เมื่อผู้อื่นมีทุกข์และถ้าเรายังมีทุกข์อยู่เช่นผู้อื่น
แล้วเราผู้มีทุกข์จะไปช่วยให้ผู้อื่นไม่ทุกข์หรือพ้นทุกข์ไปได้อย่างไร?
ดีไม่ดีอาจเป็นการไปเพิ่มทุกข์ หรือไปทำให้เขาทุกข์หนักขึ้นก็ได้นะ
ดังนั้นการปฏิบัติเพื่อให้ตัวเองพ้นไปจากทุกข์ก่อน
จึงเป็นสิ่งที่สมควรทำอย่างยิ่ง
เป็นความจริงที่ปฏิเสธไม่ได้ว่า ถ้าเรายังทุกข์เต็มที่อยู่
ยังกลัดกลุ้มร้อนรุ่ม
หงุดหงิดโมโห อาฆาตพยาบาท อิจฉาริษยาอยู่
ยังเปล่าเปลี่ยวอ้างว้าง หงอยเหงาอยู่
หรือยังอยากไม่รู้จบไม่รู้สิ้นอยู่ หรือพร่องอยู่เป็นนิจ
ได้เท่าไหร่ก็ไม่รู้จักพอ
ถมเท่าไหร่ก็ไม่รู้จักเต็ม
ยังต้องการความเห็นอกเห็นใจจากผู้อื่นอยู่
ยังต้องการกำลังใจจากผู้อื่นอยู่
ยังต้องหวังให้ผู้อื่นปลุกใจ ปลอบใจอยู่ ฯลฯ
แล้วอย่างนี้เราจะไปช่วยใครๆ ได้
เพราะแม้แต่ตัวเราก็ยังเป็นที่พึ่งให้กับตัวไม่ได้
ช่วยตัวเราก่อนท่าน ก่อนที่จะไปช่วยผู้อื่น
ดูแลตัวเอง ชื่อว่าดูแลผู้อื่น รักษาตัวเราก็ชื่อว่ารักษาผู้อื่นไปด้วย
เพราะผู้อื่นจะได้ไม่ต้องมาคอยดูแลเรา
ผู้อื่นจะได้ไม่ต้องมาคอยรักษาเรา เราก็จะไม่เป็นภาระให้กับผู้อื่น
และถ้าทุกคนทำได้อย่างนี้ ต่างก็ทำกิจหน้าที่ของตนให้ถูกต้อง
ให้ดีที่สุด สังคมก็จะมีความสงบสุข สันติภาพก็จะเกิดขึ้นจริงๆ
โดยธรรมดาทั่วไปแล้วถ้าเรามีสิ่งใด
เราก็ย่อมที่จะนำสิ่งนั้นไปให้กับผู้อื่นได้
แต่ถ้าตัวเราไม่มีสิ่งนั้น
เราก็ไม่สามารถให้สิ่งนั้นกับใครๆ ได้จริงๆ
ตัวเราไม่มีความสงบสุข
แล้วเราจะไปทำให้ผู้อื่นมีความสงบสุขได้อย่างไร
ถ้าเราไม่มีธรรมะ เช่น เมตตา กรุณา เป็นต้น
แล้วผู้อื่นจะได้รับธรรมะจากเราได้อย่างไร
ตรงข้าม ถ้าเรามีความทุกข์ เราก็จะไปเพิ่มทุกข์ให้กับผู้อื่น
ถ้าเรามีกิเลสมาก เราก็จะไปทำให้ผู้อื่นมีกิเลสมากไปด้วย
ถ้าเรามีปัญหาแล้วเราจะไปแก้ปัญหาให้กับผู้อื่นได้อย่างไร
ถ้าเรายังโง่เง่า ไร้สาระอยู่
เราจะไปทำให้ผู้อื่นฉลาดปราดเรื่องได้อย่างไร
ถ้าเรายังจมแช่อยู่ในห้วงแห่งวัฏฏะอยู่
แล้วเราจะไปช่วยให้ผู้อื่นพ้นไปจากวัฏฏะสงสารได้อย่างไร
พึ่งตัวเองให้ได้แล้วผู้อื่นจะได้พึ่งเราหรือมีเราเป็นที่พึ่งได้
กิจที่ควรทำโดยสรุปก็มีเพียงเท่านี้
คือพึ่งตัวเองได้และเป็นที่พึ่งของผู้อื่นได้
ถ้าช่วยตัวเองได้แล้ว ท่านจะช่วยคนได้ทั้งจักรวาล

จากหนังสือ เพียงแค่รู้ (ฉบับปรับปรุง) ของ พระอาจารย์นวลจันทร์ กิตติปัญโญ
กิจที่ควรทำ
แล้วเราผู้มีทุกข์จะไปช่วยให้ผู้อื่นไม่ทุกข์หรือพ้นทุกข์ไปได้อย่างไร?
