สวัสดีครับเพื่อนๆ สมาชิกพันทิปทุกๆ ท่าน
สืบเนื่องมาจากกระทู้หนึ่งในพันทิป...ก็เลยทำให้แตกยอดมาเป็นอีกกระทู้หนึ่งกระทู้นี้ ซึ่งไม่ได้เกี่ยวกับประเด็นหลักๆ ของกระทู้นั้นเลย...แต่เป็นเรื่องปลีกย่อยที่เล็กมากๆ ที่มาจากกระทู้ดังกล่าว...นั่นคือ การลำดับนับญาติในสังคมไทยนั่นเอง
ขอเกริ่นนิดนึงนะครับ...ผมคิดว่า การลำดับนับญาติในสังคมไทยนั้น อาจจะเรียกได้ว่ามีความสลับซับซ้อนพอสมควรเลยทีเดียว เมื่อเทียบกับการลำดับนับญาติของสังคมตะวันตก หรืออาจจะเป็นสังคมอื่นๆ ด้วยก็ได้
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้(ผมไม่แน่ใจ...๕๕๕...เพราะไม่ทราบว่า ในสังคมของคนไทยเชื้อสายจีน สังคมของคนไทยมุสลิม สังคมเอเชียแบบอินเดีย และ ฯลฯ ที่ไม่ใช่สังคมไทยเชื้อสายไทยนั้น เขาจะเรียงลำดับนับญาติหรือมีคำเรียกเพื่อจำแนกให้ชัดเจนที่แตกต่างจากสังคมไทยหรือไม่) อาทิ เราใช้คำว่า ลุง ป้า น้า อา ปู่ ย่า ตา ยาย ลูกพี่ ลูกน้อง...ซึ่งทำให้เราสามารถจำแนกได้อย่างชัดเจนว่า ญาติคนนั้นมาจากฝ่ายไหนในตระกูลหรือครอบครัวของเรา...แน่นอนครับว่า เมื่อเอ่ยชื่อว่า น้า... เราก็รู้แล้วว่า ญาติคนนี้มาจากทางฝ่ายแม่ และมีลำดับในเครือญาติรองลงมาจากแม่ หรือ เมื่อเอ่ยชื่อว่า อา...เราก็เช่นกันว่า ญาติคนนี้มาจากทางฝ่ายพ่อ และมีลำดับในเครือญาติรองลงมาจากพ่อของเรา...แต่ในกรณี "ลุง กับ ป้า" และ "ลูกพี่ลูกน้อง"...คำสองคำนี้ อาจจะเป็นลำดับเครือญาติของฝ่ายพ่อหรือแม่ก็ได้ ซึ่งก็ต้องขยายความกันอีกต่อหนึ่ง
ตัวอย่างเช่น ในสังคมตะวันตก เขาจะมีคำว่า :
grandfather, grandmother ซึ่งหมายถึง พ่อของพ่อหรือของแม่, แม่ของพ่อหรือแม่ของแม่ (ตามลำดับ)
uncle, aunt ซึ่งหมายถึง พี่ชาย/น้องชายของพ่อหรือของแม่, พี่สาว/น้องสาวของพ่อหรือของแม่ (ตามลำดับ)
brother, sister ซึ่งหมายถึง พี่ชาย/น้องชาย, พี่สาว/น้องสาวของเรา(หรือของคนนั้น คนนี้)
cousin ซึ่งหมายถึง ลูกพี่ลูกน้องที่เป็นลูกๆ ของพี่ชาย/น้องชายของพ่อหรือของแม่ และ/หรือ ของพี่สาว/น้องสาวของพ่อหรือของแม่
relative ซึ่งหมายถึง ญาติห่างๆ อาจจะเป็น เครือญาติจากพี่ชาย/น้องชาย/พี่สาว/น้องสาวของปู่, ย่า, ตา และ ยาย ของเรา
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้(แต่ในสังคมไทย เราก็ยังใช้คเรียกว่า ลุง ป้า น้า อา พี่ น้อง อยู่นั่นเอง เพียงแต่มีคำที่มาอธิบายเพิ่มเติมเพื่อการทำความเข้าใจว่า เป็นเครือญาติจากสายไหนหรือของใครในผังครอบครัว)
ซึ่งคำเรียกญาติพี่น้องเหล่านี้ในสังคมตะวันตก เราจะไม่รู้เลยว่าเป็นญาติทางสายของใคร ใครอยู่ในลำดับต้น ลำดับรอง ถ้าหากไม่มีการขยายความหรืออธิบาย เช่น older/elder brother or sister, younger brother or sister, uncle John - an older brother of my father, ..., and ect.
