ตอนที่ 1  http://ppantip.com/topic/32852217   ชีวิตชายแดนปาดังเบซาร์ - เปี๊ยกคนขับรถยนต์


หลังเสร็จสิ้นพิธีกรรมเปิดสาขาใหม่
ที่ต้องมีการทำบุญตักบาตร
ต้อนรับแขกเหรื่อและลูกค้ารายใหญ่ ลูกค้ารายใหม่
สภาพความวุ่นวายชุลมุนในวันเปิดกิจการใหม่
เมื่อสิ้นสุดลงแล้วทุกอย่างก็เริ่มกิจวัตรประจำวัน
ตามสภาพปกติของมนุษย์เงินเดือนทั่วไป


เปี๊ยกทำหน้าที่หลักคือ ขับรถยนต์กะบะสาขา
ยี่ห้อมิตซูแค็ป สีน้ำเงิน หลังคาครอบกะบะสีขาวด้านหลัง
เส้นทางหลักคือ ปาดังเบซาร์ไปกลับหาดใหญ่
โดยทำหน้าที่รับส่งเอกสาร เช็คเคลียริ่ง และเงินสด
บางวันก็พ่วงสินค้าชายแดนที่มีคนฝากซื้อไปบ้างเล็กน้อย
ปาดังเบซาร์ในยุคนั้น  นอกจากสินค้าชายแดนที่ซื้อขายกันอย่างคึกคัก
แล้วมีการทะยอยส่งโดยกองทัพมดเข้ามาหาดใหญ่


ยังมีธุรกิจหลักคือ การซื้อขายแลกเปลี่ยนเงินตรา
ธุรกิจนี้มีปริมาณการซื้อขายแต่ละวันมาก
ช่วงทั่วไปเฉลี่ยวันละ 10-15 ล้านบาท
ช่วงก่อนไทยมีวิกฤติการณ์เศรษฐกิจปี 2540
ที่มหาโจรโซรอสโจมตีค่าเงินบาท
มีปริมาณเงินสดที่หายไปจากประเทศไทย
มากกว่าวันละ 40-50 ล้านบาทต่อวัน
เป็นระยะเวลาร่วมเดือน  ช่วงนั้นต้องมีการขนเงินสด
วันละไม่ตำ่กว่า 2-3 ครั้งเลยทีเดียว


โดยพ่อค้าแม่ขายจะนำเงินสดจากฝั่งไทย
ใส่ในกระเป๋าเสื้อผ้ากางเกงยัดใส่แบบเหมือนของเล่น
มากันครั้งสองถึงสามคนไม่ผู้หญิงก็ผู้ชาย
แล้วเดินเข้าทางเข้าไปในฝั่งมาเลย์ด้วยรถยนต์หรือรถมอเตอร์ไซด์
จากนั้นเงินสดที่เคยสอบถามจะไปสิ้นสุดที่สิงคโปร์
ก่อนจะหมุนกลับเข้าประเทศไทยหรือไปโผล่ประเทศเพื่อนบ้าน


ปัญหาที่เกิดขึ้นและน่าจะเป็นวิกฤติของสาขาก็คือ
ธนาคารจะปฏิเสธการจ่ายเงินที่ลูกค้าขอเบิกจากบัญชีไม่ได้
ทำให้การสำรองเงินสดของธนาคารผันผวนมาก
จนต้องมีการเจรจาขอร้องและตกลงกับคนฝากเงิน
ที่มีอาชีพรับแลกเปลี่ยนเงินตราว่า
ให้แจ้งล่วงหน้าก่อนหนึ่งวันว่าจะเบิกเงินสดเท่าไร่


เพราะในยุคนั้นการเบิกเงินสดจำนวนมาก
นอกจากจะไปรับเงินสดที่สาขาหาดใหญ่แล้ว
ยังสามารถไปรับเงินสดที่ธนาคารชาติ
ที่มีสำนักงานสาขาอยู่ที่หาดใหญ่
ในยุคนั้นธนาคารชาติทำหน้าที่บริหารเงินสด
ด้วยการที่ทุกธนาคารต้องส่งเงินสดคงเหลือ
ส่งไปยังธนาคารชาติเพื่อตรวจสอบ/ตรวจคัด/ตรวจนับ
ก่อนที่จะส่งคืนธนาคารเพื่อให้ไปใช้หมุนเวียนในท้องตลาดอีกครั้ง


