ชี้ให้ชัด กรณีติเตียนพระจะเป็นบาปไหม จาก พระไตรปิฎก และ พระไพศาล วิสาโล

กระทู้สนทนา

---- ปุจฉา ----

การติเตียน พระภิกษุ เป็นการบาปหรือไม่คะ กรณีที่พระทำอะไรที่ผิดพระวินัย หรือ ทำอะไรออกนอกลู่นอกทาง ไม่เหมาะ เช่น เลือกแผ่นเกมหรือ window shopping มือถือรุ่นใหม่ๆในห้าง เรามีสิทธิตักเตือนได้หรือไม่?

---- วิสัชนา ----

การติเตียนพระภิกษุ จะบาปหรือไม่ อยู่ที่เจตนา หรือจิตใจ เช่น ถ้าทำด้วยใจที่มุ่งร้าย หรือแม้แต่ด้วยใจที่เป็นลบ เช่น โกรธ ไม่พอใจ ภาวะจิตใจเช่นนี้เป็นอกุศล จะเรียกว่าเป็นบาป ก็ได้ แต่ไม่ใช่บาประดับเดียวกับศีล ๕

การตักเตือนพระเป็นสิ่งที่ควรทำ เพราะพระส่วนใหญ่เป็นผู้ที่อยู่ระหว่างการฝึกฝนพัฒนาตน ควรมีผู้แนะนำและทักท้วงเมื่อเห็นท่านประพฤติไม่ถูกต้องตามพระธรรมวินัย ผู้ที่ทำเช่นนั้นถือว่าเป็นทั้งกัลยาณมิตรและผู้รักษาพระธรรมวินัย อันถือว่าเป็นหน้าที่อย่างหนึ่งของอุบาสก อุบาสิกา

ที่มา : พระไพศาล วิสาโล http://www.visalo.org/QA/Q550625.htm

สมจริงใจพระไตรปิฎกที่ว่า

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๑ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๓
อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต
ขตสูตรที่ ๑
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

ซึ่งอรรถกถาได้อธิบายเอาไว้ว่า ผู้ควรถูกนินทา-ไม่ควรสรรเสริญ คือ "ผู้ทุศีล" และผู้ไม่ควรนินทา-ควรสรรเสริญ คือ "พระอริยะ" หมายถึง ผู้มีศีล

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ ภัณฑคามวรรคที่ ๑
๓. ขตสูตรที่ ๑
               อรรถกถาปฐมขตสูตรที่ ๓
               ปฐมขตสูตรที่ ๓ กล่าวไว้ในอรรถกถาทุกนิบาตแล้ว.
               ส่วนในคาถาพึงทราบวินิจฉัยดังนี้
               บทว่า นินฺทิยํ ได้แก่ ผู้ควรนินทา.
               บทว่า นินฺทติ ได้แก่ ย่อมติเตียน.
               บทว่า ปสํสิโย ได้แก่ ผู้ควรสรรเสริญ.
               บทว่า วิจินาติ มุเขน โส กลึ ความว่า ผู้นั้นประพฤติอย่างนี้แล้ว ชื่อว่าย่อมเฟ้นโทษด้วยปากนั้น.
               บทว่า กลินา เตน สุขํ น วินฺทติ ความว่า เขาย่อมไม่ได้ความสุขเพราะโทษนั้น.
               บทว่า สพฺพสฺสาปิ สหาปิ อตฺตนา ความว่า การแพ้พนัน เสียทั้งทรัพย์ของตนทุกสิ่งกับทั้งตัวเอง (สิ้นเนื้อประดาตัว) ชื่อว่าเป็นโทษประมาณน้อยนัก.
               บทว่า โย สุคเตสุ ความว่า ส่วนผู้ใดพึงทำจิตคิดประทุษร้ายในบุคคลทั้งหลายผู้ดำเนินไปโดยชอบแล้ว ความมีจิตคิดประทุษร้ายของผู้นั้นนี้แล มีโทษมากกว่าโทษนั้น. บัดนี้ เมื่อทรงแสดงความที่มีจิตคิดประทุษร้ายนั้นมีโทษมากกว่า จึงตรัสคำว่า สตํ สหสฺสานํ เป็นอาทิ.
               บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า สตํ สหสฺสานํ ได้แก่ สิ้นแสน โดยการนับตามนิรัพพุทะ.
               บทว่า ฉตฺตึสติ ได้แก่ อีกสามสิบหกนิรัพพุทะ.
               บทว่า ปญฺจ จ คือ ห้าอัพพุทโดยการนับตามอัพพุทะ.
               บทว่า ยมริยํ ครหิ ความว่า บุคคลเมื่อติเตียนพระอริยะทั้งหลาย ย่อมเข้าถึงนรกใด ในนรกนั้นประมาณอายุมีเท่านี้.

