เอาคร่าวๆที่นึกออก

-ศึกกับพวกโจรโพกผ้าเหลือง ส่วนใหญ่แต่งเอา จริงๆคือแค่บันทึกว่ากองทัพของทางการที่มีเล่าปี่ โจโฉ ซุนเกี๋ยนเข้าร่วมสามารถปราบโจรได้
-ตอนเตียวหุยเฆี่ยนต๊กอิ๊ว คนที่ทำจริงๆคือเล่าปี่
-โจโฉฆ่าครอบครัวแปะเฉียยกโคตรพร้อมลั่นวาทะอมตะ(ที่ทำให้ถูกก่นด่าไปอีกนานเท่านาน) "ข้ายอมทรยศคนทั้งโลกแต่ไม่ยอมให้ทั้งโลกทรยศ"
-กวนอูฆ่าฮัวหยง จดหมายเหตุว่าฮัวหยงตายในการรบกับซุนเกี๋ยน และฮัวหยงไม่ได้มีตำแหน่งสูงอะไรขนาดที่จะมาเป็นตัวแทนเมืองหลวงท้าประลองกับเหล่าขุนศึกได้
-เล่าปี่ กวนอู เตียวหุย รุมรบลิโป้
-อ้องอุ้นใช้แผนหญิงงามล่อลิโป้ให้ฆ่าตั๋งโต๊ะ จดหมายเหตุบอกว่าลิโป้ลอบรักกับหญิงรับใช้ตั๋งโต๊ะ(ไม่ได้บันทึกชื่อไว้)จริง แต่ก็ผิดใจกันเรื่องอื่นๆด้วย เช่นเรื่องที่ตั๋งโต๊ะชอบอารมณ์ร้ายใส่ลิโป้ จึงขัดแย้งกันอยู่ พออ้องอุ้นมาชวนเข้าแผนลอบฆ่าตั๋งโต๊ะ ลิโป้จึงตอบตกลง
-เล่าปี่ดื่มสุราถกเรื่องวีรบุรุษกับโจโฉ ในจดหมายเหตุเล่าปี่แกล้งทำเป็นไม่สนใจการเมืองจริง แต่โจโฉไม่ได้ระแวงสงสัยเล่าปี่เลย
-จูล่งตอนพบกับเล่าปี่ครั้งแรกเป็นแค่ทหารเลวในกองทัพกองซุนจ้าน ไม่ได้เป็นยอดฝีมือที่มีผลงานสู้เสมอทหารเอกอ้วนเสี้ยวอย่างในนิยาย
-กวนอูยอมจำนนโดยไม่มีเงื่อนไข ไม่ได้ตั้งเงื่อนไขวุ่นวายเหมือนนิยาย
-กวนอูแค่ฆ่างันเหลียง ส่วนบุนทิวตายเพราะกลศึกของโจโฉ
-ศึกเผาเมืองซินเอี๋ยไม่มีจริง ศึกทุ่งพกบ๋องอาจพอมีเค้าโครง แต่คนที่คุมกองทัพคือเล่าปี่
-เตียวหุยตวาดทหารโจโฉตกม้าตายที่สะพานเตียงปันไม่มีจริง
-จิวยี่อิจฉาขงเบ้งจนเป็นเรื่องราวในศึกเซ็กเพ็กไม่มีจริง และในศึกครั้งนี้ ขงเบ้งไม่ได้ทำอะไรมากไปกว่าเป็นทูตไปเจรจาขอเป็นพันธมิตรกับซุนกวน
-โจโฉไม่ได้แพ้ยับเยินถึงขนาดนั้นในศึกเซ็กเพ็ก จดหมายเหตุว่าแค่ถูกเผากองเรือ แต่กองเรือส่วนใหญ่เป็นทหารเกงจิ๋วของเล่าเปียว และจดหมายเหตุวุยก๊กบอกว่าโจโฉเป็นคนสั่งเผากองเรือเพราะโรคระบาดด้วยซ้ำ