เงินปลอมที่ธนาคารพาณิชย์ตรวจไม่พบ
ถ้าพนักงานธนาคารชาติตรวจพบ
จะมีโทษปรับธนาคารที่ส่งเงินปลอมเข้าไปให้ธนาคารชาติ
จำอัตราไม่ได้แล้วเพราะเคยร่วมกับพนักงานอีกคนหนึ่ง
ในช่วงนั้นยังเป็นพนักงานทดรองงานทั้งสองคน
ตรวจนับเงินสดแล้วผ่านแคชเชียร์ก่อนรวบรวมส่งไปยังธนาคารชาติ
ปรากฎว่ามีการแจ้งจากธนาคารชาติมาว่าเป็นเงินปลอม
จึงถูกธนาคารชาติยึดไว้เป็นตัวอย่าง
แล้วเรียกปรับจากธนาคารอีกต่อหนึ่ง


จำได้ว่าเคยเดินเข้าไปในห้องเงินสดของธนาคารชาติหาดใหญ่
พอดีสนิทกับหัวหน้าฝ่ายเงินสดที่นั่งดื่มสุราร่วมกันหลายครั้ง
เลยอนุญาตแบบไม่เป็นทางการให้เข้าไปเยี่ยมชมได้
กองเงินสดที่อยู่บนโต๊ะทำงานขนาดยาว 1.20-1.50 เมตร
วางเป็นมัด ๆ กองเต็มบนโต๊ะสูงเกือบ 0.5 เมตร รวม 6 โต๊ะ
เห็นแล้วจำนวนมหาศาลดูเหมือนไม่มีค่า
แต่กลิ่นธนบัตรรุนแรงมาก สารพัดกลิ่น อบอวลไปหมด
พนักงานที่ทำงานภายในต้องใส่ที่ปิดปากปิดจมูก
แต่ตอนที่ผมกับเพื่อนเดินเข้าไปไม่ได้ใส่
เลยได้รับกลิ่นแบบนี้เต็ม ๆ เข้าปอดไป


เงินสดที่ส่งเข้าห้องนี้จะผ่านการระบุจำนวนเงิน
ที่รับมาจากธนาคารตามแหนบระบุชื่อธนาคารไว้
ไม่มีการรวมจากธนาคารอื่นเข้ามาด้วย
เพื่อตรวจสอบว่าธนบัตรปลอมมาจากธนาคารใดก่อน
เงินสดที่พนักงานธนาคารชาติตรวจนับกับมือก่อน 1 คน
เพื่อแยกแยะคัดธนบัตรใหม่/เก่า/ชำรุด/ปลอม
แล้วจึงลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐาน
จากนั้นเงินที่หมุนเวียนได้จะส่งไปให้พนักงานอีกคน
ทำการตรวจนับเงินสดตามสภาพใหม่/เก่า
ก่อนลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐาน
แล้วจึงส่งตรวจนับกับเครื่องนับธนบัตรอีกคน
แล้วจึงลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐาน
ก่อนที่จะมีการลงนามร่วมกันส่งยอดเงินสดรวมเข้าคลัง
เพื่อรอแจกจ่ายให้กับธนาคารที่มาเบิกเงินสดต่อไป


หมายเหตุ

การตรวจสอบสาขาโดยผู้ตรวจสอบสาขา
หรือผู้ตรวจสอบของธนาคารชาติ
ก่อนเริ่มทำการตรวจสอบเป็นธรรมเนียม
ประเพณีนิยมคือต้องตรวจนับเงินสด
นับจำนวนเงินสด(นับแหนบ)ในรายการระบุว่าครบหรือไม่
อาจจะมีการสุ่มนับตรวจเงินสดในแหนบบางครั้ง
ถ้าเงินสดไม่ครบหรือขาดจำนวน
สันนิษฐานได้เบื้องต้นมีการทุจริตเกิดขึ้นแล้ว


ส่วนธนบัตรชำรุด/เสื่อมสภาพมากแล้ว
จะมีการลงทะเบียนหมายเลขธนบัตร
แล้วตัดหั่นธนบัตรเฉียงครึ่งใบเป็นสามเหลี่ยมหน้าจั่ว
ก่อนจะเจาะรูไว้หลาย ๆ รู แล้วเก็บเข้าคลัง
รอการตั้งกรรมการเพื่อทำการเผาธนบัตรชำรุด
แต่เดิมมีเตาเผาธนบัตรตั้งอยู่ใกล้โรงเรียน ญว.
โรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัยของหาดใหญ่
ตัวย่อไม่กล้าใช้ ห.ว. เพราะผู้ปกครองบอกอุบาทว์
ถ้าใช้ตัวย่อนี้จะไม่ให้ลูกหลานเข้าเรียนโดยเด็ดขาด
ส่วนของการรถไฟแห่งประเทศไทย  ชุมทางหาดใหญ่
จะใช้ชื่อตัวย่อว่า ห.ใ. เพราะคุณนายรถไฟเคืองมาก
ที่ลูกน้องเจ้านายมักจะเรียกแกว่า คุณนาย หญ.
จึงต้องเปลี่ยนให้ฟังแล้วอุบาทว์น้อยลง


