วันมาฆบูชา ย่อมาจาก "มาฆปูรณมีบูชา" เป็นวันสำคัญของชาวพุทธเถรวาทและวันหยุดราชการในประเทศไทย
หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะตามปฏิทินของอินเดีย หรือเดือน 3 ตามปฏิทินจันทรคติของไทย

วันมาฆบูชาได้รับการยกย่องเป็นวันสำคัญทางศาสนาพุทธ เนื่องจากเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นเมื่อ 2,500 กว่าปีก่อน คือ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ท่ามกลางหมู่สงฆ์
มีเหตุ 4 ประการเกิดขึ้นพร้อมกัน คือ
1. สงฆ์สาวก 1,250 รูป มาประชุมพร้อมกันยังวัดเวฬุวันโดยมิได้นัดหมาย
2. สงฆ์ที่มาประชุมทั้งหมดเป็น "เอหิภิกขุอุปสัมปทา" หรือผู้ได้รับการอุปสมบทจากพระพุทธเจ้าโดยตรง
3. สงฆ์เหล่านั้น ล้วนบรรลุอรหันต์ ทรงอภิญญา 6
4. วันเพ็ญมาฆปุรณมีดิถี ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 จึงเรียกว่า "วันจาตุรงคสันนิบาต"