จำเลยรัก
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

จำเลยรัก เป็นบทประพันธ์ ชูวงศ์ ฉายะจินดา เป็นนวนิยายในปี พ.ศ. 2503
ตีพิมพ์ในเดลิเมล์วันจันทร์ ระหว่างปีพุทธศักราช 2504 - 2405
เป็นเรื่องราวของความแค้นของ หฤษฎิ์ พี่ชายที่ต้องสูญเสียน้องชายของตนเอง
และเขาโกรธแค้นหญิงสาวต้นเหตุ ถึงกับจับตัวมาลงโทษเพื่อให้หายแค้น
โดยไม่รู้ว่าจับมาผิดคน ไปจับโศรยา แต่เกิดความรักกันจึงได้แต่งงานกัน
สุดท้ายหฤษฎิ์ยอมรับทุกคำบัญชาของโศรยา นับจากนี้ตราบจนชั่วชีวิต
บทประพันธ์นี้มีการนำมาสร้างเป็นภาพนยตร์และละครโทรทัศน์ อีกหลายต่อหลายครั้ง

จำเลยรัก ถูกนำมาสร้างทำเป็นภาพยนตร์ 2 ครั้ง (พ.ศ. 2506, พ.ศ. 2521)
และละครโทรทัศน์ 5 ครั้ง
(พ.ศ. 2517, พ.ศ. 2523, พ.ศ. 2531, พ.ศ. 2540, พ.ศ. 2551) มาแล้ว
แต่ละครั้งก็ได้รับความนิยมอย่างดี


เรื่องย่อ

หฤษฎิ์ รังสิมันต์ เสียใจมากกับการสูญเสียของ หริณ รังสิมันต์ ผู้เป็นน้องชาย
เลยไปตามล่าคนผิดมาแก้แค้น แต่หฤษฏิ์ไม่รู้เลยว่าจับมาผิดคน
โศรยา ต้องยอมจำนนให้หฤษฏิ์โขกสับต่างๆนานา และใช้งานเยี่ยงทาส
และนายใบ้คู่หู ที่คอยดูไม่ให้โศรยาหนีไป
วันหนึ่งหฤษฏิ์ต้องออกไปทำงาน ทำให้หฤษฏิ์ได้รู้จัก ศันสนีย์ ผู้ที่ทำร้ายน้องชายของเขานั่นเอง
จากที่ศันสนีย์ยื่นบัตรประชาชนให้ดู จึงรู้ว่าตนเองจับตัวคนมาผิด
ฝ่ายศันสนีย์ที่มีธวัชชัยเป็นแฟนอยู่แล้วก็เริ่มห่างเหินกับธวัชชัย เพราะชอบหฤษฏิ์
หฤษฏิ์กลับเกาะไปก็ปลดปล่อยโศรยาและให้สร้อยไข่มุกแก่โศรยา
ศันสนีย์เห็นก็ขอยืมโศรยาก็ให้ยืม หฤษฏิ์เห็นศันสนีย์มีสร้อยที่ตนให้โศรยาที่ข้อมือของศันสนีย์
ก็ถามศันสนีย์ว่าได้มายังไง ศันสนีย์บอกว่ายืมจากโศรยา หฤษฎิ์ก็ขอซื้อต่อในราคา 100,000 บาท
ศันสนีย์ก็ขายต่อโดยไม่ถามความเห็นจากโศรยาเลย พอศันสนีย์ขายสร้อยไข่มุกไปให้หฤษฎิ์ก็มาบอกโศรยา
โศรยาเสียใจที่ไม่มีสร้อยไข่มุกที่หฤษฎิ์ให้ตนแล้ว
ด้านหฤษฎิ์ได้สร้อยไข่มุก หฤษฎิ์ก็นำไปให้โศรยา  หฤษฏิ์แกล้งตีสนิทกับศันสนีย์จนศันสนีย์หวั่นไหว
โศรยาเตือนให้ศันสนีย์อยู่ห่างหฤษฏิ์ ศันสนีย์ก็ว่าโศรยาว่าโศรยาชอบหฤษฏิ์ โศรยาปฏิเสธ
วันหนึ่งหฤษฏิ์มาสู่ขอโศรยากับศุกฤกษ์ พ่อของศันสนีย์กับสายสมร แม่ของศันสนีย์
ธวัชชัยนึกว่าหฤษฏิ์หักหลังตน ก็ไปทำร้ายหฤษฏิ์ หฤษฏิ์บอกว่าตนรักโศรยาคนเดียว
ด้านศันสนีย์นึกว่าหฤษฏิ์มาสู่ขอตน ก็โทรไปเยาะเย้ยโศรยา
แต่พอรู้ว่าไปสู่ขอโศรยา ศันสนีย์ก็โกรธมาก เลยไปฆ่าโศรยา
โดยผลักโศรยาตกน้ำ แต่หฤษฏิ์มาช่วยไว้ทัน
ความจริงเลยปรากฏว่า คนที่ไปช่วยโศรยาตอนตกน้ำในวัยเด็กคือ นุกุลไม่ใช่ศันสนีย์
ศันสนีย์สติแตก ส่วนโศรยาก็ใช้งานหฤษฏิ์เยี่ยงทาสและอยู่กับโศรยาอย่างมีความสุข

