บนท้องฟ้า มีดวงดาว อยู่มากมาย            
มองเรียงราย บ้างมืดมัว บ้างดวงเด่น        
คนมองแล้ว คิดเพลินไป ตามที่เห็น            
จึงแบ่งเป็น กลุ่มดาว รูปต่างกัน

รวมทั้งสิ้น แปดสิบแปด ที่คัดกรอง            
ทั้งข้าวของ คนและสัตว์ ที่เลือกสรร
กลอนบทนี้ จะช่วยให้ จำได้มั่น            
มีอะไร บางนั้น จะบอกไว้

ขอเริ่มต้น แนะนำ จักรราศี                
สิบสองที่ ดวงอาทิตย์ ไปอาศัย
อยู่ไม่นาน หนึ่งเดือน ก็จากไป    
มีกลุ่มใด จะบอก ไม่หลอกกัน        

ราศีเมษ คือแกะ และเล็มหญ้า (Aries)
พฤษภา คือวัว ตัวล่ำสัน (Taurus)
มิถุนา คนคู่ อยู่นิรันดร์ (Gemini)
กรกฎ หรือนั่น ก็คือปู (Cancer)

ราศีสิงห์ สิงโต คำรามลั่น (Leo)            
ราศีกันย์ หญิงสาว ช่างงามหรู (Virgo)
ตุลย์คันชั่ง ทั้งมวลหนัก เท่าใดรู้ (Libra)
พิจิกขู่ คือแมงป่อง อวดศักดา (Scorpius)

ธันว์คนยิง ธนู ฝีมือล้ำ (Sagittarius)
มกรขำ แพะทะเล เก๋นักหนา (Capricornus)
กุมภ์คนแบก หม้อน้ำ หลั่งรินมา (Aquarius)
มีนคือปลา ผูกไว้ เมื่อหนีตาย (Pisces)

เวียนจนครบ จบรอบ ในหนึ่งปี            
จักรราศี ที่กำหนด จดจำง่าย
ต่อจากนี้ ก็จะขอ เริ่มโยกย้าย            
สาธยาย กลุ่มดาวอื่น กันบ้างดู

อยากรู้ทิศ  ต้องมองหา ตัวหมีใหญ่ (Ursa Major)    
จะชี้ไป หางหมีเล็ก ดาวเหนืออยู่ (Ursa Minor)
สิงโตเล็ก ตัวนิด ยังคิดสู้ (Leo Minor)
อยู่เคียงคู่ แมวป่า ไม่ไกลห่าง (Lynx)

ซิริอุส สุดสว่าง ในหมาใหญ่ (Canis Major)
นายพรานไพร โอไรออน คนโผงผาง (Orion)
น้องหมาเล็ก เดินตาม มาร่วมทาง (Canis Minor)    
ยูนิคอร์น อยู่กลาง สามกลุ่มนี้ (Monoceros)

เจ้ายีราฟ คอยาวจัง ช่างน่ารัก (Camelopardalis)    
เห็นประจักษ์ ใกล้กลุ่มดาว สารถี (Auriga)
กระต่ายป่า วิ่งมา ดูเข้าที (Lepus)            
หมาล่าเนื้อ ไล่บี้ อยู่ไกลตัว (Canes Venatici)

กลุ่มดาวงู ดูช่าง น่าประหลาด (Serpens)        
คนแบกงู ผ่านพาด กลางหางหัว (Ophiuchus)
กลุ่มดาวผม เบเรนีซ ซีดมืดมัว (Coma Berenice)    
แต่ไม่กลัว คนเลี้ยงสัตว์ แสนหาง่าย (Bootes)

ถึงหน้าร้อน หมู่หงส์ ร่อนโผผิน (Cygnus)        
แว่วเสียงพิณ ไพเราะ เสนาะหลาย (Lyra)
นกอินทรี ผงาดฟ้า อยู่อีกปลาย (Aquila)        
ตรงกลางหมาย ลูกธนู อยู่ข้างใน (Sagitta)

และยังมี กลุ่มดาว หมาจิ้งจอก (Vulpecula)        
ส่วนข้างนอก โลมา อยู่เคียงใกล้ (Delphinus)
เจ้าม้าแกลบ เหยาะย่าง เดินตามไป (Equuleus)    
มังกรใหญ่ โอบรอบ ท้องนภา (Draco)

เพอร์ซิอัส พระเอก ลอยละล่อง (Persues)        
ใช้โล่ส่อง ตัดหัว เมดูซ่า (Scutum)
ขี่ม้าบิน โผนทะยาน ขึ้นท้องฟ้า (Pergasus)        
เห็นแอนโดร เมดา นอนรวยริน (Andromeda)