เกริ่นเสียยืดยาว เพียงเพื่อยกตัวอย่างให้เห็นว่า ในสังคมไทยเรามีการนับลำดับญาติกันแบบนี้ (หรือเปล่า???...หรือเป็นเฉพาะครอบครัวผมครอบครัวเดียว???...๕๕๕)
ตัวอย่างเช่น :
1. ในครอบครัวของผม เราจะนับลำดับญาติกันตามลำดับชั้น
โดยไม่ได้ใช้เกณฑ์อายุ...เพราะฉนั้น ลูกของอา ก็มีศักดิ์เป็น(ลูกพี่)ลูกน้อง...ถึงแม้เขาจะอายุมากกว่าผมหลายปีก็ตาม ผมยังคงเรียกเขาว่า น้อง... และเขาก็เรียกผมว่า พี่... ภรรยาของเขาก็เรียกผมว่า พี่...
2. ลูกสาวของป้า (ป้า...ซึ่งเป็นพี่น้องคนละแม่กับคุณพ่อของผม) ถึงท่านจะมีอายุใกล้เคียงกับคุณแม่ของผมก็ตาม...แต่เราก็เรียกท่านว่า พี่...
คือ สรุปง่ายๆ ว่า ครอบครัวของผมเราเรียก/นับญาติพี่น้องกับตามลำดับเครือญาติครับ...เพราะถ้าไม่นับกันตามลำดับ ต่อๆ ไปก็จะเรียงลำดับกันไม่ถูก เรียงลำดับญาติมั่วกันไปหมด
ผมก็เลยมีคำถามว่า เรานับญาติกันแบบนี้ เราเป็นคนส่วนน้อยในสังคมไทยหรือเปล่า?...๕๕๕...หรือว่าปัจจุบันนี้เราไม่ได้ให้ความสำคัญกับระบบและลำดับเครือญาติอีกแล้ว?...
แล้วในวงศ์วานย่านเครือของเพื่อนๆ สมาชิกฯ หล่ะครับ...ลำดับนับญาติ นับความสัมพันธ์ของคนในวงศ์ตระกูลกันอย่างไร???
ผมเอง...สามีของไฮดี้
ป.ล. ผมขอแท๊กห้อง"ชานเรือน/ครอบครัว/การสอนลูก/ปัญหาครอบครัว" (เพราะ มันเป็นเรื่องของ"ครอบครัว" ซึ่งจะนำไปสู่"การสอนลูก" และน่าจะเป็น"ปัญหาครอบครัว"ได้ ถ้าเรียงลำดับนับญาติกันไม่ถูก...๕๕๕) และแท๊กห้อง"ห้องสมุด/ภาษาไทย" (เพราะมีเรื่องเกี่ยวกับภาษาเข้ามาเกี่ยวข้อง)
การลำดับนับญาติในสังคมไทย เราใช้อะไรเป็นเกณฑ์...อายุหรือความสัมพันธ์ ลำดับในเครือญาติของครอบครัวและตระกูล???
สวัสดีครับเพื่อนๆ สมาชิกพันทิปทุกๆ ท่าน
สืบเนื่องมาจากกระทู้หนึ่งในพันทิป...ก็เลยทำให้แตกยอดมาเป็นอีกกระทู้หนึ่งกระทู้นี้ ซึ่งไม่ได้เกี่ยวกับประเด็นหลักๆ ของกระทู้นั้นเลย...แต่เป็นเรื่องปลีกย่อยที่เล็กมากๆ ที่มาจากกระทู้ดังกล่าว...นั่นคือ การลำดับนับญาติในสังคมไทยนั่นเอง
ขอเกริ่นนิดนึงนะครับ...ผมคิดว่า การลำดับนับญาติในสังคมไทยนั้น อาจจะเรียกได้ว่ามีความสลับซับซ้อนพอสมควรเลยทีเดียว เมื่อเทียบกับการลำดับนับญาติของสังคมตะวันตก หรืออาจจะเป็นสังคมอื่นๆ ด้วยก็ได้ [Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้ อาทิ เราใช้คำว่า ลุง ป้า น้า อา ปู่ ย่า ตา ยาย ลูกพี่ ลูกน้อง...ซึ่งทำให้เราสามารถจำแนกได้อย่างชัดเจนว่า ญาติคนนั้นมาจากฝ่ายไหนในตระกูลหรือครอบครัวของเรา...แน่นอนครับว่า เมื่อเอ่ยชื่อว่า น้า... เราก็รู้แล้วว่า ญาติคนนี้มาจากทางฝ่ายแม่ และมีลำดับในเครือญาติรองลงมาจากแม่ หรือ เมื่อเอ่ยชื่อว่า อา...เราก็เช่นกันว่า ญาติคนนี้มาจากทางฝ่ายพ่อ และมีลำดับในเครือญาติรองลงมาจากพ่อของเรา...แต่ในกรณี "ลุง กับ ป้า" และ "ลูกพี่ลูกน้อง"...คำสองคำนี้ อาจจะเป็นลำดับเครือญาติของฝ่ายพ่อหรือแม่ก็ได้ ซึ่งก็ต้องขยายความกันอีกต่อหนึ่ง
