วรรณคดีแก้วหน้าม้า

บทละครนอกเรื่อง"แก้วหน้าม้า"  เป็นวรรณคดีพระนิพนธ์ของกรมหลวงภูวเนตรนรินทรฤทธิ์  พระราชโอรสลำดับที่ ๓๕ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย กับเจ้าจอมมารดาศิลา  พระนิพนธ์ขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๓   นอกจากพระนิพนธ์เรื่องแก้วหน้าม้าแล้ว  ยังทรงมีผลงานพระนิพนธ์อื่น ๆ เช่น บทละครนอกเรื่องยอพระกลิ่น  โคลงนิราศฉะเชิงเทรา  บทละครนอกโม่งป่า  และเพลงยาวสังวาสอีกหลายสำนวน




แก้วหน้าม้า จากวรรณคดีกลายมาเป็นความบันเทิงในจอทีวีและภาพยนตร์ฉายโรง

ดาราวีดีโอ (สามเศียร) ทำมาแล้ว 3 เวอร์ชั่นด้วยกันคือ 2521 2530 2544 และ 2558 เป็นภาพยนตร์ฉายโรง ปี 2522
ส่วนช่อง 3 ทำเป็นละครปี 2544 ช่อง THV ปี 2558 แต่ผมจะขอกล่าวถึงเฉพาะของดาราวีดีโอ(สามเศียร) เท่านั้นครับ โดยจะเน้น "แก้วหน้าม้า 2521" มากที่สุด เนื่องจากถูกลืมไปแล้วในปัจจุบัน




แก้วหน้าม้า 2521

"แก้วหน้าม้า 2521" เป็น "ภาพยนตร์โทรทัศน์" ไม่ใช่ "ละครโทรทัศน์" เพราะสมัยนั้นดาราฟิล์ม (ดาราวีดีโอ) ยังผลิตเป็นระบบภาพยนตร์โทรทัศน์ ถ่ายด้วยกล้องฟิล์ม 16 มม. ใช้เสียงพากย์ ยังไม่ได้ใช้เสียงจริงของนักแสดง จึงเรียกว่า “ภาพยนตร์ไทยชุดแก้วหน้าม้า”

ภาพยนตร์โทรทัศน์จะออกอากาศเป็นตอน ๆ เหมือนละครโทรทัศน์เช่นกัน สำหรับ ภ.ไทยชุด "แก้วหน้า 2521" อากาศทุกวันจันทร์ เวลา 20.30- 21.00 หลังข่าวภาคค่ำ ทางช่อง 7 สี  ออกอากาศแค่ตอนละ 30 นาที


ผังรายการทีวี เมษายน 2521


ภ.ไทยชุด "แก้วหน้า 2521" ยาวประมาณ 70 ตอนจบ ออกอากาศอยู่ 1 ปีเศษถึงจบ บางท่านฟังแล้วตกใจ อ้าปากค้าง เพราะคงจะสงสัยว่า"แก้วหน้า 2521"แพร่ภาพปีเศษถึงจบ แสดงว่าคงต้องดำเนินเรื่องยืดยานคางแน่ ๆ ผมขอบอกว่าไม่จริงเลยครับ เพราะ "แก้วหน้าม้า 2521"   ออกอากาศแค่ตอนละ 30 นาทีเท่านั้นและ 1 ตอนต่อสัปดาห์ด้วย ถ้าเทียบกับความยาวละครจักร ๆ วงศ์ ๆ ทุกเช้าเสาร์ อาทิตย์ที่ออกอากาศตอนละ  1 ชั่วโมงในปัจจุบันแล้ว "แก้วหน้าม้า 2521" ก็น่าจะยาวแค่ 35 ตอนจบเท่านั้นเอง


แก้วหน้าม้า 2521

นำแสดงโดย
ปริญญา มิตรสุวรรณ...พระปิ่นทอง
ปริศนา วงศ์ศืริ...มณีรัตนา
รุจิเรข พัตตระเกษตริน...ทัศมาลี
อุทุมพร ศิลาพันธ์...จันทร์สุดา

กำกับโดยคุณมานพ สัมมาบัติ


ดารา รัตนานุช (แก้วมณี)

ปริญญา มิตรสุวรรณ (พระปิ่นทอง) กับ ปริศนา วงศ์ศิริ (มณีรัตนา)

ดารา รัตนานุช (แก้วมณี) ปริญญา มิตรสุวรรณ (พระปิ่นทอง) รุจิเรข พัตรเกษตริน(ทัศมาลี)





