มาทำไม?



สมัยที่ท่านพุทธทาสยังดำรงขันธ์อยู่นั้น ท่านมักจะนั่งที่ม้านั่งประจำของท่าน เมื่อมีคนไปหาท่าน ไม่ว่าจะด้วยจุดประสงค์ใดก็ตาม ท่านก็จะถามด้วยคำถามเดิม ๆ ตามสไตล์ของท่านว่า “มาทำไม”

เจอคำถามนี้เข้า บางคนถึงกับตอบตะกุกตะกักเพราะตั้งหลักไม่ทัน บางคนกลั้นใจตอบว่าแค่มาเที่ยวเฉยๆ ท่านก็ใจดีบอกว่า “เออ...ไป...ไปเที่ยว” (ท่านได้สร้าง “โรงมหรสพทางวิญญาณ” ไว้ให้คนมาเที่ยว) บางคนมาด้วยจุดประสงค์แปลก ๆ เช่น มาขอรดน้ำมนต์ มาขอให้เจิมรถ ท่านพุทธทาสก็บอกว่า “ทำไม่เป็น” ส่วนพวกที่มาขอหวย ท่านก็แนะให้ไปหา “สมพาล” (หมา)

ครั้งหนึ่ง มีนักเขียนนวนิยายผู้มีชื่อเสียงเดินทางมาพบท่าน (ขณะนั้นยังไม่มีชื่อเสียง) ด้วยจิตใจที่เป็นทุกข์ เพราะรู้สึกเบื่อหน่ายชีวิต นักเขียนคนนี้เคยอ่านหนังสือของท่านพุทธทาสแล้วเกิดความศรัทธา จึงดั้งด้นขี่จักรยานเป็นร้อย ๆ กิโลเมตร เพียงเพื่อที่จะมาอยู่ปฏิบัติธรรมกับท่านพุทธทาสที่สวนโมกข์ ด้วยความหวังว่าท่านคงจะมีทางออกให้ หรือไม่ก็ช่วยให้บรรลุธรรมไปเลย

นักเขียนคนนี้เดินทางมาถึงสวนโมกข์ในช่วงสาย ๆ ของวันหนึ่ง แต่กว่าที่ลูกศิษย์และคณะบุคคลที่มากราบนมัสการท่านพุทธทาสจะกลับไปหมดก็ต้องรอถึงจนเย็น ระหว่างนั้น ท่านพุทธทาสคงจะสังเกตเห็นอาการกระสับกระส่ายของเขาอยู่ตลอดเวลา แต่ท่านก็แกล้งทำเป็นเฉย

เมื่อเห็นว่าปลอดคนแล้ว เขาจึงรีบเข้ามากราบท่านพุทธทาส ท่านพุทธทาสถามขึ้นเสียงดังว่า

“มาทำไม ?!”

เขาตอบว่า “ผมมากราบท่านครับ”

“กราบฉันทำไม ?!” ท่านพุทธทาสถามเสียงดัง

“ผมศรัทธาท่านครับ” เขาตอบแบบมีตกใจเล็กน้อย

“ศรัทธาฉันทำไม... ทำไมถึงไม่ศรัทธาตัวเอง ?!”

เขาถึงกับอึ้งไปเล็กน้อย ก่อนจะตั้งสติได้ แล้วพูดว่า

“ผมอยากเรียนธรรมะกับท่านโดยตรงครับ”

“ธรรมะก็มีอยู่ทั่วไปนั่นแหละ” ท่านพุทธทาสตอบ

“คือ....ผมอยากฟังจากปากท่านครับ”

“ฉันเขียนหนังสือเอาไว้ตั้งเยอะแยะ !”

เจอแบบนี้ถึงกับอึ้ง หน้าชาไปพักใหญ่ แต่ยังไม่ทันที่จะพูดอะไร ท่านพุทธทาสก็ตะเพิดขึ้นว่า

“ไป๊ เอ้า...เณร ...พาเขาไปหาที่หลับนอนก่อน”

เขารู้สึกผิดหวังอย่างบอกไม่ถูก เพราะอุตส่าห์เดินทางไกลเป็นร้อย ๆ กิโลเมตร เพียงเพื่อที่จะมาให้คนที่ตนศรัทธาดุด่าว่ากล่าวอย่างนี้ เช้าวันรุ่งขึ้นก็ปั่นจักรยานออกไปจากสวนโมกข์ทันที ด้วยความน้อยอกน้อยใจ

ขณะที่ปั่นจักรยานนั้นใจก็ค่อย ๆ ทบทวนเหตุการณ์เมื่อวานนี้ไปเรื่อย คิดถึงวันก่อนที่จะมาหาท่านพุทธทาส คิดถึงเหตุผลที่ตนเดินทางมาสวนโมกข์ คิดถึงสิ่งที่ท่านพูด

พลันนั้นเหมือนมีบางสิ่งบางอย่างสว่างโพลงขึ้นในใจ เขาเริ่มจะเห็นอะไรราง ๆ แล้ว คำถามที่ท่านพุทธทาสถามว่า “มาทำไม” นั้นดูเหมือนจะง่าย แต่เอาเข้าจริง ๆ กลับเป็นคำถามที่ลึกซึ้ง การจะตอบคำถามนี้ได้ คนตอบต้องรู้ว่า ตนเองมาจากที่ไหน จะไปที่ไหน ไปที่นั่นทำไม อะไรคือจึงมุ่งหมายของการมีชีวิต

“ศรัทธาฉันทำไม ทำไมถึงไม่ศรัทธาตัวเอง” คำพูดนี้กระทบความรู้สึกเขามาก เวลาที่อยู่ต่อหน้าท่านพุทธทาส เขาไม่รู้สึกตัว แต่บัดนี้ เวลาที่อยู่คนเดียว เขาเพิ่งจะตระหนักว่า สิ่งที่ท่านพุทธทาสพูดนั้นตรงกับภาวะที่เขาเป็นอยู่ เป็นภาวะของคนที่สูญสิ้นความศรัทธาในตัวเอง

คำว่า “ธรรมะมีอยู่ทั่วไป” เขาก็เพิ่งจะมาเข้าใจเอาตอนนี้ เขาอุตส่าห์ดั้งด้นเดินทางเป็นร้อย ๆ กิโลเมตรเพื่อแสวงหา “ธรรมะ” แต่กลับไม่รู้ว่า “ธรรมะ” ที่ตนเพียรพยายามแสวงหานั้น อยู่ใกล้ ๆ ที่จิตใจของเรานี่เอง
วันนั้น เขายิ้มไป ปั่นจักรยานกลับบ้านไป ด้วยหวังว่าจากนี้ไป เขาคงจะ “ศรัทธา” ในตัวเองมากขึ้น



แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่