-ในนิยาย จิวยี่โดนธนูระหว่างยึดเมืองกังเหลง หัวเมืองชัยภูมิสำคัญ แต่สุดท้ายพวกขงเบ้งมายึดไปก่อน จิวยี่เสียรู้อีกครั้งจึงแค้นใจรากเลือดตาย แต่ในจดหมายเหตุคือจิวยี่ทำศึกยึดเมืองนี้อยู่นานเป็นปีจนถูกธนูบาดเจ็บ แต่สุดท้ายก็ยึดมาได้ในที่สุด ต่อมาขงเบ้งอาศัยการเจรจาทางการทูตขอยืมเมืองจากซุนกวน โดยยกเหตุผลว่าเล่าปี่จะได้ช่วยเป็นปราการป้องกันโจโฉให้ ซึ่งจิวยี่พยายามคัดค้านแต่ไม่สำเร็จ
-จิวยี่ในจดหมายเหตุป่วยตาย ไม่เกี่ยวกับขงเบ้ง
-ซุนกวนมีเจตนายกน้องสาวให้เล่าปี่เพื่อเชื่อมสัมพันธ์จริง ไม่ได้เป็นกลอุบายอะไร และเล่าปี่ไม่สามารถควบคุมซุนฮูหยินได้เหมือนในนิยาย เธอพากองทหารองครักษ์อาวุธครบมือกลับมาอยู่กับเล่าปี่ในเกงจิ๋วด้วย เล่าปี่เองก็เกรงๆเธออยู่มาก และมอบหมายให้จูล่งทำหน้าที่คอยดูแลกองทหารง่อพวกนี้
-ในจดหมายเหตุ เล่าปี่กับซุนกวนเคยเกือบแตกหักกันมาแล้วก่อนการตายของกวนอู โดยมีการตั้งกองทัพมาประจันหน้ากันอยู่ที่เกงจิ๋วและเกือบจะรบกันแล้ว ซึ่งในนิยายไม่มี แสดงว่าท่าทีของฝ่ายเล่าปี่เองก็ไม่ได้ยอมฝั่งซุนกวนมากเหมือนในนิยาย นี่อาจจะเป็นสาเหตุที่ทำให้กวนอูไม่ใส่ใจกับการรักษาพันธมิตรเล่าซุนเลย ถึงขนาดออกปากด่าลูกซุนกวนเป็นลูกสุนัข นำไปสู่ความล้มเหลวครั้งใหญ่สุดของกองทัพจ๊ก
-โลซกไม่ใช่ลูกไล่ขงเบ้ง แค่เป็นขุนนางที่มีแนวคิดรักษาพันธมิตรไว้เพื่อคานอำนาจกับโจโฉ และตอนที่มาเกงจิ๋วเพื่อขอเกงจิ๋วคืนกับกวนอู โลซกไม่ได้โดนข่มจนหงอแบบในนิยาย แต่พูดโต้ด้วยเหตุผลจนกวนอูอับจนถ้อยคำเลยทีเดียว
-เจียวก้าน ไม่ใช่ไอ่โง้ที่โจโฉส่งมาโดนหลอกบ่อยๆในศึกเซ็กเพ็ก แต่โจโฉส่งมาเป็นทูตหลังสงคราม ซึ่งจิวยี่ให้การต้อนรับเจียวก้านเป็นอย่างดีเพราะเป็นเพื่อนเก่าแก่กัน
-หวดเจ้งเป็นกุนซือหลักของทัพเล่าปี่ช่วงยึดเสฉวนและศึกฮันต๋ง เป็นผู้มีผลงานทางการทหารมากที่สุดของจ๊กก๊กยุคแรก ไม่ใช่ขงเบ้งซึ่งจะมีบทบาททางการทูต การปกครอง และวางกลยุทธ์โดยรวม
-การประหารกวนอู หลักฐานทางประวัติศาสตร์บางที่บอกว่าเป็นการตัดสินใจโดยพลการของลิบอง บ้างก็ว่าซุนกวนยังไม่ถึงกับคิดแตกหักกับทางจ๊ก ต้องการแค่ได้เกงจิ๋วคืนมา และเคยส่งหนังสือไปให้กวนอูก่อนโดนจับว่า เขายินดีให้การสนับสนุนด้านต่างๆกับกวนอูในการยึดปราสาทฟ่าน บุกวุยต่อไป ขอแค่ให้ทางง่อได้เมืองกังเหลงคืนก็พอ
