"ตัณหา เหตุให้เกิดทุกข์"

" .. ตัณหาว่าความใคร่ ความใคร่ในอารมณ์ที่ชอบใจ มันเป็นตัณหา
ครั้นดิ้นรนอยากมาได้แล้วก็อยากเป็น ทีนี้มันเป็นตัณหาขึ้น อยากเป็น
คืออย่างเป็นอินทร์ เป็นพรหม เป็นจักรพรรดิ เป็นเศรษฐีคหบดี
อยากเป็นเพราะตัณหา มี ตัณหาสาม

- ความใคร่ เรียกว่ากามตัณหา
- ความดิ้นรนอยากได้ เป็นภวตัณหา
- วิภวตัณหา คือความไม่อยากเป็น ไม่อยากมี

เหมือนผมหงอก ฟันหัก ร่างกายหดเหี่ยวตามืดตามัว
ความแก่ไม่อยากเป็น อารมณ์ที่ไม่ชอบก็ไม่อยากพบไม่อยากเห็น
ไม่อยากเป็น นี่เรียกว่า วิภวตัณหา มีความขัดเคือง
"ตัณหานี่เป็นเหตุให้จิตใจเกิดทุกข์"

เพราะเหตุฉะนั้น "พระพุทธเจ้าจึงให้พิจารณาให้เห็นทุกข์เสียก่อน"
อันใดเป็นทุกข์ อัตตภาพร่างกายทั้งหมดทั้งก้อนนี้เป็นทุกข์ ทุกข์มาจากความเกิด .. "

หลวงปู่ขาว อนาลโย