เตาเผาธนบัตรชำรุดของธนาคารชาติ
แต่เดิมปล่องควันไฟเตี้ยมากจึงมีปัญหา
เวลาเผาธนบัตรกลิ่นควันรบกวนการเรียนนักเรียน
นักเรียนจึงทำการประท้วงเรื่องนี้
จนต้องมีการต่อเติมปล่องควันไฟให้สูงกว่าเดิมมาก
เพื่อให้กลิ่นควันลอยขึ้นสูง ลมจะได้พัดไปไกล ๆ
ไม่ไหลลงมารบกวนการเรียนของนักเรียน
เพราะราชการต้องทำงานทำการในวันเวลาราชการ
ห้ามทำงานในวันหยุดราชการหรือวันนักขัตฤกษ์
จึงมีปัญหาดังกล่าวเกิดขึ้นมาเป็นประจำ


ขี้เถ้าจากการเผาธนบัตรชำรุด
มักจะมีคนขอไปเก็บไว้ที่บ้าน
เพราะเชื่อว่าเป็นมงคลทำให้ร่ำรวย
มีบางวัดขอขี้เถ้าจากการเผาธนบัตรธนาคารชาติ
ไปผสมกับเนื้อผงสีออกดำ ๆ เป็นจุด ๆ ให้เช่าบูชา
ผมยังสะสมไว้หนึ่งองค์ แต่ยังหาไม่เจอว่าวางไว้ไหน


หลังจากการเปลี่ยนผ่านผู้ว่าการธนาคารชาติในยุคหนึ่ง
จึงมีการยกเลิกหน่วยงานเงินสดของธนาคารชาติ
ให้ธนาคารพาณิชย์แต่ละแห่งไปบริหารจัดการกันเอง
โดยธนาคารชาติทำหน้าที่กำกับตรวจสอบเท่านั้น
และยังทำหน้าที่พิมพ์ธนบัตรกับทำลายธนบัตรชำรุดเหมือนเดิม


หมายเหตุ

เรื่องกลิ่นควันที่ไม่พึงประสงค์
ยังจำได้สมัยอยู่ที่หอพักซีมะโด่งสามย่าน
มีการเผาศพที่วัดหัวลำโพง
บางวันอากาศนิ่ง ๆ แล้วลมพัดมาทางหอพัก
จะได้กลิ่นเผาศพคล้ายกลิ่นคนทอดปลาเค็ม
ถามรุ่นพี่บอกเออนั่นแหละกลิ่นเผาศพ
แต่ปีหนึ่งจะได้กลิ่นไม่มากนักเพียงครั้งสองครั้งไม่นานมาก


ยังจำได้ถึงตอนที่ไปขนเงินสดกับเปี๊ยก
เงินสดจำนวน 10-15 ล้านบาทจะนำใส่ถุงทะเลสีเขียว
แล้วใส่ตรงแค็ปที่นั่งด้านหลังคนขับกับคนนั่ง
รถยนต์กะบะที่ขับก็ไม่ใช่รถนิรภัย
ไม่มีตำรวจนั่งไปด้วยหรือพกปืนในรถยนต์แต่อย่างใด
เปี๊ยกจะขับรถยนต์อย่างรวดเร็วเพื่อกลับธนาคาร
ผมคนนั่งก็ภาวนาว่าอย่าเกิดอุบัติเหตุ
พร้อมกับวิตกจริตว่าจะมีการปล้นหรือไม่
หรือโจรจะมีการสบคมคิดกับเปี๊ยกปล้นกลางทางหรือไม่


แม้ว่าจะมีคำสั่งภายในว่าถ้าถูกปล้นเงินสด
ให้ยอมอย่างเดียวอย่าขัดขืนแต่อย่างใด
เพราะธนาคารได้ทำประกันภัยการขนเงินสดไว้แล้ว
แต่ไม่ได้ประกันชีวิตเพิ่มให้กับพนักงาน
เพราะถือตามกรมธรรม์ประกันรวมรายปี


แต่ถ้าเกิดเหตุจริงรอดชีวิตไม่ตายในการปล้นครั้งนั้น
กว่าเรื่องเงินสดถูกปล้นจะจบเรื่องลงมาได้
คนที่นั่งไปด้วยกับคนขับรถยนต์
คงจะต้องถูกตำรวจสงสัยแล้วสอบสวนอีกนาน
กว่าจะยืนยันว่าบริสุทธิ์ได้คงอ่วมอรทัย


