ด้วยว่าเล่นกลอนและโคลงมาเกินสิบปี ยังไม่เห็นนักกลอนผู้ใดมีฝีปากกาฉกาจฉกรรจ์ดั่งท่านนี้ ได้ฝึกฝนและนับว่าเป็นครู ทั้งๆที่เป็นเพื่อนกัน รุ่นน้องด้วยซ้ำไป โคลงของเขาเฉียบขาด กลอนของเขาอ่านสนุก และมักมีรสชาติการเมืองตามชื่อ 'ห้องกวีการเมือง' ขอเอามาวางให้อ่าน ผลงานของ คนสี่สุภาพ, คนแล้วคนเหล้า, จอมมาร ณ หมู่บ้านหมื่นอักษร สามนามปากกาในคนเดียวกัน จากกระทู้นี้ ปี 50
http://topicstock.ppantip.com/rajdumnern/topicstock/2007/06/P5547896/P5547896.html (วางด้วยความคิดถึงเป็นส่วนตัว)
ฉันทะลัก [ วันสุนทรภู่ ]
๏ เกรงฉันทลักษณ์ประดักประเดิด
เขียนเรื่อยเปื่อยจนเตลิดไล่เปิดป่า
สิ้นสัมผัสจมปลักประจักษ์กะตา
เสื่อมราคาวรรณศิลป์ท้องถิ่นไทย
๏ คมช.ออกไป!! เข้าใจอยู่
แต่เขียนไถไถถูถูกครูไม่ใคร่
ฉันทลักษณ์-เนื้อหาคล้องจึงต้องใจ
สัมผัสนอกสัมผัสในอย่าได้ทิ้ง
๏ เขาว่าดีแต่เขียนทำเนียนแนบ
กลอนกลกลอยร้อยแบบเลยแนบนิ่ง
ใครรักใครแหนห่วงช่วยท้วงติง
ทหารไล่เราก็วิ่งเหมือนเหมือนกัน
๏ ไอ้ที่เขียนเอามันก็มันอยู่
หวั่นคุณครูภาษาไทยเขาไหวหวั่น
มองกลอนกานท์เสื่อมค่าสาละวัน
มีแต่กลอนลักลั่นฉันทะลัก
๏ แถลงการณ์กวีการเมืองหัวเรื่องว่า ...
วรรณศิลป์รู้รักษาเกียรติศักดิ์
โปรดฟังอีกครั้งหนึ่งอย่าพึ่งยึกยัก
รับฉันทลักษณ์เพิ่มมั้ยครับ ??
สวัสดีวันสุนทรภู่ครับ ...
ร้อยกรองเป็นสารเสพติดชนิดที่ไม่ควรต่อต้าน
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:20:15 A:124.120.161.51 X: ]
ขอนำหลักกานท์ที่เคยเก็บไว้อ่าน จากเว็บบอร์ดบทกวี มาบอกต่อกันครับ
...
๏ บท กลอนสุภาพแต่ละบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทจะมี ๒ วรรค แต่ละวรรค จะมี ๘ คำ (ตามปกติ ให้ใช้คำได้ ระหว่าง ๗ - ๙ คำ )
...
๏ สัมผัส มี ๒ อย่างคือสัมผัสนอก และสัมผัสใน สัมผัสนอกนั้น เป็นข้อบังคับที่ต้องใช้
ส่วนสัมผัสใน ใช้เพื่อให้กลอนนั้นมีความไพเราะมากขึ้น
...
๏ เสียง คำสุดท้าย ในแต่ละวรรค ของกลอน มีข้อกำหนด ในเรื่องเสียง ของวรรณยุกต์เป็นตัวกำหนดด้วย
การกำหนดเรื่องเสียงนี้ ถือว่าเป็นข้อบังคับ ทางฉันทลักษณ์ อย่างหนึ่ง ของกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ มีข้อกำหนด ดังต่อไปนี้
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๑ (วรรคสดับ) ใช้ได้ทุกเสียง แต่ไม่ค่อยนิยมใช้เสียงสามัญ
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๒ (วรรครับ) ต้องใช้เสียงเอก โท หรือจัตวา นิยมใช้เสียงจัตวา ห้ามใช้เสียงสามัญและตรี (บางท่านก็อนุโลมให้ใช้เสียงตรีได้แต่ไม่นิยม)
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๓ (วรรครอง) ต้องใช้เสียงสามัญ หรือเสียงตรี ที่นิยมที่สุดคือเสียงสามัญ ห้ามใช้เสียง เอก โท และจัตวา
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๔ (วรรคส่ง) ต้องใช้เสียงสามัญหรือตรี ที่นิยมมากที่สุดคือเสียงสามัญ ห้ามใช้เสียงเอก โท และจัตวา
สิ่งที่พึงระวัง ในการใช้สัมผัส มากเกินไป จนลืมความหมาย สำคัญหลัก อันเป็นเรื่องราว ของกลอนนั้นๆ ก็จะทำให้ กลอน ดูไม่เป็นธรรมชาติ ไม่มีความหมายที่ลึกซึ้งกินใจ
...