ดีไม่ดีอาจเป็นการไปเพิ่มทุกข์ หรือไปทำให้เขาทุกข์หนักขึ้นก็ได้นะ
ดังนั้นการปฏิบัติเพื่อให้ตัวเองพ้นไปจากทุกข์ก่อน
จึงเป็นสิ่งที่สมควรทำอย่างยิ่ง
เป็นความจริงที่ปฏิเสธไม่ได้ว่า ถ้าเรายังทุกข์เต็มที่อยู่
ยังกลัดกลุ้มร้อนรุ่ม
หงุดหงิดโมโห อาฆาตพยาบาท อิจฉาริษยาอยู่
ยังเปล่าเปลี่ยวอ้างว้าง หงอยเหงาอยู่
หรือยังอยากไม่รู้จบไม่รู้สิ้นอยู่ หรือพร่องอยู่เป็นนิจ
ได้เท่าไหร่ก็ไม่รู้จักพอ
ถมเท่าไหร่ก็ไม่รู้จักเต็ม
ยังต้องการความเห็นอกเห็นใจจากผู้อื่นอยู่
ยังต้องการกำลังใจจากผู้อื่นอยู่
ยังต้องหวังให้ผู้อื่นปลุกใจ ปลอบใจอยู่ ฯลฯ
แล้วอย่างนี้เราจะไปช่วยใครๆ ได้
เพราะแม้แต่ตัวเราก็ยังเป็นที่พึ่งให้กับตัวไม่ได้
ช่วยตัวเราก่อนท่าน ก่อนที่จะไปช่วยผู้อื่น
ดูแลตัวเอง ชื่อว่าดูแลผู้อื่น รักษาตัวเราก็ชื่อว่ารักษาผู้อื่นไปด้วย
เพราะผู้อื่นจะได้ไม่ต้องมาคอยดูแลเรา
ผู้อื่นจะได้ไม่ต้องมาคอยรักษาเรา เราก็จะไม่เป็นภาระให้กับผู้อื่น
และถ้าทุกคนทำได้อย่างนี้ ต่างก็ทำกิจหน้าที่ของตนให้ถูกต้อง
ให้ดีที่สุด สังคมก็จะมีความสงบสุข สันติภาพก็จะเกิดขึ้นจริงๆ
โดยธรรมดาทั่วไปแล้วถ้าเรามีสิ่งใด
เราก็ย่อมที่จะนำสิ่งนั้นไปให้กับผู้อื่นได้
แต่ถ้าตัวเราไม่มีสิ่งนั้น
เราก็ไม่สามารถให้สิ่งนั้นกับใครๆ ได้จริงๆ
ตัวเราไม่มีความสงบสุข
แล้วเราจะไปทำให้ผู้อื่นมีความสงบสุขได้อย่างไร
ถ้าเราไม่มีธรรมะ เช่น เมตตา กรุณา เป็นต้น
แล้วผู้อื่นจะได้รับธรรมะจากเราได้อย่างไร
ตรงข้าม ถ้าเรามีความทุกข์ เราก็จะไปเพิ่มทุกข์ให้กับผู้อื่น
ถ้าเรามีกิเลสมาก เราก็จะไปทำให้ผู้อื่นมีกิเลสมากไปด้วย
ถ้าเรามีปัญหาแล้วเราจะไปแก้ปัญหาให้กับผู้อื่นได้อย่างไร
ถ้าเรายังโง่เง่า ไร้สาระอยู่
เราจะไปทำให้ผู้อื่นฉลาดปราดเรื่องได้อย่างไร
ถ้าเรายังจมแช่อยู่ในห้วงแห่งวัฏฏะอยู่
แล้วเราจะไปช่วยให้ผู้อื่นพ้นไปจากวัฏฏะสงสารได้อย่างไร
พึ่งตัวเองให้ได้แล้วผู้อื่นจะได้พึ่งเราหรือมีเราเป็นที่พึ่งได้
กิจที่ควรทำโดยสรุปก็มีเพียงเท่านี้
คือพึ่งตัวเองได้และเป็นที่พึ่งของผู้อื่นได้
ถ้าช่วยตัวเองได้แล้ว ท่านจะช่วยคนได้ทั้งจักรวาล