิพลสูงกว่าอาจเสนอชดใช้เยียวยาผู้เสียหายเพื่อให้ตนพ้นผิด ซึ่งทำให้ยุติความขัดแย้งด้วยความจำใจ โดยเฉพาะผู้เสียหายที่มีฐานะยากจนหรือมีฐานะด้อยกว่า
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องเป็นกฎหมายที่จะลดความเหลื่อมล้ำ เนื่องจากทำให้ผู้มีฐานะด้อยกว่าไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการต่อสู่คดี แต่สามารถมีการชดใช้เยียวยาความเสียหายกันด้วยความสมัครใจและสมานฉันท์ และมีกระบวนการตรวจสอบถ่วงดุลในหลายขั้นตอน ทำให้กระบวนการดังกล่าวเกิดความชอบธรรม
ถาม 6
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องอาจทำให้กระบวนการยุติธรรมใช้ระยะเวลามากขึ้นและยุ่งยากกว่าปัจจุบัน เนื่องจากหากคู่กรณีไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงหรือเงื่อนไข ในที่สุดคู่กรณีก็จะต้องนำคดีเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมกระแสหลัก
ตอบ
จากการศึกษาพบว่าระยะเวลาในการดำเนินคดีในปัจจุบันมีมากกว่าหนึ่งร้อยห้าสิบวัน (ตั้งแต่กระบวนการสอบสวน ฟ้องร้อง และพิจารณาคดี) แต่หากใช้มาตรการแทนการฟ้องจะทำให้ยุติคดีได้รวดเร็วกว่ากระบวนการยุติธรรมปกติ
ถาม 7
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องทำให้ค่าใช้จ่ายของรัฐและคู่กรณีเพิ่มขึ้น เช่น ค่าตอบแทนหรือค่าป่วยการให้กับผู้ไกล่เกลี่ย ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการประชุมไกล่เกลี่ย อุปกรณ์ สถานที่ ค่าใช้จ่ายในการเดินทาง ค่าใช้จ่ายของพนักงานคุมประพฤติเพิ่มขึ้นจะทำให้ค่าใช้จ่ายของรัฐและของคู่กรณีเพิ่มขึ้น
ตอบ
ปัจจุบันคดีจำคุกไม่เกินห้าปีมีหลายแสนคดี ซึ่งอยู่ในข่ายการไกล่เกลี่ยและชะลอฟ้อง จะทำให้คดีส่วนใหญ่ไม่จำเป็นที่จะต้องนำคดีขึ้นสู่ศาล จะเป็นการลดปริมาณคดีขึ้นสู่ศาล และลดงบประมาณในกระบวนการยุติธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในชั้นศาล และการพัฒนาพฤตินิสัยโดยกรมราชทัณฑ์ กรมคุมประพฤติหลายพันล้านบาทต่อปี รวมทั้งลดค่าใช้จ่ายของคู่กรณีทั้งในส่วนค่าทนายความ ค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปศาล เป็นต้น
ถาม 8
อาจมีการใช้ดุลพินิจของพนักงานสอบสวนหรือพนักงานอัยการไปในทางที่ไม่ชอบให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอฟ้อง เช่น ข้อเท็จจริงมีการปล้นทรัพย์ มีผู้กระทำความผิดรวมกัน 3 คน มีผู้เข้าไปชิงทรัพย์ 2 คน และมีคนดูต้นทาง 1 คน อาจใช้ดุลพินิจไปทางไม่ชอบด้วยกฎหมายโดยให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอฟ้องในคดีลักทรัพย์ตามมาตรา 335 (7) หรือข้อเท็จจริงมีการทำร้ายร่างกายจนเป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัสตามมาตรา 297 อาจใช้ดุลพินิจไปทางไม่ชอบด้วยกฎหมายโดยให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องในคดีทำร้ายร่างกาย มาตรา 295 (ทำร้ายร่างกายจนเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กายและจิตใจ) เป็นต้น