"แก้วหน้า 2521" ประสบความสำเร็จแค่ไหน

ผมขอบอกว่าประสบความสำเร็จสุด ๆ  ดังทั่วประเทศ หนังสือพิมพ์ นิตยสารจะมีข่าวความเคลื่อนไหวของหนังทีวีเรื่องนี้ประจำ อำเภอที่ผมอยู่เดินไปทางไหนก็เห็นคนพูดถึงแต่แก้วหน้าม้า ยังจำตอนเรียนประถมมีป้าคนหนึ่งขายของที่โรงเรียน ฟันแกยื่นจนหุบไม่ลง นักเรียนชอบเรียกแกว่าป้าแก้วหน้าม้า

"แก้วหน้า 2521"  สร้างชื่อให้ดาราเกิดหลายคน และที่เกิดมากสุดก็คือปริศนา วงศ์ศิริ หลังแก้วหน้าม้าจบก็ทำให้ชื่อของปริศนา วงศ์ศิริ ขึ้นทำเนียบดาราดังทันที

"แก้วหน้าม้า 2521" กลายเป็นหนังใหญ่ฉายโรงในปี 2522

สมัยนั้นพอหนังทีวีประสบความสำเร็จทางคุณไพรัช สังวริบุตรก็จะนำฟิล์ม 16 มม. มาขยายเป็น 35 มม. เพื่อเป็นหนังฉายโรง ไม่ได้ถ่ายทำใหม่แต่อย่างใด ซึ่งส่วนมากเป็นแนวจักร ๆ วงศ์ ๆ เช่น โกมินทร์ปี 2521 บัวแก้วบัวทองปี 2522 และแก้วหน้าม้าออกฉายปี 2522 นี่ล่ะ ซึ่งแต่ละเรื่องก็ทำเงินมหาศาล (หลังจากนั้นก็มีหนังทีวีเรื่อง เจ้าหญิงแตงอ่อน,ดาวพระศุกร์,ดอกโศก ที่กลายเป็นหนังฉายโรง พอหมดดอกโศก คุณไพรัชก็ไม่ได้ทำหนังฉายโรงอีก เพราะสายหนังชอบเบี้ยวไม่จ่ายตังค์)






"แก้วหน้าม้า 2521" ซีจีใช่ย่อย

1.31.00-1.31.40  ถึงจะซีจีไม่ทันสมัยแต่ก็ทำได้เนียน ดูสนุกครับ ซีจีบางอย่างทำไม่ได้ก็ปั้นหุ่นมือยักษ์ขึ้นมา
ภาพที่เห็นนี้เอามาจากเวอร์ชั่นหนังใหญ่ แต่เวอร์ชั่นหนังใหญ่ก็เอามาจากหนังทีวีล่ะ อันเดียวกัน ไม่ได้ถ่ายทำใหม่แต่อย่างใด



หุ่นมือยักษ์ที่ทำจำลองขึ้น เพราะสมัยนั้นทำซีจีไมได้

ขายักษ์ขวาบนของภาพเนียนดีนะ

ยักษ์เดินจะเห็นหัวคนเล็ก ๆ ล่างซ้ายของภาพ (ศรชี้) ทำได้เนียนดีนะครับ

แก้วหน้าม้า 2521 ดังจนทำเป็นการ์ตูน

พอ “แก้วหน้า 2521”  ประสบความสำเร็จทางทีวีอย่างมาก สำนักพิมพ์บันลือสาสน์ก็ปิ๊งไอเดีย เลยนำแก้วหน้าม้ามาทำเป็นการ์ตูนวาดภาพและเรื่องโดยครูทวี วิษณุกร ออกมาขายเล่มละ 5 บาทด้วย ความยาวประมาณ 40 เล่มจบ ผลก็คือขายดิบขายดีเป็นเทน้ำเทท่า เพื่อน ๆ ของผมสมัยนั้นชอบเอาไปอวดที่โรงเรียนเป็นประจำ





เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย “แก้วหน้าม้า 2521”

1   “แก้วหน้าม้า 2521” บท "แก้วมณี" กับ "มณีรัตนา" ใช้คนละคนแสดง

ผิดกับแก้วหน้าม้าเวอร์ชั่น 2531,2544,2558 จะใช้นักแสดงคนเดียวกันเล่นเป็นทั้งแก้วมณีและมณีรัตนา

แต่เวอร์ชั่น 2521 ใช้นักแสดงคนละคนแสดง

"แก้วมณี" แสดงโดย "ดารา รัตนานุช" มีบทสัมภาษณ์เธอด้วยครับ






พอแปลงโฉมเป็น "มณีรัตนา" ก็แสดงโดย "พี่ไก่ ปริศนา วงศิริ" คนนี้



น่าเสียดายนะน่าจะให้พี่ไก่ ปริศนา วงศ์ศิริแสดงทั้งสองบท ผมว่าพี่ไก่คงคว้ารางวัลจากหลายสถาบันเลยล่ะ อิอิอิ