๏ จังหวะ ในกลอนสุภาพมักจะแบ่งกลุ่มคำออกเป็น ๓ ช่วงจังหวะ คือ ooo oo ooo เป็นกลุ่มแบบ ๓-๒-๓
บางท่านอาจจะแบ่ง เป็นอย่างอื่น ก็ได้เช่น oo oo ooo (๒-๒-๓) , oo ooo ooo (๒-๓-๓) , ooo ooo oo (๓-๓-๒) หรือใช้หลายๆแบบที่กล่าวมานี้ผสมกัน
แต่รูปแบบ ๓-๒-๓ เป็นมาตรฐานที่นิยมกันมากที่สุด ใช้มาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเฉพาะในกลอนของ สุนทรภู่ ดังตัวอย่าง
เมื่อเคราะห์ร้าย - กายเรา - ก็เท่านี้
ไม่มีที่ - พสุธา - จะอาศัย
ล้วนหนามเหน็บ - เจ็บแสบ - คับแคบใจ
เหมือนนกไร้ - รังเร่ - อยู่เอกา
การยึดจังหวะ เช่นนี้รวมกับ การใช้สัมผัสใน แบบท่านสุนทรภู่ เป็นหลักการ มาตรฐาน ที่มักจะ ทำให้กลอน ไพเราะ สละสลวย ได้โดยง่าย
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:31:02 A:124.120.161.51 X: ]
๏ ข้อควรหลีกเลี่ยงในการเขียนกลอน
ข้อควรหลีกเลี่ยงนี้ เป็นเพียง ข้อแนะนำ (ส่วนตัว) มิใช่กฏเกณฑ์ ตายตัว ที่ต้องปฏิบัติตาม อย่างเคร่งครัด
เพียงแต่ ถ้าสามารถ ปฏิบัติตาม ข้อควรระวัง เหล่านี้แล้ว จะทำให้กลอน ดูสละสลวย และถูกต้อง ตามความนิยม ของกวีสมัยก่อนๆ
และมิใช่วิธีการ ในการประเมินค่า ของบทประพันธ์ แต่อย่างใด
ถ้าใครสามารถ ยึดถือไว้ เป็นหลัก ในการแต่งกลอน ก็เป็นเรื่องที่น่ายินดี
...
- ไม่สัมผัสซ้ำ มี ๒ ประเภทคือ
ก. สัมผัสซ้ำแบบ "พ้องรูปและเสียง" คือเป็นการใช้คำสัมผัส เป็นคำเดียวกัน ซ้ำภายในบทกลอนบทเดียวกัน หรือบทติดๆกัน เช่น
ช่างกำเริบเสิบสานทหารชั่ว
อย่างเป็นผัวนางนี่ร้อยตรีสาว
วินัยอ่อนหย่อนดื้อแถมมือกาว
พบนายสาวไม่คำนับเข้าจับตัว
ข. สัมผัสซ้ำแบบ "พ้องเสียง" คือเป็นการใช้คำสัมผัส เป็นคำพ้องเสียง ซ้ำภายในบทกลอนบทเดียวกัน หรือบทติดๆกัน เช่น
ชีวิตเลือกเกิดมิได้ใครก็รู้
ต้องดิ้นรนต่อสู้อุปสรรค
ทำให้ดีที่สุดอย่าหยุดพัก
ทางสู่ศักดิ์ศรีแม้ไกลเหมือนใกล้กัน
...