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องมีการตรวจสอบถ่วงดุลในขั้นตอนต่างๆ ทำให้กระบวนการเกิดความโปร่งใสและตรวจสอบได้
(1) การไกล่เกลี่ยคดีอาญา กำหนดให้มีการตรวจสอบโดยพนักงานอัยการ เพื่อตรวจสอบว่าการไกล่เกลี่ยเป็นไปตามกฎหมายหรือไม่
(2) การชะลอการฟ้อง กำหนดให้มีการตรวจสอบภายในองค์กรโดยอัยการสูงสุดก่อนที่จะมีคำสั่งชะลอการฟ้อง รวมทั้งหากการชะลอการฟ้องเกิดจากฉ้อฉล ผู้เสียหายฟ้องต่อศาลได้
ถาม 9
ร่างกฎหมายขัดต่อกระบวนการยุติธรรมกระแสหลัก เช่น การหยุดนับอายุความ การไม่ให้นำเรื่องการฟ้องและผัดฟ้องมาใช้ ส่งผลให้เจ้าหน้าที่ไม่เร่งรัดหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการกระทำความผิดทำให้พยานหลักฐานสูญหาย
ตอบ
หากคู่กรณีประสงค์ที่จะใช้มาตรการแทนการฟ้องคดีอาญาต้องยอมรับข้อยกเว้นการดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมปกติบางประการ เพื่อให้สามารถใช้มาตรการแทนการฟ้องได้ หากไม่ยกเว้นการฟ้องและการผัดฟ้อง อาจมีผลให้ในทางปฏิบัติไม่มีการใช้มาตรการแทนการฟ้อง เพราะพนักงานสอบสวนและพนักงานอัยการต้องรีบดำเนินคดีตามกรอบเวลาที่กฎหมายกำหนด การใช้มาตรการแทนการฟ้องคดีอาญาย่อมเกิดขึ้นได้ยาก
ถาม 10
การกำหนดให้คดีความผิดที่มีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงไม่เกินห้าปีอาจสูงเกินไป
ตอบ
ร่างพระราชบัญญัตินี้ได้มีการกำหนดจำกัดโทษที่จะไกล่เกลี่ยได้ตามบัญชีท้าย ทำให้ข้อโต้แย้งลดลง
ถาม 11
- ทุกขั้นตอนของกระบวนการไกล่เกลี่ยเกิดจากความสมัครใจของคู่กรณี ดังนั้น หากคู่กรณีไม่ได้รับความเป็นธรรม คู่กรณีก็สามารถออกจากกระบวนการได้ตลอดเวลาของการไกล่เกลี่ย และไปดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมปกติได้
- ในกระบวนการไกล่เกลี่ยมีการตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของพนักงานอัยการอีกชั้นหนึ่ง
ถาม 12
การชะลอการฟ้องปราศจากการตรวจสอบโดยศาล
ตอบ
- กระบวนการชะลอการฟ้องดังกล่าวไม่ได้ตัดอำนาจตุลาการโดยสิ้นเชิง โดยในกรณีที่ผู้ต้องหาประสงค์จะต่อสู้คดีในชั้นศาล หรือคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดไม่ประสงค์ให้ชะลอการฟ้อง พนักงานอัยการไม่อาจใช้ดุลพินิจสั่งชะลอการฟ้องได้
- ในกรณีที่ผู้ต้องหาไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขคุมความประพฤติหรือเงื่อนไขอื่นที่พนักงานอัยการกำหนด ให้พนักงานอัยการมีคำสั่งดำเนินคดีต่อไป เป็นผลให้คดีต้องขึ้นสู่การพิจารณาของศาล กระบวนการชะลอการฟ้องในชั้นพนักงานอัยการจึงมีความเชื่อมโยงกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญากระแสหลัก
- มีการตรวจสอบกระบวนการชะลอการฟ้องโดยอัยการสูงสุด
ร่างพระราชบัญญัติมาตรการแทนการฟ้องคดีอาญา พ.ศ. ....
ถาม – ตอบ : พ.ร.บ.มาตรการแทนการฟ้องคดีอาญา พ.ศ. ....
ตอนที่ 2 http://ppantip.com/topic/34957259
ตอนที่ 3 http://ppantip.com/topic/34957324
(ถาม – ตอบ) : ข้อสังเกตต่อร่างพระราชบัญญัติมาตรการแทนการฟ้องคดีอาญา พ.ศ. ....
