อีกมุมหนึ่งที่เจอในสังคมคนญี่ปุ่น อยากให้คนที่เทิดทูนญี่ปุ่นแล้วดูถูกคนไทยได้ยิน
เคยเห็นหลายๆคนพูดเรื่องสังคมญี่ปุ่นเป็นสังคมที่น่าชื่นชม น่าเอาตัวอย่าง
ในขณะเดียวกันก็ดูประเทศตนเอง แต่ผมกลับเห็นหลายๆสิ่งที่ที่ตรงกันข้ามกับสิ่งที่ท่านเจอหลังมาเรียนที่ญี่ปุ่นดังต่อไปนี้
- คนญี่ปุ่นไม่ได้ตรงต่อเวลาไปเสียหมด
ผมทำงานกลุ่มกะคนญี่ปุ่นมา3เทอม คือ1ปีกว่าๆแล้ว กับนศ ญี่ปุ่นหลายๆคน หลายๆกลุ่ม ตั้งแต่วันแรกที่ผมมาเหยียบมหาวิทยาลัย ติวเตอร์ที่นัดเจอ มาสายไป30นาที หรือทุกครั้งที่มีนัดเวลาทำงานกลุ่ม คนญี่ปุ่นจะมาสาย 30 นาที ถึง2ชม ส่วนคนต่างชาติที่มาเรียนด้วยกันเช่น อินโด อเมริการ ยุโรปจะมาก่อนเวลาเสมอ พอถามว่าทำไมมาสาย คนญี่ปุ่นจจะมีเหตุผล เช่น เป็นเวลากินข้าว, ลืม , ต้องไปทำงานนอก ซึ่งก็ไม่มีใครเข้าใจว่าถ้าติดธุระแบบนั้น ทำไมถึงไม่บอกตั้งแต่วันที่มีนัด หรือ ถ้าเกิดพึ่งรู้ตัวเมื่อไร ก็ให้รีบlineบอกตอนนั้น แต่กลับไม่มีการติดต่อใดๆทั้งสิ้น
- โหมเรียนแบบบ้าคลั่ง
เรียนปโท มี 32 หน่วยกิต แกจะพยายามเรียนให้จบตั้งแต่เทอม1 ซึ่งอ.ญี่ปุ่นจะบอกว่าเป็นไปไม่ได้ และไม่แนะนำให้นศทำ แต่นศญี่ปุ่นทุกคนจะพยายามมาก ผลที่ได้คือ เรียนพอผ่าน ได้ใบเซอร์ แต่ไม่ได้เรียนลึกลง detail
จะมีปัญหาเวลาทำงานกลุ่มกับ นศ ต่างชาติที่ไม่ได้โหมเรียนอย่างบ้าคลั่ง เพราะงานจะมาตกที่นศต่างชาติแทน
ซึ่งจะนำไปสู่ปัญหาข้อถัดไป
(ตามระบบหางานของญี่ปุ่น นศจะพยายามหางานให้ได้ตั้งแต่ปี1 ปโท หรือปี2เทอม1 เพราะใช้เวลาสมัครนาน นศ เลยจะพยายามเรียนทุกอย่างให้จบภายในปี1 เทอม1 บางคนจัดการได้ หลายคนจะจัดการไม่ได้)
- เมื่อทำงานกลุ่มร่วมกัน
หากแกมีงานด่วน แกก็จะทำงานตนเองก่อน ส่วนงานที่ต้องทำเพื่อกลุ่มจะฝากเพื่อนคนอื่นทำ และไม่ได้มาทำชดเชยในส่วนที่ตนเองต้องทำเลย จนถึงวัน presentงาน จะผิดกับคนต่างชาติมากที่ต้องรับผิดชอบงานที่ได้รับมอบหมาย หากไม่มาทำงานกลุ่ม ก็ต้องหาเวลาชดเชยต่างหาก >>> อันนี้ไม่ทราบที่อื่นเป็นรึเปล่า แต่ผมเจอแบบนี้มาตั้งแต่เทอมแรก จนปัจจุบัน เหมือนเป็นเรื่องปกติ
- มีปัญหาเรื่องความเครียดตามมา
เพราะเรียนแบบโหม หลายคนซึมเศร้า ต้องมีคนฆ่าตัวตายที่มหาลัยประจำ จนดูเหมือนเป็นเรื่องปกติ
หลายประเทศอยากรู้ว่าคนญี่ปุ่นเขาrelax กันยังไง ส่วนใหญ่ก็จะไป relaxกันแบบเสียเงิน