จำได้ว่านั่งไปขนเงินสดกับเปี๊ยกหลายครั้ง
บางครั้งผู้ช่วยสมุหบัญชีสาขาไป
หรือบางวันผู้จัดการสาขาขนมาจากหาดใหญ่
โดยรถยนต์ส่วนตัวของตนเองตามลำพัง
มักจะเป็นวันจันทร์ที่แกกลับบ้านสงขลา
แล้วตอนเช้ามาทำงานก็ขนเงินสดเข้ามา


เรื่องการขนเงินสดจำนวนมากของสาขา
เป็นประเด็นเผ็ดร้อนทั้งของสาขาและสำนักงานใหญ่
ตลอดจนธนาคารชาติในยุคนั้น
เพราะเป็นปัญหาที่ไม่มีทางออกที่ชัดเจน
จนสุดท้ายธนาคารไทยแห่งแรก
จึงต้องมีการตั้งรถขนเงินสด หรือเรียกว่า ศูนย์การเงิน


แต่ลงทุนแบบโหลยโถ่ยมากถ้าคิดถึงในตอนนี้
คือใช้รถยนต์ตู้ใส่ตู้นิรภัยไว้กลางรถยนต์
แล้วให้ตำรวจนั่งไปเป็นเพื่อนหนึ่งราย
มีพนักงานขับรถยนต์หนึ่งคนกับหัวหน้าศูนย์การเงินนั่งไปด้วย
ทำหน้าที่รับ/ส่งเงินสดไปตามสาขาต่าง ๆ ในสงขลา
บางครั้งก็พ่วงเอกสารภายในสาขาและสินค้าชายแดนไปด้วย
ก่อนที่จะมีการพัฒนามาเป็นรถนิรภัยของบริษัทในเครือปัจจุบัน


จำได้ว่าเพื่อนร่วมรุ่นโรงเรียนเก่า
ทำหน้าที่เป็นหัวหน้าศูนย์การเงินสักพัก
ก่อนที่ป๊ะกับม๊ะให้ลาออกจากการเป็นพนักงาน
เพราะกลัวเกรงภยันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นกับลูกชาย
จากการทำหน้าที่ดังกล่าวในรถยนต์ตู้ดังกล่าว
เพราะเงินสดใช้ที่ไหนก็ได้  ไปไหนก็พกพาได้
ไม่รู้ที่มาที่ไป  ไม่มีใครจดหมายเลขไว้แต่อย่างใด
ยกเว้นแต่เงินสดที่ผลิตออกมาจากธนาคารชาติเป็นชุด ๆ
ก่อนที่จะกระจัดกระจายไปตามทุกถิ่นฐาน


หลังจากที่ผมย้ายมาอยู่ที่สำนักงานเขตที่หาดใหญ่แล้ว
ยังเจอเปี๊ยกสม่ำเสมอแต่น้อยลง
เพราะภารกิจ/เวลาคลาดเคลื่อนกันกับต้องลงไปที่สาขาชั้นล่าง
บางทีก็ไม่เจอเพราะเปี๊ยกออกไปกินข้าวแล้ว
แต่ถ้าเจอแกมักจะไปกินข้าวด้วยกันเสมอ
กับบางครั้งไปช่วยงานที่สาขาปาดังเบซาร์
มักจะเป็นช่วงสั้น ๆ ประมาณสัปดาห์สองสัปดาห์
ก็มักจะเดินทางไปไหนมาไหนร่วมกันเสมอ


ส่วนหนึ่งที่สนิทกับเปี๊ยกมาก
เพราะในช่วงที่ทำหน้าที่เป็นพนักงานสินเชื่อ
ต้องเดินทางร่วมกับเปี๊ยกไปสำรวจหลักประกัน


มีครั้งหนึ่งเดินทางเข้าไปในป่ายาง
เพื่อดูหลักประกันสวนยางพาราของลูกค้า
ปรากฏว่าวันรุ่งขึ้นมีคนด่าเปี๊ยกกันอย่างมากมาย
แล้วหัวเราะกันอย่างสนุกสนาน
เพราะรถยนต์กะบะธนาคารสภาพเหมือนสีเหมือนกับรถศุลกากร
ทำให้บรรดากองทัพมดที่แอบซุ่มซ่อนสินค้าชายแดนแถวนั้น
ต่างพากันแตกตื่นวิ่งหนีหาที่หลบซ่อนข้าวของกันชุลมุน
พอเปี๊ยกกับผมเดินออกมาสำรวจหลักประกัน
จึงรู้ว่าไม่ใช้เจ้าหน้าที่/นายด่านแต่อย่างไร
พวกตื่นกลัวหรือหวาดระแวงศุลกากรจึงวางใจ
แล้ววิถีชีวิตกองทัพมดก็กลับไปแบบเดิม