เครดิต http://news.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/04/bigstock-Judge-s-hold-hammer-on-wooden-46275952.jpg
ถาม 1
การกำหนดให้คดีความผิดที่มีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงไม่เกินห้าปีตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ให้สามารถไกล่เกลี่ยได้ เช่น ความผิดฐานปลอมบัตรอิเล็กทรอนิกส์ ความผิดฐานปลอมเครื่องหมายการค้า ความผิดฐานเลียนเครื่องหมายการค้า ความผิดตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 การกำหนดความผิดประเภทนี้ให้สามารถไกล่เกลี่ยได้อาจจะกระทบต่อความเชื่อมั่นของต่างประเทศและของประชาชนอาจส่งผลด้านลบต่อการค้าและการลงทุนของต่างประเทศได้
ตอบ
แม้เป็นกรณีเป็นความผิดที่จะไกล่เกลี่ยได้ตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ แต่หากพนักงานสอบสวนเห็นว่าการกระทำส่งผลกระทบรุนแรงต่อสังคม และแม้คู่กรณีความยินยอมให้ไกล่เกลี่ย พนักงานสอบสวนยังมีดุลพินิจที่จะไม่ให้ไกล่เกลี่ยก็ได้ ดังนั้น ในอนาคตอาจมีการกำหนดแนวทางหรือลักษณะการกระทำผิดที่จะให้ไกล่เกลี่ยเป็นมาตรฐาน ทั้งนี้ การกำหนดความผิดใดที่จะให้ไกล่เกลี่ยควรได้พิจารณาในชั้นสภานิติบัญญัติแห่งชาติต่อไป
ถาม 2
ในการดำเนินการไกล่เกลี่ย ผู้ไกล่เกลี่ยอาจไม่มีความเป็นกลาง หรืออยู่ภายใต้อิทธิพลของคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด หรืออาจมีการข่มขู่ บังคับให้มีการยอมความ ทำให้การเยียวยาอาจไม่เป็นธรรมกับผู้เสียหาย
ตอบ
ผู้ไกล่เกลี่ยต้องได้รับการแต่งตั้งจากคู่กรณี ผ่านการอบรมหลักสูตรการไกล่เกลี่ย มีกระบวนการในการตรวจสอบคุณสมบัติ การถอนชื่อ การตั้งรังเกียจ รวมถึงมีกระบวนการในการตรวจสอบถ่วงดุลในหลายขั้นตอน จึงถือว่ามีความเป็นกลางในระดับหนึ่ง ทำให้กระบวนการไกล่เกลี่ยเกิดความเป็นธรรมกับคู่กรณี
ถาม 3
ร่างกฎหมายให้ฝ่ายบริหารใช้อำนาจแทนศาลขัดต่อหลักการสำคัญของอำนาจอธิปไตย เป็นการใช้อำนาจปราศจากการตรวจสอบ ซึ่งไม่เป็นไปตามหลักสากล
ตอบ
กระบวนการชะลอการฟ้องไม่ได้ตัดอำนาจตุลาการโดยสิ้นเชิง กล่าวคือ ในกรณีที่ผู้ต้องหาประสงค์จะต่อสู้คดีในชั้นศาล หรือคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดไม่ประสงค์ให้ชะลอการฟ้อง พนักงานอัยการไม่อาจใช้ดุลพินิจสั่งชะลอการฟ้องได้ นอกจากนี้ ในกรณีที่ผู้ต้องหาไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขคุมความประพฤติหรือเงื่อนไขอื่นที่พนักงานอัยการกำหนด ให้พนักงานอัยการมีคำสั่งดำเนินคดีต่อไป เป็นผลให้คดีต้องขึ้นสู่การพิจารณาของศาล กระบวนการชะลอการฟ้องในชั้นพนักงานอัยการจึงมีความเชื่อมโยงกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญากระแสหลัก ซึ่งไม่ขัดต่อหลักอำนาจอธิปไตยตามรัฐธรรมนูญ
ถาม 4
การกำหนดให้โทษไม่เกินห้าปี ซึ่งเป็นความผิดอาญาแผ่นดินให้ไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องได้ อาจทำให้ผู้กระทำความผิดไม่เกรงกลัวต่อกฎหมายบ้านเมือง และกลับมากระทำความผิดซ้ำอีกโดยไม่ถูกลงโทษ และอาจกระทบความสงบเรียบร้อยและความสงบสุขของสังคม
