พอดีผมเห็นกระทู้ที่ถามว่า ทำไมฝรั่งกินขนมปัง (ผลิตภัณฑ์จากข้าวสาลี) แต่คนเอเชียกินข้าว (ข้าวเจ้า)?แล้วเกิดสมมติฐานแบบคิดเอาเองที่น่าสนใจขึ้นมาครับ

1. เราทราบกันดีกว่า อารยธรรมเมืองหรืออาณาจักรของจีน เกิดขึ้นช้ากว่าอีก 3 แหล่งอารยธรรมในโลกเก่า คือจีนพึ่งจะสร้างอารยธรรมเมืองได้เมื่อราวๆ 4000-4500 ปีก่อนเท่านั้น
2. ข้าวสาลี แพร่ขยายจากเอเชียกลางเข้าสู่จีนเมื่อราวๆ 1900-2500 ปีก่อนคริสตกาล (4000-4500 ปีก่อน) เป็นช่วงเวลาที่จีนเริ่มอารยธรรมเมืองพอดี
3. ชาวหัวเซี่ยโบราณใช้เวลาเพียงไม่กี่ร้อยปีหลังจากข้าวสาลีเข้ามา ก็ทำให้ภาคเหนือของจีนที่ไม่เคยมีอาณาจักรมาก่อน (ไม่นับตำนานเหยียนตี้-หวงตี้)เกิดราชวงศ์ซางขึ้น ที่มีรูปแบบการปกครองแบบจักรวรรดิที่ชัดเจน
4. ในขณะที่ดินแดนเพื่อนบ้านของพวกตงอี๋ ปา และสู่ ที่เชื่อกันว่าเป็นอารยธรรมข้าวเจ้า กลับเริ่มเสื่อมถอยและไม่อาจจะสร้างอาณาจักรแข่งกับพวกหัวเซี่ย ที่เป็นอารยธรรมข้าวสาลีได้

ตรงนี้ผมเลยสงสัยครับว่า แม้จีนจะเป็นแหล่งกำเนิดของธัญพืชที่มีผู้บริโภคมากเป็นอันดับสองของโลกอย่าง ข้าวเจ้า แต่วัฒนธรรมข้าวเจ้าในจีนใต้หรือจีนตะวันออก กลับไม่สามารถก่อให้เกิดอาณาจักร หรือสังคมแบบเมืองขนาดใหญ่ได้

แต่พอข้าวสาลีแพร่กระจายมาถึงจีน และพวกหัวเซี่ยก็รับข้าวสาลีเข้ามาอย่างรวดเร็ว พวกเขาใช้เวลาแค่ไม่กี่ร้อยปี ก็สามารถเขาชนะคู่แข่งข้างเคียง สร้างอาณาจักรที่เข้มแข็งและเป็นระบบขึ้นมาได้ ตรงนี้อาจจะพออนุมานได้ว่า ข้าวสาลี ทำให้เกิดอารยธรรมจีนได้หรือเปล่า

ขอบพระคุณที่แลกเปลี่ยนทัศนะครับ