กฎพื้นฐานความปลอดภัยอย่างหนึ่ง ที่สำคัญมากๆของกกีฬายิงธนู ก็คือ ห้ามน้าวสายธนู โดยไม่ได้ใส่ลูกธนู แล้วปล่อยสายเด็ดขาด

เราอาจจะเคยเห็นฉากในหนังหลายๆเรื่อง ที่พระเอกนักรบ มีหยิบคันธนูขึ้นมา แล้วทำท่าน้าวสายธนูโดยไม่ได้ใส่ลูกธนู แล้วปล่อยสายธนู ประมาณว่าทดสอบธนู แล้วทั้งธนูและทั้งคนก็ไม่เป็นอะไร เหมือนเป็นเรื่องธรรมดา

แต่ความจริงแล้ว การทำอย่างนี้ มันอันตรายมาก ทั้งกับคันธนู และตัวคน เพราะมันอาจทำให้คันธนูหัก หรือแตก คามือคนยิงธนูได้

เราลองมาดูหลักการง่ายๆทางฟิสิกส์ ว่าคันธนูและลูกธนูทำงานอย่างไร

เมื่อเราน้าวสายธนู ปีกธนู (limbs) จะเริ่มงอขึ้นเรื่อยๆ ตามระยะที่เราน้าวสาย ยิงเราน้าวสายธนูไกลเท่าไร ปีกธนูก็จะงอมากขึ้นเท่านั้น และยิ่งมันงอมากขึ้นเท่าไร พลังงานก็จะถูกสะสมอยู่ที่ปีกธนูมากขึ้นเท่านั้น และเมื่อเราปล่อยสายธนู พลังงานนี้จะถูกส่งต่อไปที่ลูกธนู ซึ่งทำให้ลูกธนูพุ่งไปข้างหน้าด้วยความเร็วสูง ยิ่งพลังงานสะสมมากเท่าไร ลูกธนูก็จะบินเร็วขึ้นและไกลขึ้นเท่านั้น

และถ้าเราปล่อยสายธนู โดยที่ไม่มีลูกธนูล่ะ พลังงานที่สะสมนั้น ก็จะถูกถ่ายทอดคืนมาที่คันธนู ซึ่งคันธนูไม่ใช่ลูกธนู มันบินไปข้างหน้าไม่ได้ มันเป็นแท่งแข็งๆอยู่ที่มือเรา เมื่อพลังงานนี้ถูกส่งคืนกลับมาที่คันธนู มันจะกลายเป็นพลังงานที่ถูกส่งกลับมาทำร้ายคันธนู ซึ่งทำให้คันธนูเสียหาย อาจทำให้ปีกธนูหัก หรือคันธนู ร้าวได้

แล้วที่เห็นในหนัง ทำไมไม่เห็นเป็นไรเลยล่ะ

เพราะในหนังนั้น คันธนูที่เขาให้นักแสดงใช้แสดงนั้น มันมีน้ำหนักน้าวสาย (draw weight) ที่เบามาก อาจจะแค่ 5 ปอนด์ หรือเบากว่านั้น พลังงานที่ถูกส่งคืนมาที่คันธนูเลยยังไม่มากพอที่จะทำให้คันธนูเสียหาย

แต่ธนูที่ใช้ในการแข่งขันนั้น มีน้ำหนักน้าวสายอยู่ที่ 40 ปอนด์ขึ้นไป ถึง 60 ปอนด์ ถ้าหากว่าเรา dry fire ธนูที่มีน้ำหนักน้าวสายหนักขนาดนี้ สิ่งที่เกิดขึ้นคือจะมีเสียงดีด ดังแป้กที่แรงมาก เหมือนเอาไม้มาฟาดกันแรงๆ และคันธนูก็จะได้รับความเสียหาย ส่วนใหญ่แล้วปีกธนูจะหัก สายธนูขาด หรือคันธนูอาจจะร้าวได้

ภาพตัวอย่างคันธนู ที่เสียหายจากการ dry fire





ดังนั้นแล้ว เพื่อความปลอดภัย ต้องใส่ลูกธนูทุกครั้ง ที่น้าวสายธนูนะครับ