- ไม่นำคำเสียงสั้นกับเสียงยาว มาสัมผัสนอกกัน อย่างที่เคย กล่าวมาแล้ว ในเรื่องสัมผัส การกระทำ เช่นนี้ ถือว่าเป็นความผิดพลาด ทางฉันท์ลักษณ์โดยตรง
โดยให้ดูที่รูปสระนั้นๆ เป็นหลักเช่น รัก สัมผัสกับ มาก, ใจ สัมผัสกับ วาย, คน สัมผัสกับ โดน, เก้า สัมผัสกับ ท้าว, เก็น สัมผัสกับ เขน ฯลฯ เป็นต้น ดังตัวอย่าง
ศึกสิงห์เหนือเสือใต้ในวันนี้
ขอสตรีร่วมบทบาทชาติสุขศานต์
ตาร้อยคู่ตาคู่เดียวเกี่ยวร้อยกัน
สงครามนั้นจักสงบเลิกรบรา
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:34:46 A:124.120.161.51 X: ]
๏ ปริมาณมากมากก็รากเลือด
หวานเหยหวานแห้งเหือดและหดเหี้ยน
เกรงว่าเขียนกลกลอนไปค่อนเกรียน
ลงทะเบียนความสำเร็จเจ็ดชั่วครู
๏ หยาดน้ำค้างฟ้าใสใบไม้สวย
คุณพระช่วย ! เลือนหายไปใจหดหู่
เหลือให้เราเลือกฝั่ง " ตีบังฯหรือตีงู "
แม่ธรณีบีบมวย..หมู่ ..เขารู้กัน
๏ ห้วนโวหารโวหะฉกรรจ์เหตุ
เหมือนจะใช้ร้อยกรองเฉดคอรัปชั่น
หากฆ่าด้วยกลอนง่ายตายตามทัน
วรจรชีวิตคงเหลือสั้นในบันดล
๏ ในเมื่อมีนอนร้อนมีนอนหนาว
นักเขียนไหนนอนนับดาวคราวเขาปล้น
โยนสัมภาระชิ้นใหญ่ให้ชั้นชน
อุดมการณ์นอนกรนอยู่บนเตียง
๏ อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นอ้อย
ฉันทลักษณ์นอนคอยอยู่คาเขียง
ไม่มีอื่นหมื่นเปรียบมาเรียบเรียง
สัมพันธ์เคียงเนื้อหาสถาพร
๏ แผ่นดินกลอนของไทยยังใหญ่กว้าง
มัวนอนหนาวน้ำค้างอยู่ข้างขอน
ไม่รู้แล้วอรรถรสบทแรมรอน
นกขมิ้นเหลืองอ้อนอีกครั้งคราว ฯ
------------
สวัสดีครับมิตรสหายผู้มาเยือนทุกท่าน
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 11:44:39 A:124.120.161.51 X: ]
กระทู้เก่า โคลง กลอน
http://2g.ppantip.com/cafe/rajdumnern/topicstockP.php?subgroup=10
๐๐๐ นิยมในชั้นเชิงกลอน๐๐๐
http://topicstock.ppantip.com/rajdumnern/topicstock/2007/06/P5547896/P5547896.html (วางด้วยความคิดถึงเป็นส่วนตัว)
เขียนเรื่อยเปื่อยจนเตลิดไล่เปิดป่า
สิ้นสัมผัสจมปลักประจักษ์กะตา
เสื่อมราคาวรรณศิลป์ท้องถิ่นไทย
๏ คมช.ออกไป!! เข้าใจอยู่
แต่เขียนไถไถถูถูกครูไม่ใคร่
ฉันทลักษณ์-เนื้อหาคล้องจึงต้องใจ
สัมผัสนอกสัมผัสในอย่าได้ทิ้ง
๏ เขาว่าดีแต่เขียนทำเนียนแนบ
กลอนกลกลอยร้อยแบบเลยแนบนิ่ง
ใครรักใครแหนห่วงช่วยท้วงติง
ทหารไล่เราก็วิ่งเหมือนเหมือนกัน
๏ ไอ้ที่เขียนเอามันก็มันอยู่
หวั่นคุณครูภาษาไทยเขาไหวหวั่น
มองกลอนกานท์เสื่อมค่าสาละวัน
มีแต่กลอนลักลั่นฉันทะลัก
๏ แถลงการณ์กวีการเมืองหัวเรื่องว่า ...
วรรณศิลป์รู้รักษาเกียรติศักดิ์
โปรดฟังอีกครั้งหนึ่งอย่าพึ่งยึกยัก
รับฉันทลักษณ์เพิ่มมั้ยครับ ??