ภาพยนตร์และละครโทรทัศน์

จำเลยรัก ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์และละครโทรทัศน์แล้วหลายครั้ง ได้แก่

ภาพยนตร์
พ.ศ. 2506 จำเลยรัก ถูกสร้างเป็นภาพยนตร์ครั้งแรก สร้างโดย พิษณุภาพยนตร์
โดย วิจารณ์ ภักดีวิจิตร เป็นผู้อำนวยการสร้าง กำกับโดย คุณาวุฒิ
เข้าฉายครั้งแรกเมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2506 ฉายที่โรงภาพยนตร์เฉลิมกรุง  
นำแสดงโดย มิตร ชัยบัญชา รับบท หฤษฏิ์
พิศมัย วิไลศักดิ์ รับบท โศรยา
อมรา อัศวนนท์ รับบท ศันสนีย์
ประจวบ ฤกษ์ยามดี รับบท ธวัชชัย

พ.ศ. 2521 นำกลับมาสร้างใหม่เป็นครั้งที่สอง กำกับโดย เผด็จ ภักดีวิจิตร
สร้างโดย บางกอกการภาพยนตร์ โดย สรวงสุดา ชลลัมพี เป็นผู้อำนวยการสร้าง
เข้าฉายครั้งแรกวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2521 ฉายที่โรงหนังโคลีเซี่ยม
นำแสดงโดย ไพโรจน์ สังวริบุตร รับบท หฤษฏิ์
เนาวรัตน์ ยุกตะนันท์ รับบท โศรยา
ทาริกา ธิดาทิตย์ รับบท ศันสนีย์
เศรษฐา ศิระฉายา รับบท ธวัชชัย

ละครโทรทัศน์[
พ.ศ. 2517 ถูกทำเป็นละครออกอากาศทาง สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 9
นำแสดงโดย สะอาด เปี่ยมพงษ์สานต์ รับบท หฤษฏิ์
กนกวรรณ ด่านอุดม รับบท โศรยา
นงลักษณ์ โรจนพรรณ รับบท ศันสนีย์

พ.ศ. 2523 ถูกทำเป็นละครออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 สร้างโดย รัชฟิล์ม
นำแสดงโดย วิฑูรย์ กรุณา รับบท หฤษฏิ์
ปนัดดา โกมารทัต รับบท โศรยา
อัญชลี ชัยศิริ รับบท ศันสนีย์
เอกลักษณ์ ยลระบิล รับบท ธวัชชัย