เช่นคาราโอเกะ ออนเซ็น ปาจินโกะ แต่ในทางกลับกัน คนเราก็ต้องความเอนเตอร์เทนแบบไม่เสียเงิน เช่นการได้ดู ได้สังเกตคนอื่น การสังเกตชีวิตของผู้คน ก็เป็นความบันเทิงได้
ลองนึกถึงสยาม สถานที่มีวัยรุ่นนั่งเล่นดูผู้คน หรือ NY ที่ time sqจะมีบันไดให้นั่งดูวิถีชีวิตผู้คน หรือ Souel ก็มีถนน Hondae
แต่ญี่ปุ่น หายากนะครับ ที่แบบนั้น เพราะรีบบบ
ลองนึกถึงหอพักนศ ปกติจะมีที่รวมกลุ่มกัน เช่นเป็น lobby แต่ที่หอพักนศ จะหายากเพราะ มียุคหนึ่งที่คนญี่ปุ่นกลัว student movement
สรุป พอกลับถึงที่พัก จะตัวใครตัวมัน ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาคนญี่ปุ่นแต่ไม่ธรรมดาของคนต่างชาติ หากapartmentไหน มี lobby ที่มีเก้าอี้นั่ง
รวมกลุ่มได้ คนที่มานั่งจะไม่ใช่คนญี่ปุ่น เกือบทุกapartment ที่มีพื้นที่แบบนี้ คนที่มาพักจะเป็นคนต่างชาติ
- หลายๆครั้งจะไม่กล้าแสดงความเห็น ถ้าจะแสดงความเห็นอีกทีก็จะปล่อยออกมาก็ระเบิดเลย
เช่น ตกลงว่าจะทำแบบนี้ แต่หากมีเรื่องไม่เห็นด้วยแกจะเก็บไว้ในใจ
จนวันหนึ่ง ไม่ไหว ไปกันใหญ่แล้ว ก็จะคลั่ง บ่น มีอาการปาข้าว ปาของ คว้ามีด เจอทั้งในมหาและสถานที่ทำงานนะครับ
- มีคนบอกว่าคนญี่ปุ่นขี้อาย เลยเป็นเพื่อนยาก
บางคนอายจริง แต่บางคนมนุษยสัมพันธ์แย่มากๆ ไม่อยากบอกว่าแย่ เพราะเขาอยากอยู่ของเขาแบบนั้น แต่มันก็เป็นเรื่องจริง
แต่หากคุณมีผมสีทอง สาวๆ หนุ่มๆญี่ปุ่นหลายคนจะยอมเข้ามาตีสนิท บางคนก็แทบถวายตัว
ความเป็นคนมีมนุษยสัมพันธ์ต่างจากคนประเทศอื่นมาก
- เด็กนศ มีวุฒิภาวะต่างจากครูอาจารย์อย่างสิ้นเชิง
อาจารย์หลายๆคนจะดีอย่างที่เราคิด คือมีเหตุผล เปิดใจ แต่ไม่รู้ว่าทำไมนศในสังกัดของอ. ถึงช่างแตกต่างกับอ.อย่างสิ้นเชิง
เรียนหนัก ทำงานหนัก แต่ไม่ได้ทำงานแบบ smart เท่าไร ทำอะไรตามๆกันโดยไม่หาสาเหตุต้นตอ ทั้งๆที่อ.ก็ไม่ได้เป็นอะไรแบบนั้นเลย
นศ จะกลัวการคิดต่าง ต้องทำอะไรตามๆกัน เมื่อถามว่าทำไม ส่วนใหญ่จะไม่มีคำตอบ
บางครั้งก็มีปัญหาตามมา เช่น หากเจอผู้ใหญ่ที่ตนเองเคารพเอาเปรียบ ก็จะก้มหน้าก้มตาให้ด่าต่อไป
ผู้ใหญ่ก็ได้ใจมากขึ้น (ผู้ใหญ่ในโลกนี้ ไม่ได้ดีเสียหมดนะครับ)
ปัญหาเรื่องการคิดงาน เคยทำงานกลุ่มร่วมกะ ญี่ปุ่น อเมริกา ไต้หวัน ทุกคนพูดเหมือนกัน คือคนญี่ปุ่น ไม่ critical thinkingเลย
เอาคำตอบสุดท้าย มาคุยโดยไม่แสดงจุดที่เราจะสามารถถกกันได้มาคุย
ขอเม๊าเท่านี้ก่อนครับ