สวัสดีวันสุนทรภู่ครับ ...
ร้อยกรองเป็นสารเสพติดชนิดที่ไม่ควรต่อต้าน
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:20:15 A:124.120.161.51 X: ]
ขอนำหลักกานท์ที่เคยเก็บไว้อ่าน จากเว็บบอร์ดบทกวี มาบอกต่อกันครับ
...
๏ บท กลอนสุภาพแต่ละบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทจะมี ๒ วรรค แต่ละวรรค จะมี ๘ คำ (ตามปกติ ให้ใช้คำได้ ระหว่าง ๗ - ๙ คำ )
...
๏ สัมผัส มี ๒ อย่างคือสัมผัสนอก และสัมผัสใน สัมผัสนอกนั้น เป็นข้อบังคับที่ต้องใช้
ส่วนสัมผัสใน ใช้เพื่อให้กลอนนั้นมีความไพเราะมากขึ้น
...
๏ เสียง คำสุดท้าย ในแต่ละวรรค ของกลอน มีข้อกำหนด ในเรื่องเสียง ของวรรณยุกต์เป็นตัวกำหนดด้วย
การกำหนดเรื่องเสียงนี้ ถือว่าเป็นข้อบังคับ ทางฉันทลักษณ์ อย่างหนึ่ง ของกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ มีข้อกำหนด ดังต่อไปนี้
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๑ (วรรคสดับ) ใช้ได้ทุกเสียง แต่ไม่ค่อยนิยมใช้เสียงสามัญ
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๒ (วรรครับ) ต้องใช้เสียงเอก โท หรือจัตวา นิยมใช้เสียงจัตวา ห้ามใช้เสียงสามัญและตรี (บางท่านก็อนุโลมให้ใช้เสียงตรีได้แต่ไม่นิยม)
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๓ (วรรครอง) ต้องใช้เสียงสามัญ หรือเสียงตรี ที่นิยมที่สุดคือเสียงสามัญ ห้ามใช้เสียง เอก โท และจัตวา
- คำสุดท้ายวรรคที่ ๔ (วรรคส่ง) ต้องใช้เสียงสามัญหรือตรี ที่นิยมมากที่สุดคือเสียงสามัญ ห้ามใช้เสียงเอก โท และจัตวา
สิ่งที่พึงระวัง ในการใช้สัมผัส มากเกินไป จนลืมความหมาย สำคัญหลัก อันเป็นเรื่องราว ของกลอนนั้นๆ ก็จะทำให้ กลอน ดูไม่เป็นธรรมชาติ ไม่มีความหมายที่ลึกซึ้งกินใจ
...
๏ จังหวะ ในกลอนสุภาพมักจะแบ่งกลุ่มคำออกเป็น ๓ ช่วงจังหวะ คือ ooo oo ooo เป็นกลุ่มแบบ ๓-๒-๓
บางท่านอาจจะแบ่ง เป็นอย่างอื่น ก็ได้เช่น oo oo ooo (๒-๒-๓) , oo ooo ooo (๒-๓-๓) , ooo ooo oo (๓-๓-๒) หรือใช้หลายๆแบบที่กล่าวมานี้ผสมกัน
แต่รูปแบบ ๓-๒-๓ เป็นมาตรฐานที่นิยมกันมากที่สุด ใช้มาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเฉพาะในกลอนของ สุนทรภู่ ดังตัวอย่าง
ไม่มีที่ - พสุธา - จะอาศัย
ล้วนหนามเหน็บ - เจ็บแสบ - คับแคบใจ
เหมือนนกไร้ - รังเร่ - อยู่เอกา
การยึดจังหวะ เช่นนี้รวมกับ การใช้สัมผัสใน แบบท่านสุนทรภู่ เป็นหลักการ มาตรฐาน ที่มักจะ ทำให้กลอน ไพเราะ สละสลวย ได้โดยง่าย
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:31:02 A:124.120.161.51 X: ]
๏ ข้อควรหลีกเลี่ยงในการเขียนกลอน
ข้อควรหลีกเลี่ยงนี้ เป็นเพียง ข้อแนะนำ (ส่วนตัว) มิใช่กฏเกณฑ์ ตายตัว ที่ต้องปฏิบัติตาม อย่างเคร่งครัด
เพียงแต่ ถ้าสามารถ ปฏิบัติตาม ข้อควรระวัง เหล่านี้แล้ว จะทำให้กลอน ดูสละสลวย และถูกต้อง ตามความนิยม ของกวีสมัยก่อนๆ
และมิใช่วิธีการ ในการประเมินค่า ของบทประพันธ์ แต่อย่างใด
ถ้าใครสามารถ ยึดถือไว้ เป็นหลัก ในการแต่งกลอน ก็เป็นเรื่องที่น่ายินดี
...