พ.ศ. 2531 ถูกทำเป็นละครออกอากาศทาง สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7
สร้างโดย ดาราวิดีโอ กำกับการแสดงโดย มานพ สัมมาบัต
นำแสดงโดย ลิขิต เอกมงคล รับบท หฤษฏิ์
สาวิตรี สามิภักดิ์ รับบท โศรยา
ชไมพร จตุรภุช รับบท ศันสนีย์
ยอดมนู ภมรมนตรี รับบท ธวัชชัย

พ.ศ. 2540 - 2541 ถูกทำเป็นละครออกอากาศทาง สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7
สร้างโดย ดาราวิดีโอ กำกับการแสดงโดย มานพ สัมมาบัต
นำแสดงโดย จอห์น รัตนเวโรจน์ รับบท หฤษฏิ์
กุลสตรี ศิริพงษ์ปรีดา รับบท โศรยา
มยุริญ ผ่องผุดพันธ์ รับบท ศันสนีย์
โชคชัย เจริญสุข รับบท ธวัชชัย

พ.ศ. 2551 ถูกทำเป็นละครออกอากาศทาง สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3
สร้างโดย เมคเกอร์ วาย กำกับการแสดงโดย กฤษณ์ ศุกระมงคล
นำแสดงโดย อธิชาติ ชุมนานนท์ รับบท หฤษฏิ์
ทักษอร ภักดิ์สุขเจริญ รับบท โศรยา
รินลณี ศรีเพ็ญ รับบท ศันสนีย์
ชาตโยดม หิรัญยัษฐิติ รับบท ธวัชชัย

เพลงจำเลยรัก

จำเลยรัก มีเพลงประกอบในชื่อเดียวกัน เนื้อร้องแต่งโดย ชาลี อินทรวิจิตร เรียบเรียงโดย สมาน กาญจนผลิน
เพลงกับเนื้อเรื่องไปด้วยกัน แต่งการเนื้อหาของบทประพันธ์จึงเข้ากันดี
เพลงนี้เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์หรือละครเรื่องนี้เสมอ ไม่ว่าจะนำมาสร้างใหม่กี่ครั้งก็ตาม

เจ็บแค้นเคืองโกรธโทษฉันไย ฉันทำอะไรให้เธอเคืองขุ่น
ปรักปรำฉันเป็นจำเลยของคุณ นี่หรือพ่อนักบุญ แท้จริงคุณคือคนป่า
ไม่ขอคุกเข่าเฝ้าง้องอน แม้ใจขาดรอนขอตายดีกว่า
ไม่ขอร้องใครให้กรุณา ไม่ขอเศร้าโศกา หรือบีบน้ำตาอ้อนวอนใคร ๆ
เชิญคุณลงทัณฑ์บัญชา จนสมอุราจนสาแก่ใจ
ไม่มีวันที่ฉันจะร้องไห้ ร่ำไรเพราะฉันมิใช่หญิงเจ้าน้ำตา
กักขังฉันเถิดกักขังไป ขังตัวอย่าขังหัวใจดีกว่า
อย่าขังหัวใจให้ทรมาน ให้ฉันเศร้าโศกา เหมือนว่าฉันเป็นเช่นดังจำเลย

เพลงจำเลยรัก มีผู้ขับร้องเปลี่ยนไปตามยุคสมัย ในแต่ละเวอร์ชัน ดังนี้
สวลี ผกาพันธ์ (ภาพยนตร์ พ.ศ. 2506 และละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2517)
ศรวณี โพธิเทศ (ภาพยนตร์ พ.ศ. 2521)
นงลักษณ์ โรจนพรรณ (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2523)
วัชราภรณ์ สุขสวัสดิ์ (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2531)
กุลสตรี ศิริพงษ์ปรีดา (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2540 - 41)
วรกาญจน์ โรจนวัชร (ละครโทรทัศน์ พ.ศ. 2551)