ตัวอย่างเช่น ในสังคมตะวันตก เขาจะมีคำว่า :
grandfather, grandmother ซึ่งหมายถึง พ่อของพ่อหรือของแม่, แม่ของพ่อหรือแม่ของแม่ (ตามลำดับ)
uncle, aunt ซึ่งหมายถึง พี่ชาย/น้องชายของพ่อหรือของแม่, พี่สาว/น้องสาวของพ่อหรือของแม่ (ตามลำดับ)
brother, sister ซึ่งหมายถึง พี่ชาย/น้องชาย, พี่สาว/น้องสาวของเรา(หรือของคนนั้น คนนี้)
cousin ซึ่งหมายถึง ลูกพี่ลูกน้องที่เป็นลูกๆ ของพี่ชาย/น้องชายของพ่อหรือของแม่ และ/หรือ ของพี่สาว/น้องสาวของพ่อหรือของแม่
relative ซึ่งหมายถึง ญาติห่างๆ อาจจะเป็น เครือญาติจากพี่ชาย/น้องชาย/พี่สาว/น้องสาวของปู่, ย่า, ตา และ ยาย ของเรา [Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
ซึ่งคำเรียกญาติพี่น้องเหล่านี้ในสังคมตะวันตก เราจะไม่รู้เลยว่าเป็นญาติทางสายของใคร ใครอยู่ในลำดับต้น ลำดับรอง ถ้าหากไม่มีการขยายความหรืออธิบาย เช่น older/elder brother or sister, younger brother or sister, uncle John - an older brother of my father, ..., and ect.
เกริ่นเสียยืดยาว เพียงเพื่อยกตัวอย่างให้เห็นว่า ในสังคมไทยเรามีการนับลำดับญาติกันแบบนี้ (หรือเปล่า???...หรือเป็นเฉพาะครอบครัวผมครอบครัวเดียว???...๕๕๕)
ตัวอย่างเช่น :
1. ในครอบครัวของผม เราจะนับลำดับญาติกันตามลำดับชั้นโดยไม่ได้ใช้เกณฑ์อายุ...เพราะฉนั้น ลูกของอา ก็มีศักดิ์เป็น(ลูกพี่)ลูกน้อง...ถึงแม้เขาจะอายุมากกว่าผมหลายปีก็ตาม ผมยังคงเรียกเขาว่า น้อง... และเขาก็เรียกผมว่า พี่... ภรรยาของเขาก็เรียกผมว่า พี่...
2. ลูกสาวของป้า (ป้า...ซึ่งเป็นพี่น้องคนละแม่กับคุณพ่อของผม) ถึงท่านจะมีอายุใกล้เคียงกับคุณแม่ของผมก็ตาม...แต่เราก็เรียกท่านว่า พี่...
คือ สรุปง่ายๆ ว่า ครอบครัวของผมเราเรียก/นับญาติพี่น้องกับตามลำดับเครือญาติครับ...เพราะถ้าไม่นับกันตามลำดับ ต่อๆ ไปก็จะเรียงลำดับกันไม่ถูก เรียงลำดับญาติมั่วกันไปหมด
ผมก็เลยมีคำถามว่า เรานับญาติกันแบบนี้ เราเป็นคนส่วนน้อยในสังคมไทยหรือเปล่า?...๕๕๕...หรือว่าปัจจุบันนี้เราไม่ได้ให้ความสำคัญกับระบบและลำดับเครือญาติอีกแล้ว?...
ผมเอง...สามีของไฮดี้
ป.ล. ผมขอแท๊กห้อง"ชานเรือน/ครอบครัว/การสอนลูก/ปัญหาครอบครัว" (เพราะ มันเป็นเรื่องของ"ครอบครัว" ซึ่งจะนำไปสู่"การสอนลูก" และน่าจะเป็น"ปัญหาครอบครัว"ได้ ถ้าเรียงลำดับนับญาติกันไม่ถูก...๕๕๕) และแท๊กห้อง"ห้องสมุด/ภาษาไทย" (เพราะมีเรื่องเกี่ยวกับภาษาเข้ามาเกี่ยวข้อง)