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องจะกำหนดเงื่อนไขไม่ให้มีการใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องเช่น ผู้ต้องหาเคยได้รับการไกล่เกลี่ยคดีอาญาหรือการชะลอการฟ้องมาแล้ว ผู้ต้องหาอยู่ระหว่างต้องคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกหรือพ้นโทษมาแล้ว เพื่อให้ผู้กระทำผิดเกรงกลัวต่อกฎหมาย
ถาม 5
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องอาจทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำเกิดขึ้นในสังคม ในกรณีที่ผู้กระทำความผิดเป็นมีฐานะการเงิน หรือมีอิทธิพลสูงกว่าอาจเสนอชดใช้เยียวยาผู้เสียหายเพื่อให้ตนพ้นผิด ซึ่งทำให้ยุติความขัดแย้งด้วยความจำใจ โดยเฉพาะผู้เสียหายที่มีฐานะยากจนหรือมีฐานะด้อยกว่า
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องเป็นกฎหมายที่จะลดความเหลื่อมล้ำ เนื่องจากทำให้ผู้มีฐานะด้อยกว่าไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการต่อสู่คดี แต่สามารถมีการชดใช้เยียวยาความเสียหายกันด้วยความสมัครใจและสมานฉันท์ และมีกระบวนการตรวจสอบถ่วงดุลในหลายขั้นตอน ทำให้กระบวนการดังกล่าวเกิดความชอบธรรม
ถาม 6
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องอาจทำให้กระบวนการยุติธรรมใช้ระยะเวลามากขึ้นและยุ่งยากกว่าปัจจุบัน เนื่องจากหากคู่กรณีไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงหรือเงื่อนไข ในที่สุดคู่กรณีก็จะต้องนำคดีเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมกระแสหลัก
ตอบ
จากการศึกษาพบว่าระยะเวลาในการดำเนินคดีในปัจจุบันมีมากกว่าหนึ่งร้อยห้าสิบวัน (ตั้งแต่กระบวนการสอบสวน ฟ้องร้อง และพิจารณาคดี) แต่หากใช้มาตรการแทนการฟ้องจะทำให้ยุติคดีได้รวดเร็วกว่ากระบวนการยุติธรรมปกติ
ถาม 7
การใช้มาตรการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องทำให้ค่าใช้จ่ายของรัฐและคู่กรณีเพิ่มขึ้น เช่น ค่าตอบแทนหรือค่าป่วยการให้กับผู้ไกล่เกลี่ย ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการประชุมไกล่เกลี่ย อุปกรณ์ สถานที่ ค่าใช้จ่ายในการเดินทาง ค่าใช้จ่ายของพนักงานคุมประพฤติเพิ่มขึ้นจะทำให้ค่าใช้จ่ายของรัฐและของคู่กรณีเพิ่มขึ้น
ตอบ
ปัจจุบันคดีจำคุกไม่เกินห้าปีมีหลายแสนคดี ซึ่งอยู่ในข่ายการไกล่เกลี่ยและชะลอฟ้อง จะทำให้คดีส่วนใหญ่ไม่จำเป็นที่จะต้องนำคดีขึ้นสู่ศาล จะเป็นการลดปริมาณคดีขึ้นสู่ศาล และลดงบประมาณในกระบวนการยุติธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในชั้นศาล และการพัฒนาพฤตินิสัยโดยกรมราชทัณฑ์ กรมคุมประพฤติหลายพันล้านบาทต่อปี รวมทั้งลดค่าใช้จ่ายของคู่กรณีทั้งในส่วนค่าทนายความ ค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปศาล เป็นต้น
ถาม 8
