จะแต่งกลอน มือใหม่ จำไว้ว่า
หนึ่งบทหนา สี่วรรค อย่าสับสน
สดับรับ รองส่ง คงได้ยล
รับรองผล แต่งได้ ในทันใด
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้หนึ่งบทมีสี่วรรค คือ สดับ รับ รอง ส่ง
หนึ่งวรรคมี แปดคำ จำไว้หนา
ผ่อนปรนว่า ลดเพิ่ม เสริมคำได้
สัมผัสนอก มีไว้ อย่าหายไป
สัมผัสใน ไม่เป็นไร แต่ควรมี
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้หนึ่งวรรคมีแปดคำ อนุโลมเป็นเจ็ดหรือเก้าคำก็ได้ บังคับสัมผัสนอก สัมผัสในไม่บังคับ 
เพราะจะเสริม ความเสนาะ ไพเราะกว่า
ตามตำรา สุนทรภู่ ดูถ้วนถี่
เสียงท้ายวรรค เจาะจง ลงให้ดี
ถ้าผิดที่ เสียงหลง คงเสียการ
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้สัมผัสใน ถ้ามีจะไพเราะขึ้น ดังในกลอนของสุนทรภู่  และเสียงท้ายวรรค ลงให้ดี จะเพิ่มความไพเราะ ไม่เสียงหลง
วรรคหนึ่งนั้น ท่านใช้ ได้ทุกเสีบง
แนะนำเลี่ยง สามัญ จำนรรจ์ขาน
วรรคสองห้าม สามัญตรี มีหลักการ
จะสคราญ ใช้จัตวา เอกโทไป
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้วรรคที่ ๑ ใช้ได้ทุกเสียง แต่ไม่นิยมเสียงสามัญ
วรรคที่ ๒ ใช้ เสียงเอก โท จัตวา (ห้ามใช้เสียงสามัญ ตรี )
วรรคสามห้าม จัตวา แลเอกโท
ท่านให้โชว์  สามัญตรี ดีกว่าไหม
วรรคสี่ให้ ใช้ตาม วรรคสามใช้
ถ้าแต่งได้ ตามนี้ แสนดีงาม
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้วรรคที่ ๓ ใช้เสียงสามัญ ตรี (ห้ามเสียงเอก โท จัตวา)
วรรคที่ ๔ เหมือนวรรคที่ ๓
สัมผัสนอก บอกไว้ คำท้ายวรรค
ให้ไปดัก รับกับ คำที่สาม
อนุโลม สี่หรือห้า ก็ได้ความ
เว้นวรรครับ รองตาม คำท้ายไป
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้สัมผัสนอก กำหนดให้
คำท้ายวรรคสดับ รับกับคำที่สามสี่หรือห้าของวรรครับ
คำท้ายวรรครอง รับกับคำที่สามสี่หรือห้าของวรรคส่ง
คำท้ายวรรครับ ให้ไปรับกับคำท้ายของวรรครอง
ถ้าแต่งเพียง หนึ่งบท หมดแค่นี้
แต่งสองบท ขึ้นไปนี่ จะทำไฉน
สัมผัสมี ระหว่างบท กฎบอกไว้
คำท้ายให้ ส่งวรรครับ สำทับจำ
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้ถ้าแต่งตั้งแต่สองบทขึ้นไป มีบังคับสัมผัสระหว่างบท มือใหม่มักจะลืมตรงนี้ โดยให้คำท้ายวรรคส่ง ไปรับกับคำท้ายวรรครับของบทที่ตามมา