อีกมุมหนึ่งที่เจอในสังคมคนญี่ปุ่น อยากให้คนที่เทิดทูนญี่ปุ่นแล้วดูถูกคนไทยได้ยิน
เคยเห็นหลายๆคนพูดเรื่องสังคมญี่ปุ่นเป็นสังคมที่น่าชื่นชม น่าเอาตัวอย่าง
ในขณะเดียวกันก็ดูประเทศตนเอง แต่ผมกลับเห็นหลายๆสิ่งที่ที่ตรงกันข้ามกับสิ่งที่ท่านเจอหลังมาเรียนที่ญี่ปุ่นดังต่อไปนี้
- คนญี่ปุ่นไม่ได้ตรงต่อเวลาไปเสียหมด
ผมทำงานกลุ่มกะคนญี่ปุ่นมา3เทอม คือ1ปีกว่าๆแล้ว กับนศ ญี่ปุ่นหลายๆคน หลายๆกลุ่ม ตั้งแต่วันแรกที่ผมมาเหยียบมหาวิทยาลัย ติวเตอร์ที่นัดเจอ มาสายไป30นาที หรือทุกครั้งที่มีนัดเวลาทำงานกลุ่ม คนญี่ปุ่นจะมาสาย 30 นาที ถึง2ชม ส่วนคนต่างชาติที่มาเรียนด้วยกันเช่น อินโด อเมริการ ยุโรปจะมาก่อนเวลาเสมอ พอถามว่าทำไมมาสาย คนญี่ปุ่นจจะมีเหตุผล เช่น เป็นเวลากินข้าว, ลืม , ต้องไปทำงานนอก ซึ่งก็ไม่มีใครเข้าใจว่าถ้าติดธุระแบบนั้น ทำไมถึงไม่บอกตั้งแต่วันที่มีนัด หรือ ถ้าเกิดพึ่งรู้ตัวเมื่อไร ก็ให้รีบlineบอกตอนนั้น แต่กลับไม่มีการติดต่อใดๆทั้งสิ้น
- โหมเรียนแบบบ้าคลั่ง
เรียนปโท มี 32 หน่วยกิต แกจะพยายามเรียนให้จบตั้งแต่เทอม1 ซึ่งอ.ญี่ปุ่นจะบอกว่าเป็นไปไม่ได้ และไม่แนะนำให้นศทำ แต่นศญี่ปุ่นทุกคนจะพยายามมาก ผลที่ได้คือ เรียนพอผ่าน ได้ใบเซอร์ แต่ไม่ได้เรียนลึกลง detail
จะมีปัญหาเวลาทำงานกลุ่มกับ นศ ต่างชาติที่ไม่ได้โหมเรียนอย่างบ้าคลั่ง เพราะงานจะมาตกที่นศต่างชาติแทน
ซึ่งจะนำไปสู่ปัญหาข้อถัดไป
(ตามระบบหางานของญี่ปุ่น นศจะพยายามหางานให้ได้ตั้งแต่ปี1 ปโท หรือปี2เทอม1 เพราะใช้เวลาสมัครนาน นศ เลยจะพยายามเรียนทุกอย่างให้จบภายในปี1 เทอม1 บางคนจัดการได้ หลายคนจะจัดการไม่ได้)
- เมื่อทำงานกลุ่มร่วมกัน
หากแกมีงานด่วน แกก็จะทำงานตนเองก่อน ส่วนงานที่ต้องทำเพื่อกลุ่มจะฝากเพื่อนคนอื่นทำ และไม่ได้มาทำชดเชยในส่วนที่ตนเองต้องทำเลย จนถึงวัน presentงาน จะผิดกับคนต่างชาติมากที่ต้องรับผิดชอบงานที่ได้รับมอบหมาย หากไม่มาทำงานกลุ่ม ก็ต้องหาเวลาชดเชยต่างหาก >>> อันนี้ไม่ทราบที่อื่นเป็นรึเปล่า แต่ผมเจอแบบนี้มาตั้งแต่เทอมแรก จนปัจจุบัน เหมือนเป็นเรื่องปกติ
- มีปัญหาเรื่องความเครียดตามมา
เพราะเรียนแบบโหม หลายคนซึมเศร้า ต้องมีคนฆ่าตัวตายที่มหาลัยประจำ จนดูเหมือนเป็นเรื่องปกติ
หลายประเทศอยากรู้ว่าคนญี่ปุ่นเขาrelax กันยังไง ส่วนใหญ่ก็จะไป relaxกันแบบเสียเงิน