ถูกล่ามโซ่ รอซีตัส มาลงโทษ (Cetus)            
เพราะเทพโกรธ แม่แคสซิ โอเปียหมิ่น (Cassiopeia)    
พอลูกรอด ซีฟีอัส ยกยุพิน (Cepheus)            
พร้อมแผ่นดิน มงกุฎเหนือ คู่บัลลังก์ (Corona Borealis)

เฮอร์คิวลีส ยอดคน ต้องคำสาป (Hercules)        
ต้องไปปราบ งูไฮดรา ตามคำสั่ง (Hydra)
งูไฮดรัส คู่ตาย ร้องไห้ดัง (Hydrus)            
จึงบุกพัง แท่นบูชา พินาศไป (Ara)

อินเดียนแดง จะต่อเรือ เพื่อขึ้นล่อง (Indus)        
ก่อนอื่นต้อง ต่อกระดูก งูเรือไว้ (Carina)
แล้วจึงเสริม หัวเรือ ท้ายเรือไป (Puppis)        
ใบเรือไซร้ กางออก เพื่อรับลม (Vela)

ล่องเรือผ่าน แม่น้ำ อ้างว้างนัก (Eridanus)        
นกเขาทัก เสียงใส แสนสุขสม (Columba)
มองหมู่นก การเวก น่าชื่นชม (Apus)             
ดังระงม เสียงนกกา ร้องก้องไพร (Corvus)

นกใต้มี นกยูง อวดรำแพน (Pavo)            
นกทูแคน จำง่าย ที่ปากใหญ่ (Tucana)
นกกระเรียน เริงระบำ เคียงคู่ไป (Grus)            
จดจำไว้ นกฟินิกซ์ ในตำนาน (Phoenix)

กลุ่มปลาใต้ แหวกว่าย ท้องธารา (Piscis Austrinus)    
มีทั้งปลา กระโทงแทง แสนอาจหาญ (Dorado)
ปลาบินแผ่ ครีบอก โจนทะยาน (Volans)
ตาข่ายสาน เป็นเครื่องมือ จับปลากิน (Reticulum)

สัตว์บกยัง คงเหลือ เจ้าหมาป่า (Lupus)        
ส่วนกิ้งก่า ชูคอ ประกาศถิ่น (Lacerta)
และกิ้งก่า คะเมเลียน ตวัดลิ้น (Chamaeleon)        
แมลงวัน แดดิ้น ม้วนลงคอ (Musca)

ไม้ฉากใช้ ในงาน เรื่องวาดเขียน (Norma)        
และวงเวียน ติดปลาย ด้วยดินสอ (Circinus)
จะวงกลม สามเหลี่ยม ไม่รั้งรอ (Triangulum)        
สามเหลี่ยมใต้ ก็พอ วาดง่ายดาย (Triangulum Australe)

ดาวภูเขา สลัวมาก ยากมองหา (Mensa)        
คนครึ่งม้า คือเซนทอร์ ช่างผึ่งผาย (Centaurus)
ดูผ่านกล้อง โทรทรรศน์ ดาวพราวพราย (Telescopium)    
เชื้อโรคร้าย ส่องกล้อง จุลทรรศน์ (Microscopium)

มองเห็นช่าง แกะสลัก ตัวผ่ายผอม (Sculptor)        
เปิดเตาหลอม เร่งไฟ ให้ร้อนจัด (Fornax)
เครื่องสูบลม เร่งเร้า ลมสะพัด (Antlia)
เพื่อหลอมดัด มงกุฎใต้ ให้ทรงดี (Corona Australis)

สิ่วใช้บาก เจาะไม้ และโลหะ (Caelum)        
ผู้ชนะ รับถ้วย สมศักดิ์ศรี (Crater)
นาฬิกา บอกชั่วโมง และนาที (Horologium)        
เซกแทนต์มี ไว้หามุม ได้เที่ยงตรง (Sextans)

ขาตั้งภาพ มีไว้ โชว์ภาพสวย (Pictor)            
เข็มทิศช่วย หาเหนือใต้ ไม่มีหลง (Pyxis)
กางเขนใต้ ปรากฏ อยู่บนธง (Crux)
เพราะช่วยส่ง หาออกแทนต์ ทิศใต้ชัวร์ (Octans)

ก็ครบแล้ว แปดสิบแปด กลุ่มดังหมาย            
คงไม่หน่าย ที่อ่านแล้ว น่าเวียนหัว
เพราะกลอนนี้ แต่งได้ แสนจะมั่ว            
จึงขอตัว จบแค่นี้ ดีกว่าเอย