- ไม่สัมผัสซ้ำ มี ๒ ประเภทคือ
ก. สัมผัสซ้ำแบบ "พ้องรูปและเสียง" คือเป็นการใช้คำสัมผัส เป็นคำเดียวกัน ซ้ำภายในบทกลอนบทเดียวกัน หรือบทติดๆกัน เช่น
อย่างเป็นผัวนางนี่ร้อยตรีสาว
วินัยอ่อนหย่อนดื้อแถมมือกาว
พบนายสาวไม่คำนับเข้าจับตัว
ข. สัมผัสซ้ำแบบ "พ้องเสียง" คือเป็นการใช้คำสัมผัส เป็นคำพ้องเสียง ซ้ำภายในบทกลอนบทเดียวกัน หรือบทติดๆกัน เช่น
ต้องดิ้นรนต่อสู้อุปสรรค
ทำให้ดีที่สุดอย่าหยุดพัก
ทางสู่ศักดิ์ศรีแม้ไกลเหมือนใกล้กัน
...
- ไม่นำคำเสียงสั้นกับเสียงยาว มาสัมผัสนอกกัน อย่างที่เคย กล่าวมาแล้ว ในเรื่องสัมผัส การกระทำ เช่นนี้ ถือว่าเป็นความผิดพลาด ทางฉันท์ลักษณ์โดยตรง
โดยให้ดูที่รูปสระนั้นๆ เป็นหลักเช่น รัก สัมผัสกับ มาก, ใจ สัมผัสกับ วาย, คน สัมผัสกับ โดน, เก้า สัมผัสกับ ท้าว, เก็น สัมผัสกับ เขน ฯลฯ เป็นต้น ดังตัวอย่าง
ขอสตรีร่วมบทบาทชาติสุขศานต์
ตาร้อยคู่ตาคู่เดียวเกี่ยวร้อยกัน
สงครามนั้นจักสงบเลิกรบรา
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 09:34:46 A:124.120.161.51 X: ]
หวานเหยหวานแห้งเหือดและหดเหี้ยน
เกรงว่าเขียนกลกลอนไปค่อนเกรียน
ลงทะเบียนความสำเร็จเจ็ดชั่วครู
๏ หยาดน้ำค้างฟ้าใสใบไม้สวย
คุณพระช่วย ! เลือนหายไปใจหดหู่
เหลือให้เราเลือกฝั่ง " ตีบังฯหรือตีงู "
แม่ธรณีบีบมวย..หมู่ ..เขารู้กัน
๏ ห้วนโวหารโวหะฉกรรจ์เหตุ
เหมือนจะใช้ร้อยกรองเฉดคอรัปชั่น
หากฆ่าด้วยกลอนง่ายตายตามทัน
วรจรชีวิตคงเหลือสั้นในบันดล
๏ ในเมื่อมีนอนร้อนมีนอนหนาว
นักเขียนไหนนอนนับดาวคราวเขาปล้น
โยนสัมภาระชิ้นใหญ่ให้ชั้นชน
อุดมการณ์นอนกรนอยู่บนเตียง
๏ อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นอ้อย
ฉันทลักษณ์นอนคอยอยู่คาเขียง
ไม่มีอื่นหมื่นเปรียบมาเรียบเรียง
สัมพันธ์เคียงเนื้อหาสถาพร
๏ แผ่นดินกลอนของไทยยังใหญ่กว้าง
มัวนอนหนาวน้ำค้างอยู่ข้างขอน
ไม่รู้แล้วอรรถรสบทแรมรอน
นกขมิ้นเหลืองอ้อนอีกครั้งคราว ฯ
------------
สวัสดีครับมิตรสหายผู้มาเยือนทุกท่าน
จากคุณ : คนสี่สุภาพ - [ วันต่อต้านยาเสพติดโลก 11:44:39 A:124.120.161.51 X: ]
กระทู้เก่า โคลง กลอน http://2g.ppantip.com/cafe/rajdumnern/topicstockP.php?subgroup=10