วันนี้อยากพาทุกท่านหวนคืนกลับย้อนดูอดีตของเงินตราที่เคยใช้ในอาณาจักรต่างๆ ที่เคยเจริญรุ่งเรืองในดินเเดนประเทศไทยในปัจจุบัน บางท่านอาจเคยรู้จักหรืออาจเคยพบเห็นมาบ้างเเล้ว เเต่บางท่านก็ยังอาจไม่เคยเห็นหรือรับรู้ว่าในอดีตนั้น คนโบราณเขาใช้เงินตรารูปร่างอย่างไรในการเเลกเปลี่ยนซื้อขายสินค้ากัน ผมขอเริ่มเล่าเรื่องของเงินตราที่เคยใช้ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเเละประเทศลาว ณ อาณาจักรที่รู้จักกันในชื่ออาณาจักรล้านช้าง ดินเเดนที่เป็นอาณาเขตของอาณาจักรเเห่งนี้ก็ดังภาพเลยครับ

อาณาจักรล้านช้าง หรือ“กรุงศรีสัตนาคนหุตล้านช้างฮ่มขาว” เป็นอาณาจักรของชนชาติลาวซึ่งตั้งอยู่ในแถบลุ่มแม่น้ำโขง มีอาณาเขตอยู่ในบริเวณประเทศลาวทั้งหมด ตลอดจนภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย โดยมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งการเมืองการปกครอง ด้านศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนพระพุทธศาสนา ที่มีพัฒนาการเคียงคู่มาพร้อมกันอาณาจักรอื่นๆใกล้เคียง ทั้งล้านนา สุโขทัย พม่า และเขมร
อาณาจักรแห่งนี้ได้สถาปนาขึ้นอย่างเป็นปึกแผ่นมั่งคงอย่างแท้จริงในปี พ.ศ. 1896 สมัยพระเจ้าฟ้างุ้ม มีความรุ่งเรืองสลับกับความร่วงโรยต่อมาหลายสมัย ซึ่งยุคที่นับได้ว่าเป็นยุคทองของอาณาจักรล้านช้างคือรัชสมัยของพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช(พ.ศ. 2091- พ.ศ. 2114 และรัชสมัยพระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช(พ.ศ. 2181- พ.ศ. 2238) หลังจากนั้นอาณาจักรลาวก็เสื่อมอำนาจลงและแตกแยกเป็น 3 ราชอาณาจักรคือ ล้านช้างหลวงพระบาง ล้านช้างเวียงจันทน์ ล้านช้างจำปาศักดิ์ และในปี พ.ศ. 2321 ทั้ง 3 อาณาจักรก็ได้สูญเสียเอกราชแก่ราชอาณาจักรสยามในที่สุด
เงินตราของอาณาจักรเเห่งนี้มีรูปเเบบที่เป็นเฉพาะของตัวเอง มีหลายชนิดด้วยกันคือ เงินฮ้อย เงินฮาด เงินเฮือหรือเงินเรือ นอกจากนี้ยังมีเงินตราของอาณาจักรใกล้เคียงเข้ามาใช้ด้วย เช่น เงินฮางของเวียดนาม เงินพดด้วงของสุโขทัย เงินไซซีของจีน เงินเจียงของล้านนา