จะว่ากษัตริย์ท้องถิ่นยอมอ่อนน้อมต่ออำนาจของโลกตะวันตกแล้วเป็นเหตุให้อังกฤษไม่รวมเลโซโธเป็นส่วนหนึ่งของแอฟริกาใต้ก็ไม่ถูกเสียทั้งหมดครับ ต้องกลับไปดูประวัติศาสตร์การก่อตั้งประเทศแอฟริกาใต้ด้วยครับ ในอดีตอังกฤษแบ่งเขตการปกครองออกเป็นมณฑลต่างๆ ซึ่งเลโซโธ หรือเดิมชื่อบาโซโธ คือชาวเผ่าต่างๆ ที่อาศัยกันอยู่ในเขตเทือกเขาสูง อันเป็นดินแดนที่คนผิวขาวไม่ใคร่อยากไปอยู่นัก เลยมีประชากรผิวขาวน้อย จนเมื่อคนผิวขาวในแอฟริกาใต้ใน 4 มณฑลคือ เคป นาธาล ทรานส์วาล และรัฐอิสระออเรนจ์รวมตัวกันประกาศความเป็นเอกเทศจากอังกฤษ​ (ผมไม่อยากเรียกว่าประกาศอิสรภาพเลย เพราะเป็นคนผิวขาวประกาศ) เป็น สหภาพแอฟริกาใต้นั้น ก็ไม่รวมเลโซโธอยู่แล้ว ซึ่งตอนนั้นเลโซโธไม่ได้เป็นมลฑลของคนผิวขาวที่มีอำนาจในการปกครอง แต่เป็นคนพื้นเมืองแท้ๆ ซึ่งอยู่ภายใต้การอารักขาของอังกฤษ เนื่องจากกษัตริย์โมชูชู ยืมอำนาจของอังกฤษเพื่อปกครองเผ่าต่างๆ รวมเป็นอาณาจักรเดียวกัน ภายหลังที่กษัตริย์โมชูชูเสด็จสวรรคต อังกฤษก็จะผนวกเลโซโธเข้ากับมญฑลเคปอยู่แล้ว แต่เกิดสงครามต่อต้านจากชาวเมืองจนเป็นสงครามระหว่างชนพื้นเมืองกับอังกฤษในช่วงปี 1871-1884 ประกอบกับอังกฤษก้อเฉือนดินแดนเลโซโธจำนวนมากไปแล้วส่วนหนึ่งให้คนผิวขาวมาอยู่อาศัย ที่เหลือคือแกนกลางดั้งเดิมของคนพื้นเมืองที่อาศัยอยู่ตามที่สูงที่อังกฤษไม่เห็นประโยชน์ใด อังกฤษจึงยอมคายเลโซโธออกมาก และให้เลโซโธปกครองตนเอง  ต่อมาเมื่อสหภาพแอฟริกาใต้ก่อต้งขึ้นในปี 1910 อังกฤษเองก็พยายามที่จะรักษาอิทธิพลของตนไว้ผ่านเลโซโธ (ทำนองบรูไนกับมาเลย์อย่างที่ท่านแรกเกริ่น) ส่วนสหภาพฯ เองก้อพยายามที่จะผนวกเลโซโธอีก แต่เลโซโธตอนนั้นได้รับการยอมรับว่าเป็นรัฐชาติแล้ว จึงไม่ง่าย แอฟริกาใต้ก้อพยายามที่จะเข้าไปแทรกแซงในความขัดแย้งภายในของเลโซโธ ตลอดจนสร้างอิทธิพลทางเศรษฐกิจ เนื่องจากเลโซโธต้องอาศัยแอฟริกาใต้เพื่อออกสู่โลกภายนอก จนกระทั่งก่อนปี 2000 นี่เองแหล่ะครับ ที่แอฟริกาใต้ได้มีการยกเลิกการเหยียดผิวหรืออพาร์ไทด์ลงไป รัฐบาลแอฟริกาใต้ ซึ่งเป็นคนผิวสีปกครองประเทศ จึงไม่มีนโยบายแทรกแซงเลโซโธอีกเลย