นั่งอ่านเรื่องราวของเขมรแดง พอล พตและทีมงาน ตลอดจนคุกตวนเสลง-ทุ่งสังหาร แล้วทำให้ผมสงสัย

ผมอยากรู้เรื่องสังคมเขมรก่อนที่พอล พต และชาวคณะจะเถลิงอำนาจนะ ว่าความเหลื่อมล้ำมันมากขนาดไหน?

สังคมที่มีความขัดแย้งกันอย่างบ้าคลั่ง จุดเริ่มต้นก็มาจากความเหลื่อมล้ำแบบสุดขั้วนี่แหละ

- ศักดินาฝรั่งเศสอยู่สบายๆ จัดปาร์ตี้หรูหราแทบทุกวันขณะที่ชาวบ้านอดอยาก เลยเข้าทางพวกปฏิวัติล้มราชวงศ์

- เช่นเดียวกัน ศักดินาจีนตั้งแต่ยุคราชวงศ์จนถึงยุคขุนศึกท้องถิ่น มีแต่การคอรัปชั่น ชาวบ้านอดอยาก เลยเข้าทางคอมมิวนิสต์

- ยิวรวยกว่าเยอรมันแท้ๆ แบบเทียบกันไม่ได้ จึงเข้าทางการปลุกระดมของฮิตเลอร์ให้เกลียดยิว

- จาการ์ต้าโมเดล 1998 คนพื้นเมืองอินโดนีเซียไล่ปล้น ฆ่า ข่มขืนคนจีน เป็นการระบายแค้นที่หลายสิบปีก่อนหน้า คนจีนรวยกว่าคนอินโดพื้นเมือง

คือถ้าสังคมใดที่ความเหลื่อมล้ำไม่มากนัก เช่นในยุโรปตะวันตกยุคหลังๆ หรือสหรัฐอเมริกา ที่สวัสดิการรัฐค่อนข้างดี หรือบางประเทศถึงจะมีความเหลื่อมล้ำ แต่ก็มีกลไกบางอย่างลดความรู้สึกรุนแรง เช่น มาเลเซียที่แม้จะไม่อนุญาตให้คนจีนรับราชการ แต่ก็ไม่ได้ปิดกั้นคนจีนในการค้าขายทำธุรกิจ หรือไทยที่แม้จะมีความเหลื่อมล้ำ แต่คนไทยอลุ้มอล่วย ไม่ได้เคร่งกฏระเบียบมาก ถือน้ำใจกันไป คนมีมากช่วยคนมีน้อย ก็เลยพออยู่กันได้ หรืออินเดียที่ความเชื่อทางวรรณะเคร่งครัด ถึงเหลื่อมล้ำแต่ก็ยอมรับชะตากรรม ฯลฯ พวกนี้ก็จะไม่ค่อยมีปัญหาแยกดินแดนหรือก่อจลาจลเท่าไร

สงสัยตรงนี้แหละครับ