(เนื้อหาบางส่วน)

สำหรับมนุษย์ปุถุชนนั้นก็ยังมีกิเลสอยู่  ตัณหามันก็จะได้โอกาสอยู่เรื่อย ได้ช่องเข้ามามันก็เอาหละ
ฉะนั้นก็ต้องระวัง มันไม่บริสุทธิ์หรอกชีวิตของปุถุชน เป็นแต่เพียงว่าทำอย่างไรจะให้ฝ่ายฉันทะนี้เป็นตัวนำ
แล้วก็มีสติที่จะคอยคุมตัณหาไว้  

เพราะฉะนั้นมันก็เลยไปสู่อีกข้อหนึ่ง ก็คือว่า ทั้งสองอย่างทั้งตัณหาและฉันทะนี้จะต้องละด้วยกันทั้งคู่ แต่ว่าละคนละแบบ

ตัณหานั้นละเลย ไม่ต้องไปคำนึงว่าจะสนองความต้องการหรือไม่  คือว่าถ้าเรารู้เข้าใจ ก็ลด ก็ละ ก็เลิก
คือคุมมันแล้วแต่ความสามารถของเรา ทีนี้ถ้าเรายังเป็นปุถุชนมากก็อาจจะยังยอมมันบ้าง แต่ว่าให้ฉันทะมาช่วยดึง  

ฉันทะนี้ ท่านบอกว่าละด้วยการทำให้สำเร็จตามจุดหมายของมัน ละเหมือนกัน แต่ละด้วยการทำให้สำเร็จตามนั้น  
หมายความว่าฉันทะนี้มันอยากให้เกิดภาวะที่ดีอันนี้ใช่มั้ย ก็ทำให้มันสำเร็จตามนั้นเรียกว่าละ ละด้วยการทำให้บรรลุจุดหมายของมัน  

แต่ตัณหานี้ละเลยมันเกิดขึ้นมา ก็ละมันไปเลย แต่ถ้าตัวไม่สามารถก็ลดก็คุมอะไรต่าง ๆ เข้าไป


------------

เป็นส่วหนึ่งของธรรมบรรยายอยู่ในชุด "ตามพระใหม่ไปเรียนธรรม"
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต)
สนทนาธรรมกับพระ แก่ พระนวกะ รุ่นพรรษา ๒๕๓๙ ณ วัดญาณเวศกวัน

ฟังเนื้อหาเต็มได้จาก
http://www.youtube.com/watch?v=zmeW-tQhAMA