เช่นคาราโอเกะ ออนเซ็น ปาจินโกะ แต่ในทางกลับกัน คนเราก็ต้องความเอนเตอร์เทนแบบไม่เสียเงิน เช่นการได้ดู ได้สังเกตคนอื่น การสังเกตชีวิตของผู้คน ก็เป็นความบันเทิงได้
ลองนึกถึงสยาม สถานที่มีวัยรุ่นนั่งเล่นดูผู้คน หรือ NY ที่ time sqจะมีบันไดให้นั่งดูวิถีชีวิตผู้คน หรือ Souel ก็มีถนน Hondae
แต่ญี่ปุ่น หายากนะครับ ที่แบบนั้น เพราะรีบบบ
ลองนึกถึงหอพักนศ ปกติจะมีที่รวมกลุ่มกัน เช่นเป็น lobby แต่ที่หอพักนศ จะหายากเพราะ มียุคหนึ่งที่คนญี่ปุ่นกลัว student movement
สรุป พอกลับถึงที่พัก จะตัวใครตัวมัน ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาคนญี่ปุ่นแต่ไม่ธรรมดาของคนต่างชาติ หากapartmentไหน มี lobby ที่มีเก้าอี้นั่ง
รวมกลุ่มได้ คนที่มานั่งจะไม่ใช่คนญี่ปุ่น เกือบทุกapartment ที่มีพื้นที่แบบนี้ คนที่มาพักจะเป็นคนต่างชาติ
- หลายๆครั้งจะไม่กล้าแสดงความเห็น ถ้าจะแสดงความเห็นอีกทีก็จะปล่อยออกมาก็ระเบิดเลย
เช่น ตกลงว่าจะทำแบบนี้ แต่หากมีเรื่องไม่เห็นด้วยแกจะเก็บไว้ในใจ
จนวันหนึ่ง ไม่ไหว ไปกันใหญ่แล้ว ก็จะคลั่ง บ่น มีอาการปาข้าว ปาของ คว้ามีด เจอทั้งในมหาและสถานที่ทำงานนะครับ
- มีคนบอกว่าคนญี่ปุ่นขี้อาย เลยเป็นเพื่อนยาก
บางคนอายจริง แต่บางคนมนุษยสัมพันธ์แย่มากๆ ไม่อยากบอกว่าแย่ เพราะเขาอยากอยู่ของเขาแบบนั้น แต่มันก็เป็นเรื่องจริง
แต่หากคุณมีผมสีทอง สาวๆ หนุ่มๆญี่ปุ่นหลายคนจะยอมเข้ามาตีสนิท บางคนก็แทบถวายตัว
ความเป็นคนมีมนุษยสัมพันธ์ต่างจากคนประเทศอื่นมาก
- เด็กนศ มีวุฒิภาวะต่างจากครูอาจารย์อย่างสิ้นเชิง
อาจารย์หลายๆคนจะดีอย่างที่เราคิด คือมีเหตุผล เปิดใจ แต่ไม่รู้ว่าทำไมนศในสังกัดของอ. ถึงช่างแตกต่างกับอ.อย่างสิ้นเชิง
เรียนหนัก ทำงานหนัก แต่ไม่ได้ทำงานแบบ smart เท่าไร ทำอะไรตามๆกันโดยไม่หาสาเหตุต้นตอ ทั้งๆที่อ.ก็ไม่ได้เป็นอะไรแบบนั้นเลย
นศ จะกลัวการคิดต่าง ต้องทำอะไรตามๆกัน เมื่อถามว่าทำไม ส่วนใหญ่จะไม่มีคำตอบ
บางครั้งก็มีปัญหาตามมา เช่น หากเจอผู้ใหญ่ที่ตนเองเคารพเอาเปรียบ ก็จะก้มหน้าก้มตาให้ด่าต่อไป
ผู้ใหญ่ก็ได้ใจมากขึ้น (ผู้ใหญ่ในโลกนี้ ไม่ได้ดีเสียหมดนะครับ)
ปัญหาเรื่องการคิดงาน เคยทำงานกลุ่มร่วมกะ ญี่ปุ่น อเมริกา ไต้หวัน ทุกคนพูดเหมือนกัน คือคนญี่ปุ่น ไม่ critical thinkingเลย
เอาคำตอบสุดท้าย มาคุยโดยไม่แสดงจุดที่เราจะสามารถถกกันได้มาคุย
ขอเม๊าเท่านี้ก่อนครับ