               จบอรรถกถาปฐมขตสูตรที่ ๓
               -----------------------------------------------------
.. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ ภัณฑคามวรรคที่ ๑ ๓. ขตสูตรที่ ๑ จบ

โดยในพระไตรปิฎกส่วนของพระวินัย เราจะเห็นว่าพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทต่างๆ ขึ้นมา ก็เมื่อมีเหตุการณ์เกิดขึ้นแล้วเท่านั้น นี้ว่าโดยหลักการ ซึ่งเหตุการณ์ในการบัญญัติพระวินัยต่างๆ ส่วนใหญ่มาจากชาวบ้านต่างๆ เห็นพระภิกษุประพฤติตนไม่เหมาะสม จึงได้ติเตียน โพทนาภิกษุที่ประพฤติตนไม่เหมาะสมแก่สมณะ ซึ่งชื่อว่าคฤหัสถ์ อุบาสก อุบาสิกา มีหน้าที่ช่วยรักษาพระศาสนาไว้เป็นหูเป็นตา ตัวอย่างเช่น

ทรงบัญญัติการห้ามรับเงิน-รับทอง
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

สรุป : ในพระไตรปิฎกมีแต่พระอริยะเท่านั้นที่ไม่ควรติเตียนท่าน หากพบภิกษุทำผิดพระวินัย คฤหัสถ์สามารถตำหนิได้ไม่บาป ถือเป็นหน้าที่ต้องช่วยกันรักษาศาสนาให้ดำรงอยู่ต่อไป หากเราเอาหูไปนาเอาตาไปไร่ เช่นนี้แล้ว ศาสนาจะคงอยู่ไม่ได้ยืนยาว พระไม่ดีก็จะมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ จนสิ้นพระศาสนาในที่สุดครับ เพราะพระวินัยเปรียบเหมือนรากแก้วของพระศาสนา

ถูกใจให้พอยต์

ศิรัสพล

a235 ทึ่ง, เป็นเช่นนั้น ถูกใจ, nai_joe ถูกใจ, เป็ดจิ๋ว ถูกใจ, ยามประจำวัน ถูกใจ, chiwat ถูกใจ, เอิงเอย ถูกใจ, swinger ถูกใจ, วงกลม ซึ้ง, 13th friday ถูกใจรวมถึงอีก 5 คน ร่วมแสดงความรู้สึก

▼ กำลังโหลดข้อมูล... ▼

แสดงความคิดเห็น

คุณสามารถแสดงความคิดเห็นกับกระทู้นี้ได้ด้วยการเข้าสู่ระบบ

เข้าสู่ระบบ

อ่านกระทู้อื่นที่พูดคุยเกี่ยวกับ ศาสนาพุทธ พระไตรปิฎก ปฏิบัติธรรม

{room_name}

ชี้ให้ชัด กรณีติเตียนพระจะเป็นบาปไหม จาก พระไตรปิฎก และ พระไพศาล วิสาโล

กระทู้ที่คุณอาจสนใจ