-ผีกวนอูไม่มีจริง ไม่ได้ไปด่าซุนกวนหักคอลิบอง และหลอกโจโฉ แต่ที่ซุนกวนชมลิบองว่าความคิดเหนือกว่าจิวยี่ โลซกนั่นจริง หลังจากนั้นไม่นานลิบองจึงป่วยตาย
-เตียวเป่า กวนหิน ไม่ได้มีบทบาทในศึกอิเหลง โดยเฉพาะเตียวเป่า จดหมายเหตุบอกว่าเขาตายตั้งแต่ยังเป็นทารกแล้ว
-ฮองตงป่วยตายก่อนศึกอิเหลง ไม่ได้ไปร่วมสงครามด้วย
-ในจดหมายเหตุไม่มีค่ายกลที่ขงเบ้งวางให้ลกซุนหลงเข้าไปจนต้องให้พ่อตาขงเบ้งมาช่วยแบบในนิยาย
-ไม่มีสงครามที่โจผีให้ยกกองทัพมาตีจ๊กถึง5ทาง
-แม่ทัพของกองทัพวุยที่ขงเบ้งรบด้วยในสงครามครั้งเสียเกเต๋ง ในจดหมายเหตุคือสุมาอี้จริง แต่สุมาอี้เป็นแม่ทัพอยู่ทัพหลวงด้านหลัง คนที่เป็นแม่ทัพหน้า และรบชนะม้าเจ๊ก ขงเบ้ง คือเตียวคับ จึงไม่มีแผนเปิดเมือง นั่งบนกำแพงตีขิมหลอกสุมาอี้อะไรนั่นด้วย
-การรบครั้งที่3ที่นิยายว่าขงเบ้งเกือบรบชนะแล้วแต่ถูกเรียกกลับมาก่อนนั้นไม่ใช่เลย ที่จริงจดหมายเหตุบันทึกแค่ว่าฝนตกหนัก ทัพจ๊กขาดเสบียง ขงเบ้งจึงต้องยกทัพกลับ
-การรบครั้งสุดท้ายที่ขงเบ้งเกือบฆ่าสุมาอี้ได้ แต่ฟ้าช่วยไว้นั่นก็ไม่มีจริง ในศึกครั้งนั้น ในจดหมายเหตุแทบไม่ได้เขียนว่ารบกันเลยด้วยซ้ำ แต่เรื่องที่ขงเบ้งส่งผ้าถุงไปเย้ย แล้วสุมาอี้ไม่สนใจนั้นมีจริง
-ในจดหมายเหตุ สุมาอี้แทบไม่มีบทบาทในช่วงขงเบ้งตายเลย แน่นอนว่าไม่มีเรื่องกลัวหุ่นขงเบ้งจนเอามือจับคอตัวเองดูว่าตายรึยังอะไรนั่น
-อุยเอี๋ยนไม่ได้ทรยศ แต่ในประวัติศาสตร์ตายอย่างมีเงื่อนงำ
-ไม่มีผีขงเบ้งมาบอกเตงงายในฝัน ตอนจะบึกเข้าตีเสฉวน
-หลังจ๊กก๊กล่ม จริงๆแล้วแผนการยึดง่อก๊กเป็นแผนระยะยาวของทางจิ้นก๊กที่วางแผนได้สุดยอด วางแผนกันล้ำลึกสืบทอดกันมาหลายรุ่นเลยทีเดียว สนุกน่าสนใจมากกว่าการยึดจ๊กก๊กหลายเท่า แต่ในนิยาย หลังจ๊กก๊กล่มก็เล่นตัดจบห้วนๆไปเลย ไม่รู้ว่าเป็นเฉพาะฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน)รึเปล่า