อาจมีการใช้ดุลพินิจของพนักงานสอบสวนหรือพนักงานอัยการไปในทางที่ไม่ชอบให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอฟ้อง เช่น ข้อเท็จจริงมีการปล้นทรัพย์ มีผู้กระทำความผิดรวมกัน 3 คน มีผู้เข้าไปชิงทรัพย์ 2 คน และมีคนดูต้นทาง 1 คน อาจใช้ดุลพินิจไปทางไม่ชอบด้วยกฎหมายโดยให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอฟ้องในคดีลักทรัพย์ตามมาตรา 335 (7) หรือข้อเท็จจริงมีการทำร้ายร่างกายจนเป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัสตามมาตรา 297 อาจใช้ดุลพินิจไปทางไม่ชอบด้วยกฎหมายโดยให้มีการไกล่เกลี่ยหรือชะลอการฟ้องในคดีทำร้ายร่างกาย มาตรา 295 (ทำร้ายร่างกายจนเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กายและจิตใจ) เป็นต้น
ตอบ
มาตรการแทนการฟ้องมีการตรวจสอบถ่วงดุลในขั้นตอนต่างๆ ทำให้กระบวนการเกิดความโปร่งใสและตรวจสอบได้
(1) การไกล่เกลี่ยคดีอาญา กำหนดให้มีการตรวจสอบโดยพนักงานอัยการ เพื่อตรวจสอบว่าการไกล่เกลี่ยเป็นไปตามกฎหมายหรือไม่
(2) การชะลอการฟ้อง กำหนดให้มีการตรวจสอบภายในองค์กรโดยอัยการสูงสุดก่อนที่จะมีคำสั่งชะลอการฟ้อง รวมทั้งหากการชะลอการฟ้องเกิดจากฉ้อฉล ผู้เสียหายฟ้องต่อศาลได้
ถาม 9
ร่างกฎหมายขัดต่อกระบวนการยุติธรรมกระแสหลัก เช่น การหยุดนับอายุความ การไม่ให้นำเรื่องการฟ้องและผัดฟ้องมาใช้ ส่งผลให้เจ้าหน้าที่ไม่เร่งรัดหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการกระทำความผิดทำให้พยานหลักฐานสูญหาย
ตอบ
หากคู่กรณีประสงค์ที่จะใช้มาตรการแทนการฟ้องคดีอาญาต้องยอมรับข้อยกเว้นการดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมปกติบางประการ เพื่อให้สามารถใช้มาตรการแทนการฟ้องได้ หากไม่ยกเว้นการฟ้องและการผัดฟ้อง อาจมีผลให้ในทางปฏิบัติไม่มีการใช้มาตรการแทนการฟ้อง เพราะพนักงานสอบสวนและพนักงานอัยการต้องรีบดำเนินคดีตามกรอบเวลาที่กฎหมายกำหนด การใช้มาตรการแทนการฟ้องคดีอาญาย่อมเกิดขึ้นได้ยาก
ถาม 10
การกำหนดให้คดีความผิดที่มีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงไม่เกินห้าปีอาจสูงเกินไป
ตอบ
ร่างพระราชบัญญัตินี้ได้มีการกำหนดจำกัดโทษที่จะไกล่เกลี่ยได้ตามบัญชีท้าย ทำให้ข้อโต้แย้งลดลง
ถาม 11
- ทุกขั้นตอนของกระบวนการไกล่เกลี่ยเกิดจากความสมัครใจของคู่กรณี ดังนั้น หากคู่กรณีไม่ได้รับความเป็นธรรม คู่กรณีก็สามารถออกจากกระบวนการได้ตลอดเวลาของการไกล่เกลี่ย และไปดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมปกติได้
- ในกระบวนการไกล่เกลี่ยมีการตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของพนักงานอัยการอีกชั้นหนึ่ง
ถาม 12
การชะลอการฟ้องปราศจากการตรวจสอบโดยศาล
ตอบ
- กระบวนการชะลอการฟ้องดังกล่าวไม่ได้ตัดอำนาจตุลาการโดยสิ้นเชิง โดยในกรณีที่ผู้ต้องหาประสงค์จะต่อสู้คดีในชั้นศาล หรือคู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดไม่ประสงค์ให้ชะลอการฟ้อง พนักงานอัยการไม่อาจใช้ดุลพินิจสั่งชะลอการฟ้องได้
- ในกรณีที่ผู้ต้องหาไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขคุมความประพฤติหรือเงื่อนไขอื่นที่พนักงานอัยการกำหนด ให้พนักงานอัยการมีคำสั่งดำเนินคดีต่อไป เป็นผลให้คดีต้องขึ้นสู่การพิจารณาของศาล กระบวนการชะลอการฟ้องในชั้นพนักงานอัยการจึงมีความเชื่อมโยงกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญากระแสหลัก
- มีการตรวจสอบกระบวนการชะลอการฟ้องโดยอัยการสูงสุด
ร่างพระราชบัญญัติมาตรการแทนการฟ้องคดีอาญา พ.ศ. ....