2 เปลี่ยนตัวนางเอก

ตอนแรกนางเอกที่รับบทเป็นมณีรัตนานั้นทางคุณไพรัช สังวริบุตร ได้วางตัว"จันทรา  นภาพร"ไว้ และได้ถ่ายฉากนางฟ้าเอาว่าวมาให้พระเอกในฝันไปแล้วด้วย  

ชื่อในไตเติลก็บอกชัดเจนว่า "จันทรา นภาพร รับบท มณีรัตนา"

มีคนเขียนจดหมายไปถามหนังสือดาราภาพยนตร์ว่า

ถาม "คุณไพรัชได้เปลี่ยนตัวดาราในบทมณีรัตนาจากจันทรา นภาพร เป็นปริศนา วงศิริแล้ว แต่ทำไมในไตเติลทีวีก็เขียนว่าจันทรา นภาพรรับบทมณีรัตนาเหมือนเดิม ทำไมไม่แก้ไตเติลใหม่  เหมือนไม่ให้เกียรตินักแสดง"

คนตอบจดหมายก็บอกว่า "คงเพราะทางคุณไพรัช สังวริบุตรเห็นว่าเรื่องแก้วหน้าม้าใกล้จบแล้วก็เลยไม่อยากเปลี่ยน เพราะต้องเสียตังค์ค่าทำไตเติลหลายหมื่น"

ผมมีความเห็นว่า อย่าว่าแต่เปลี่ยนไตเติลเลย ขนาดเป็นหนังใหญ่ฉากนางฟ้าเอาว่าวให้พระเอก นางฟ้าก็ยังเป็น"จันทรา นภาพร" อยู่เลย ไม่ยอมเอา "ปริศนา วงศ์ศิริ" มาเข้าฉากถ่ายทำใหม่ ลองดูคลิปนี้ครับนาทีที่ 26.30  นางฟ้าที่เห็นนั่นน่ะ จันทรา นภาพรชัด ๆ




ส่วนคนนี้คือพี่ไก่ ปริศนา วงศ์ศิริ


ถามว่าใครสวยกว่า ผมว่าสวยทั้งคู่ แต่ถามว่าใครเหมาะสมมากกว่า ผมว่าพี่ไก่ ปริศนา เหมาะสมแล้ว เพราะหน้าเศร้า เค้าโครงหน้าเหมาะกับแนวโบราณดราม่า ส่วนพี่จันทรา นภาพร หน้าตาโฉบเฉี่ยวทันสมัยเหมาะกับละครแนวปัจจุบันมากกว่า ตอนหลังพี่จันทรา นภาพรก็ได้เป็นนางแบบดัง ฉายาบรู้ค ชีลล์เมืองไทย


จันทรา นภาพร นางเอกแก้วหน้าม้าที่ถูกเปลี่ยนตัว ตอนหลังได้เป็นนางแบบ


แก้วหน้าม้ารีเมค

2531

ผลิตโดยดาราวีดีโอ (สามเศียร)
แพร่ภาพทุกวันเสาร์ อาทิตย์ 8.00-9.00 ทางช่อง 7

นำแสดงโดย
ชาตรี พิณโณ
สินี หงส์มานพ



เวอร์ชั่นนี้สินี หงส์มานพแสดงเป็นทั้งนางแก้วมณีกับมณีรัตนา
สินี หงษ์มานพเคยให้สัมภาษณ์ว่าถ้าใช้คนเดียวกันแสดงจะได้สมจริงกว่า

2544

ผลิตโดยสามเศียร
แพร่ภาพทุกวันเสาร์ อาทิตย์ 8.00-9.00 ทางช่อง 7

นำแสดงโดย
ไชยา มิตรชัย
สิริมา อภิรัตนพันธุ์
ขลา ปานแก้ว
หยาดทิพย์ ราชปาล



เวอร์ชั่นนี้สิริมา อภิรัตนพันธุ์แสดงเป็นทั้งนางแก้วมณีกับมณีรัตนาเช่นกัน



2544

ผลิตโดยทีวีสแควร์ ของ เศรษฐา ศิระฉายา
แพร่ภาพทุกวันจันทร์-ศุกร์  17.00-17.30 ทางช่อง 3

นำแสดงโดย
ก้อย นฤมล  พงษ์สุภาพ

เมื่อก่อนเคยมีภาพเวอร์ชั่นนี้สะสมไว้อยู่ แต่พอจะต้องใช้ค้นหายังไงก็หาไม่เจอ เพราะย้ายบ้านด้วย ขออภัยมาก ๆ ครับ